Yurt Ġçi AraĢtırmalar

Erginer (2009) “Dede Korkut: Bir Mentor” adlı araĢtırmasında, destansı bir yapıdaki Dede Korkut Hikâyeleri‟ndeki Dede Korkut karakterinin mentorluk özelliklerini analiz etmiĢtir. AraĢtırmada hikâyeler nitel araĢtırma yöntemlerinden biri olan içerik analizi yöntemiyle incelenmiĢtir. Hikâyelerden oluĢturulan temalar mentorlukla ilgili kuramsal bilgilerle yorumlanmıĢtır. Ayrıca oluĢturulan temaların ve mentorlukla ilgili yorumlarını, eğitim yönetimi alanıyla iliĢkileri de araĢtırmada yer almaktadır.

Yirci (2009) “Mentorluğun Eğitimde Kullanılması ve Okul Yöneticisi YetiĢtirmede Yeni Bir Model Önerisi” adlı araĢtırmasında, mentorluğun kavramsal çerçevesi ile mentorluğun eğitim çalıĢanlarının yetiĢmesinde katkılarını belirlemeyi ve Türkiye‟de yeni okul yöneticilerini yetiĢtirilmesinde kullanılmak üzere bir mentorluk önerisi geliĢtirmeyi amaçlamıĢtır. AraĢtırmada mentorlukla ilgili alanyazın taranmıĢ ve mentorluk uygulamaları ile eğitimcilerin yetiĢtirilmesinde kullanılan yöntemler ayrıntılı bir Ģekilde ortaya konulmuĢtur. Ayrıca Türkiye‟de okul yöneticisi yetiĢtirmede kullanılabilecek bir mentorluk modeli geliĢtirilmeye çalıĢılmıĢtır.

Cantimer (2008) “Ġlköğretim Okul Yöneticileri ve Ġlköğretim MüfettiĢlerinin Mentorluk Rollerine ĠliĢkin GörüĢleri” adlı araĢtırmasında, Sakarya ili ilköğretim okullarında görev yapan okul yöneticileriyle ilköğretim müfettiĢlerinin mentorluk rollerine iliĢkin görüĢlerini belirlemeyi amaçlamıĢtır. Yarı yapılandırılmıĢ görüĢme formu kullanılarak Sakarya ilinde görevli 14 okul yöneticisi ve 14 müfettiĢin görüĢleri alınmıĢtır.

AraĢtırmada okul yöneticisi ve müfettiĢlerin, mentorluğu yöneticiliğin bir rolü olarak gördükleri ve rehberlik faaliyetlerini içeren rolleri oynarken mentorluk yaptıklarını düĢündükleri belirlenmiĢtir. Mentorluk sürecinin öğretmen, yönetici ve okulun geliĢimi için olumlu katkıları olduğu belirlenmiĢtir.

Erginer (2008) “Mentorluk ve Ahi Örgütü Arasındaki ĠliĢkinin Ġncelenmesi” adlı araĢtırmasında usta-çırak iliĢkisi olarak düĢünülebilecek mentorlukla, Ahi teĢkilatında bir mesleki eğitim yaklaĢımı olarak kullanılan usta-çırak eğitimi arasında iliĢkisel bir analiz yapmayı amaçlamıĢtır. Yapılan alan taramasıyla mentorluk ve Ahi teĢkilatı arasında iliĢkisi bulunan baĢlıklar: Mentorun özellikleri, mentinin özellikleri, mentorun rolü, mentorun görevleri, mentor çeĢitleri, mentorluk uygulama alanları ve mentorluk uygulama adımları olarak sıralanmaktadır.

