5. SONUÇ VE ÖNERİLER
5.2.2. Araştırmaya İlişkin Genel Öneriler
Bu bölümde araştırmaya ilişkin genel önerilere yer verilmiştir.
1. Tüketici eğitimi verecek olan bireyler, bu alanda eğitim almış olmalıdır.
2. Kısa vadede okul öncesinden başlayarak ilköğretim, ortaöğretim ve yüksek öğretimi kapsayan kesime; uzun vadede ise resmi ve özel kuruluşlar bünyesinde görev alan bireylere, yüksek öğrenim sürecinde bu alanda eğitim almış bireyler tarafından öncelikli olarak tüketici eğitimi verilmelidir. Bu eğitimler bireylerin bulunduğu kurumlar bünyesinde teorik ve uygulamalı olarak iki aşamada gerçekleştirilmelidir.
3. Bu araştırma, tüketici eğitimi konularının Çoklu Zekâ Kuramına göre verilmesi ile gerçekleştirilmiştir. Bu alanda yapılacak araştırmalarda verilen eğitimler, farklı öğretim yöntemleri ile de denenmelidir.
4. Bir tüketici olarak dünyaya gelen ve yaşamını sürdüren bireylerin eğitim- öğretim için bulundukları okullarda üniversitelerin ilgili bölümlerinden mezun olmuş öğretmenler tarafından ayrı bir ders olarak kendilerine tüketici eğitimi ile ilgili bilgiler verilmeli ve bilgilerin günlük yaşamda kullanılabilmesi sağlanmalıdır.
5. Bireylerin üyesi oldukları ailelerde yer alan ebeveynlerin bilinçlendirilmesi için tüketici eğitimi konusunda yerel yönetimlerin desteğine başvurulmalı ve bunun gelecek kuşaklar içinde yer alan çocuklara yansıması sağlanmalıdır.
6. Küçük yaşlardan itibaren bireylerin etkisi altında kaldıkları öğretmenlerin, tüketici eğitimi alanında uzman eğitimciler tarafından değişen tüketim kültürü, tüketilen ürünlerin değerlendirilmesi vb. konularda eğitilmesi için Milli Eğitim Bakanlığı ve üniversiteler ortak çalışmalar yapmalıdır.
7. Okullardaki Tüketici Koruma Kulübü etkin olarak faaliyet göstermesi sağlanmalı ve bu kulüplerin faaliyetleri özellikle okul yönetimleri tarafından desteklenmelidir.
8. Tüketimi çeşitli kitle iletişim araçlarıyla destekleyen ve arttıran reklâmların henüz bu konuda yeterli bilgi sahibi olmayan küçük yaştaki bireyler üzerindeki etkisi araştırılarak gerekli önlemler alınmalıdır.
9. Bireylere verilen eğitim sadece bu alanda araştırma yapan araştırmacılar ile sınırlı kalmamalı ve bireylere verilen eğitimin sürekliliği sağlanmalıdır.
10. Özellikle büyük şehirlerde çeşitli faaliyetlerle zenginleştirilen ve birçok etkinliği içerisinde barındıran alışveriş merkezlerinin bireyler tarafından algılanışı araştırmalar yapılarak tespit edilmeli ve tüketim boyutu incelenmelidir.
KAYNAKÇA
Açıkgöz, K.Ü. (2005). Aktif Öğrenme. (Yedinci Baskı). İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
Akamca, G.Ö. (2003). İlköğretim Beşinci Sınıf Fen Bilgisi Dersi Isı ve Isının
Maddedeki Yolculuğu Ünitesinde Çoklu Zekâ Kuramı Tabanlı Öğretimin Öğrenci Başarısı, Tutumu ve Hatırda Tutma Üzerindeki Etkileri.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Web: http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 9 Mart 2010’da alınmıştır.
