Amaç ve Prensipler

Uluslararası Çalışma Örgütü’nün amaçlarını, kuruluşuna neden olan faktörlerden hareketle belirlemek mümkündür.Tarihi gelişim süreci içinde ortaya çıkan faktörleri ise üç temel başlık altında toplanabilir. Bunlar:

• İnsani faktörler: Çalışanların çalışma şartlarının iyileştirilmesi, moral durumlarının güçlendirilmesi;

• Politik faktörler: Özellikle sanayileşmiş ülkelerde sosyal barışı sağlamak ve dünya barışının sağlanmasına katkıda bulunmak;

• Ekonomik faktörler: Çalışma standartlarına uluslararası bir nitelik kazandırarak, bu standartların bütün ülkelerde uygulanmasını sağlama ve emek üzerinden yaratılan rekabet avantaj ve dezavantajlarını ortadan kaldırmak, olarak sıralanabilir.

Bu temel faktörlerden hareketle ILO, bugün, çalışma hayatına yönelik çalışmalarıyla sağladığı başarıların sonuçlarını dünya barışının sağlanması ve sürekliliğinin temininde kullanmak amacını gütmektedir. Nitekim, Örgütün kuruluş beyannamesinde de belirtildiği gibi, "sürekli bir barış ancak sosyal adalet temeli

üzerine kurulabilir". Sosyal adaleti sağlamaya yönelik bir sosyal düzen oluşmasını sağlamak üzere Örgüt, çalışma prensiplerini üç ana yönde yoğunlaştırmıştır. Bunlar:

2.1.2.1.1. Sosyal Adalet ve Evrensel Barışın Sağlanması

Barışın sürekli ve evrensel olabilmesi için sosyal adalet prensibi üzerine oturtulması gerekir. İktisadi rekabet endişesi ile sosyal önlemlerin getireceği mali yükü düşünen dünya ülkeleri, barışın devamlılığını sağlamak üzere iktisadi endişelerden uzaklaşarak bu alandaki önlemleri daha kolay alacaklardır. Bütün ülkelerin aynı yönde davranmaları halinde, sosyal önlemlerin milli ekonomiler üzerinde güç dengesini bozan bir faktör olması söz konusu olmayacaktır. Çalışma hayatına yönelik kurallar daha kolay ve sağlıklı şekilde uygulanabilecek ve uluslararası anlaşmaların garantisi altında olacaktır.

2.1.2.1.2. Çalışma Şartlarının İyileştirilmesi

Bir çok insanın sefalet içinde yaşamasına yol açacak kötülükteki çalışma şartları, yarattığı rahatsızlıkla uluslararası barışı tehlikeye düşürmektedir. ILO tarafından belirlenen çalışma standartlarını kendi ülkesinde uygulayan ülkeler, bir yandan çalışanların çalışma ve hayat şartlarının iyileştirilmesine, diğer yandan uluslararası barışa katkıda bulunmaktadır. Çalışma sürelerinin düzenlenmesi, işe alma, işsizliğe karşı mücadele, asgari bir hayat standardını garanti eden bir ücret seviyesinin belirlenmesi, iş kazaları ve meslek hastalıklarından doğabilecek zararların etkilerinin azaltılması, çocuk,genç ve kadın çalışanların korunması, sosyal güvenliğin yaygınlaştırılması, sendikal özgürlüklerin teminat altına alınması,mesleki ve teknik eğitimin geliştirilmesi, göçmen işçilerin haklarının korunması gibi konularda belirlenen çalışma standartları, çalışma şartlarının iyileştirilmesine katkıda bulunmaktadır.

2.1.2.1.3. Uluslararası İşbirliğinin Sağlanması

Örgüt Anayasası’nın başlangıcı hükümleri, uluslararası işbirliğini barışın teminatı olarak görmektedir. Bu gerçekten hareketle, kendi sınırları içinde çalışanların insan haysiyetine yaraşır bir hayat standardına kavuşturulması yönünde önlem almayan ülkelerin, bu önlemleri alan ülkeler için ciddi bir engel

oluşturduklarına inanmaktadır. Bu nedenle, çalışma hayatının iyileştirilmesine yönelik önlemlerin alınması ülkelerin kendi inisiyatiflerine bırakılamaz. Örgüt, bu konuda işbirliğini sağlayacak önlemleri almakla yükümlüdür.

