Sağ omuz çatma işleminin operasyon basamakları tablo 25 de sıralı olarak verilmiştir. İşlemin standart zamanının belirlenmes inde tablo 25 de yer alan operasyon sırası dikkate alınarak gözlemlenmiştir.
E-Petek programında da işlemin standart zamanı belirlenirken Tablo 25 deki operasyon sıralaması dikkate alınarak M TM datalarından oluşan dikim kodları kullanılarak operasyonun standart zamanı belirlenmiştir. Yapılan her hareketin E- Petek operasyon analizi üzerinde işlem süreleri de verilmiştir.
Sude modelinin ilk dikim işlemi için iş analiz formu arka sayfada verilmiştir. Burada ki işlem sırası dikkate alınarak sayısal değerlendirmeler yapılmıştır.
TABLO 25.SUDE Modelinin Sağ Omuz Çatma İşleminin Gözlem Formu İŞ GÖZLEM FORMU
ÜRÜN KODU : ADI :SUDE İŞLEM NO :1
ADI :SAĞ OM UZ ÇATMA
BÖLÜM :DİKİMHANE ALT BÖLÜM :MAKİNE FORM NO :1
SAYFA NO :1
M ETOD (İŞ ELEM ANLARI VE AYRIM NOKTALARI) 1-SAĞ OM UZ ÇATM A
1.1.Ön bedeni alma ve makineye yerleştirme 1.2.Arka bedeni alma ve makineye yerleştirme 1.3.M akinede parçaları birbirine tutturma 1.4.İki parçayı düzeltme
1.5.12 cm omuz dikme
1.6.Hava bıçağı ile işin ipliğini kestirme 1.7.Bedeni düzeltme
1.8.İşi kontrol etme
1.9.İşi kenardaki askıya bırakma
SEYREK (ARASIRA) ELEM ANLAR İşleri masadan alma ve makineye getirme
MALZEM E VE GİRDİLER Ön ve arka beden ANALİZİ YAPAN ADI VE SOYADI :S.Ç TARİH………:09.09.2006 İMZA………..: DENETLEYEN ADI VE SOYADI:F.Ş TARİH…………..: İMZA………:
Sağ omuz çatma işlemi yapılırken Tablo 25 de olduğu gibi 9 alt operasyon basamağı belirlenmiştir. M akine operatörünün standart olarak yaptığı işlem ön ve arka bedenleri meto sıralarına göre alarak sağ omuzlarını birleştirme işlemidir.
Sağ omuz çatma işleminde makine işleminden daha çok el işlem zamanları yer almaktadır. Ön beden alınarak makine üzerine yerleştirilmiş bunu takiben arka beden alınarak sağ omuz noktası ön bedene birleştirerek makine ayağı altına yerleştirilmiştir. M akine çalıştırılarak 1 cm’lik tutturma dikişi yapılmıştır. İki parça birlikte düzeltilerek 12 cm’lik omuz mesafesi dikilmiştir. Dikiş ipliğinin ucu hava bıçağına tutularak kestirilip ürün makine altından çıkarılmıştır. M akine elemanı bedeni düzelterek yaptığı işi kontrol etmiştir. Kontrol ettiği bedeni makinenin sol yanındaki kol üzerine düzgün bir şekilde bırakarak yaka biye takan elemanın işe başlamasına yardımcı olmuştur.
Sağ omuz çatma operasyonu yukarıda sayılan operasyon basamaklarından oluşmaktadır. M akine elemanının dikim işlemi sıras ında kendi operasyonu dışında herhangi bir işlem yapmadığı gözlemlenmiştir. Farklı olarak yapılan tek işlem ön ve arka bedenlerin masadan alınarak makineye yerleştirilmesidir.
Ekler bölümünde sağ omuz çatma işleminin %95 verimlilik düzeyi formülüne uygun olarak süresi saptanmıştır.
TABLO 26.Sağ Omuz Çatma Operasyonunun Ölçüm Sayıları Tablosu
Sağ Omuz Çatma Operasyonu Gözlem Sayısı Doğruluk düzeyine
Uygun Gözlem Sayısı 32 30
Yukarıda ki tabloda görüldüğü gibi rasgele yapılan gözlem sayısı 32 dir. Formüle dayanılarak elde edilen veriler hesaplanıp sağ omuz çatma işlemi için 30
adet operasyon analizinin yapılması yeterlidir. Operasyonun toplam ölçüm değeri 5,97 sn olarak bulunmuştur. Bu değer ölçüm sayısına bölündüğünde 0,199 sn operasyon süresi bulunmuştur.
Bulunan operasyon süresi E-Petek programında hesaplanan verilerle karşılaştırılarak değerlendirilmesi yapılmıştır.
Bu işlemleri takiben E-Petek programı ile operasyon analizleri yapılmıştır. Burada operasyon analizleri yapılırken iş etüdü çalışmaları ile gözlemlenen hareketler iş analiz formundan takip edilerek sırasıyla programa girilmiştir. Bu sıraya uygun olarak E-Petek programında hazırlanan operasyon analizi tablosu Tablo 27 de verilmiştir.