Aktuğlu, I.K. ve Temel, A. (2006). Tüketiciler Markaları Nasıl Tercih Ediyor? (Kamu Sektörü Çalışanlarının Giysi Markalarını Tercihini Etkileyen Faktörlere Yönelik Bir Araştırma). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, (15),43-59. Web:http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/makaleler/Işıl%20Karpat%20 AKTUĞLU%20-%20Ayşen%20TEMEL/AKTUĞLU,%20Işıl%20vd..pdf adresinden 16 Mart 2012’de alınmıştır.
Altunışık, R., Mert, K ve Nart, S. (2004, 25-26 Kasım). Türkiye’de Tüketici Koruma Faaliyetleri: Tüketici Algılarına Yönelik Bir Saha Çalışması. 3. Ulusal Ekonomi, Bilgi ve Yönetim Kongresinde sunuldu. Eskişehir.
Ayan, D. (2004). Tüketiyorum Öyle İse Var (mıy) ım Gösterimlik Tüketim ve Tüketici Kimliğinde Aile. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 2 (7), 81-89.
Azabaoğlu, M. Ö. ve Dursun, E. (2008). Tüketicilerin Modern Gıda Perakendecilerine Karşı Davranışının Analizi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (1), 1-12.
Web: http://jotaf.nku.edu.tr/makaleler/r1.pdf adresinden 22 Şubat 2012’de alınmıştır.
Babaoğul, M. ve Şener, A. (Editörler). (2007). Hacettepe Üniversitesi TÜPADEM Tüketici Yazıları (I), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri Basımevi.
Babaoğul, M. ve Altıok, N. (2010). Türkiye’de ve AB Ülkelerinde Tüketici Eğitimi., M. Babaoğul ve A.Şener. (Editörler). Hacettepe Üniversitesi TÜPADEM Tüketici
Yazıları (II). Ankara: TÜPADEM.
Bayazıt Hayta, A., (2006). Tüketici Haklarının Tüketici Eğitimindeki Rolü. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3), 239-250.
Bayazıt Hayta, A., (2009). Sürdürülebilir Tüketim Davranışının Kazanılmasında Tüketici Eğitiminin Rolü. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 143-151.
Clement, P. (2009). Critical Consumer Issues in St. Lucia: An Examination of Consumer Challenges and Related Learning Among Rural Adults According to Income Levels. International Journal of Consumer Studies, 33, 20-30.
Çavuşoğlu, N. (2006). Meslek Lisesi Öğretmenlerinin Tüketici Eğitimi Konusundaki
Bilgi ve Davranışlarının İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Web:http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 6 Mart 2010’da alınmıştır.
Çelen, A. (2006). İlköğretim Beden Eğitimi Dersinde Çoklu Zekâ Kuramı
Doğrultusunda Yapılan Etkinliklerin Öğrencilerin Bilişsel, Duyuşsal ve Devinişsel Erişi Düzeylerine Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant
İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. 111111Web:http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 9 Mart 2010’da alınmıştır.
Çerçi, F. (2009). Çocukların Reklamı Anlama ve Algılama Düzeyleri ile Demografik
Değişkenler Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Mersin İlinde Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Adana.
Web: http://sosyalbilimler.cukurova.edu.tr/tezler/1281.pdf adresinden 22 Şubat 2012’de alınmıştır.
Çınar, R. ve Çubukcu, İ. (2009). Tüketim Toplumunun Şekillenmesi ve Tüketici Davranışları-Karşılaştırmalı Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 13 (1), 277-300.
Web: http://edergi. atauni. edu. tr/ index.php/ SBED/article/viewFile/2629/2623 adresinden 05 Eylül 2011’de alınmıştır.
Çırakoğlu, M. ve Saracaloğlu, A. S. (2009). İlköğretimin Birinci Kademesinde Çoklu Zekâ Kuramı Uygulamalarının Erişiye Etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 425-449.
Web: http://www.tebd.gazi.edu.tr/arsiv/2009_cilt7/sayi_2/425-449.pdf adresinden 26 Mart 2012’de alınmıştır.
Çubukcu, M. İ. (1999). Küreselleşme Süreci İçinde Tüketim Toplumu ve Tüketim Kültürü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Web: http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 31 Ocak 2012’de alınmıştır.
