Örnekler ve Açklamalar

“Daha genel olarak Biz ve Onlar hakkndaki söylem, dolaysyla da rkç söylem çounlukla Bizim iyi eylemlerimiz ve Onlarn kötü davranlar hakkndaki hikâyeler eklinde örnekler ve açklamalarla tanmlanr. levsel olarak böyle önermeler(ya da tüm hikâyeler) bir bakasn, kant ya da delil sunabildii için çounlukla daha önce ifade edilen önermeyi, desteklemeye hizmet eder” (Van Dijk, 2003: 63).

Douda hala okula bile gidemeyen kzlar varken batda kzlar bir balarna baka ülkelere gidebilmektedirler. Ebru Amerika’daki sinema okulundan kabul mektubunu alnca ne yapar eder annesinin de gönlünü raz edip Amerika’ya gidebilir. Oysa Kevenli köyünde kzlar bir adm uzaktaki okula bile gidememektedirler. Türkiye’nin dousu ile bats birbirinden çok farkldr. Doudaki vatandalarla batdaki vatandalar da çok farkldr.

Öretmen ve asker figürleri tekrar tekrar iyi ve doruyu gösteren olarak vurgulanr. Dizinin bandan sonuna kadar her olayda bu iki kahramanmz iyilii ve doru olan temsil ederler.

Hayat ehirden malzemelerle gelir. Musa kahveden toparlad köylülerle o gelene kadar ortal derleyip toparlayacaktr. Ama bir gelir ki kimse yok her ey brakt gibi. Musa tek bana çrpnp durmaktadr. kisi de öylece ne yapacaklarn bilemez halde oturup kalrlar. Tam bu srada yolun öteki ucundan çkp gelen askeri arac görürler. Araç gelir okulun önünde durur. Yusuf komutan ve askerleri inerler. Yusuf komutan: “Ne zamandr okulun bu hali bana da çok dokunuyordu”. Cümlesini kurar. Yanlarnda getirdikleri malzemelerle hemen ie koyulurlar ve akama kadar süren hummal bir çalma ile okul ders yaplabilecek hale gelir. Köylüler kendi çocuklarnn eitim alacaklar okulun tamiri ile hiç ilgilenmezken bizim kahramanlarmz bakalarnn çocuklar için fedakârlk yapabilmektedirler.

Bunun yannda birbirlerine olan duygularn bakalarnn yannda da rahatça ifade edebilirler.

Cemal dizinin kötüleri tarafndan öldürülmeye çallm ama bu giriimleri baarl olamam ve baarl bir ameliyattan sonra Hayat’n da kan vermesiyle kurtulmutur. Hayat ve Yusuf köye dönerlerken aralarnda öyle bir diyalog geçer:

Yusuf: Düzelir yaknda. Güçlü biri o. Söylediklerim imdi bo geliyordur haklsn. Senin için zor bir durum tabii. Bu kadar önem verdiin biri ölümle yüz yüze.

Hayat: Ne demek istiyorsun?

Yusuf: Son günlerde Cemal hep okuldayd. Baya yakndnz. Hayat: (oföre) Durdurur musun arabay?

Arabadan iner ve yürümeye balar. Yusuf da arkasndan gider. Askerler de inmitir.

Hayat: Sen ne biçim insansn ya. Cemal hastanede ölümle pençeleirken söylenecek laf m bu?

Yusuf: Ben gördüklerimi söylüyorum. Yalan m? Son günlerde hep okulda deil miydi Cemal?

Hayat: Evet okuldayd ama kütüphane yapyordu. Anladn m? Kütüphane. Ayrca o benim arkadam. Sadece arkadam. Sadece arkadam. Kaç defa söyleyeceim bunu sana.

Yusuf: Brak hayat, bu masal bakalarna anlat. Kütüphane filan yapmak hep sana yakn olmak için bahane. Sen arkadam diyorsun ama Cemal sana körkütük âk anlyor musun? Farknda olmadn söyleme bana (10.Böl/11.40-13.40)

