ALMAN SUBAYLARIN FAALĠYETLERĠ
II. Abdülhamit, Siyasi Hatıratım, İstanbul, Dergâh yayınları, 2010
Afyoncu, Erhan; Sorularla Osmanlı Ġmparatorluğu, Cilt: I, İstanbul, Yeditepe Yayınevi, 2002.
……….; Sorularla Osmanlı Ġmparatorluğu, Cilt: II, İstanbul, Yeditepe Yayınevi, 2004.
Ahmad, Feroz; Bir Kimlik PeĢinde Türkiye, Çeviri: Sedat Cem Karadeli, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2007.
Akşin, Sina; Kısa Türkiye Tarihi, İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2007.
…………..; Türkiye Tarihi, Cilt III, İstanbul, Cem yayınevi, 2002.
Akyar, Hakan; “Bismark ve II. Wilhelm’in Osmanlı Üzerine DüĢünceleri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, 2003.
Alkan, Ahmet, Turan, II. MeĢrutiyet Devrinde Ordu ve Siyaset, İstanbul, Ufuk Kitapları, 2001.
Armaoğlu, Fahir; 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Ankara, 1999.
Avcı, Alâettin; Türkiye’de Askeri Yüksek Okullar Tarihçesi, Ankara, Gnkur.
Basımevi, 1963.
Berkes, Niyazi; Türkiye’de ÇağdaĢlaĢma, Yayına Hazırlayan: Ahmet Kuyaş, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 2008.
Bozdemir, Mevlüt; Türk Ordusunun Tarihsel Kaynakları, Ankara, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Yayını, 1982.
Deren, Seçil; “German Ideas and Ecpections on Expansion in the Near East” (1890-1915), Yayınlanmamış Doktora Tezi, ODTÜ, 2004.
Ergin, Osman; Türkiye Maarif Tarihi, Cilt: I-II, İstanbul, Eser Matbaası, 1977.
……….; Türkiye Maarif Tarihi, Cilt: III-IV, İstanbul, Eser Matbaası, 1977.
Etikcan, Tayyar; “Edebiyatçı ve Eğitimci Yönleriyle Colmar Freiherr Von Der Goltz PaĢa”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara, 1992.
Fendoğlu, Hasan, Tahsin; ModernleĢme Bağlamında Osmanlı-Amerika ĠliĢkileri, İstanbul, Beyan Yayınları, 2002.
Garnier, Jean-Paul; Osmanlı Ġmparatorluğu’nun Sonu, Çeviri: Zeki Çelikkol, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2007.
Gencer, Ali, İhsan, Örenç, Ali, Fuat, Ünver, Metin; Türk-Amerikan Silah Ticareti Tarihi, İstanbul, Doğu Kütüphanesi, 2008.
Goltz, Colmar, von, der; Ġmparatorluk Dönemi Türk-Alman ĠliĢkileri:
Goltz PaĢa’nın Hatıratı, Yayına Hazırlayan: Faruk Yılmaz, Ankara, Berikan Yayınları, 2004.
Gözeller, Ali; “Osmanlı-Alman YakınlaĢmasının Basına Yansıması:
Sabah Gazetesi Örneği (1889-1895)”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2005.
Güler, Zeynep; “Osmanlı Ordusunun ModernleĢmesinde Von Der Goltz PaĢa’nın Rolü”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, 2007.
Haslip, Joan; Bilinmeyen Yönleriyle Abdülhamid, Yayına Hazırlayan;
Sevda Dursun, İstanbul, Kariyer Yayıncılık, 2009.
Hayta, Necdet, Ünal, Uğur; Osmanlı Devleti’nde YenileĢme Hareketleri (XVII. Yüzyıl BaĢlarından YıkılıĢa Kadar), Ankara, 4. Baskı, Gazi Kitabevi, 2010.