Demirci, R., Arıkan, R., ve Erdoğan, İ.B. (2001). Genel Ekonomi. ( Üçüncü Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
Demirci, A. (2006). İnternet İle Tüketici Eğitimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Demirci, N. ve Yağcı, Z. (2008). Fen Bilgisi Dersi “Yaşamımızı Yönlendiren Elektrik” Ünitesinin Çoklu Zekâ Kuramı Etkinliklerine Göre Değerlendirilmesi. Eğitimde
Kuram ve Uygulama, 4 (1), 79-97.
Web: http://members.multimania.co.uk/egitimar/ogretim/MAKALE%202/2008- 1.pdf adresinden 26 Mart 2012’de alınmıştır.
Demirel, Ö. (2006). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme Öğretme Sanatı. (Onuncu Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Demirel, Ö., Başbay, A., ve Erdem, E. (2006). Eğitimde Çoklu Zekâ Kuram ve
Devlet Planlama Teşkilatı. (2001). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı. Tüketicinin Korunması Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara.
Web: http://ekutup.dpt.gov.tr/tuketici/oik557.pdf adresinden 05 Şubat 2012’de alınmıştır.
Doğan, E. T. (2004).1990’lı Yıllarda Türkiye’de Çalışma Yaşamı ve Tüketim.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Durmaz, Y. (2008). Tüketici Davranışı. Ankara: Detay Yayıncılık.
Durmaz, Y.,Bahar, R. ve Kurtlar, M. (2011). Kişisel Faktörlerin Tüketici Satın Alma Davranışlarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 2(1), 114-133.
Web: http://iys.inonu.edu.tr/webpanel/dosyalar/970/file/Makale7.pdf adresinden 16 Mart 2012’de alınmıştır.
Ersoy, A.F., Arpacı, F., ve Demirci, A. (2004). Üniversite Öğrencilerinin Giysi ve Ayakkabı Tüketiminde Markaya Yönelik Davranış ve Tercihleri.
Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 1-12.
Ersoy, S. ve Nazik, M.H. (2006). Ergenlerde Tüketicilik Bilinç Düzeyi Üzerine Bir İnceleme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 313-328. Genç, M., Kazandırır, Ö., ve Aytürk, A. (2005). Öğretmen Adayları İçin KPSS.
Ankara: İhtiyaç Yayıncılık.
Gökaliler, E., Sabuncuoğlu Aybar, A. ve Gülay, G. (2011). Bir Statü Tüketimi Göstergesi Olarak Iphone Markalı Akıllı Telefon Algısı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik
Dergisi,7(1), 36-48.
Web: http://www.iletisim.selcuk.edu.tr/dergi/gs/2011_2.pdf adresinden 16 Mart 2012’de alınmıştır.
Güllülü, U., Ünal, S. ve Bilgili, B. (2010). Kendini Gösterim ve Kişilerarası Etkileşimin Gösterişçi Tüketim Üzerindeki Etkilerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28 (1),105-139.
Web: http:// www.iibfdergi.hacettepe.edu.tr/2010-1.pdf adresinden 16 Mart 2012’de alınmıştır.
Hız, G. (2011). Gösterişçi Tüketim Eğilimi Üzerine Bir Alan Araştırması (Muğla Örneği). Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3 (2),117-128.
Web:http://www.sobiad.org/eJOURNALS/dergi_YBD/arsiv/2011_2/gulay_hiz.p df adresinden 16 Mart 2012’de alınmıştır.
İslamoğlu, A.H. (2003). Tüketici Davranışları. (Birinci Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
İslamoğlu, A. H. ve Altunışık, R. (2008). Tüketici Davranışları. (İkinci Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
Karakoç, İ. ve Sezer, A. (2007). İlköğretim II. Kademe Sosyal Bilgiler Dersi Coğrafya Konularının Öğretiminde Çoklu Zekâ Uygulamalarının Akademik Başarıya Etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, (2), 9-20.