Aralarnda her ne olursa olsun, Yusuf her ne kadar Cemal’in arkadalk niyetini farkl yorumlasa da(bunda hakl da çünkü Cemal gerçekten de hayat sevmektedir) bunu konuabilmekte, tartabilmektedirler. Cemal ve Hayat arasnda bir eyler olduuna dair söylentiler Yusuf’un anlad kadaryla kalmaz, Cemal’in annesi Cemile’nin onlarla ilgili niyetini örenen muhtarn kars Hayriye evleneceklermi dedikodusunu yayar. Bu dedikodular Cemal’i ve Hayat’ çok zor durumda brakr ama Hayat için bu almaz bir sorun deildir. Kumru nene: “Oldu bi kere olum. Hem siz evlenmeyecek misiniz? Yaparz bir düün, kapatrz köylünün azn”(15.Böl/49.55-50.05). Onlar için her ey bu kadar basittir ama Hayat gibi bir karakter kendi hayatn ilgilendiren bir karar bakalarnn sözüne brakacak deildir. Hayat ve Yusuf birbirlerini sevmektedirler ve dolaysyla kendilerini ilgilendiren bir konuda verecekleri kararda özgürdürler. nsanlarn kendi hayatlarn dilediince yaama özgürlüü vardr. ‘Bizler’ bu özgürlüe sahip olan Hayat, Yusuf, Cemal ve Ebru gibi karakterlerdir.

Jandarmaya bir cinayet ihbar gelir. Bir kadn öldürülmütür ve üphelinin Kevenli köyünde olma ihtimali vardr. Yusuf komutan beraberindeki askerlerle kevenli köyüne arama yapmaya gelir. Hacer’lerin evde akam yemei yenecekken Galip’in halaolu Selman çkar gelir. Oturur beraber akam yemeini yerler Selman müsaade isteyip gider. Biraz sonra askerler oraya da gelir. Evi arayacaklarn söylerler. Askerler ahrda saklanan Selman’ bulup getirirler. Galip “suçu nedir” diye sorunca Yusuf komutan: “Kz kardeini öldürmü”. Cevabn verir. Hacer ve Galip ah vah ederken Selman: “Kocasna kar gelmitir. Evden kaçmtr. Cezas ölümdü”. Diyerek yapt fiili törelere dayandrr ve hakl olduunu vurgular. Seyirci burada onun bu davranna kar nefret duygular ile dolar. “Nasl bir insan srf kocasna kar gelip evden kaçt diye öldürebilir”. Düüncesi yerletirilir. Onlar ite

böyle insanlardr. Kendi hür düünceleri ile deil de törelerin ve töreleri uygulayanlarn verdii kararlarla yaamaktadrlar.

 

4.6.8. Önerme Yaplar 

4.6.8.1. Aktörler

Biz ve Onlar kim? Aktörler ortaklaa ya da bireysel, iç grup (biz) ya da d grup (onlar), özel ya da genel olarak isimleri, gruplar, meslekleri ya da ilevleriyle tanmlanan kiisel ya da kiisel olmayan rollerde vb. pek çok klkta ortaya çkabilirler. Aktörler, ideolojinin sözcüleridir. (Akt. Çoban, 2003: 65). 

4.6.8.1.1. Ana Karakterler

Hayat Öretmen (Devin Özgün Çnar): Hayat öretmen bu dizinin kahraman, dizideki baz karakterlerle beraber binlerce belki milyonlarca genç kzn rol modelidir. Konumas, giyim kuam, her ya grubundan ve her sosyal statüden insanlarla ilikileri, kararll, özgür düüncesi ile dierlerinden ayrlmakta ve olumlu gösterilen davranlaryla sevilen bir karakter olmas salanmaktadr. Çocuklara her zaman bir anne efkatiyle yaklaan, iddete her zaman kar çkan, kavgadan deil bartan yana tavr alan evrensel deer yarglarn bir yaam biçimi olarak kabul eden önemli bir figürdür.

Yusuf Komutan (Melih Görgün): Dou illerimizde yaayan vatandalarmzla askerler arasnda genel olarak nasl bir iliki olduu hakknda bir fikrimiz yoksa bu dizi bize nasl olduunu gösteriyor. Yusuf komutan seçilen oyuncu itibariyle scak, güzel yüzlü, bata askerleri olmak üzere herkese kar efkatli ve adil olmaya çalan bir komutandr. zmirli’dir, mühendistir ve genel kimlik profiline uygun bir karakterdir. Hayat’n en büyük destekçisidir. Zaten fikirleri itibariye ayn düünmelidirler ki birbirlerine de uygun olabilsinler. Dizilerde ulusal kimlik figürüne uygun olan biri ile buna uygun olmayan veya geleneklere körü körüne bal kiiler asla birbirlerini sevmezler. Eer bir ak olacaksa bu sadece ve sadece düünceler ayn çizgiye geldiinde mümkün olur.