Hodge, Carl, Cavanagh; Encylopedia of the Age of Imperialism, 1800-1914, Volumes 1&2, London, 2008.
Hülagü, Metin; Pan-Ġslamizm: Osmanlı’nın Son Umudu, İzmir, Yitik Hazine Yayınları, 2006.
Illıch, Niles, Stefan; “German Ġmperialism in Ottoman”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Texas A&M University, 2007.
Jackh, Ernest; Yükselen Hilal, İstanbul, Temel Yayınları, 1999.
KARAL, Enver, Ziya; Osmanlı Tarihi, Cilt: VIII, Ankara, 2007.
Koçer, Hasan, Ali; Türkiye’de Modern Eğitimin DoğuĢu ve GeliĢimi, İstanbul, Milli Eğitim Basımevi, 1992.
Koloğlu, Orhan; Abdülhamit Gerçeği, İstanbul, Gür Yayınları, 1987.
Lee, Stephen, J.; Avrupa Tarihinden Kesitler 1789-1980, çeviri: Savaş Aktur, Ankara, 2004.
Lewis, Geoffrey; Turkey, Third edt., London, 1965.
Mansfield, Peter; A History of Middle East, Penguin Books (GB), London, 1991.
Moreau, Odile; Reformlar Çağında Osmanlı Ġmparatorluğu Askeri “Yeni Düzen”in Ġnsanları ve Fikirleri 1826-1914, İstanbul, 2010.
Muhtar, Mahmud; Maziye Bir Nazar, Yayına Hazırlayan: Erol Kılınç, İstanbul, Ötüken Neşriyat, 1999.
Nuri, Osman; Ġkinci Abdülhamid ve Saltanatı: Hayatı, Özellikleri ve Siyaseti, Cilt: I, İstanbul, 47 Numara Yayıncılık, 2008.
Ortaylı, İlber; Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu, İstanbul, 2002.
Öztuna, Yılmaz; II. Abdülhamid Zamanı ve ġahsiyeti, İstanbul, Kubbealtı Neşriyat, 2008.
Palmer, Alan; Osmanlı Ġmparatorluğu: Son Üç Yüz Yıl, Çeviri: Belkıs Çorakçı Dişbudak, İstanbul, Sabah Yayınları, 1995.
Pamuk, Şevket; Osmanlı-Türkiye Ġktisadi Tarihi 1500-1914, İstanbul, 2005.
Paul Kennedy, Büyük Güçlerin YükseliĢ ve ÇöküĢleri, İstanbul, Türkiye İŞ Bankası Kültür Yayınları, 2009.
Quataert, Donald; Osmanlı Ġmparatorluğu 1700-1922, Çeviri: Ayşe Berktay, İstanbul, İletişim Yayınları, 2004.
Rathmann, Lothar; Alman Emperyalizminin Türkiye’ye GiriĢi: Berlin-Bağdat, Çeviri: Ragıp Zarakolu, İstanbul, 2001.
Sabev, Orlin; Ġbrahim Müteferrika ya da Ġlk Osmanlı Matbaa Serüveni, İstanbul, Yeditepe Yayınevi, 2006.
Sahaw, Staford, J.; Eski ve Yeni Arasında Sultan III. Selim Yönetiminde Osmanlı Ġmparatorluğu, Çeviri: Hür Güldü, İstanbul, Kapı Yayınları, 2008.
………....; Osmanlı Ġmparatorluğu ve Modern Türkiye, Çeviri:
Mehmet Harmancı, İstanbul, E Yayınları, 1982.
Sander, Oral; Anka’nın YükseliĢi ve DüĢüĢü, Ankara, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Yayınları, 1987.
………; Siyasi Tarih: Ġlkçağlardan 1918’e, Ankara, İmge Kitapevi, 2000.
Sander Oral, Fişek, Kurthan; Türk-ABD Silah Ticaretinin Ġlk Yüzyılı (1829-1929), Ankara, 2007.
