4. İŞ PERFORMANSI
5.4. Araştırmanın Modeli ve Hipotezleri
“Çalışanların, Psikolojik Güçlendirmeye İlişkin Algılarının Performansları Üzerindeki Etkisi: İşveren Çekiciliği Algısının Aracı ve Hofstede’nin Kültürel Boyutlarının Düzenleyici Rolü” adlı bu çalışmaya ait araştırmanın modeli Şekil 11’de sunulmaktadır.
Şekil 11. Araştırmanın Modeli
Bu araştırma kapsamında; Psikolojik Güçlendirme, Hofstede’nin Kültürel Değerleri, İşveren Çekiciliği ve İş Performansı hakkında kurulmuş hipotezler aşağıdaki gibi sıralanmaktadır:
H1: Çalışanların, Psikolojik Güçlendirmeye ilişkin algılarının Performansları üzerinde doğrudan etkisi vardır.
H2: Çalışanların, Psikolojik Güçlendirmeye ilişkin algılarının Performansları üzerinde etkisinde Hofstede’nin Kültürel Değerleri’nin düzenleyici rolü vardır.
H3: Çalışanların, Psikolojik Güçlendirmeye ilişkin algılarının Performansları üzerindeki etkisinde İşveren Çekiciliği algısının aracı etkisi vardır.
5.5 Verilerin Analizi
Araştırma kapsamında toplanan nicel veriler, SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) ve AMOS (Analysis of Moment Structures) v21 istatistik paket programları kullanılarak analiz edilmiştir.
97 Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM), değişkenler arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi ve kuramsal modellerin sınanmasında kullanılan oldukça gelişmiş bir araç olarak kabul edilmektedir (Karataş, 2014). Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM), verilerin ve nitel nedensel varsayımların bir kombinasyonunu kullanarak nedensel ilişkileri test etmek ve tahmin etmek için kullanılan bir tekniktir. Yapısal eşitlik modellemesi, faktör analizi, regresyon ve varyans analizi gibi çok değişkenli istatistik analiz yöntemlerini etkin olarak içerisinde barındıran bir modelleme zinciri olarak kabul edilmektedir.
İki ayrı istatistik geleneğin temsilidir. Bunlardan ilki, psikoloji ve psikometrik disiplinlerde geliştirilen faktör analizidir. İkincisi, esas olarak ekonometride geliştirilen, ancak genetik alanında erken bir tarihe sahip olan eşzamanlı denklem modellemesidir. Genetik bilimci Sewall Wright (1921), iktisatçı Trygve Haavelmo (1943) ve iktisatçı Herbert Simon (1953) tarafından ilk olarak ileri sürülmüştür ve günümüzdeki halini Judea Pearl (2000)’ün çalışmaları ile tamamlanmıştır.
Yapısal Eşitlik Modellemesinde, modeldeki değişkenler arasındaki ilişkilere ilişkin bütün parametrelerin ayrıntılı olarak açıklanması model kurma anlamına gelmektedir (Karataş, 2014). Şimşek (2007)’e göre Yapısal Eşitlik Modellemesinde, ölçme modeli ve yapısal model olmak üzere iki ana model uygulanmaktadır.
5.6 Bulgular
Araştırmanın bu bölümünde, araştırma kapsamında anket sorularının güvenirlik analizi kullanılan ölçeklere ait bilgiler ve ilgili analizler açıklanmaktadır.
5.6.1 Anket Sorularının Güvenilirlik Analizi
Bu çalışmanın güvenilirlik analizinde Cronbach’s Alpha Katsayısı Yöntemi kullanılmıştır. Her bir madde için saptanan tek bir Cronbach’s Alpha değeri olabileceği gibi, ölçekteki tüm maddelere ait ortalama bir Cronbach’s Alpha değeri de hesaplanabilmektedir (Kılıç, 2016). Alfa katsayısının bulunacağı aralıklar ve buna bağlı olarak da ölçeğin güvenilirlik durumu;
0.00≤α<0.40 ise ölçek güvenilir değildir,
0.40≤α<0.60 ise ölçek düşük güvenilirliktedir,
98
0.80≤α<0.100 ise ölçek yüksek derecede güvenilir bir ölçek olarak kabul edilmektedir (Çevik, 2003).
