Dava Desteği ve Kovel Đmtiyazı

Bir avukat muhasebeci-müşteri imtiyazı sayesinde bir uzman ya da danışman tutabilir. ABD’de Kovel davasındaki karar, muhasebeci-müşteri imtiyazını yasal hizmet sağlaması için bir avukat tarafından tutulan bir müşteri ve muhasebeci arasındaki ilişki için de geçerli kılar (Pacini ve diğ., 2005:156). Kovel bir hukuk firması tarafından firmanın müşterilerine tavsiyelerde bulunması için tutulan ve muhasebe konusunda yetenekli olan eski bir IRS temsilcisiydi. Kovel vergi kaçakçılığı yüzünden IRS incelemesine maruz kalan bir müşteriyle tanıştı ve müşterinin kişisel finansal beyanıyla beraber, beyanı gönderme amacını da anlatan bir ön yazı aldı. Büyük jüri tarafından mahkemeye çağırılmasının ardından Kovel müşterisiyle arasında geçen konuşmaları ve işlemlerin etkileri hakkındaki soruları cevaplandırmayı reddetti. Mahkemeye itaatsizlik suçundan tutuklanarak bir yıla mahkum edildi.

Temyiz mahkemesi ise itaatsizlik suçlamasını iptal ederek bir muhasebecinin bir avukatın temsilcisi olarak bulunmasının muhasebeci-müşteri imtiyazını zedeleyemeyeceği kararını aldı. Mahkeme ayrıca modern hayatın getirdiği karmaşa

148

içinde çok az avukatın sekreter, telefon operatörü, asistan ve benzerinin yardımı olmadan çalışabileceğini belirtmiştir. Avukatlara yerel hizmet sağlamada yardım edenler listesine muhasebecilerin dahil edilmemesi için hiçbir sebep bulunmamıştır. Mahkeme kararına göre avukat ya da müşteri tarafından tutulan muhasebeci de imtiyaz dahilindedir (1961 yılına ait mahkeme kararı; Pacini ve diğ., 2005:155).

Tablo 3: Kovel Đmtiyazını Koruma Altına Alan, Tavsiye Edilen Önlemler

ÖNLEM TANIM / SEBEP

1

Müşteri daha sonraki aşamada bir adli muhasebeciyle çalışan bir avukat tutar (ya da müşteri en başta hem avukata hem de adli muhasebeciye eşzamanlı olarak danışır)

Kovel Đmtiyazı müşterinin kendi muhasebecisi ve sonra avukatıyla görüştüğü durumlarda geçerli değildir. Bu ayrım bu imtiyazın sınırsızca genişletilmesini engellemek içindir.

2

Đmtiyaz, müşteriyle, kendisiyle yasal bir tavsiyede bulunmaya yardımcı olmak amacıyla bağlantı kurulmasını gerektirmektedir.

Eğer adli muhasebecinin yasal tavsiyesinden öte, kendi tavsiyesi gerekiyorsa Kovel imtiyazı geçerli değildir. Eğer iş konusunda tavsiye isteniyorsa, yasal tavsiyede bulunmak bile Kovel imtiyazı kapsamında değildir.

3

Kovel Đmtiyazını isteyen taraf bu talebini desteklemek için yeterli belgeleri hazırlamalıdır. Bu belgeler ile adli muhasebeci ya da benzeri uzmanların tutulması amacının avukata yasal tavsiyede bulunmak olduğu kanıtlanmalıdır.

Kovel Đmtiyazını talep eden tarafın sıkıntısı, belli bir davada uygulanmasını haklı göstermektır. Bunun sebebi genel kanunların gerçekleri ifşa etmekten yana olduğu ve bunu engelleyen imtiyaz ya da politikaları desteklememesidir.

4

Kovel Đmtiyazı, yasal hizmet sağlamada bir avukata yardımcı olması için tutulan bağımsız yükleniciler için dahi geçerlidir. Herhangi bir imtiyaz bağlantısı danışmanın görevleri kapsamında olmalıdır ve bilmesi gerekenlerin dışındakilere yayılmamalıdır.

Müşterilerin çalışanı olarak görünen üçüncü taraflarla, bağımsız olarak çalışan ve kiralananları ayırt etmek uygun değildir.

5

Müşterinin mevcut muhasebecisi, adli muhasebe hizmetleri sunması için tutulmamalıdır (çok mecbur kalınmadıkça).

Mevcut muhasebecinin kullanılması esas olarak avukata yasal tavsiyede bulunmak için konuya dahil olduğunu unutturabilir.

6

Eğer müşterinin mevcut muhasebecisi tutulursa Kovel Đmtiyazının gereklilikleri göz önünde bulundurulmalıdır.

Bu önlem, Kovel Anlaşmasının tüm hizmetleri kapsadığı iddiasını bertaraf etmek için gereklidir.

7

Bir anonim şirket davasında, adli muhasebeciyi şirketin içinden ya da dışından olan hukukçular tutmalıdırlar.

Müşteri-avukat imtiyazını oluşturmak için

şirket hukukçularına daha yüksek bir standart uygulanır.

