Değişim için Ulusal Birlik

Mübarek karşıtı muhalefetin iyice arttığı 2010 yılında Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu eski başkanı Muhammed El-Baradey Mısır’a dönerek tüm muhalif grupları bir arada toplamak amacıyla yeni bir oluşumu hayata geçirme kararı aldı (BBC, 2010). Bu

60

anlamda yaptığı görüşmeler sonucunda Baradey 30 önde gelen siyasi muhalifin desteğini alarak Mübarek karşıtı koalisyonun bir araya gelmesinde etkili oldu (Awad, 2010). Değişim için Ulusal Birlik Hareketi verilen bu oluşuma Mübarek’e karşı cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yarışan Eymen Nur, yazar Alaa El-Asvani gibi figürlerin yanında Müslüman Kardeşler hareketinden de destek gelmişti (Karlsson, 2012: 105; Brownlee, Masoud ve Reynolds, 2015: 180). Değişim için Ulusal Birlik Hareketi’nin temel hedefi özgür ve bağımsız seçimlerin yapılarak demokratik bir yönetime geçilmesiydi. Hareket bu anlamda Hüsnü Mübarek’in görevi bırakması ve oğlu Cemal Mübarek’in de cumhurbaşkanlığına aday olmamasını talep etmekteydi. Bu çerçevede hareket Kefaya ve diğer birçok rejim karşıtı grup gibi 2010’un Kasım ayında düzenlenen parlamento seçimlerini boykot etme karar aldı (Cook, 2012: 276).

Değişim için Ulusal Birlik Hareketi ideolojik anlamda kendisinden farklı olan Müslüman Kardeşler ile de ortak hareket etmekte çekinmemiştir. Devrime gelinen süreçte devrimci grupların ideolojik kimliklerini bir kenara bırakarak “devrim koalisyonları” oluşturabileceği ilk kısımda anlatılmıştı. Bunun açık bir örneği olarak Değişim için Ulusal Birlik ve Müslüman Kardeşler ittifakı 2010’da Muhammed El-Baradey’in çağrısıyla gerçekleştirilen imza kampanyasında birlikte hareket etmiştir. Öyle ki bu kampanya için Baradey’in hareketinden sadece 110 bin imza toplanabilirken, Müslüman Kardeşler 720 bin imza ile destek olmuştur (Hamid, 2010). Burada dikkat çekilmesi gereken bir husus devrimci koalisyonda yer alan grupların birbirlerinin eksiklerini tamamlayarak daha güçlü bir muhalif blok oluşmasına katkıda bulunabilmekte olmalarıydı. Toplumsal destekten yoksun ancak entelektüel ve uluslararası çevrelere yakın olan Baradey’in Değişim için Ulusal Birlik Hareketi, bu eksikliğini giderebilmek amacıyla toplumsal tabanı güçlü olan Müslüman Kardeşler hareketi ile ittifak kurmuştur. Her ne kadar ilerleyen dönemlerde bu ittifaklar yerini ayrışmalara bırakabilse de devrim öncesi süreçte rejime karşı oluşturulan koalisyonun güçlü olması anlamında önem arzetmiştir.

Muhammed El-Baradey tarafından hayata geçirilen Değişim için Ulusal Birlik, özellikle Kefaya hareketinden ciddi anlamda destek almıştı. Ancak Baradey’in girişiminin kimi özellikleri Kefaya liderleri tarafından yeterli bulunmamıştır. Kefaya’nın ilk genel koordinatörü George Ishak verdiği bir mülakatta El-Baradey’in Mısır siyasetinin

61

kendine has dinamiklerinden uzak olduğunu, sokakla bağlantı kuramadığını ve işçiler ve çiftçiler gibi toplumun dışlanmış kesimlerine ulaşamadığını belirtmişti. Ishak ayrıca El-Baradey’in yabancı güçler tarafından yönlendirilen bir kişilik olduğu iddialarına katılmadığını belirtmiş ve ülkede değişim için çalıştığına inandığını söylemiştir (Abdelaziz, 2010).