Saratlı (2007) “Okul Deneyimi I Dersi Uygulamasında Ġlköğretim Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarına Sunulan DanıĢmanlık (Mentoring) Hizmetinin Yeterliliği (Siirt Ġli Örneği)” adlı araĢtırmasında, Okul Deneyimi I uygulaması sırasında Fen Bilgisi öğretmen adaylarına sunulan danıĢmanlık hizmetinin yeterliğini, katılımcıların bakıĢ açısıyla değerlendirmeyi amaçlamıĢtır. AraĢtırma Dicle Üniversitesi Siirt Eğitim Fakültesi öğretim elemanları, Fen Bilgisi ve Sınıf Öğretmenliği I. Sınıf öğrencileri ve uygulama okulu çalıĢanlarından seçilen örneklem üzerinde, nitel araĢtırma yöntemlerinden görüĢme yöntemiyle yapılmıĢtır. AraĢtırma sonucunda bir mentorluk uygulaması olarak görülebilecek danıĢmanlık hizmetinin faydalı olduğu fakat yetersiz olduğu bulgusuna ulaĢılmıĢtır. AraĢtırmada yeterliği arttırmaya yönelik öneriler sunulmuĢtur.

Toytok, Açıkgöz, Direk, Titrek ve Gönen (2007) “Eğitimdeki Son Program DeğiĢikliklerine Göre Öne Çıkan Mentorluk Rolüne, Ġlköğretim MüfettiĢinin, Okul Yöneticisinin ve Öğretmeninin BakıĢ Açılarına Göre Önem Düzeyleri Nedir? (Düzce Ġli Örneği)” adlı araĢtırmalarında, Düzce ilinde görev yapan öğretmen, okul yöneticisi ve müfettiĢlerin mentorluk rolüne ait önem düzeyleri araĢtırılmıĢtır. AraĢtırmada belirlenen örnekleme araĢtırmacılar tarafından geliĢtirilen likert tipi anket uygulanmıĢtır. AraĢtırma sonuçlarında öğretmenler, okul yöneticileri ve müfettiĢlerin mentorluk rolünü kullanma ve önemseme derecelerinde manidar farklılıklar görülmüĢtür.

Bakay (2006) “Aday Öğretmenlerin DanıĢmanlarının Yeterliklerine ĠliĢkin Algılarının ÇeĢitli DeğiĢkenler Açısından Ġncelenmesi (Balıkesir Ġli Örneği)” adlı araĢtırmasında, MEB‟e bağlı okullarda göreve yeni baĢlayan öğretmenlerin danıĢmanlarının yeterliklerine iliĢkin algılarını belirleyerek mevcut durumu saptamayı ve çeĢitli çıkarımlar ve önerilerde bulunmayı amaçlamıĢtır. AraĢtırmada danıĢman öğretmenlerin belirli alanlardaki yeterlik düzeyleri ölçülmüĢtür. AraĢtırmacı veri toplamak için bir anket geliĢtirmiĢ ve anketi Balıkesir ilinde görev yapan öğretmenlere uygulamıĢtır. AraĢtırma sonunda adayların danıĢmanlarını yeterli görme düzeylerinin düĢük olduğu, danıĢmanlık sürecinde aksaklıklar olduğu bulunmuĢ, çeĢitli çözüm önerileri sunulmuĢtur.

Korkmaz (2005) “Okul Yöneticilerinin YetiĢtirilmesi: Sorunlar-Çözümler ve Öneriler” adlı araĢtırmasında, okul yöneticisi yetiĢtirme sürecinde ortaya çıkan sorunları belirlemiĢ ve bu sorunlara çözüm yolları geliĢtirmiĢtir. AraĢtırmada okul yöneticisi yetiĢtirme tarihsel bir süreç içerisinde ele alınmıĢ ve yöneticileri okul liderleri olarak yetiĢtirmenin önemi ortaya konmuĢtur. YurtdıĢı örnekler ve değiĢen yönetici yetiĢtirme sistemleri araĢtırmada yer almaktadır. Özellikle okul yöneticisi yetiĢtirme sistemlerinin uygulama basamağı vurgulanmaktadır. YurtdıĢında okul yöneticisi yetiĢtiren sistemlerin uygulama yönünün güçlü olduğu araĢtırmada vurgulanmaktadır. YurtdıĢı sistemlerde uygulama basamağı mentorluk uygulamalarıyla sağlanmaktadır.

