4.BULGULAR VE YORUM
C. Dünyamız ve evren hakkında bilinmeyen yeni şeyleri araştırmak, keşfetmektir.
2,50 6,52 4,65
D.Yaşadığımız dünya ile ilgili problemleri çözmek için deneyler yapmaktır.
5,00 4,35 4,65
E.Bir şeyler icat etmek ya da tasarlamaktır (yapay kalpler, uzay araçları gibi).
25,00 39,13 32,56
F.Bu dünyayı daha iyi bir duruma getirmede gerekli olan bilgiyi bulmak ve kullanmaktır (hastalıkları tedavi etmek, kirliliği çözümlemek gibi).
17,50 8,70 12,79
G. Bilim insanlarının yeni bilgileri keşfetmek üzere bir arada oldukları organizasyondur
2,50 2,17 2,33 H. Hiç kimse bilimi tanımlayamaz.
Gerçekçi Kabul Edilebilir Yetersiz
KIZ% 25,00 67,50 7,50
ERKEK% 17,39 76,09 6,52
Genel Toplam%: 20,93 72,09 6,98
P: .629
Bilimi tanımıyla ilgili olan VOSTS (TR) ölçeğinin ilk maddesinde öğrencilerin de ortak bir tanıma varamadıkları tespit edilmiştir. Bilim tanımı konusu hakkında bakış açılarının araştırıldığı ölçeğin birinci maddesinde öğrencilerin cinsiyete göre görüşleri arasında gözlenen farkın Khi-kare testine (p< .05) göre anlamlı olmadığı bulunmuştur.
Toplumun Bilim Üzerine Etkisi (Etik) (Soru 2)
Tablo 4.28. Öğrencilerin Cinsiyete Göre VOSTS (TR) Ölçeğinin 2. Sorusuna
Verdikleri Cevapların Khi-Kare Testi Sonuçları
2. Bazı toplumların, doğa ve insan üzerine belirli görüşleri vardır. Bilim insanları ve bilimsel araştırmalar, çalışmanın yapıldığı yerdeki kültürün dinî ya da ahlâkî görüşlerinden etkilenirler. (Lütfen A’dan G’ye kadar okuyunuz ve sizin görüşünüze uygun olan bir seçeneği işaretleyiniz).
Dinî ya da ahlâkî görüşler bilimsel araştırmaları etkiler;
Kız% Erkek% Genel%
isterler.
17,50 13,04 15,12
B.Çünkü bilim insanları kendi kültürlerinin bakış açısını destekleyen araştırmaları seçebilirler.
10,00 15,22 12,79
C.Çünkü bilim insanlarının çoğu kendi kültürlerine uymayan araştırmaları yapmazlar.
30,00 19,57 24,42
D.Çünkü her toplumun kültürü yapılan araştırmaların türünü etkiler.
22,50 32,61 27,91
E. Çünkü belirli kültürel inanışı temsil eden güçlü gruplar, belirli araştırma projelerini destekleyecek ya da
engelleyecektir.
7,50 6,52 6,98
Dinî ya da ahlâkî görüşler bilimsel araştırmaları etkilemez;
F.Çünkü araştırmalar, bilim insanları ve kültürel gruplar arasındaki tartışmalara rağmen devam eder(Örneğin; evrim).
5,00 8,70 6,98
G. Çünkü bilim insanları kültürel ve ahlaki görüşleri dikkate almaksızın araştırma yapacaklardır.
Gerçekçi Kabul Edilebilir Yetersiz
KIZ% 47,50 40,00 12,50
ERKEK% 32,61 52,18 15,22
Genel Toplam%: 39,54 46,51 13,96
P: .772
Bilim insanlarının araştırmalarını yaptıkları yerdeki kültürden, dini ya da ahlaki görüşlerden etkilenip etkilenmediğini araştıran ikinci maddede öğrencilerin dini ya da ahlaki görüşlerin bilimsel araştırmaları etkilemediğini, araştırmaların tartışmalara rağmen devam ettiğini söyleyen gerçekçi bakış açısına çok fazla sahip olmadıkları tespit edilmiştir.
Kültür, din ve ahlaki görüşlerin bilim insanlarının çalışmalarına etkisini araştıran ikinci maddede öğretmenlerin cinsiyete göre görüşleri arasında Khi-kare testine (p< .05) göre anlamlı bir ilişki olmadığı bulunmuştur.
Toplumun Bilim üzerine Etkisi (Halkın bilim insanları üzerine etkisi) (Soru 3) Tablo 4.29. Öğrencilerin Cinsiyete Göre VOSTS (TR) Ölçeğinin 3. Sorusuna
Verdikleri Cevapların Khi-Kare Testi Sonuçları
3. Bazı toplumlar daha çok bilim insanı yetiştiriyor. Bu durum, ailelerin, okulun ve toplumun çocukları yetiştirme tarzından kaynaklanmaktadır.
(Lütfen A’dan G’ye kadar okuyunuz ve sizin görüşünüze uygun olan bir seçeneği işaretleyiniz). Kız% Erkek% Genel%
12,50 8,70 10,47
Yetiştirme tarzı çok önemli bir faktördür;
A.Çünkü bazı toplumlar diğerlerine göre bilime daha fazla önem verirler.
-- 4,35 2,33 B.Çünkü bazı aileler çocuklarını soru sormaya ve meraka teşvik ederler
2,50 6,52 4,65
C.Çünkü bazı okullar ve öğretmenler öğrencileri daha çok araştırmaya teşvik ederler.
42,50 50,00 46,51
D.Çünkü aile, okullar ve toplum çocuklara bilimsel beceri kazandırır; bilim insanı olmak için cesaret ve fırsat verir.
