• Sonuç bulunamadı

3. İSLAMBEY ÇEŞMESİ SOKAĞI 217 ADA 65 PARSELDE BULUNAN

3.5.3 Birinci Kat Planı

Konut A ile Konut B’nin birinci katları aynı seviyededir ve birbirleri arasında geçiş bulunmaktadır. Ancak geçiş kapısı kilitli tutulmakta olup, konutların birinci katlarına ulaşmak için farklı merdivenler kullanılmaktadır.

1960’ların son çeyreğinde yapılan müdahale sonucu; Konut A, iki farklı ailenin yaşayabileceği bir birim haline getirilmiştir. Böylelikle sofaya açılan, yapının kuzeydoğu duvarına bitişik merdiven iptal edilmiş; yerine bahçeden birinci kata ulaşımı sağlayan betonarme merdiven eklenmiştir. Bu merdivenle (M2) ufak bir giriş alanının ardından sofaya ulaşılır. Sofadan tüm mekanlara erişim mümkündür. Yapılan müdahale sırasında özgün merdivenin bulunduğu alana, zemin katta olduğu gibi, mutfak konumlandırılmıştır. Sonradan eklenen mutfak birimi haricinde, sofaya açılan beş mekan bulunmaktadır.

Konut B’nin birinci katına Konut A’ya ait sofadan (A.101) ve kapılarla kapatılarak ayrı bir mekan haline getirilmiş +1.52 kotlu sahanlıktan (B.Z12) M1 merdiveni ile ulaşım mevcuttur. Bu katta geniş bir hol (B.108) ve iki oda olmak üzere üç ayrı birim bulunmaktadır.

A.101- Sofa

Yaklaşık 26,5 m² büyüklüğündeki A.101-Sofa’nın döşeme kotu +3.55 metreden başlayarak, kuzeydoğu yönünde azalan eğimle +3.47 ‘ye ulaşır. Tavan kotu ise iki kademelidir. Güneybatı yönündeki geniş tavan alanının yüksekliği +6.51 m ölçülürken, kuzeydoğu bölümünde tavan kotu yine kuzeydoğu doğrultusunda eğim yaparak +6.34’ten +6.28’ye kadar inmektedir.

Konut A’nın tüm mekanlarına erişimi bulunan A.101-Sofa’ya muhdes K102 kapısından girilir. (Şekil D.56) K102 kapısı, P101 penceresi ile beraber tasarlanmış camlı ahşap bir kapıdır. Sofadan A.102 ve A.104 hariç tüm mekanlara K103 kapısı ile ulaşılmaktadır. K103 85 x 222 ölçülerinde tek kanatlı, düz atkılı, tablalı, ahşap kapıdır ve hem içeride hem dışarıda ahşap pervaz ile çevrelenmiştir. Mekanın kuzeybatısına sonradan yerleştirilmiş birim olan mutfağa geçişi sağlayan K104 kapısı K103 kapılarıyla aynı özellikte tasarlanmıştır ancak 76 x 222 cm ölçülerindedir. Sofanın güneydoğusunda yer alan cumbalı A.104 odasına açılan K104 ise, 241,5 x 262,5 cm boyutlarında üç kanatlı, düz atkılı, tablalı, camlı ahşap bir kapıdır ve üst bölümünde ışıklık bulunur.

Sofanın tek penceresi güneybatı duvarı üzerinde bulunan yerden yaklaşık 78.5 cm yukarıda konumlanmış ahşap P101’dir. 110x150 cm ölçülerindeki P101 penceresi, çift kanatlıdır. Dışa bakan yüzeyindeki denizlik mermer iken, iç kısımdaki ahşap malzemedendir. Ahşap pervaz ise beraber tasarlanmış P101 penceresi ile K102 kapısını birlikte çevreler.

Sofanın kuzeybatısına sonradan eklenen mutfak duvarının beton olması ile güneybatı duvarının bir kısmının tuğla örgü üzeri çimento sıvanması haricinde mekanın tüm duvarları ahşaptır. Duvarlar kağıtla kaplı olduğu için detaylar net belli olmasa da, tavan kotunun hemen altında mekanı çevreleyen yaklaşık 35.5 cm’lik ahşap kiriş görülmektedir. Zemin kattaki sofaya göre daha gösterişli olan ahşap tavan süslemelerinde, kirişlerle bölünmüş üç farklı kurguda bezemeler gözlenmektedir. (Şekil D.60) Zemin, 25 cm’lik döşeme tahtalarıyla kaplıdır.