Web:http://uvt.ulakbim.gov.tr/uvt/index.php?cwid=9&vtadi=TPRJ%2CTTAR% 2CTTIP%2CTMUH%2CTSOS%2CTHUK&c=google&ano=89942_031dda120 2139cd41cff4867cd52c205 adresinden 26 Mart 2012’de alınmıştır.
Kaynak, S. ve Akan, Y. (2011). Tüketicinin Korunmasında Tüketici Bilinç Düzeyinin Önemi: Hane Halkları Üzerine Bir Uygulama. Gaziantep Üniversitesi Sosyal
Bilimler Dergisi, 10(1), 41- 61.
Web: http://www1.gantep.edu.tr/~sbd/index.php/sbd/article/view/150/198 adresinden 16 Mart 2012’de alınmıştır.
Kızıltepe, Z. (2007). Öğretişim Eğitim Psikolojisine Çağdaş Bir Yaklaşım. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
Kocacık, F. (1998). Tüketim Eğilimleri ve Sorunları. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Yayınları.
Köksal, M. S. (2005). Solunum Sistemleri Konusunun Çoklu Zekâ Kuramına Dayalı
Öğretiminin, 10. Sınıf Öğrencilerinin Derse Karşı Tutumu, Akademik Başarısı ve Öğretimin Kalıcılık Düzeyine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Web: http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 9 Mart 2010’da alınmıştır.
Köroğlu, H. ve Yeşildere, S. (2004). İlköğretim Yedinci Sınıf Matematik Dersi Tamsayılar Ünitesinde Çoklu Zekâ Teorisi Tabanlı Öğretimin Öğrenci Başarısına Etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 25-41. Web:http://gefad.gazi.edu.tr/window/dosyapdf/2004/2/2004-2-25-42-3-
hayrettinkcroclu-sibelyecildere.pdf adresinden 26 Mart 2012’de alınmıştır.
Köroğlu, H., Yeşildere, S. ve Cantürk Günhan, B. (2002, 16 - 18 Eylül). İlköğretim 6. Sınıfta Ölçüler Konusunun Öğretiminde Çoklu Zekâ Kuramına Göre Matematik Öğretimi . V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunuldu, Ankara.
Web: http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek
5/b_kitabi/PDF/Matematik/Bildiri/t241d.pdf adresinden 26 Mart 2012’de alınmıştır.
Kuloğlu, S. (2005). Çoklu Zekâ Kuramının İlköğretim Sekizinci Sınıflarda Matematik
Öğretiminde Öğrenci Başarısına Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
Web: http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 9 Mart 2010’da alınmıştır.
Kurt, M., Gümüş, İ. ve Temelli, A. (2010). Denetleyici ve Düzenleyici Sistemler Konusunda Uygulanan Çoklu Zekâ Kuramının Öğrencilerin Başarısına Etkisi.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, (2), 120-132.
Web: http://edergi.mehmetakif.edu.tr/index.php/febed/article/view/134/pdf_14 adresinden 26 Mart 2012’de alınmıştır.
Kurt, M. ve Temelli, A. (2011). Üreme Sistemleri Konusunda Uygulanan Çoklu Zekâ Kuramının Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi. Ahi Evran Üniversitesi
Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (1), 73-84.
Web:http://kefad.ahievran.edu.tr/archieve/pdfler/Cilt12Sayi1/JKEF_12_1_2011_ 73-84.pdf adresinden 26 Mart 2012’de alınmıştır.
Lembet, Z. (2010). Lüks Tüketim ve Lüks Markalar., M. Babaoğul ve A. Şener. (Editörler). Hacettepe Üniversitesi TÜPADEM Tüketici Yazıları (II). Ankara: TÜPADEM.
Lau, TC. (2011). Ethical Beliefs amongst Malaysian Consumers: A Look At Demographic Indicators. International Journal of Academic Research, 3, 843- 847.
Marangoz, M. (2006). Yaşlı Tüketiciler ve Yaşlı Tüketicilerin Harcama Eğilimlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim
ve Ekonomi Dergisi, 13 (1).
Web: http://www.bayar.edu.tr ~iibfdergipdfc 13s12006mm.pdf adresinden 8 Mart 2010’da alınmıştır.