Her bir ölçek için tüm anket soruları güvenilirlik analizine tabi tutulmuştur. Ayrıca her bir sorunun çıkartılması durumunda Cronbach's Alpha Değeri kontrol edilmelidir. Diğer yandan hesaplanan düşük Cronbach's Alpha değerinin ölçekte yer alan madde sayısının az olmasına, hesaplanan katsayı 0.9’un üzerinde olduğunda da ölçekte gereksiz soru olabileceği göz önüne alınmalıdır (Kılıç, 2016).
Anket sorulara belirlenen gruplara ayrılmadan güvenilirlik analizi yapılması durumunda Cronbach’s Alpha Katsayısı 0,891 elde edilmektedir. Alfa katsayıları ölçeklerin yüksek derecede güvenilir olduğunu göstermektedir.
Anket, Türkiye ve Fransa olmak üzere iki farklı ülkedeki çalışanların katılımı ile uygulandığı için, coğrafi farklılık ve uzaklık sebebiyle ulaşılabilirliği artırmak, tüm katılımcılara erişebilmek, araştırmaya katılımı arttırmak, zaman kısıtı sebebiyle verileri daha hızlı toplamak, verilerde hata ve yanlış düzeyini azaltmak; kayıp veriye engel olmak ve araştırma maliyetinin daha düşük olması sebebiyle internet ortamında Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanmıştır. Dijital ortamda hazırlanan ölçekler yer ve zaman sınırlılıklarını azaltmaktadır (Şimşek, Veiga ve Lubatkin, 2005).
Anket; bilimsel açıdan güvenilirliği ve geçerliliği daha önceden kanıtlanmış ölçekler kullanılarak hazırlanmıştır ancak araştırmaya dört ölçeğin güvenilirlik analizleri ile başlanmıştır. Araştırma için oluşturulan ankette demografik sorular ile birlikte toplamda 70 soru yer almaktadır. Anket öncesi pilot uygulama çalışması yapılmıştır. Pilot uygulamaya, 26 Fransa’dan ve 33 kişi Türkiye'den olmak üzere toplamda 52 çalışan katılmıştır. Ankete İlaç ve Sağlık Sektörü, Bankacılık ve Finansal Hizmetler, Sanayi, Eğitim, Bilgi Teknolojileri ve Hizmet olmak üzere toplamda 6 farklı sektörün çalışanları katılmıştır.
99
Tablo 14. Anket Sıralama Anket Bölüm Anket Sıralama Soru Sayısı 1 Demografik Bilgiler 10 2
İşveren Çekiciliği Ölçeği
22
(Employer Attractiveness Scale - Berthon, Ewing ve Hah, 2005)
3
Hofstede’nin Kültürel Değerler Ölçeği
22
(Hofstede’s Cultural Dimensions Scale - Wu, 2006)
4
Psikolojik Güçlendirme Ölçeği
12
(The Psychological Empowerment Scale - Spreitzer, 1995)
5
İş Performansı Ölçeği
4
(Job Performance Scale - Kirkman ve Rosen, 1999)
Araştırmada kullanılan İş Performansı Ölçeği, Psikolojik Güçlendirme Ölçeği, Hofstede’nin Kültürel Değerler Ölçeği ve Psikolojik Güçlendirme Ölçeği beşli likert tipi bir derecelendirme sistemine sahiptir ve dereceler 1=Kesinlikle Katılmıyorum, 2=Katılmıyorum, 3=Kararsızım, 4=Katılıyorum ve 5=Kesinlikle Katılıyorum biçiminde en olumsuzdan, en olumlu seçeneğe doğru sıralanmaktadır. Böylece maddelere ilişkin aritmetik ortalamanın yüksek olması olumlu, düşük olması ise olumsuz durumu yansıtmaktadır. Likert Ölçek ifadeleri ve dereceleri Tablo 15’de sunulmaktadır.
Tablo 15. Likert Ölçek İfadeleri
Likert Ölçek İfadeleri
1 Kesinlikle Katılmıyorum 2 Katılmıyorum
3 Kararsızım 4 Katılıyorum
100
İş Performansı Ölçeği Güvenilirlik Analizi:
Araştırmada kullanılan İş Performansı Ölçeği Kirkman ve Rosen (1999) tarafından geliştirilen ve Çöl (2008) tarafından Türkçe’ye uyarlanan 4 sorudan oluşmaktadır. Ölçeğin faktör analizine göre tek faktörlü bir yapıya sahip olduğu tespit edilmiştir. İş Performansı Ölçeği’ne dair yapılan güvenilirlik istatistikleri Tablo16’da yer almaktadır.