Soy, H., Bayram; Almanya’nın Osmanlı Devleti Üzerinde Ġngiltere Ġle Nüfuz Mücadelesi (1890-1914), Ankara, Phonix Yayınevi, 2004.
Sultan II. Abdülhamid Han, Devlet ve Memleket GörüĢlerim, Yayına Hazırlayan: A. Alaaddin Çetin, Ramazan Yıldız, Çığır Yayınları, İstanbul, 1976.
Şen, Adil; Ġbrahim Müteferrika ve Usûlü’l-Hikem fî Nizâmi’l-Ümem, Ankara, Türk Dil Vakfı Yayınları, 1995.
Tahsin Paşa, Abdülhamit (Yıldız Hatıraları), İstanbul, Bayrak Matbaası, 1999.
Tatsios, Theodore, George; The Megali Idea and the Greek-Turkish War of 1897: The Impact of the Cretan Problem on Greek Irredentism, 1866-1897, Columbia University Press, 1984.
Tunalı, Ayten, Can; “Tanzimat Döneminde Osmanlı Kara Ordusunda Yapılanma (1839-1876)”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 2003.
Turan, Kemal; Türk-Alman Eğitim ĠliĢkilerinin Tarihi GeliĢimi, İstanbul, Mayıs 2000.
Uçarol, Rifat; Siyasi Tarih, İstanbul, Filiz Kitapevi, 1985.
Uzunçarşılı, İsmail, Hakkı; Osmanlı Tarihi, Cilt IV, I. Bölüm, Ankara, 2.
Baskı, TTK, 1978.
Ünal, Uğur; “Sultan Abdülaziz Devri Osmanlı Kara Ordusu (1861-1876)”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, 2006.
Wallach, Jehuda, L.; Bir Askeri Yardımın Anatomisi, Çeviri: Fahri Çeliker, Ankara, Genel Kurmay Basımevi, 1985.
Woodruff, William; Modern Dünya Tarihi, Çeviren: Hale Vardar, Arda Vardar, Pozitif Yayınları, 2006.
Yıldırım Ruveyda, Nida;, “II. Mahmut Dönemi Islahat Hareketleri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ, 2006.
Yılmaz, Veli; I. Dünya Harbi’nde Türk-Alman Ġttifakı ve Askeri Yardımlar, İstanbul, Cem Ofset, 1993.
D) Makaleler
Ahmad, Feroz; “Osmanlı İmparatorluğu’nun Sonu” , Osmanlı Ġmparatorluğu’nun Sonu ve Büyük Güçler, Ed: Marian Kent, Çev. Ahmet Fethi,Tarih V. Yurt y, İstanbul, 1999.
Alkan, Necmettin; “Osmanlı Devleti’nin Batı Politikası: Tanzimat’tan II.
Meşrutiyet’e (1839-1908)”, Türk DıĢ Politikası: Osmanlı Dönemi , Edt;
Mustafa Bıyıklı, Bilimevi Basın Yayın, İstanbul, 2008.
Beşirli, Mehmet; “II. Abdülhamit Döneminde Osmanlı Ordusunda Alman Silahları”, Erciyes Üniversitesi S.B.E. Dergisi, 2004, Sayı 16, s.121-139.
Beşirli, Mehmet; “Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Türk Ordusunun Top Mühimmatı Alımında Pazar Mücadelesi: Alman Friedrich Krupp Firması ve Rakipleri”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat AraĢtırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 15, Konya-Bahar, 2004, s.169-203.
Beydilli, Kemal; “II. Abdülhamit Devrinde Gelen İlk Alman Askeri Heyeti Hakkında”, Tarih Dergisi, Sayı XXXII, Mart 1979, s.483-484.
Çadırcı, Musa; “II. Abdülhamid Döneminde Osmanlı Ordusu”, Dördüncü Askeri Tarih Semineri Bildiriler, Gnkurmay Basımevi, Ankara, 1989, s.36-49.