A.102- Mutfak

Sofanın içinde konumlandırılan A.102- Mutfak yaklaşık 5,2 m²’dir. Döşeme kotu +3.53 ölçülürken, tavan kotu ise zeminden 286,5 cm yüksekte yer almaktadır.

Mekana kuzeydoğu duvarında bulunan ahşap K104 kapısından girilir. Güneybatı duvarı üzerinde +4.64 kotundan başlayan, 90x114 cm ölçülerindeki çift kanatlı ahşap P102 penceresi görülür. P102’in iç bölümünde ahşap pervaz ve denizlik bulunurken, dış kısmında bunlara rastlanmaz. Mekanın kuzeybatı duvarı üzerinde 26,5 cm derinlikli iki adet niş bulunur. Nişlerden güneybatı yönündeki +101,5 kotunda yer alır. Genişliği 41 cm, yüksekliği de 48 cm olarak ölçülmüştür. +75,5 kotundan başlayan diğer niş ise; 87,5 cm genişlikte ve 110 cm yüksekliktedir. (Şekil D.62) Mutfağın güney köşesinde beton kolonun yarattığı çıkıntı net bir şekilde görülmektedir. Üzerinde üç sıra duvar seramiği bulunan mutfak tezgahı güneydoğu duvarına monte edilmiştir. Mekana ait beton duvarlar sıvalı ve boyalıdır ancak yer yer boyalarda dökülme ve bozulma tespit edilmiştir. Aynı şekilde, 20x20 cm’lik seramik döşeme karolarında da bir takım kırılma ya da deformasyonlar mevcuttur. Duvar eteklerinde 20 cm yükseklikte düz süpürgelikler bulunmaktadır. Tavanda ise diğer mekanlarda olduğu gibi ahşap süsleme görülmez ve tavan, sıva üzeri boyalıdır.

A.103- Oda

Konut B’ye bitişik A.103 odası yaklaşık 11,5 m²’dir. Döşeme kotu +3.54, tavan kotu ise +6.52 m’dir.

Mekana kuzeybatısında bulunan ahşap K103 kapısı ile girilir. Odanın güneydoğu duvarı üzerinde, yerden yaklaşık 64 cm yukarıda konumlandırılmış iki adet ahşap giyotin P103 penceresi bulunmaktadır. (Şekil D.65) 0,88 x 1.86 boyutlarındaki P103 pencereleri zemin kattaki pencerelerle aynı özellikte tasarlanmıştır. İç ve dış taraflarında ahşap denizlik ile ahşap pervaz bulunan pencerelerin üst bölümlerinde ışıklık vardır. İnce ahşap çıtalarla beş eşit parçaya ayrılmış ışıklık bölmelerinde renkli camlar kullanılmıştır.

Mekanın tüm duvarları duvar kağıdı ile kaplıdır ancak kağıdın yırtıldığı bir bölgede özgün malzemeye ilişkin gözlem yapmak mümkündür. Duvar kağıdının altında, ahşap duvar üzeri sıvalı ve boyalı şekilde korunmaktadır. Ayrıca duvar yüzeyi üzerinde yerden yaklaşık 75 cm yukarıda 14 cm’lik ahşap sandalyelik ve duvar eteğinde 13 cm’lik süpürgelik mevcuttur. Tavan malzemesi ahşaptır ve süslemelidir. (Şekil D.66) Tavan silmesi kendini belli etmektedir ancak tavana kadar uzanan duvar kağıtları sebebiyle detaylar net görülememektedir. Döşeme malzemesi de yine 25 cm’lik ahşap kaplamadır.

A.104- Oda

Konut A’nın cumbalı tek odası olan A.104, yaklaşık olarak 12 m²’lik bir kullanım alanına sahiptir. Döşeme kotu + 3.53 m, tavan kotu ise +6.50 m’dir.