Tablo 16. İş Performansı Ölçeği’nin Güvenilirlik İstatistikleri Güvenilirlik İstatistikleri Cronbach's Alpha Madde Sayısı
0,807 4
Yapılan güvenilirlik analizi sonucunda, İş Performansı Ölçeği Cronbach’s Alpha değeri 0,807 elde edilmektedir. Cronbach’s Alpha değeri 0.80 ile 0.100 arasında ise, ölçek yüksek derecede güvenilir bir ölçek olarak kabul edilmektedir (Akgül ve Çevik, 2003). İş Performansı Ölçeğinde yer alan tüm maddelere ait ortalama Cronbach's Alpha değerleri için hazırlanan Güvenilirlik Tablosu, Tablo 17’de sunulmaktadır.
Tablo 17. İş Performansı Ölçeği Güvenilirlik Tablosu
İfadeler İlgili Değişkenin Silinmesi Durumunda
Cronbach's Alpha Değeri
Görevlerimi tam zamanında tamamlarım. 0,795 İş hedeflerime fazlasıyla ulaşırım. 0,721 Sunduğum hizmet kalitesinde standartlara
fazlasıyla ulaştığımdan eminim. 0,744 İşimle ilgili bir problem oluştuğunda en
hızlı şekilde çözüm üretirim. 0,766
Ölçek içerisindeki sorular ayrı ayrı incelendiğinde herhangi bir sorunun çıkartılması toplam ölçek güvenirliğini yükseltmeyeceği için hiçbir sorunun çıkartılmaması kararı alınmıştır.
101 Araştırmada kullanılan Psikolojik Güçlendirme Ölçeği Thomas ve Velthouse (1990) tarafından yeterlilik, anlam, seçim ve etki şeklinde tanımlandıktan sonra; Spreitzer (1995) tarafından anlam, yeterlilik, özerklik ve etki olmak üzere yeniden tanımlamış ve bu boyutlara ilişkin bir ölçme aracı geliştirilmiştir. Spreitzer (1995), tarafından oluşturulan ve Hançer (2005) tarafından Türkçe'ye çevrilen ölçek, Tablo 18’de sunulduğu gibi 12 sorudan ve 4 boyuttan oluşmaktadır ve her bir boyutta 3 ifade yer almaktadır. Psikolojik Güçlendirme Ölçeği alt boyutlarına göre anketteki maddelerin sıralamaları Tablo 18’de sunulmaktadır.
Tablo 18. Psikolojik Güçlendirme Ölçeği Altı Boyutlarına Göre Anketteki Maddelerin
Sıralamaları
Alt Boyutlar Sıralamaları
Anlam Boyutu 1, 2, 3 Yeterlilik Boyutu 4, 5, 6 Özerklik Boyutu 7, 8, 9 Etki Boyutu 10, 11, 12
Psikolojik Güçlendirme Ölçeği’ndeki Boyutlar aşağıdaki gibi açıklanmaktadır (Hu ve Leung, 2003; Laschinger ve arkadaşları, 2004; Spreitzer, 1995; Thomas ve Velthouse, 1990).
Anlam Boyutu: Görevin çalışanlar için taşıdığı değer olarak tanımlanmaktadır.
Çalışanların yaptıkları işi önemsemeleri ve işlerinin önemli olduğunu düşünme düzeyleriyle ilgili olarak ifade edilmektedir.
Yeterlilik Boyutu: Çalışanların işlerini en iyi şekilde yapabilmeleri konusunda
kendilerine ve yeteneklerine duydukları güven düzeyiyle ilgili olarak ifade edilmektedir.
Özerklik Boyutu: Çalışanların işlerini nasıl yapacakları konusunda karar verme
özgürlükleri ve işleri üzerinde kontrol sahibi olmaları olarak tanımlanmaktadır.
Etki Boyutu: Çalışanların örgütsel sonuçlar üzerinde herhangi bir etkileri olup
olmadığını hissetmeleri olarak ifade edilmektedir.