Çadırcı, Musa; “Anadolu’da Redif Askeri Teşkilatının Kuruluşu”, DTCF Tarih AraĢtırmaları Dergisi, VII-XII/ 14-23 (1975), s.63-75.
Çalık, Ramazan; “Colmar Freiherr Von Der Goltz (Paşa) ve Bazı Görüşleri”, Atatürk AraĢtırma Merkezi Dergisi, sayı 36, C. XII, Kasım 1996.
Çetin, Birol; “Osmanlı Harp Sanayisinde Kurşun ve Kurşun Tedariki”, Askeri Tarih AraĢtırmaları Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Şubat 2011, s.85-86.
Gündüz, Mustafa; “II. Abdülhamid Dönemi Eğitimi ve İdeolojisi Üzerine Araştırmalar”, Türkiye AraĢtırmaları Literatür Dergisi, C. 6, Sayı 12, 2008, s.243-286.
Koloğlu, Orhan; “II. Abdülhamid”, Ġmparatorluğun Yüzük TaĢı II.
Abdülhamid, Yay. Haz. Mehmet Tosun, Yeditepe Yayınevi, İstanbul, 2009.
Koyuncu, Nuran, Kış, Salih; “Alman Askeri Ceza Kanunnamesinin Osmanlı Askeri Ceza Kanunnamesine Tatbiki”, Tarihin PeĢinde, Sayı 5, 2011, s.177-190.
Okur, Mehmet; “Osmanlı Devleti’nin Almanya İle İttifakını ve Birinci Dünya Savaşına Girişini Gerektiren Sebepler” ATAD, 2010, sayı:16.
Okur, Mehmet; “Türkiye’nin Avrupa Devletlerine Yönelik Dış Politikasına ve İlişkilerine Genel Bir Bakış: I. Dünya Savaşı Öncesi ve Savaş Sürecinde”, Türk DıĢ Politikası: Osmanlı Dönemi , Edt; Mustafa Bıyıklı, Bilimevi Basın Yayın, İstanbul, 2008.
Ortaylı, İlber; “II. Abdülhamid”, Ġmparatorluğun Yüzük TaĢı II. Abdülhamid, Yay. Haz. Mehmet Tosun, Yeditepe Yayınevi, İstanbul, 2009.
Öke, Mim, Kemal,”II. Abdülhamid”, Ġmparatorluğun Yüzük TaĢı II.
Abdülhamid, Yay. Haz. Mehmet Tosun, Yeditepe Yayınevi, İstanbul, 2009.
Önsoy, Rifat; “Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Alman Subayları ve Alman Silah Sanayiinin Çıkarı (1871-1914)”, IX. Türk Tarih Kongresi (Kongreye Sunulan Bildiriler), Cilt II, TTK Basımevi, Ankara, 1988, s. 1207-1213.
Özcan, Abdülkadir; “II. Abdülhamid Dönemi”, Ġmparatorluğun Yüzük TaĢı II.
Abdülhamid, Yay. Haz. Mehmet Tosun, Yeditepe Yayınevi, İstanbul, 2009.
Özdemir, Bülent; “The German Factor in The Ottoman Empire in Late 19th Century”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Mayıs 2001, Sayı 5, s.61-77.
Özdemir, Mehmet, Niyazi; “II. Abdülhamid”, Ġmparatorluğun Yüzük TaĢı II.
Abdülhamid, Yay. Haz. Mehmet Tosun, Yeditepe Yayınevi, İstanbul, 2009.
Özgüldür, Yavuz; “Yüzbaşı Helmut Von Moltke’den Müşir Liman Von Sanders’e Osmanlı Ordusunda Alman Askeri Heyetleri”, A.Ü. OTAM Dergisi, sayı 4, s.297-307.
Özyüksel, Murat; “İkinci Meşrutiyet ve Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman-İngiliz Mücadelesi”, Ġ.Ü. SFB Dergisi, No:38, 2008, s.239-264.