Mekana, sofadan üç kanatlı ahşap K104 kapısı ile ulaşılır. Odanın çıkma yapan bölümünün üç tarafı da camlıdır. (Şekil D.69) Güneydoğu cephesi üzerinde iki adet ahşap P103 penceresi bulunurken, cumbanın kuzeydoğu ve güneybatı duvarlarında da P103 ile benzer özelliklere sahip P104 pencereleri bulunmaktadır. P104 pencereleri, iç ve dış taraflarında ahşap denizlik ile ahşap pervaz bulunan, üst bölümü ışıklıklı, ahşap giyotin pencerelerdir. İnce ahşap çıtalarla üç eşit parçaya ayrılmış ışıklık bölmelerinde yine P103’te olduğu gibi renkli camlar kullanılmıştır. Mekanın duvarlarında ahşap bağdadi çıtaları kullanılmıştır. Ardından üzeri sıvanıp boyanan duvarlar, daha sonraki kullanıcılar tarafından duvar kağıdı ile kaplanmıştır. Odada meydana gelen strüktürel bozulma nedeniyle, tüm bu katmanları görmek mümkündür. Kuzeydoğu ve güneybatı duvarları üzerinde yerden yaklaşık 75 cm

yukarıda bulunan ahşap sandalyelikler pencerelere kadar devam eder. Duvar eteklerinde 13 cm yükseklikte yer alan süpürgeliklerin izi duvar kağıdı üzerinden net bir şekilde görülmektedir. Tavanında A.103 odasında olduğu gibi sade ahşap süsleme ve ahşap tavan silmesi mevcut olan mekanın, döşemesi de yine 25 cm’lik ahşap kaplamadır.(Şekil D.71)

İslambey Çeşmesi Sokağı’ndan geçen yüksek araçların çarpmalarından zarar gören cumbanın yıkılma tehlikesi vardır. Bu sebeple A.104 mekanında ölçümler döşemenin güneydoğu ucuna yaklaşılmadan lazermetre ile uzaktan yapılabilmiştir.

A.105- Oda

Konut A’nın baş odası olan A.105 mekanının alanı yaklaşık 18,2 m²’dir. Mekanın döşemesi kuzeydoğu yönüne doğru sehim yaparak +3.54’ten +3.49’a kadar inmektedir ve tavan kotu yaklaşık +6.53 m’dir.

Zemin katta parsel sınırları nedeniyle doğu köşesine doğru daralan yapının, birinci katında köşe oda olan A.105 çıkma yapmaktadır. Böylelikle kuzeydoğu duvarı güneybatı duvarına paralel konuma getirilmiş ve mekan ferahlatılmıştır.

Sofa içinden ahşap K103 kapısı ile girilen mekan, yapının en bol ışık alan ve en süslü mekanıdır. Güneydoğu ve kuzeydoğu cepheleri üzerinde, yaklaşık +4.15 kotunda bulunmakta olan üçer adet ahşap P103 pencereleri görülmektedir. (Şekil D.72) Mekanın duvarları sıvalı ve boyalıdır. (Şekil D.75) Kuzeybatı ve güneybatı duvarlarında yerden yaklaşık 75 cm yukarıda 14 cm’lik ahşap sandalyelikler bulunur. Bununla birlikte tüm duvarların eteklerinde 13 cm’lik düz süpürgelikler görülmektedir. Baş oda olması sebebiyle yapıda en süslü ahşap tavan bezemesine sahip oda A.105’tir. (Şekil D.76) Ayrıca tavan silmelerinin altında yer alan ahşap motifler de oda içindeki bezeme kurgusunun bir parçasıdır. Mekan 26 cm eninde döşeme tahtalarıyla kaplıdır.

A.106- Hela

Kullanım alanı yaklaşık 3,4 m² olan A.106 mekanının; döşeme kotu kuzeydoğu yönünde sehim yaparak +3.45 m’den +3.41 m’ye kadar inerken, tavan kotu da yaklaşık +6.40 m olarak ölçülmüştür.

Güneybatı duvarından K103 kapısı ile helaya girilmektedir. (Şekil D.78) Mekanın kuzeydoğu duvarı üzerinde +5.29 kotundan başlayan bir adet havalandırma penceresi

(P105) bulunmaktadır. (Şekil D.80) Özgün olmayan P105 penceresi tek kanatlıdır ve 55x70 cm boyutlarındadır.