Ölçeğin alt boyutları, kendi içlerinde değerlendirilerek her bir boyut için sonuçlar alınabildiği gibi tüm boyutların toplanmasıyla da toplam psikolojik güçlendirme puanı
102 elde edilmektedir. Spreitzer (1995)’e göre, boyutlardan birinin eksikliği kişinin psikolojik olarak güçlendirilmesi algısını azaltabilmektedir. Sürgevil, Tolay ve Topoyan (2013)’nın araştırmasına göre, Spreitzer (1995) Anlam Ölçeği’ni Tymon (1988) ile Hackman ve Oldham (1980); Yeterlilik Ölçeği’ni Jones (1986); Özerklik Ölçeği’ni Hackman ve Oldham (1985) ve son olarak Etki Ölçeği için ise Aschforth (1989) tarafından geliştirilen ölçeklerden uyarlamıştır.
Psikolojik Güçlendirme Ölçeği güvenilirlik analizi sonucunda Cronbach’s Alpha Katsayısı 12 madde için 0,862 elde edilmektedir. Alfa katsayıları ölçeğin yüksek derecede güvenilir olduğunu göstermektedir. Psikolojik Güçlendirme Ölçeği güvenilirlik istatistikleri Tablo 19’da sunulmaktadır.
Tablo 19. Psikolojik Güçlendirme Ölçeği Güvenilirlik İstatistikleri Güvenilirlik İstatistikleri
Cronbach's Alpha Madde Sayısı
0,862 12
Psikolojik Güçlendirme Ölçeği’nde yer alan tüm maddelere ait ortalama Cronbach's Alpha değerleri için hazırlanan Güvenilirlik Tablosu, Tablo 20’de sunulmaktadır.
Tablo 20. Psikolojik Güçlendirme Ölçeği Güvenilirlik Tablosu
İfadeler
İlgili Değişkenin Silinmesi Durumundaki Cronbach's Alpha
Değeri
Yaptığım iş benim için çok önemlidir. 0,855 İşimle ilgili faaliyetler bireysel bazda benim
için anlamlıdır. 0,856
Yaptığım iş benim için çok anlamlıdır. 0,85 İşimi başarmak için gerekli yeteneğe sahip
olduğumdan eminim. 0,855 İşteki faaliyetleri başarmak için gerekli
kapasiteye sahip olduğumdan eminim. 0,856 İşim için gerekli olan yetenekleri zaman
içinde geliştirdim. 0,857 İşimi nasıl yapacağım konusunda kara
103 İşimi nasıl yürüteceğime kendim karar
veririm. 0,853
İşimi bağımsız olarak ve serbestçe yapmam konusunda önemli ölçüde fırsat
verilmektedir.
0,85 Çalıştığım birimde olup bitenler konusunda
etkim çoktur. 0,841
Çalıştığım birimde olup bitenleri büyük
ölçüde kontrol edebilirim. 0,843 Çalıştığım birimde olup biten her şeyi,
önemli ölçüde etkileyebilirim. 0,843
Ölçek içerisindeki sorular ayrı ayrı incelendiğinde herhangi bir sorunun çıkartılması toplam ölçek güvenilirlik değerini değiştirmediği için hiçbir sorunun çıkartılmaması kararı alınmıştır.
Hofstede’nin Kültürel Değerler Ölçeği Güvenilirlik Analizi:
Hofstede (1984) tarafından, IBM’deki çalışması sonucunda “Kültürün Sonuçları” (Culture’s Consequences), adlı çalışmasında kurgulanan ve 2006 yılında Ming-Yi Wu, tarafından geliştirilen Hofstede’nin Kültürel Değerler Ölçeği, 22 sorudan ve 5 alt boyuttan oluşmaktadır. Hofstede’nin Kültürel Değerler Ölçeği alt boyutlarına göre anketteki maddelerin sıralamaları Tablo 21’de sunulmaktadır.
104
Tablo 21. Hofstede’nin Kültürel Değerler Ölçeği Alt Boyutlarına Göre Anketteki
Maddelerin Sıralamaları
Alt Boyutlar Sıralamaları
Kadınlık - Erkeklik Boyutu 1, 2, 3, 4 Güç Mesafesi Boyutu 5, 6, 7, 8, 9 Belirsizlikten Kaçınma Boyutu 10, 11, 12, 13, 14 Bireyselcilik - Toplulukçuluk Boyutu 15, 16, 17, 18 Uzun Zamana - Kısa Zamana Odaklanma Boyutu 19, 20, 21, 22
Hofstede’nin Kültürel Değerler Ölçeği güvenilirlik istatistikleri Tablo 22’de yer almaktadır.
