Deneysel ĠĢlem Öncesinde Uygulanan ĠĢlemler

Bu bölümde deneysel iĢlem sürecine baĢlamadan önce yapılan hazırlıklar hakkında bilgi verilmiĢtir. Bu bağlamda çalıĢma grubunu oluĢturan öğretmen ve öğrencilerin seçimi, çalıĢma grubunu oluĢturan bir öğretmenle birlikte yürütülen pilot uygulama süreci, araĢtırmada kullanılacak veri toplama araçlarının ve çalıĢma yapraklarının hazırlanması, asıl uygulama için sınıfların belirlenmesi ve grupların oluĢturulması hakkında bilgiler sunulmuĢtur.

Deneysel iĢlem öncesinde ilk olarak araĢtırmanın çalıĢma grubunu oluĢturacak öğretmen önceki bölümde “Durum ÇalıĢmasının ÇalıĢma Grubu” baĢlığı altında yer alan ölçütlere göre belirlenmiĢtir. ÇalıĢmanın yürütüleceği okul ve öğretmen belirlendikten sonra Sivas Ġl Milli Eğitim Müdürlüğünden araĢtırmanın yürütülmesi ile ilgili olarak izin alınmıĢtır (EK-1). Deneysel iĢlemin yürütüleceği öğretmenin belirlenmesinden sonra, hazırlanacak etkinliklerin uygulanmasında karĢılaĢabilecek olası sorunları tespit etmek, öğrencilerin etkinliklere yönelik tepkilerini görmek ve karĢılaĢabilecek muhtemel sorunlara iliĢkin tespitlerde bulunabilmek ve aynı zamanda araĢtırmacının da tecrübe edinebilmesi amacıyla pilot uygulama yapılmıĢtır.

Diğer yandan araĢtırmada kullanılacak veri toplama araçlarının yazarlarından gerekli izinler alınmıĢ ve veri toplama araçlarının geçerlik ve güvenirlik çalıĢmaları tamamlanmıĢtır. Geçerlik ve güvenirlik çalıĢmaları ilgili bilgilere ileriki bölümlerde yer verilmiĢtir.

3.3.1.1 Pilot Uygulamaya ĠliĢkin Bilgiler

Deneysel iĢlemin pilot uygulaması yaklaĢık bir aylık bir sürede asıl uygulamanın yürütüleceği sınıflardan farklı bir grupla yürütülmüĢtür. Pilot uygulama kapsamında asıl uygulamada kullanılacak ölçme ve değerlendirme teknikleriyle hazırlanan etkinliklerden oluĢan çalıĢma yaprakları tasarlanarak derslerde uygulanmıĢtır. Ders esnasında uygulamaları öğretmen yürütmüĢ ve bu esnada araĢtırmacıda gözlemci olarak sınıfta bulunmuĢtur. AraĢtırmacı pilot uygulamada sürecin nasıl iĢlediği ile ilgili bilgileri ve karĢılaĢılan sorunları araĢtırmacı günlüğü ile kayıt altına almıĢtır.

YaklaĢık bir ay boyunca yürütülen pilot uygulama kapsamında araĢtırmacı tarafından yapılan gözlemler sonucunda uygulamaların yürütülmesinde ilk haftalarda