McGregor, S. (2005). Sustainable Consumer Empowerment Through Critical Consumer Education: A typology of Consumer Education Approaches. International
Journal of Consumer, 29, 437-447.
Odabaşı, Y. (2006). Tüketim Kültürü. (Üçüncü Baskı). İstanbul: Sistem Yayınevi. Ömeroğlu, E., Ceylan, Ş.Y. (2005). Eğitimde Çoklu Zekâ Kuramı. Gazi Üniversitesi
Mesleki Eğitim Dergisi, 14, 1-16.
Öztürk, M. (2004). Öğretimi Planlama – Uygulama ve Değerlendirme. Ankara : Bizim Büro Basımevi.
Pınarcı, G.G. (2007). İlköğretim Öğrencilerine Farklı Yöntemlerle Verilen Tüketici
Eğitiminin Etkisinin Belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Purtul, İ. (2006). Eğitimde Ezbersiz Günlere Doğru. Ankara: Akasya Kitap.
Sönmez, E. (2010). Giyimde Marka Bağlılığı ve Marka Duyarlılığı: Gençler Üzerine Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (28), 67-91.
Şanlıer, N. ve Yaman, M. (2000). İlköğretim Okullarında Okuyan Öğrencilerin Televizyon Yayınlanan Yiyecek ve İçecek Reklamlarından Etkilenme Durumu.
Mesleki Eğitim Dergisi, 2(1), 31-38.
Temiz, N. (2007). Çoklu Zekâ Kuramı Okulda ve Sınıfta Kimim – 1. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Usta, R. (2001). Ülkemizdeki Tüketici Hakları ile İlgili Tüketicilerin Bilgi Düzeyini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Teknoloji, (3-4). 97-107.
Web: http://technology.karabuk.edu.tr/arsiv/2001_2.htm adresinden 16 Mart 2012’de alınmıştır.
Usta, Ş., (2002). Tüketici Kavramı ve Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun
Çerçevesinde İrdelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dicle
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
Üner, S., Vaizoğlu, S. A., Alp, S. A., Simavlı, H., Maunsour, N., El - hatou, H., Neprevista, E., Kayıkcıoğlu, E., Güler, Ç. (2007). Lise Öğrencilerinin Tüketici Hakları Konusunda Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirmesi. Toplum Hekimliği
Bülteni, 26(2), 16-22.
Web: http://www.thb.hacettepe.edu.tr/arsiv/2007/sayi_2/baslik3.pdf adresinden 22 Şubat 2012’de alınmıştır.
Yılmaz, A. (2008). Sosyal Bilgiler Dersi Tarih Konularının Çoklu Zekâ Kuramına Göre İşlenişi. Marmara Coğrafya Dergisi, (18), 238-252. Web:
http://uvt.ulakbim.gov.tr/uvt/index.php?cwid=9&vtadi=TPRJ%2CTTAR%2CTT IP%2CTMUH%2CTSOS%2CTHUK&c=google&ano=98903_b577e41375b572 b0d32b79761e59cae3 adresinden 26 Mart 2012’de alınmıştır.
Web: http://www.abdurrahmanpasaio.k12.tr/etkinliklerimiz/11-anket adresinden 22 Şubat 2012’de alınmıştır.
Web: http://www.rekabet.gov.tr/index.php?Sayfa=sayfahtml&Id=765 adresinden 05 Eylül 2011’de alınmıştır.
Web: http://www.turkceciler.com/belirli_ gunler _haftalar / ilkogretim_haftasi. html adresinden 08 Ekim 2011’de alınmıştır.
EKLER
Ek 1: Anket
ANKET
Sevgili öğrenciler,
Bu anket, ilköğretim öğrencilerine çoklu zekâ kuramına göre verilecek olan tüketici eğitiminin gösterişe dayalı tüketimi önlemedeki etkisini değerlendirmek
amacıyla hazırlanmıştır. Katkılarınız için şimdiden teşekkür ederim. Huriye Ünay
Teknoloji ve Tasarım Öğretmeni
BÖLÜM I