Reyhan, Cenk; “Türk-Alman İlişkilerinin Tarihsel Arka Plânı (1878-1914)”, Belleten, 2005, Cilt: LXIX, S.254, s.217-265.
Trumpener, Ulrich; “Almanya ve Osmanlı İmparatorluğu’nun Sonu” , Osmanlı Ġmparatorluğu’nun Sonu ve Büyük Güçler,Ed: Marian Kent, Çev. Ahmet Fethi,Tarih V. Yurt y, İstanbul, 1999.
Uğur, Erol; “Von der Goltz Paşa’nın 1883-1895 Yılları Arasında Türkiye’deki Hizmetleri”, 20. Yüzyıl BaĢına Kadar Türk Askeri Eğitiminin Tarihi GeliĢimi, İstanbul, 1957.
Yorulmaz, Naci; Ottoman Empire and Germany (1871-1908) Military-Economic Relationship: Trade Activities of German Armaments İndustry in the Ottoman Market, http://www.turkishforum.com.tr/en/content/wp-content/uploads/2009/11/OttomanEmpireGermany18711908.pdf, 8 Aralık 2010 (Erişim).
Zürcher, Eric-Jan; "The Ottoman Conscription System In Theory And Practice, 1844-1918",
International Review of Social History, 43 (3) (1998), s. 437-449.
EKLER
EK- 1 - Alman imparatorunun Devlet-i Aliyye hizmetine Alman subayları verilmesini kabul ettiği. Almanya'dan Devlet-i Aliyye hizmetine gelecek olan zabitlerle yapılacak anlaĢmanın Ģartları. 09/C /1299 (Hicrî) Y..PRK.HR.. 6/21
Almanya devletinin devlet-i Osmaniye’ye vereceği zabitanın her hususta muallim olacağına şüphe etmem ve binaen aleyh bu babda bir söz söylemek isterim.
Evvela mezkur zabitanın maaş ve tayinleri memleketlerinde aldıkları maaş ve tayinatın iki misli olacak ve bu maaşlar mah be-mah tediye olunup asla tedahülde kalmayacaktır.
Saniyen kontrato müddetleri la-akıl iki sene olacaktır.
Salisen istenildiği taktirde üç sene sonra kontratoları tecdid olunacaktır.
Rabien devlet hizmeti yüzünden bir kazaya uğradıkları hengamede devlet-i aliyenin tekaüt nizamnamesi mucibince ve birer buçuk misli olmak üzere kendilerine tekaüt maaşı tahsis kılınacaktır.
Hamsen buraya vürutlarında kendilerine atiye-i seniye olarak ikişer maaş miktarı ve bir daha gelmemek üzere avdetleri vukuunda dahi keza atiye-i seniye olarak dörder maaş miktarı harcırah ihsan buyrulacaktır.
Almanya Sefaretinden Hariciye Nezaretine Yazılan Takririn Tercümesidir
Geçen Kanunusaninin on dokuzu tarihli takdir-i nezaret-penahilerine cevaben atiyü’z-zikr mevadı beyan ile kesb-i …. eylerim şöyle ki
Metbu’ müfehhem haşmetlü imparator ve kral hazretleri zat-ı hazret-i padişahiye olan hayat müddet-karanesine bir nişane-i cedid olmak üzere asker-i muazzafa zabitanından taraf-ı eşref-i padişahımdan davet buyrulmuş oldukları hidematı ifaya muktedir olan zabitlerden üç sene müddetle hizmet-i saltanat-ı seniyeye girmelerine ve bu müddet hitamında yine Almanya ordusuna girebilmek salahiyetini haiz olmalarına müsaade buyurdular.