TABLO 27.E-Petek Programında Sağ Omuz Çatma İşlemi Operasyon Analizi Tablosu
114
TAB LO 27. SA Ğ OM U Z ÇATM A O PERA SYON AN ALİZİ Operas yon N o:OPR 01
Opersyon Adı :Sağ omuz çatma M odel Adı :SUD E
Açıklama :Mode lin ön ve arka beden inin om uz noktalarından
birleştirile rek sağ omuzları nın birleştirilme işlemidir.
Makine Ad ı : 4 iplik ove rlok ma kine si D ikiş Ara lığı :4.8 Depa rtm an Adı :Dikim hane Devir sa yısı : 5500 D ikiş T ipi :5 14
cm/dikiş sa yısı:4 Aksesuar:
T MU T em el Dakika To lerans STD .Da kika
Makine Z am anı 5 0 0,0 3 18 0,03
El İşlem Z aman ı 28 0 0,1 4 12 0,14 T oplam zam an 33 0 Olasılık 4 0,008 El İşlem Yüzdesi 8 5 H azırlık Süresi 0 ,387
H azırlık Giren 30 0,013 T oplam D ikiş uzunluğu 1 3 To pla m ST D.D akika: 0,191 Opera syon Maliyeti : 24 5,817 Sat lik Günlük H aftalık
Üretim Sta ndartla rı 29 3 2636 1318 1
OPER ASYON D ETAYI SIKLI K MAKİN A EL İŞLEMİ
OPR. N o OPR. K od u OPERASYON AÇ IKL AMA SI
1 PAY2 PARÇ AYI İKİ ELLE ALMA VE YER LEŞTİ RME 1 0 6 8 2 PAY2 PARÇ AYI İKİ ELLE ALMA VE YER LEŞTİ RME 1 0 6 8 3 MD 1A MAKİN ENİN YAKLAŞIK 1 C M D İKİŞİ 1 16 0 4 D2PB İKİ PARÇ AYI BİR LİKT E DÜ ZELT ME 1 0 6 0
5 D12 LA DİKİM 1 34 0
6 APHB PARÇ AYI HER HAN Gİ Bİ YERE BIR AKMA 1 0 9 7 DPSH PARÇ AYI KAYDIR ARAK D ÜZ ELT ME 1 0 2 3
8 E GÖZ H AREKET İ 1 0 7
E-Petek programı ile hazırlanan sağ omuz çatma operasyon analizinde öncelikli olarak modelle ilgili bilgiler form üzerinde doldurulmuştur. Bu işlemlerde operasyon no, operasyon adı model adı, açıklama bilgileri girilmiş modelin resmi tablo üzerine yerleştirilmiştir.
Operasyonun overlok makinesinde yapılacağı makinenin devir hızı, dikiş adım aralığı daha önceden program içindeki alt menüler de mevcuttur. Operasyonun yapılacağı makine seçildiğinde makine devir hızı, 1 cm deki dikiş sayısı ve dikiş tipi ile ilgili bilgiler otomatik olarak seçilmiş olmaktadır. M akine seçimine bağlı olarak program, makinenin işleme hazırlanma süresini otomatik olarak operasyon süresine eklemektedir.
Operasyon analiz formu üst bilgileri doldurulduktan sonra genel dikim dataları kullanılarak operasyon alt basamaklarına göre operasyon işlem basamakları seçilmiştir. E-Petek programı ile seçilen veriler incelendiğinde el işlem zamanının 0,14 sn olduğu saptanmıştır. M akine işlem zamanı ise 0,03 sn’dir. İş etüdü çalışmalarında belirlendiği gibi el işlem zamanı E-Petek programında da sayısal olarak makine işlem zamanından daha uzun sürdüğü saptanmıştır.
E-Petek programında 0,008 sn olasılık süresi ve 0,013 sn hazırlık süresi de operasyon süresine eklenerek , operasyon süresine eklenerek, operasyon süresi 0,191 sn olarak hesaplanmıştır. İş etüdü çalışmalarında da operasyon süresi 0,199 sn olarak belirlenmiştir.
Bu sonuçlar değerlendirildiğinde ,iş etüdünde işin standart süresinin hesaplanabilmesi için daha fazla zaman harcandığı belirlenmiştir.Gözlem çalışmaları oldukça uzun zaman sonunda sonuca ulaşılmıştır. E-Petek programı ile operasyon standart zamanını belirlemek daha kolay ve hızlı yapılabilmiştir. Hem zaman hem de çalışan verimliliği açısından E-Petek programı daha avantajlı durumdadır. Ama elde edilen değerler incelendiğinde iş etüdü ile belirlenen operasyon standart zamanının daha uzun olduğu saptanmıştır. İki sisteminde belirli zorlukları bulunmuştur. Bilgisayar programı daha hızlı veriler elde etme açısından oldukça faydalıdır. İşletme
içinde iki yöntemde kullanılmaktadır. E-Petek programında hazırlık işlem sürelerine belirli oranlarda eklenerek yerleştirilmesi çalışan elemanlar açısından da büyük avantajlar sağlamaktadır.İşletme açısından iş yükünü daha da azaltmaktadır.