Tablo 22. Hofstede’nin Kültürel Değerler Ölçeği Güvenilirlik İstatistikleri Güvenilirlik İstatistikleri
Cronbach's Alpha Madde Sayısı
0,796 22
Hofstede’nin Kültürel Değerler Ölçeği güvenilirlik analizi sonucunda Cronbach’s Alpha katsayısı 0,796 elde edilmektedir. Alfa katsayıları ölçeğin oldukça güvenilir olduğunu göstermektedir. Hofstede’nin Kültürel Değerler Ölçeği güvenirliği Tablo 23’de sunulmaktadır.
Tablo 23. Hofstede’nin Kültürel Değerler Ölçeği Güvenilirlik Tablosu
İfadeler
İlgili Değişkenin Silinmesi Durumundaki Cronbach's Alpha
Değeri
Yüksek bir pozisyonda, bir kadın yerine, bir
erkeğin yönetici olmasını tercih ederim. 0,782 Bana göre erkeklerin mesleki bir kariyere
sahip olması, kadınların mesleki bir kariyere sahip olmasından daha önemlidir.
0,783 Bana göre kadınlar örgütsel bir sorunla
karşılaştıklarında genellikle duygularının etkisi altında kalırken, erkekler soruna genellikle soğukkanlılıkla yaklaşırlar.
0,78 Bana göre örgütsel sorunları çözmede,
105 daha başarılıdırlar.
Bana göre yöneticiler çoğu kararı astlarına
danışmadan almalıdırlar. 0,784 Bana göre bir yöneticinin, astlarıyla
uğraşırken otorite ve güç kullanması çoğu zaman gereklidir.
0,786 Bana göre yöneticiler çalışanlarının
görüşlerini nadiren sormalıdırlar. 0,803 Bana göre çalışanlar yönetimin verdiği
kararlara uymamazlık etmemelidirler. 0,779 Bana göre yöneticiler, çalışanlarına önemli
görevleri havale etmemelidirler. 0,787 Bana göre iş gereksinimlerinin ve ayrıntılı
açıklanmış talimatların olması önemlidir. Böylece çalışanlar kendilerinden nelerin beklendiğini her zaman bilebilirler.
0,788 Bana göre yöneticiler, çalışanlarından
talimat ve prosedürleri yakından takip etmelerini beklemelidirler.
0,782 Bana göre kurallar ve düzenlemeler
önemlidir. Çünkü bunlar örgütün
çalışanlardan neleri beklediğini gösterir.
0,789 Bence standart işletme prosedürleri işi
yapan çalışanlara yardımcıdır. 0,792 Bence, çalışanlar için işleyiş ile ilgili
talimatlar önemlidir. 0,791 Bence, çalışılan grubun mutluluğu bireysel
mutluluktan daha ön planda tutulmalıdır. 0,792 Bence, çalışılan grubun başarısı bireysel
başarıdan daha önemli olmalıdır. 0,796 Benim için çalıştığım grubun bir üyesi
olarak kabul edilmiş olmak çok önemlidir. 0,794 Bence, çalışanlar grubun mutluluğunu göz
önüne aldıktan sonra kendi hedeflerinin peşinde koşmalıdırlar.
0,792 Bana göre iş yerlerinde statülere göre
ilişkileri düzenlemek ve bu düzenlemelere riayet etmek önemlidir.
0,783 Bana göre iş yerlerinde çalışanların tutumlu
olması önemlidir. 0,787
Bana göre iş yerlerinde çalışanların sebatkâr
olmaları önemlidir. 0,8 Bence, iş yerinde çalışanların doğru ve
106 önemlidir.
Ölçek içerisindeki sorular ayrı ayrı incelendiğinde herhangi bir sorunun çıkartılması toplam ölçek güvenirliğini bir üst seviye olan “yüksek derecede güvenilir” kısmına geçirmediği için hiçbir soru çıkartılmaması kararlaştırılmıştır.