Mekanın duvarları +4.50 kotuna kadar 15x15 cm’lik karo seramik ile kaplıdır. Bu kotun üzeri ise sıva üzeri boyalıdır. Tavan yüzeyi ise yalnızca sıva üzeri boyalıdır ve tavanın güneybatısında çatı arasına açılan bir boşluk bulunmaktadır. Mekanda döşeme kaplaması olarak da 20x20 cm’lik seramik karolar yer almaktadır.

A.107- Oda

Yaklaşık olarak 11,2 m²’lik bir kullanım alanına sahip A.107 mekanının döşeme kotu + 3.51, tavan kotu ise +6.50’dir.

Mekana sofa içerisinden K103 kapısı ile giriş yapılmaktadır. Odanın kuzeydoğu cephesi üzerinde yaklaşık +4.12 kotunda yer alan iki adet ahşap P103 penceresi bulunmaktadır. Ayrıca mekanın kuzeybatı duvarında üzeri kontrplak ile örtülmüş özgün P103 penceresi tespit edilmiştir. Söz konusu pencere komşu yapıya bitişik olan duvar üzerinde yer aldığından, günümüzde kullanılamamaktadır. (Şekil D.81) Odanın güneydoğu duvarı kağıtla kaplanmışken, (Şekil D.83) diğer duvarlar yalnızca sıva üzeri boyalı olarak bırakılmıştır. (Şekil D.84) Güneydoğu ve güneybatı duvarlarında boydan boya, kuzeybatı duvarında ise kapatılmış pencereye kadar uzanan sandalyelikler bulunmaktadır. Tüm duvar eteklerinde yaklaşık 13 cm’lik süpürgelikler gözlenmektedir. Tavan kaplaması ve silmesi diğer odalarda olduğu gibi ahşap olan mekanda, (Şekil D.86) döşeme malzemesi ise 25 cm eninde ahşap kaplamadır.

B.108 Mekanı

Bahçeye cephesi olan B.108 mekanı yaklaşık 14,5 m²’lik bir kullanım alanına sahiptir. Mekanın döşeme kotu + 3.55, tavan kotu ise +6.71 olarak ölçülmüştür. Mekana hem M1 merdiveni ile Konut B’nin zemin katından, hem de K103 kapısı ile Konut A’nın sofasından ulaşılabilmektedir. L planlı mekanın güneydoğusunda odalar yer alır. Bu odalardan B.109’a K105 kapısıyla, B.110’a ise K106 kapısıyla girilmektedir. Her iki kapı da ahşap, tablalı, düz atkılı ve tek kanatlıdır, ancak boyutları farklıdır. K105 90 x 244 cm, K106 75 x 252,2 cm olarak ölçülmüştür. Mekanın güneybatı duvarında 83x175 cm ölçülerinde özgün P105 penceresi bulunur. (Şekil D.89) Çift kanatlı, ahşap P105 penceresi, yaklaşık +3.89 kotunda konumlanır.

İçeride ve dışarıda ahşap pervazları ve denizliği mevcuttur. Müdahale görmüş kuzeybatı duvarında da ahşap P106 penceresi bulunur. (Şekil D.90) 150x242 cm boyutlarındaki P106 penceresi, çift kanatlıdır. İç kısmında ahşap denizlik ve pervaz görülürken, dışarıda mermer denizliğe sahiptir.

Duvarları sıva üzeri boyalı olan mekan içerisinde, B.109 mekanına komşu güneybatı ve güneyduvarları üzerinde yerden yaklaşık 74 cm yukarıda 12 cm yüksekliğinde ahşap sandalyelikler gözlenmektedir.Mekanın tüm duvar eteklerinde yaklaşık 10-11 cm ölçülen süpürgelik mevcuttur. Bununla birlikte duvarların hemen hemen hepsinde ikinci bir süpürgelik katmanı daha bulunur. Özgün olmayan söz konusu ikinci süpürgelikler, döşemelerin üzerine kaplanan ahşap görünümlü muşambanın sabitlenmesi için kullanılmaktadır. Plastik döşeme kaplamasının altında özgün ahşap kaplama görülür. Mekanın ortasından geçen ahşap kiriş hizasında döşeme plakalarının yönünün değiştiği görülmektedir. Kirişin güneybatısında, kuzeybatı cephesine paralel 26 cm’lik döşeme tahtaları sıralanırken, kirişin diğer tarafındaki 26 cm’lik ahşaplar bu yöne diktir. Ahşap tavan süslemeleri de aynı ahşap kirişle ayrılan iki ayrı mekan kurgusundadır. Süslemelerin yönü döşeme tahtalarıyla paralellik göstermektedir.