149

Tablo 3: Kovel Đmtiyazını Koruma Altına Alan, Tavsiye Edilen Önlemler (Devamı)

ÖNLEM TANIM / SEBEP

8

Avukat-adli muhasebeci anlaşması çok iyi düzenlenmiş bir anlaşma metniyle belgelenmelidir. Bu anlaşmada adli muhasebecinin davanın gidişatını belirlemek için tutulduğu ve tüm bağlantıların yasal hizmet sunmak için olduğu belirtilmelidir. Adli muhasebeci hukuk firmasına doğrudan fatura kesmelidir.

Bir anlaşma mektubu taraflar arasında olabilecek yanlış anlaşmaları en aza indirger ve Kovel Đmtiyazı için temel teşkil eder. Doğrudan faturalandırma avukat-müşteri imtiyazını koruyan tavsiye edilen önlemlerle uyumlu olunduğunu gösteren bir belgedir.

9

Adli muhasebeci ve müşteri avukat olmadan da konuşabilir. Ancak bunu sadece avukatın talimatı ile yapabilir.

Federal temyiz mahkemesi Kovel kuralının muhasebeci ile müşterinin, müşteri bizzat olmadan yaptığı konuşma için geçerli olmadığı karına varmıştır.

10

Bir anonim şirket davasında, üst yönetimin yazılı yönergesi, şirket çalışanları ile tutulan adli muhasebeci arsında geçen konuşmaların, yönetimin talimatı ve bilgisi dahilinde olduğu ve üçüncü bir tarafa aktarılamayacağının altını çizer.

Kasıtlı ya da kasıtsız olarak herhangi bir bilginin ya da belgenin sızdırılması Kovel imtiyazını ihlal anlamına gelir.

11

Avukat-adli muhasebeci anlaşması tüm belgelerin, çalışma kağıtları da dahil avukata ait olduğu ve isteği üzerine kendisine geri verilmesi gerektiğini vurgular. Adli muhasebecinin elindeki her türlü belge ve veriler müşteri yerine avukata verilmelidir.

Bir temyiz mahkemesi avukat-müşteri imtiyazından istemeden de olsa feragat edilebileceği kararına varmıştır.

12

Adli muhasebecinin belgelerinin üzerinde “avukat-müşteri imtiyazı ve bilginin gizliliği çerçevesinde koruma altınadır” ifadesi yer almalıdır.

Böylesi bir notun bulunması kesin bir koruma sağlamayabilir; ancak yine de uyarı niteliğindedir.

Kaynak: Pacini ve diğ. (2005:156)

Bir avukat Kovel kuralı altında ifade vermeyen bir adli muhasebeci tutabilir. Bu kural avukat-muhasebeci-müşteri arasındaki konuşmaları ve belgeleri koruma altına alır.

Đmtiyaz sadece spesifik konuşma ve durumlarda esneklik getirir. Đmtiyaz açısından önemli olan avukattan alınan yasal hizmetin gizlilik içinde gerçekleşmesidir. Herhangi bir bilgi dışarı sızmamış bile olsa imtiyaz bozulabilir. Bu sebeple imtiyazı isteyen taraf, onu korumak için gerekli faktörlerin varlığını dikkate alarak hareket etmelidir.

Đmtiyaz avukattan yasal tavsiye alma amacıyla mutlak güven ortamında oluşturulmalıdır. Eğer yasal tavsiyeden çok, muhasebecinin tavsiyesi gerekiyorsa burada imtiyaza gerek yoktur. Đş tavsiyesi açısından ikincil derecede ise yasal tavsiyede bulunmak bile imtiyaz gerektirmez. Bir federal temyiz mahkemesi Kovel

150

Kuralını memoranda (layiha/not) olarak düzenlemiştir. Bir avukat tarafından tutulan bir muhasebeci tarafından hazırlanan bir finansal beyanda Kovel Kuralını uyguladı; çünkü eski muhasebecinin rolü “müşteri ile avukat arasında müşterinin finansal durumu hakkında kesin ve tam bir konsültasyonu yani danışmayı kolaylaştırmaktı”. Dikkatsizce hazırlanan bir Kovel Anlaşması, avukat – müşteri imtiyazını müdahalelere açık bırakır. Đmtiyazı adli muhasebecilere kadar genişletmek için bazı koruyucu önlemlerin alınması hayati önem taşır. Avukatın muhasebeciyi, adli muhasebeci olarak tuttuğuna dair hazırlanan anlaşmada adli muhasebe hizmetlerinin yasal amacı ve her ayrıntı net bir şekilde belirtilmelidir. Ayrıca anlaşmada, avukat – müşteri – muhasebeci arasındaki tüm konuşmaların gizli kalması gerektiği ve tüm çalışma kağıtlarının avukata ait olduğu ifadesine yer verilmelidir.

Mahkemenin kararı Kovel Đmtiyazının sınırlarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Mahkeme şu ikisi arasındaki farkın altını çizmiştir: Birinde müşteri en başta daha sonra bir muhasebeci tutacak olan bir avukatla anlaşır; ya da müşteri aynı zamanda hem avukata hem de muhasebeciye danışır. Diğerinde ise müşteri önce kendi muhasebecisiyle görüşür, sonra kendi avukatına danışır. US “Cote” davasında ise açıkça ifade edilen şey, bir avukat tarafından tutulmasından önce bir muhasebecinin müşteriyle kurduğu bağlantının bir imtiyaz olmadığıdır (1963 yılına ait mahkeme kararı; Pacini ve diğ., 2005:157). Bu ayrım imtiyazın bilinçsizce genişletilmesini engelleme açısından önemlidir.