İşveren Çekiciliği Ölçeği Güvenilirlik Analizi:
Araştırmada kullanılan İşveren Çekiciliği Ölçeği (Empat - Employer Attractiveness Scale) Berthon, Ewing ve Hah (2005) tarafından geliştirilen Ambler ve Barrow’un (1996) işveren çekiciliğinde kullandıkları fonksiyonel, psikolojik ve maddi faydalar boyutlarından esinlenilerek son halini almıştır. Sosyal Değer, Ekonomik Değer, Gelişim Değeri, Fayda Değeri ve Uygulama Değeri olmak üzere 5 alt boyut ve 22 ifadeden oluşmaktadır. İşveren Çekiciliği Ölçeği Gündoğmuş (2017) tarafından Türkçe’ye uyarlanmıştır. İşveren Çekiciliği Ölçeği alt boyutlarına göre anketteki maddelerin sıralamaları Tablo 24’te sunulmaktadır.
Tablo 24. İşveren Çekiciliği Ölçeği Alt Boyutlarına Göre Anketteki Maddelerin
Sıralamaları
Alt Boyutlar Sıralamaları
Sosyal Değer 1, 2, 3, 4, 5 Ekonomik Değer 6, 7, 8, 9, 10 Gelişim Değeri 11, 12, 13, 14, 15 Fayda Değeri 16, 17, 18, 19 Uygulama Değeri 20, 21, 22
İşveren Çekiciliği Ölçeği Güvenilirlik İstatistikleri Tablo 25’te yer almaktadır.
Tablo 25. İşveren Çekiciliği Ölçeği Güvenilirlik İstatistikleri Güvenilirlik İstatistikleri Cronbach's Alpha Madde Sayısı
107 İşveren Çekiciliği Ölçeği güvenilirlik analizi sonucunda Cronbach’s Alpha katsayısı 0,925 elde edilmektedir. Alfa katsayıları ölçeğin yüksek derecede güvenilir olduğunu göstermektedir. İşveren Çekiciliği Ölçeği’nde yer alan tüm maddelere ait ortalama Cronbach’s Alpha değerleri için hazırlanan Güvenilirlik Tablosu, Tablo 26’da sunulmaktadır.
Tablo 26. İşveren Çekiciliği Ölçeği Güvenilirlik Tablosu
İfadeler
İlgili Değişkenin Silinmesi Durumundaki Cronbach's Alpha
Değeri
Eğlenceli bir çalışma ortamının varlığı
benim için önemlidir. 0,922 Mutlu bir çalışma ortamım olmalıdır. 0,922 Destekleyici ve teşvik edici iş arkadaşlarına
sahip olmak benim için önemlidir 0,922 İş arkadaşlarıyla iyi ilişkilere sahip olmak
benim için önemlidir. 0,922 Üstlerle iyi ilişkilere sahip olmak benim
için önemlidir. 0,922
İşletmenin ortalamanın üzerinde ücret
sunması benim için önemlidir. 0,924 İşletmede iş güvencesi olmalıdır 0,923 İşletme içerisinde terfi fırsatlarının iyi
olması benim için önemlidir. 0,921 Departmanlar arası deneyim elde etme
imkanının olması benim için önemlidir 0,923 Cazip ve kapsamlı ödeme paketi (Yemek
Ücreti, bireysel emeklilik, prim vs.) olmalıdır.
0,922 Bilinen bir işletmede çalışmanın sonucunda
iyi hissetmek benim için önemlidir 0,922 Yönetim tarafından tanınmak ve takdir
edilmek benim için önemlidir 0,92 Çalıştığım işletme gelecekteki kariyer
hedeflerim için iyi bir basamak olmalıdır. 0,919 Bilinen bir işletmede çalışmanın sonucunda
kendime güvenimin artması benim için önemlidir.
0,922 Çalıştığım işletmenin kariyerimi
geliştirecek deneyimler kazandırması benim için önemlidir.
108 Çalıştığım işletme yenilikçi ürün ve
hizmetler sunmalıdır. 0,921 Çalıştığım işletme yüksek kalitede ürün ve
hizmetler sunmalıdır. 0,922 Çalıştığım işletme hem yaratıcılığa değer
vermeli hem de bundan faydalanmalıdır. 0,92 İşverenim yeni iş uygulamalarına açık ve
ileri görüşlü olmalıdır. 0,919 Başka bir işletmede öğrenilen bilgileri
çalıştığım işletmede uygulama fırsatının verilmesi benim için önemlidir.
0,921 Öğrenilen bilgileri başkalarına
öğretme/aktarma fırsatının verilmesi benim için önemlidir.