B.109- Oda

Cumbasının çökmesi ile güneydoğu cephesi müdahale gören B.109 mekanının ölçülen kullanım alanı yaklaşık 14,6 m²’dir. Döşeme kotu +3.59 m olan mekanda, tavan kotu ise + 6.37 m’dir.

Odaya B.108 Mekanı’ndan K105 kapısı ile girilir. Mekan özgün halinde cumbalı olarak tasarlanmıştır ancak İslambey Çeşmesi Sokağı’ndaki yol kotunun yükselmesiyle cumba sokak kotuna yaklaşmış ve yüksek araçların darbesiyle yıkılmıştır. Mekanın özgün olmayan güneydoğu cephesi üzerinde iki adet ahşap P107 penceresi bulunur. 80x148 cm ölçülerindeki P107 pencerelerinin denizliği ya da pervazı yoktur. (Şekil D.93)

Tüm duvarları duvar kağıdı ile kaplanan mekanın, güneybatı ve kuzeydoğu duvarlarında zeminden yaklaşık 71-74 cm yukarıda 14 cm’lik sandalyeliğin izleri kağıdın üzerinden belli olmaktadır. Yine aynı duvarlarda duvar kağıdı üzerinden süpürgeliğin izleri de fark edilmektedir. Mekanın kuzeybatısında daha önceleri gömme dolap olduğu söylenilen yaklaşık 75 cm derinlikli bölüm bulunmaktadır.

Burada tavan kotu +6.11 m’dir. (Şekil D.92) İç mekanda tavan alçıpan ile kapatılmıştır, (Şekil D.94) ancak düşen cumbanın üzerini örten özgün ahşap tavan İslambey Çeşmesi Sokağı’ndan görülebilmektedir. Döşemelerin üzeri ahşap görünümlü muşamba ile kaplıdır ve bu muşambalar duvar eteklerinde yeni süpürgeliklerle sıkıştırılmıştır. Bu sebeple özgün döşeme malzemesi görülemese de, diğer mekanlar göz önünde bulundurularak ahşap olduğu düşünülmektedir.

B.110- Oda

Kullanım alanı yaklaşık 4,8 m² olan B.110 mekanının döşeme kotu + 3.55 m, tavan kotu ise +6.72 olarak ölçülmüştür.

B.110 odasına ahşap K106 kapısı ile girilir. (Şekil D.95) Mekanın İslambey Çeşmesi Sokağı’na bakan güneydoğu duvarı üzerinde, Konut B’nin özgün pencere tipi P105 penceresi bulunur. Yerden 67 cm yukarda yer alan çift kanatlı P105 penceresinin alt bölümü değiştirilerek kanatsız cam takılmıştır, fakat üst kısım özgünlüğünü korumaktadır. (Şekil D.96)

Mekanın kuzeydoğu duvarı üzerinde +5.07 kotundan başlayan 116,5x134,5 ölçülerinde kapatılmış bir yüzey vardır. Yüzeyin çevresinde görülen ahşap pervazlar bu alanın kapatılmış bir pencere olabileceğini düşündürmüştür. (Şekil D.97) Fakat daha sonra yapılan incelemelerde, aynı duvarı paylaşan Konut A’ya ait A103 odasından herhangi bir açıklık görülmemesi ve A103 odasından tespit edilebilen sözkonusu duvar üzerindeki özgün sandalyelik detayı göz önünde bulundurularak, boyutları ve kotu itibariyle Konut A ya da Konut B pencere tiplerine benzerlik göstermeyen bu alanın, özgün plan şemasında yer almadığına karar verilmiştir. Duvarları sıva üzeri boyalı olan mekanın tavanında, Konut B’ye ait diğer mekanlara benzer şekilde sade bir ahşap süsleme görülür. (Şekil D.98) Tavan kaplamasının hemen altında, özgün olmayan ahşap tavan silmeleri bulunmaktadır. Mekan, 24 cm eninde döşeme tahtalarıyla kaplıdır.