Anafarta (2002)‟nın “Bireysel Kariyer DanıĢmanı Olarak Rehber (Mentor)” adlı araĢtırmasında, rehber ve rehberlik kavramları açıklanmıĢ, rehberin kariyer danıĢmanlığı üzerine durulmuĢtur. AraĢtırmada bireysel kariyer danıĢmanlığının çağımız iĢletmelerinin için önemi ve uygulama aĢamaları belirtilmiĢtir. Rehberlikle ilgili alanyazından aktarılan kaynaklarla bir bilgi birikimi oluĢturulmuĢtur. Rehberlerin kariyer danıĢmanı rolü ayrıntılı bir Ģekilde açıklanmıĢtır.

Bakioğlu, Özcan ve Hacıfazlıoğlu (2002) “Okul Yöneticilerinin Mentor Yoluyla YetiĢtirilme Ġhtiyacı” adlı araĢtırmalarında, okul yöneticilerini yönetim sürecinde karĢılaĢtıkları sorunlarının çözümünde mentor olarak kime yaklaĢtıklarını ve hangi konularda mentora ihtiyaç duyduklarını belirlemeye çalıĢmıĢlardır. AraĢtırmada Türkiye‟de okul yöneticisi yetiĢtirme aĢamaları ve yurtdıĢında mentorluk uygulamaları hakkında bilgi verilmiĢtir. Ardından araĢtırmanın sonuçları açıklanmıĢtır. AraĢtırmada, araĢtırmacılar

tarafından geliĢtirilen bir anket uygulanmıĢtır. AraĢtırmanın evrenini Ġstanbul ilindeki MEB‟e bağlı devlet okullarında görevli okul yöneticileri oluĢturmaktadır. AraĢtırma sonucunda:

1. Okul yöneticilerinin mentor olarak %62,2 deneyimli okul yöneticilerini, %17,6 Ġlçe MEM‟de görevli yöneticileri, %10,3 müfettiĢleri, %1,8 Ġl MEM yöneticilerini gördükleri belirlenmiĢtir,

2. Okul yöneticileri %70,1 Toplam Kalite Uygulamalarında, %61,1 bilgisayar kullanımı, %53,3 eğitim laboratuarı tasarımı, %48,6 teknik yapı iĢleri, %46 öğrencilere mesleki rehberlik, %45,7 okulda öğrenen örgüt felsefesini yerleĢtirme, %43,6 çevrenin okula katkısını sağlama, %42 alınacak ders araç gereç seçimi, %36,3 okul örgüt kültürü oluĢturma, %32,4 bütçe oluĢturma, %22,6 ise insan iliĢkileri konusunda mentora ihtiyaç duyduklarını ifade etmiĢlerdir.

Yurtiçi mentorluk araĢtırmalarının bir değerlendirmesi yapıldığında, Türkiye‟de okul yöneticisi yetiĢtirme alanında formel mentorluk uygulamalarının kullanılmadığı görülmektedir. Mentorlukla okul yöneticisi yetiĢtirme sistemleri yurtiçi çalıĢmalarda yeteri kadar yerini alamamıĢtır. Fakat yapılan çalıĢmalar farklı alanlardaki mentorluk örnekleri üzerine bir bilgi birikiminin oluĢmaya baĢladığını göstermektedir. Eğitim bilimlerinde mentorluk, farklı isimler altında uygulanmaktadır. Yapılan araĢtırmalar eğitimde mentorluğun önemini ortaya koymaktadır. AraĢtırmalarda mentor kelimesi kullanılmasa da, sürecin iĢleyiĢinden araĢtırmanın konusunun mentorluk olduğu anlaĢılabilmektedir.