Zabitanın intihabı esnasında Almanya hükümeti bir müşkülata tesadüf etmiştir ki o da zabitan ve memurin-i askeriyeden bazılarının hizmet ve memuriyetleri derece-i kafiyede tasrih edilmemesinden ileri geldi. Binaen aleyh arzu-yı hümayun hazret-i padişahinin bir an akdem icrası için üç ay müddetle …… olmak ve hükümet-i seniye tarafından kendilerine harcırah verilmek üzere şimdiden dersaadete bazı zabitan gönderilmesi nafi’ göründü.
Bu zabitler kendi şerait-i istihdamiyelerini bu müddet zarfında kararlaştıracaktır. Vesair istihdamı arzu buyrulan zabitana dahi …..
edeceklerdir.
Zabitan-ı mumaileyhim bunlardır
1) Erkan-ı harbiye için miralay Kahler. Mumaileyh pek mümtaz bir zabittir. Kendisine la-akıl otuz bin frank maaş-ı senevi tahsis olunmasını Alman hükümeti ziyadesiyle arzu ediyor.
2) Piyade için Kaptin Kamphover 3) Süvari için askadron zabiti Dohdir 4) Topçu için batarya zabiti Restiden
Bu üç zabitler kıdemleri cihetiyle binbaşı olunmak üzeredirler. Maaşları yirmişer bin frank olmalıdır.
Bunların vürudu da imparator hazretlerinin vala-yı askeriyesi tarafından ziyadesiyle tavsiye olunmaktadırlar ve Almanya hükümeti bunların memuriyet-i cedidelerinde hüsn-i hizmetleri görüleceği ümidindedir. Fi 28 --- sene 82
EK- 2 - Mekatib-i Askeriyye müfettiĢ-i umumisi Goltz PaĢa'nın Harbiye mektebindeki zapt u rabt ve terbiye-i askeriyye hakkında mütalaası. 06/L /1303 (Hicrî) Y..PRK.ASK. 33/38
İrade-i seniyye-i hazret-i şehriyarilerine imtisalen mekatib-i askeriye-i şahanelerinde olan vazife-i çakeranemin ifasına tekrar-ı beden ve muaşeret etmek üzere bulunduğumdan hususat-ı atiyeyi itlaf ve gayat-ı cenab-ı şehinşahilerinden istirhama ictisar ederim. Mekteb-i harbiye-i şahanede henüz pek noksan bir şey var ise o da zabıta ve rabıta dahili ve terbiye-i askeriyedir. Kulları üç sene mukaddem taraf-ı zi-şeref hazret-i şehriyarilerinden mekatib-i askeriye müfettiş-i umumiliğine tayin buyrulduğum zaman bilhassa nazar-ı dikkat-i acizanemi hususat-ı mezkureye atf ve sarf etmekliğim emir ve irade buyrulmuş idi. El-haletü hazihi mekteb-i harbiye-i şahanelerinde muhafaza-i nizam ve intizam ve idame-i zabıta ve rabıta askeri zımnında riayet ve istimal olunan usul eski Fransız usulü olup bu usul mucebince yevmiye veya haftada bir olarak tebeddül eden nöbetçi zabitleri umum-ı şakirdana birden nezaret etmekte olduklarından terbiye-i askeriyeyi tervic eder. Zabitan gibi değil belki bir nevi’ polis misüllü icra-yı vazife ederler.
Bir zabitin dört yüz nefer şakirdanının hepsine birden icra-yı nezaret edebilmesi gayrı mümkün olduğu cihetle mumaileyhim nöbetçi zabitleri ancak mektep derunundaki devir ve teftişleri esnasında tesadüf edebilecekleri bazı ceza-i kusurları ihbar etmeye muvaffak olabilir. Halbuki onların göremeyecekleri daha büyük bazı vukuatlar mestur kalarak mecazat edilmemesi ihtimali derkardır. Bu usul Fransa’da çoktan beri terk olunmuşken burada elan baki kalmıştır. Her tarafta Alman usulü kabul olunmuştur. Alman usulü mektebi birkaç aksam-ı seferiyeye tefrik ve taksim eyledikten sonra her kısmı ayrıca zabitanın taht-ı nezaret ve idaresinde bulundurmaktan ibarettir.