25 Ocak 2011’deki gösteriler öncesinde çağrı yaparak Mısırlıları rejimi protesto etmeye davet eden hareketler arasında Kefaya da bulunuyordu. Grubun yayınladığı bildiride “Olağanüstü Hal’in kaldırılması, asgari ücretin 1.200 Mısır Cüneyhine yükseltilmesi, işsizlik ödeneği ve temel gıda fiyatlarının düşürülmesi gibi taleplere yer vermiş, 25 Ocak’taki gösterilere ülkenin önde gelen entelektüellerini davet etmiştir (Ikhwanweb, 2011). Değişim için Ulusal Birlik hareketi de 25 Ocak öncesinde 1 Milyon Mısırlıya Mektup kampanyası başlatarak hareketin objektiflerini ve amaçlarını Mısırlılarla paylaşmayı hedeflemiştir (Gaweesh, 2011). Gösteriler sırasında da Kefaya ve Değişim için Ulusal Birlik hareketi üyeleri meydanları organize etmiş, medya ve sosyal medyayı kullanarak devrim gösterilerinin daha geniş kitlelere ulaşmasına yardımcı olmuşlardır. Hareket liderleri tarafından yapılan açıklamalarda Hüsnü Mübarek’in gelecek seçimlerde aday olmayacağını açıklaması talep edilmiştir (Abdoun, 2011).

Değişim için Ulusal Birlik Hareketi devrim sonrası süreçte de aktivizme devam etmiş, ülke siyasetinde etkin olmuştur. Hareket zaman zaman gösteriler düzenleyerek Askeri Konsey’e yönetimi sivillere bırakması çağrısı yapmıştır. Bununla birlikte diğer muhalif gruplarla da görüşen hareket liderleri, demokratik ve seküler bir siyasi yapının kurulmasını hedeflemişlerdir. Bu çerçevede Müslüman Kardeşler hareketi ile yapılan görüşmelerde İhvan’dan seküler bir siyasal düzeni kabul ettikleri konusunda teminat istemişlerdir (Al Masry Al Youm, 2011).

Yüksek Askeri Konsey’in iktidarı sivil yönetime bırakmakta yavaş hareket etmesi karşısında Değişim için Ulusal Birlik hareketi koordinatörü Abdülcelil Mustafa yaptığı bir açıklamada Askeri Konsey’in bu tutumunun ülkedeki siyasi gerginliği artırdığını ve en kısa zamanda sivil yönetime geçilmesini talep ettiklerini söylemiştir (Al Ahram Weekly, 2011). Hareket yine o dönemde yayınladığı bir bildiride Askeri Konsey’den olağanüstü hali kaldırmasını, eski rejimden kalan devlet organlarının kapatılmasını, askeri mahkemelerde yargılanmanın sonlandırılmasını istemiş ve tüm Mübarek dönemi

62

siyasetçilerine 5 yıl siyaset yasağı getirilmesi gibi taleplerde bulunmuştur (Ahram Online, 2011a).

2012’deki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde grubun kurucularından Hamden Sabbahi’yi destekleyen Kefaya hareketi, ikinci turda ise Muhammed Mursi’ye oy verme kararı almıştır. 6 Nisan Hareketi gibi, Mursi’nin politikalarının otoriter olduğunu iddia eden Kefaya, ilerleyen dönemlerde Mursi’den desteği çekerek, İhvan’ı siyaset dışına itmek istemiştir (Telci, 2014: 201). Bu süreçte Kefaya Hareketi, Mursi’nin ve Müslüman Kardeşler Hareketinin tüm uzlaşı ve diyalog çağrılarını reddetmiş, siyasal sürecin tıkanması ve ülkenin yönetilemez bir hale gelmesi için çabalamıştır. Birçok şehirde düzenlenen sivil itaatsizlik eylemlerini teşvik eden hareket, Mursi’nin cumhurbaşkanlığından istifa etmesi çağrısında bulunmuştur (Adel, 2013). Bu amaç doğrultusunda Nisan ayında kurulan Temerrud Hareketi’ne destek olan Kefaya, Mursi karşıtı imza kampanyasında da ön planda yer almıştır (Kamal, 2014).