Ön İncelemenin Kapsamı

KİK‟in görev alanının doğru bir şekilde tespit edilebilmesi için Kanunun 53 ve 56 ncı maddelerinin birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

4734 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinde, Kurumun görev ve yetkileri sayılmıştır. Buna göre Kamu İhale Kurumu;

 İhalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece yapılan işlemlerde bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığına ilişkin şikayetleri inceleyerek sonuçlandırmak,

 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa ilişkin bütün mevzuatı, standart ihale dokümanlarını ve tip sözleşmeleri hazırlamak, geliştirmek ve uygulamayı yönlendirmek,

 İhale mevzuatı ile ilgili eğitim vermek, ulusal ve uluslararası koordinasyonu sağlamak,

 Yapılan ihaleler ve sözleşmelerle ilgili Kurum tarafından belirlenen şekilde bilgi toplamak, adet, tutar ve diğer konular itibariyle istatistikler oluşturmak ve yayımlamak,

 Haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilenlerin sicillerini tutmak,

 Araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunmak,

 İhale ilanları ile ilgili esas ve usulleri düzenlemek, basılı veya elektronik ortamda Kamu İhale Bültenini yayımlamak,

 Yerli isteklilerin, yabancı ülkelerde açılan ihalelere katılmalarına engel olunduğunun tespit edilmesi halinde, bu uygulamanın yapıldığı ülkenin isteklilerinin de, bu Kanun kapsamında yapılan ihalelere katılmalarının önlenmesine yönelik tedbirlerin alınmasını ve gerekli düzenlemelerin yapılmasını sağlamak üzere Bakanlar Kuruluna teklifte bulunmak,

 Kurumun yıllık bütçesi ile kesin hesabını ve yıllık çalışma raporlarını hazırlamak, Kurum bütçesinin uygulanmasını, gelirlerin toplanmasını ve giderlerin yapılmasını sağlamak

konularında görevli ve yetkilidir.

Madde metninde sayılanlar geniş anlamda görev kapsamındadır. Buna karşılık itirazen şikayet başvuruları açısından ön inceleme aşamasında Kurumun değerlendireceği husus, geniş anlamda görev değil teknik anlamda görevdir. Teknik anlamda görev, ihalenin başlangıcından sözleşmenin imzalanmasına kadar olan süre içerisinde idarece yapılan işlemlerde bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olmadığına ilişkin şikayetlerin inceleyerek sonuçlandırılması olarak tanımlanan Kurumun denetim görevine tekabül etmektedir.

Kamu İhale Kurumunun teknik anlamda görev alanı Kanunun 56 ncı maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, Kamu İhale Kurumu, idareye şikayet başvurusu sonucunda alınan ve başvuru sahibi tarafından uygun bulunmayan kararlara yönelik başvurular ile idarenin şikayet başvurusuna ilişkin olarak yasal süresi içinde karar almaması durumunda yapılan başvuruları incelemekle görevlidir. İptal kararlarından sadece idareye şikayet veya itirazen şikayet üzerine alınanlar Kurumun görev alanındadır.

Kurum, 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idareler tarafından, Kanun kapsamındaki işlere yönelik olarak, Kanun kapsamındaki ihale yöntemleri ile gerçekleştirilen ihalelere ilişkin idari işlem ve eylemlerin hukuka aykırılığı iddialarını içeren itirazen şikayet başvurularını incelemekle görevli olduğundan, ihale onayının alınması ile sözleşmenin imzalanması arasındaki ihale süreci dışındaki işlemlere veya istisna kapsamındaki ihalelere yahut da bir ihale yöntemi olmayan doğrudan temine yönelik itirazen şikayet başvuruları görev yönünden reddedilecektir.142

Sonuç olarak, itirazen şikayet başvurusunun konusu ve sınırları ile Kamu İhale Kurumu‟nun görev alanı ve sınırlarının özdeş olduğu söylenebilir. Başka bir anlatımla itirazen şikayet başvurusuna konu olabilen hususlar, Kurumun görev alanına giren hususlardır.143

3.3.2.2.2. Ehliyet¹⁴⁴

Kamu İhale Kurumu tarafından itirazen şikayet başvurularının incelenebilmesi için, başvuru sahibinin 4734 sayılı Kanunda tanımlanan şikayet ehliyetine sahip olması gerekmektedir. Başvuru ehliyeti bulunmayanlar tarafından yapılan başvuruların reddine karar verilmektedir.

3.3.2.2.3. Süre145

KİK‟in ön inceleme aşamasında değerlendirdiği hususlardan birisi de itirazen şikayet başvurusunun süresi içinde yapılıp yapılmadığıdır.