Öte yandan, çalışma hayatı ile ilgili problemler, yalnızca işçiler ve işverenleri ilgilendirmez. Hükümetler de bu problemlerin çözümüne yönelik faaliyetin doğal tarafıdırlar. lLO'nun üçlü temsil esasına dayanan örgüt yapısı, devletlerin de bu yöndeki faaliyetlere taraf olmalarını ve katılmalarını sağlamaktadır. Hükümetlerin, alınan kararlara iştiraklerinin sağlanması, bu kararların gereği olan önlemlerin kendi ülkelerinde uygulanmasına yönelik mevzuatı onaylamalarını kolaylaştırmaktadır. Sonuç olarak, uluslararası işbirliğinin sağlanması Örgütün faaliyetlerinin etkinliğini tayin etmektedir.

Sosyal politikanın ulaşmak istediği hedeflerle, iktisat politikalarının hedefleri arasında sürekli bir çatışma olduğu hususu çok sık olarak dile getirilir. Benzer, tartışmalar lLO'nun faaliyetleri ile ilgili olarak da yapılmaktadır. Örgütün hedef ve amaçlarını belirleyen Filadelfiya Beyannamesinin 4. maddesinde, Örgütün bu konudaki tavrının ne olacağı da açık olarak belirtilmiştir. Buna göre, kendi faaliyet alanına giren hedeflerin gerçekleştirilmesi için: "İhtiyaç duyulan dünya üretici kaynaklarının tam ve geniş biçimde harekete geçirilmesi, üretim ve tüketimi artırmak, yıkıcı ekonomik dalgalanmalardan kaçınmak, dünyanın azgelişmiş bölgelerinin ekonomik ve sosyal gelişmesini hızlandırmak, temel ürünlerin dünya fiyatlarına bir kararlılık kazandırmak ve yüksek ve kararlı bir dünya ticaret hacmine ulaşabilmek için alınabilecek önlemler dahil olmak üzere ", bütün faaliyetlere Örgütün katılacağı, bütün toplumların sağlık, eğitim ve refahını geliştirmek üzere sorumluluk alabilecek olan bütün uluslararası örgütlerle tam işbirliği yapma yoluna gidebileceği ifade edilmiştir. Sosyal gelişme ile iktisadi gelişmenin iç içe olması gerçeği, Örgütün faaliyet alanını iktisat politikalarının belirlenmesinde sorumluluk üstlenme ve başarısı için çaba gösterme yükümlülükleri ile genişletmiştir.

Yukarıda belirtilen amaçlarla ve prensiplerle faaliyetlerini gerçekleştirmeye çalışan lLO'nun çalışma konularını şu başlıklar altında toplamak mümkündür:

• Çalışanların tam istihdamını gerçekleştirecek özel önlemler almak; • Çalışanların çalışma, beslenme, konut ve dinlenme şartlarını iyileştirmek;

• Çalışanların çalışma şartlarını kendi iradeleri ile belirlemelerini sağlayacak serbest toplu pazarlık sisteminin yerleşmesini sağlamak;

• Çalışma hayatı esas olmak üzere temel insan hakları ile ilgili hususlarda uluslararası düzeyde koruyucu ve düzenleyici çalışma mevzuatı oluşturmak;

• Mesleki eğitimi geliştirerek çalışanların iş bulma olanaklarını geliştirmek, emek piyasasını, özellikle emeğini arzedenler bakımından daha düzenli hale getirmek;

• Oluşturulan mevzuatın uygulanmasına yönelik olarak hükümetlere yardımcı olarak uluslararası teknik işbirliği programları hazırlamak;

• Bir bütün olarak Örgütün faaliyetlerinde etkinlik sağlayacak eğitim, öğretim, araştırma, yayın ve istatistik derleme faaliyetlerinde bulunmak. • Uluslararası Çalışma Örgütü, değişik amaçlarla oluşturulmuş uluslararası

örgütler arasında, kuruluş amaçlarını gerçekleştirme bakımından en başarılı olan örgütler içinde en ön sıralarda yer almaktadır. Örgüt, bütün dünya da sosyal adalet üzerine kurulmuş sağlam ve sürekli bir barışın sağlanması ile insan haklarının geliştirilmesi ve korunması hedeflerini, gerçekleştirmek istediği temel amaçlar olarak belirleyerek, kuruluş amaçlarının çok ötesinde bir hedefe ulaşma idealinin takipçisi olmuştur.

2.1.2.2. Üçlü Temsil Esasına Dayanan Yönetim Yapısı