çeĢitli sorunlarla karĢılaĢıldığı tespit edilmiĢtir. Ġlk haftalarda öğretmenin çalıĢma yapraklarını uygularken önceki alıĢkanlıkları nedeniyle uygulamaları daha çok öğretmen merkezli yürüttüğü tespit edilmiĢtir. Örneğin çalıĢma yapraklarında öğrenciler tarafından yapılması gereken etkinlikleri öğretmenin kendisinin yaptığı görülmüĢtür. Öğretmenin sınıf içi tartıĢmalara yer vermediği kavram yanılgılarının tespitini etkili olarak yapamadığı tespit edilmiĢtir. Diğer yandan öğretmenin çalıĢma yapraklarındaki etkinliklerin nasıl yapılacağı ile ilgili yeterli yönergeler vermediği bunun sonucunda da öğrencilerin etkinlikleri zamanında ve baĢarılı olarak tamamlayamadıkları görülmüĢtür. Pilot uygulamanın ilk haftalarında görülen diğer bir zorlukta öğretmenin dersteki uygulamalar esnasında araĢtırmacıya bağlı kalması ve etkinliklerin yürütülmesi esnasında araĢtırmacıdan yönlendirme beklemesi Ģeklindedir. Bahsi geçen zorluklarla ilgili öğretmenle ders sonralarında görüĢmeler yapılmıĢ ve bu sorunların nasıl giderileceği ile ilgili bilgi alıĢ veriĢinde bulunulmuĢtur.

Pilot uygulamanın sonlarına doğru ise yukarıda bahsi geçen aksaklıkların giderildiği ve uygulamaların etkili Ģekilde yürütüldüğü tespit edilmiĢtir. Pilot uygulamalar esnasında karĢılaĢılan bir diğer zorluk ise öğrencilerin çalıĢma yaprakları ve performansa dayalı ölçme ve değerlendirme teknikleri hakkında yeterli hazır bulunuĢluğa sahip olmamalarıdır. Özellikle ilk haftalarda çalıĢma yapraklarının uygulanmasında ve değerlendirme etkinliklerinin tamamlanmasında öğrencilerin tekniklerin çoğunu bilmemelerinden dolayı çeĢitli zorluklarla karĢılaĢılmıĢtır. Öğretmen ve öğrencilerden kaynaklanan zorlukların yanında pilot uygulamalar esnasında okulun materyal açısından yeterli olmaması nedeniyle materyal sıkıntısı da yaĢanmıĢtır. Diğer bir sorun ise zaman konusunda yaĢanmıĢtır. Çünkü yaklaĢık bir aylık pilot uygulama esnasında “23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” ve “1 Mayıs ĠĢçi Bayramı” nedeniyle dört ders saati tatillere gitmiĢtir, diğer yandan yine uygulamanın yapılacağı bir güne denk gelen bir Bilim-Sanat merkezi gezisi nedeniyle de iki ders saatinde ders yapılamamıĢtır. Bahsi geçen nedenlerden dolayı 24 saatlik pilot uygulama sürecinin altı saatinde ders yapılamamıĢtır. Sonuç olarak pilot uygulama sayesinde öğretmen ve araĢtırmacı tecrübe kazanmıĢ, uygulamaların yürütülmesinde karĢılaĢılabilecek zorluklar tespit edilmiĢtir. Aynı zamanda karĢılaĢılan sorunların çözümleri için alternatif fikirler üretilmiĢ özellikle öğretmen ve öğrencilerden kaynaklanan birçok sorun çözülmüĢtür.

3.3.1.2 Asıl Uygulamanın Yapıldığı Grupla Ġlgili Ön Hazırlıklar

AraĢtırmanın çalıĢma takviminde de belirtildiği gibi asıl uygulamalar 15 haftalık bir sürede gerçekleĢtirilmiĢtir. Deneysel iĢlem süreci baĢlamadan önce öğretmenin dersine girdiği üç farklı yedinci sınıf Ģubesi yansız atama yoluyla deney, plasebo ve kontrol grubu olarak tespit edilmiĢtir. Ardından her bir gruptaki öğrenciler baĢarı durumlarına göre heterojen olacak Ģekilde dörder kiĢilik gruplara ayrılmıĢtır. Ġlk haftada nicel veri toplama araçları her üç gruba da uygulanmıĢtır. Daha öncede bahsedildiği gibi ASDOÖ sonuçlarına ve öğretmen görüĢlerine göre görüĢme yapılacak öğrenciler tespit edilmiĢtir. Ġkinci haftada ise durum çalıĢmasının çalıĢma grubunu oluĢturan bir öğretmen ve dokuz öğrenciyle görüĢmeler yapılmıĢtır.