Zabitan-ı mumaileyhim dahi kısımlara ve dahilinde zuhur eden her nevi’
vukuattan mesul tutulurlar. Binaen aleyh mekteb-i harbiye-i şahanelerinde zabit ve rabıt-ı askeriyenin idamesi zımnında mekteb-i mezkuri ber vecih-i ati taksim etmek iktiza eder.
Piyade şakirdanı bir kısım teşkil edip işbu kısım dahi dört şubeye taksim olacak ve her şubede takriben seksen nefer şakird mevcut bulunacaktır. Şubelerde bulunan şakirdan bilcümle hazır-ı şakirdanından muhtelit olacaktır. Her piyade şubesi bir kolağası veya bir yüzbaşısının taht-ı
idaresinde bulunacaktır. Süvari kısmı süvari mualliminin ve erkan-ı harbiye kısmı dahi erkan-ı harbiye ümerasından bir zatın idaresi altında olacaktır.
Piyadenin her şubesi müdürünün ve süvari mualliminin ve erkan-ı harbiye kısmı müdürünün maiyetine muavenet zımnında şimdiki dahiliye zabitanından intihab olunacak birer mülazım evvel ile birer veya ikişer mülazım sani verilecektir. Zabitan-ı mumaileyhimden her birine dahi rütbelerine mütenasip olarak şakirdan hakkında cüzi bir ceza salahiyeti verilmelidir. Bundan başka her şubede şakirdanın en kıdemlilerinden ve zeki ve muktedir olanlarından bir başçavuş ve dört çavuş ile beher on kişiye birer onbaşı intihab ve ….. iktiza eder. Erkan-ı harbiye mektebi müdürünün maiyetine dahi muavin için erkan-ı harbiye kolağalarından veya yüzbaşılarından bir veya iki zabit verilmelidir. Erkan-ı harbiye mektebi müdürü dahi şakirdan üzerine cüzi bir ceza icrası hak ve salahiyetine malik olmalıdır. Piyade zabitanı şubelerine piyade bölük talimine kadar olan talimleri icra ettirecekleri gibi piyade kısmının müdürü olan ve şimdiki halde piyade muallimi bulunan zabit dahi kemafis-sabık tabur ve alay ve leva talimlerini idare edecektir. Kendisine muavenet için maiyetine bir kolağası verilmelidir. Bu suretle mekteb-i harbiye-i şahanelerinin idare ve dahiliyesi ber vecih-i ati münkasım bulunacaktır.
Umum mekatib-i askeriye nazırı ferik saadetlü Zeki paşa hazretleri
Pangalit’te kain mekteb-i harbiye-i şahane müdürü mirliva saadetlü Servet paşa
Erkan-ı harbiye kısmı piyade kısmı (piyade birinci şubesi ikinci şubesi üçüncü şubesi dördüncü şubesi) ve süvari kısmı müdüriyetleri
Muhat-ilm-i alem-şümul hazret-i padişahileri buyrulacağı üzere işbu tertibat ile bir güna tebeddülat vaki olmayıp ancak hizmet ve mesuliyetin taksiminden iberettir.
Binaen aleyh tertibat-ı mezkure ile mekteb-i harbiye-i şahanelerinde nizam ve intizam ve terbiye-i askeriyenin temin ve terakkisi bir kat daha hasıl olacağı itikadında bulunduğumdan maruzat-ı çakeranemin ricaya hüsn-ikabul buyrulmasını istirhama ictisar ederim. Ol-babda katıbe-i ahvalde emir ve ferman ve lütuf ve ihsan hazret-i veliyü’l-emir vel-ihsan efendimiz hazretlerinindir.