15,00 10,87 12,79
E. Bir şey söylemek zordur. Yetiştirme tarzı etkilidir, ama kişinin zekâ, yetenek ve bilime olan ilgi gibi
özellikleri de önemlidir.
20,00 15,22 17,44
F.Kimin bilim insanı olacağını belirlemede zekâ, yetenek ve bilime olan doğal ilgi daha etkilidir. Fakat yetiştirme tarzının da etkisi vardır.
7,50 4,35 5,81
G. Kimin bilim insanı olacağını belirlemede zekâ, yetenek ve bilime olan doğal ilgi daha etkilidir.Çünkü insanlar bu özelliklerle doğarlar.
Gerçekçi Kabul Edilebilir Yetersiz
KIZ% 62,50 27,50 10,00
ERKEK% 65,22 23,90 10,87
Genel Toplam%: 63,95 25,59 10,46
P: .681
Bilim insanlarının yetiştirilmesinde ailenin, okulun ve toplumun etkisi hakkında görüşlerinin araştırıldığı ölçeğin üçüncü maddesinde, bayan ve erkek öğrencilerin benzer oranlarda gerçekçi bakış açısına sahip olduğu tespit edilmiştir.
Bazı toplumların daha çok bilim insanı yetiştirmesinde toplumun, okulun ve ailenin etkisi hakkında görüşlerin araştırıldığı üçüncü maddede öğrencilerin cinsiyete göre görüşleri arasında gözlenen farkın Khi-kare testine (p< .05) göre anlamlı olmadığı bulunmuştur.
Bilimin Toplum Üzerine Etkisi (Bilim insanlarının sosyal sorumluluğu) (Soru 4) Tablo 4.30. Öğrencilerin Cinsiyete Göre VOSTS (TR) Ölçeğinin 4. Sorusuna
Verdikleri Cevapların Khi-Kare Testi Sonuçları
4. Birçok Türk bilim insanı, buluşlarının doğuracağı sonuçların potansiyel etkileriyle (yararlı ve zararlı)
ilgilenmektedir.
(Lütfen A’dan G’ye kadar okuyunuz ve sizin görüşünüze uygun olan bir seçeneği işaretleyiniz).
Kız% Erkek% Genel%
12,50 10,87 11,63
A. Bilim insanları buluşları gerçekleştirirken, sadece faydalı yönleri ile ilgilenirler.
2,50 4,35 3,49
B. Bilim insanları buluşlarının olası zararlı etkilerini önlemek için daha fazla çalışırlar.
37,50 41,30 39,53 C. Bilim insanları deneylerinin bütün etkileri ile ilgilidirler.
5,00 8,70 6,98
D. Bilim insanları buluşlarının uzun vadeli etkilerinin tümünü tahmin edemezler.
-- 15,22 8,14
E. Bilim insanları buluşlarının tehlikeli amaçlar için kullanılıp kullanılmayacağını pek fazla kontrol edemezler.
40,00 17,39 27,91
F. Buluşların yararlı ve zararlı etkileri bilimin dallarına bağlıdır. Örneğin, Tıp ve askeri alanlarda çalışan Türk bilim insanları buluşlarının etkileriyle daha çok ilgilenirken,, nükleer güç alanında çalışanlar daha az ilgilenirler.
2,50 2,17 2,33
G. Bilim insanları deneylerinin etkilerini dikkate alabilir, fakat bu durum onların, ünleri veya zevkleri için buluş yapmaların engellemez.
Gerçekçi Kabul Edilebilir Yetersiz
KIZ% 5,00 40,00 55,00
Genel Toplam%: 15,12 41,86 43,02
P: .096
Türk bilim insanlarının buluşlarının yararlı ya da zararlı etkileriyle ilgilenmeleri hakkındaki bakış açılarını tespit etmeyi hedefleyen dördüncü maddede, bayan ve erkek öğrencilerin bilim insanının buluşlarının uzun vadeli etkilerinin tümünü tahmin edemeyeceklerini söyleyen çağdaş bakış açısına sahip olmadıkları bulunmuştur.
Türkiye’deki bilim insanlarının buluşlarının yararlı ya da zararlı etkileriyle ilgilenmeleri hakkındaki bakış açılarının araştırıldığı dördüncü maddede, öğrencilerin cinsiyete göre görüşleri arasında Khi-kare testine (p< .05) göre anlamlı bir ilişki olmadığı bulunmuştur.
Bilimin Toplum Üzerine Etkisi (Sosyal kararlara katkısı) (Soru 5)
Tablo 4.31. Öğrencilerin Cinsiyete Göre VOSTS (TR) Ölçeğinin 5.Sorusuna
Verdikleri Cevapların Khi-Kare Testi Sonuçları
5. Türkiye’de biyoteknolojinin geleceği üzerine karar verenler, gerçekleri en iyi bildikleri için bilim
insanları ve mühendisler olmalıdır ( Örneğin: Genleri değiştirilmiş organizmalar, genom projesi, insan
kopyalama).
(Lütfen A’dan G’ye kadar okuyunuz ve sizin görüşünüze uygun olan bir seçeneği işaretleyiniz) Bilim insanları ve mühendisler karar vermelidir.
Kız% Erkek% Genel%
30,00 34,78 32,56 A Çünkü onların bu konuda eğitimleri ve bilgileri vardır.
7,50 6,52 6,98
B.Çünkü bilim insanları bürokratlardan veya özel şirketlerden daha iyi karar verebilirler.
15,00 10,87 12,79
C.Fakat toplum da bilgilendirilerek veya danışılarak bu sürece katılmalıdır
37,50 28,26 32,56
D.Fakat karar toplumu etkileyeceğinden uzmanların ve