0,921 Çalıştığım işletmede kabul görme ve aidiyet
hissi benim için önemlidir. 0,921
Ölçek içerisindeki sorular ayrı ayrı incelendiğinde herhangi bir sorunun çıkartılması toplam ölçek güvenilirlik değerini değiştirmediği için hiçbir sorunun çıkartılmaması kararı alınmıştır.
Özetle boyutlar açısından dört ölçeğe bakıldığında;
İş Performansı Ölçeği’nin 0,807;
Psikolojik Güçlendirme Ölçeği’nin 0,86;
Hofstede’nin Kültürel Değerler Ölçeği’nin 0,796;
İşveren Çekiciliği Ölçeği’nin 0,925 gibi iyi derecede güvenilirlik düzeyine sahip oldukları görülmektedir.
5.6.2 Katılımcılara Ait Demografik Özellikler
Araştırmaya Fransa ve Türkiye’de katılan çalışanlara ait demografik özelliklere ilişkin frekans ve yüzde dağılımları Tablo 27’de özet olarak sunulmaktadır.
109
Tablo 27. Katılımcılara Ait Demografik Bulgular Tablosu
Demografik Bilgiler Frekans Dağılımları Genel Toplam Frekans Dağılımı Türkiye Frekans Dağılımı Fransa Frekans Dağılımı Cinsiyet Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Kadın 222 55 111 55 111 55 Erkek 182 45 91 45 91 45 Toplam 404 100 202 100 202 100 Medeni Hal Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Evli 229 56,7 115 57 114 56,0 Bekar 175 43,3 87 43 88 44,0 Toplam 404 100 202 100 202 100 Yaş Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) 18-24 17 4,2 7 3,5 10 5,0 25-29 78 19,3 46 22,8 32 15,8 30-39 184 45,5 111 55,0 73 36,1 40-49 88 21,8 33 16,3 55 27,2 50+ 37 9,2 5 2,5 32 15,8 Toplam 404 100 202 100 202 100 Eğitim Durumu Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Lise 7 1,7 0 0,0 7 3,5 Ön lisans/Yüksekokul 27 6,7 26 12,9 1 0,5 Üniversite 139 34,4 100 49,5 39 19,3 Yüksek Lisans 212 52,5 66 32,7 146 72,3 Doktora 19 4,7 10 5,0 9 4,5 Toplam 404 100 202 100 202 100 Sektör Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%)
İlaç ve Sağlık Sektörü 45 11,1 35 17,3 10 5,0 Bankacılık ve Finansal
Hizmetler 185 45,8 74 74,0 111 55,0 Sanayi 31 7,7 16 16,0 15 7,4
110 Eğitim 19 4,7 10 10,0 9 4,5 Bilgi Teknolojileri 34 8,4 14 14,0 20 9,9 Hizmet 90 22,3 53 53,0 37 18,3 Toplam 404 100 202 100 202 100 Kurum Büyüklüğü Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) 0-49 kişi 69 17,1 54 54,0 15 7,4 50-249 kişi 46 11,4 33 33,0 13 6,4 250 kişi ve üzeri 289 71,5 115 115,0 174 86,1 Toplam 404 100 202 100 202 100 Çalışma Süresi Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) 1-3 yıl 166 41,1 96 47,5 70 34,7 4-7 yıl 95 23,5 62 30,7 33 16,3 8-11 yıl 45 11,1 18 8,9 27 13,4 12 yıl ve üzeri 98 24,3 26 12,9 72 35,6 Toplam 404 100 202 100 202 100 Deneyim Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) 1-3 yıl 45 11,1 22 10,9 23 11,4 4-7 yıl 77 19,1 40 19,8 37 18,3 8-11 yıl 83 20,5 50 24,8 33 16,3 12 yıl ve üzeri 199 49,3 90 44,6 109 54,0 Toplam 404 100 202 100 202 100 Departman Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) İnsan Kaynakları ve İç İletişim 105 26 40 19,8 65 32,2 Finans ve Muhasebe 68 16,8 43 21,3 25 12,4 Pazarlama 33 8,2 14 6,9 19 9,4 Satış 54 13,4 34 16,8 20 9,9 Bilgi Teknolojileri 40 9,9 12 5,9 28 13,9 Müşteri Hizmetleri 20 5 13 6,4 7 3,5 Üretim 23 5,7 8 4,0 15 7,4 Strateji ve İş Geliştirme 10 2,5 3 1,5 7 3,5 Eğitim ve Araştırma 10 2,5 6 3,0 4 2,0 Risk, Denetim ve Uyum 25 6,2 13 6,4 12 5,9 Sağlık 16 4 16 7,9 0 0,0
111 Pozisyon Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzde (%) Yönetici 169 41,8 74 36,6 95 47,0 Çalışan 235 58,2 128 63,4 107 53,0 Toplam 404 100 202 100 202 100
Tablo 27’deki verilere göre anketi yanıtlayan toplam 404 kişinin 202 kişi Türkiye’de, 202 kişi Fransa’da çalışmaktadır. Ankete katılanların %’i 55’i kadınlardan oluşmaktadır ve %56,7’si evlidir.