Fi 26 Haziran sene 302 Kulları
Maveran-ı Hazret-i Şehriyarilerinden
Makamat-ı Askeriye-i Şahaneleri Müfettiş-i Umumisi Ferik
EK- 3 - Harbiye mektebinde bulunan Erkan-ı Harb sınıfları talebesine uygulanmak üzere Mekatib-i Askeriye müfettiĢi Mirliva Goltz PaĢa tarafından hazırlanan programın takdimi. 09/L /1301 (Hicrî) Y..MTV. 15/9
Özet
ARSLAN, Halit. Sultan II. Abdülhamid Devri Osmanlı Ordusunda Alman Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2012.
1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı Osmanlı Devleti’nin yenilgisiyle sonuçlanmıştı. Rus ordusunun Yeşilköy’e kadar ilerlemiş olması ise tedirginliğe yol açmıştı. Bu yenilgi, orduda ıslahat yapılması gerektiğini açık bir şekilde ortaya koymaktaydı. II. Abdülhamid ise yapılacak olan ıslahatların ancak yabancı uzmanlardan yararlanılması ile başarılı olacağını görüşündeydi. Orduda yapılacak olan ıslahatlar için yabancı uzmanların görüşlerinden ilk olarak I. Mahmud döneminde yararlanılmıştır. Bu dönemde Kont de Bonneval Osmanlı ordusunda görev almıştır. II. Mahmut döneminde ise ise Moltke ve heyeti dört yıl süreyle hizmet vermiştir. II. Abdülhamid dönemine kadar zaman zaman değişik ülkelerin subaylarından yararlanılmıştır. II. Abdülhamid döneminde ise bu görev Alman subaylara verilmiştir. Bu dönemde görev alan subaylar askeri ıslahat komisyonunda görevlendirilmişlerdir. Subayların görevi ordunun durumu hakkında incelemelerde bulunmaları ve ıslahat önerileri sunmalarıydı. Bu öneriler kurulan ıslahat komisyonunda değerlendirilmiş ve uygun görülenler Padişahın onayına sunulmuştur. Ayrıca askeri eğitimin ıslahı içinde özel olarak Goltz Paşa’ya görev verildiği görülmektedir. Alman subaylar II.
Abdülhamid dönemi boyunca ıslahat görevini üstlenmişler ve O’nun tahttan indirilmesinden sonra da I. Dünya savaşına kadar bu görevlerine devam etmişlerdir.
Anahtar Kelimeler: II. Abdülhamid, Alman Subaylar, Goltz Paşa, Silah Ticareti, Askeri Islâhat.
ABSTRACT
ARSLAN, Halit. Term of Sultan II. Abdülhamid and German Effect on Ottoman Army, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2012.
The war that took place between Ottoman and Russian community in 1877-1878 was resulted in the defeat of Ottomans. Besides, Russian army’s moving towards Yeşilköy had caused bedevilment. This defeat clearly demonstrated the necessity to make reforms in the army. Yet, II. Abdülhamid believed that reforms could be successful only if they are performed by foreign experts. I. Mahmud term was the period when foreign experts were consulted with regard to the reforms in the army for the first time. During this term, Kont de Bonneval was assigned in the Ottoman army. During II.
Mahmud term, Moltke and his committee offered service for four years. Until the term of II. Abdülhamid, officers of several countries were utilized from time to time. German officers were assigned in this regard, during II.
Abdülhamid term. Officers were assigned within military reform commission and they were responsible for investigating current situation of the army and making reform recommendations. These recommendations were evaluated at reform commission and appropriate ones were offered to the Sultan for approval. In addition, Goltz Pasha was specifically appointed regarding the reform of military education. German officers undertook the reform task during II. Abdülhamid term and maintained this task until I. World War following dethronement of II. Abdülhamid.
Keywords: II. Abdülhamid, German Officers, Goltz Pasha, Weapon Trade, Military Reform.