4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesine göre, itirazen şikayet başvuruların idarenin şikayet başvurusu üzerine aldığı kararı başvuru sahibine bildirdiği, yasal süresi içinde idare tarafından hiç karar alınmaması

142 Örnek Kamu İhale Kurulu kararları:

Karar Tarihi: 11.03.2010; Karar No: 2010/UH.747 Karar Tarihi: 04.03.2010; Karar No: 2010/UM.701 Karar Tarihi: 25.02.2010; Karar No: 2010/UH.II-650 Karar Tarihi: 16.02.2010; Karar No: 2010/UY.II-563 Karar Tarihi: 21.01.2010; Karar No: 2010/UM.I-268

143 İtirazen şikayet başvurularının konusu ve sınırları hususlarına, “3.2.2.5. Başvurunun Konusu” başlığında ayrıntılı olarak değinilmişti.

144 Ehliyet konusu, daha önce ayrıntıları ile ele alındığı için burada tekrar edilmeyecektir. Ehliyete ilişkin açıklamalar için “2.2.1. Şikayet ehliyeti”; “3.2.1. Sübjektif Şart: Şikayet Edenin Ehliyeti” başlıklarına bakılabilir.

145 İtirazen şikayet başvurularına ilişkin süreler konusu, “3.2.2.2. Süreler” başlığında daha önce ayrıntıları ile ele alındığı için burada tekrar edilmeyecektir.

durumunda karar alma süresinin sona erdiği tarihten itibaren on gün içinde yapılması zorunludur. İtirazen şikayet başvurusunun şikayet üzerine alınan iptal kararlarına yönelik olması durumunda ise süre, iptal kararının bildirildiği tarihten itibaren beş gün olmaktadır.

Süresinde yapılmayan itirazen şikayet başvuruları, Kamu İhale Kurulu tarafından süre yönünden reddedilmektedir.146

3.3.2.2.4. Dilekçe ve Ekleri147

Ön inceleme aşamasında, Kanunun 54 üncü maddesi gereğince itirazen şikayet dilekçesinde bulunması gereken şekil şartlarının ve dilekçeye eklenmesi gereken belgelerin tamam olup olmadığı Kamu İhale Kurumu tarafından tetkik edilmektedir. Bir eksiklik tespit edildiği ve başvuru süresinin sonuna kadar tamamlanmadığı takdirde, itirazen şikayet başvurusu şekil yönünden reddedilmektedir.

Dilekçede bulunması gereken şekil şartları arasında,İYBHY‟nin 8 inci maddesinin 10 uncu fıkrasında yer alan, idareye şikayet başvurusunda yer verilen hususlar dışında yeni iddialara yer verilemeyeceği yönündeki düzenleme dikkat çekmektedir.

Buna göre KİK, idare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası örneğinde, idareye şikayet başvurusuna konu edilmiş hususlar dışında bir aykırılık tespit etse dahi ihalenin iptaline veya düzeltici işlem belirlenmesine karar veremeyecektir.

Diğer taraftan, idareye şikayet başvurusunda yer verilmeyen hususlara, itirazen şikayet başvurusunda yer verilmesi durumunda, itirazen şikayet başvurusunun reddine karar verilecektir.148

146 Örnek Kamu İhale Kurulu kararları:

Karar Tarihi: 04.05.2010; Karar No: 2010/UY.II-1240 Karar Tarihi: 29.04.2010; Karar No: 2010/UH.I-1211 Karar Tarihi: 26.04.2010; Karar No: 2010/UH.1199 Karar Tarihi: 12.04.2010; Karar No: 2010/UM.II-1068 Karar Tarihi: 06.04.2010; Karar No: 2010/UH.1026

147 İtirazen şikayet başvurularında dilekçe ve eklerine ilişkin olarak daha önce ayrıntılı açıklamalar yapıldığından, burada tekrar edilmeyecektir. İtirazen şikayet başvuru dilekçesi ve eklerine ilişkin şekil şartları ile ilgili açıklamalar için “3.2.2.3. Başvuruların Biçimsel Unsurları” başlığı incelenebilir.

Buna göre, idareye şikayet dilekçesinde yer verilmeyen hususlar hakkında herhangi bir başvuru yolu kalmamaktadır. Başka bir anlatımla, idareye şikayet başvurusunda yer verilmeyen hususlar hakkında, daha sonra ne itirazen şikayet ne de idari yargıda dava açma yolları işletilebilecektir. Çünkü şikayet ve itirazen şikayet zorunlu idari başvuru yollarıdır. Bu nedenle, idareye şikayet başvurusu yapılırken, hukuka aykırı olduğu düşünülen tüm hususlara yer verilmesi yerinde olacaktır.