Tüm katılımcıların %45,5’i 30-39 yaş aralığındadır. Fransa’daki katılımcıların %27,2’si 40-49 yaş aralığındadır.
Tüm katılımcıların eğitim durumu incelendiğinde %52,5’i yüksek lisans mezunudur. Fransa’daki katılımcıların %72,3’ü yüksek lisans mezunudur.
Katılımcıların %45,8’i Bankacılık ve Finansal Hizmetler sektöründe çalışmaktadır ve %71,5’i 250 kişi ve üzeri kişinin çalıştığı büyük ölçekli bir kurumda çalışmaktadır.
Katılımcıların %41,1’i 1-3 yıl arasında şuandaki kurumunda çalışmasına rağmen %49,3’ü 12 yıl ve üzeri tecrübeye sahiptir. Fransa’daki katılımcıların %54,0’ü, 12 yıl ve üzeri toplam iş deneyimine sahiptir.
Tüm katılımcıların çalıştıkları departmanlar incelendiğinde %26’sı İnsan Kaynakları ve İç İletişim Departmanı’nda çalışmaktadır. Fransa’daki çalışanların %21,3’i Finans ve Muhasebe Departmanı’nda çalışmaktadır.
Tüm katılımcıların %58,2’si yönetsel olmayan pozisyonda çalışmaktadır. Türkiye’deki çalışanların %63,4’ü yönetsel olmayan pozisyonda çalışmaktadır.
5.6.3 Anket Sonuçlarının Frekans Dağılımları
Ölçeğe verilen bazı yanıtların gerçekleşme düzeyini belirlemek ve yapılan betimsel araştırmayı desteklemek amacı ile anket sonuçlarının istatiksel olarak yorumlanması gerçekleştirilmiştir. Bu bölümde araştırmada kullanılan dört ölçek için Genel Toplam, Türkiye ve Fransa olmak üzere ölçek yanıtlarına ait frekans dağılımlarına ve istatistiki bilgilerine yer verilmiştir.
112 Tablo 28’de araştırmaya katılan kişilerin İş Performansı Ölçeği’ne ilişkin frekans ve yüzde dağılımı yer almaktadır.
Tablo 28. Araştırmaya Katılan Kişilerin İş Performansı Ölçeği’ne İlişkin Frekans ve
Yüzde Dağılımı İş Performan sı Ölçeği İfadeler Seçenekler Genel Toplam Ölçek Yanıtları Türkiye Ölçek Yanıtları Fransa Ölçek Yanıtları Frekan s (n) Yüzde (%) Frekan s (n) Yüzd e (%) Frekan s (n) Yüzd e (%) Görevlerim i tam zamanında tamamları m Kesinlikle Katılmıyorum 3 0,7 1 0,5 2 1,0 Katılmıyorum 8 2 6 3,0 2 1,0 Kararsızım 41 10,1 19 9,4 22 10,9 Katılıyorum 229 56,7 105 52,0 124 61,4 Kesinlikle Katılıyorum 123 30,4 71 35,1 52 25,7 Toplam 404 100 202 100 202 100 İş hedeflerim e fazlasıyla ulaşırım Kesinlikle Katılmıyorum 0 0 0 0,0 0 0,0 Katılmıyorum 17 4,2 7 3,5 10 5,0 Kararsızım 74 18,3 24 11,9 50 24,8 Katılıyorum 212 52,5 108 53,5 104 51,5 Kesinlikle Katılıyorum 101 25 63 31,2 38 18,8