Kol ağzı reçme işleminin operasyon basamakları tablo 46 da sıralı olarak verilmiştir. İşlemin standart zamanının belirlenmes inde tablo 46 da yer alan operasyon sırası dikkate alınarak gözlemlenmiştir.
E-Petek programında da işlemin standart zamanı belirlenirken Tablo 46 daki operasyon sıralaması dikkate alınarak M TM datalarından oluşan dikim kodları kullanılarak operasyonun standart zamanı belirlenmiştir. Yapılan her hareketin E- Petek operasyon analizi üzerinde işlem süreleri de verilmiştir.
Sude modelinin 8. dikim işlemi için iş analiz formu arka sayfada verilmiştir. Burada ki işlem sırası dikkate alınarak sayısal değerlendirmeler yapılmıştır.
Tablo 46. Kol Ağzı Reçme İşleminin Gözlem Formu İŞ GÖZLEM FORMU
ÜRÜN KODU : ADI :SUDE İŞLEM NO :8
ADI :KOL AĞZI REÇM E
BÖLÜM :DİKİMHANE ALT BÖLÜM :MAKİNE FORM NO :8
SAYFA NO :1 M ETOD (İŞ ELEM ANLARI VE AYRIM NOKTALARI)
1-KOL AĞZI REÇM E
1.1.Parçayı alarak kat oluşturma
1.2.Parçayı katlı halde makine altına yerleştirme 1.3.1 cm dikim
1.4.Üst parçayı düzeltme 1.5.25 cm dikme
1.6.Ayak hareketi ile işin ipliğini kestirme 1.7.M akas ile dikim iplik uçlarını temizleme 1.8.Parçayı kaydırarak çevirme
1.9.Parçayı katlayarak düzeltme
1.10.Parçayı makinenin altına yerleştirme 1.11.1 cm dikim
1.12.Üst parçayı düzeltme 1.13.25 cm dikim
1.14.Ayak hareketi ile işin ipliğini kestirme 1.15.M akas ile dikim iplik uçlarını temizleme 1.16.İşi kontrol etme
1.17.İşi kenardaki askıya bırakma
SEYREK (ARASIRA) ELEM ANLAR M akas taşıma MALZEM E VE GİRDİLER Beden ve makas ANALİZİ YAPAN ADI VE SOYADI :S.Ç TARİH………:09.09.2006 İMZA………..: DENETLEYEN ADI VE SOYADI:F.Ş TARİH…………..: İMZA………:
Kol ağzı reçme işlemi yapılırken Tablo 46 da olduğu gibi 17 alt operasyon basamağı belirlenmiştir.M odelin işlemleri içinde çok sayıda işlem basamağından oluşan 8. işlemidir.
Kol ağzı reçme işleminde, el işlem zamanı ile makine işlem zamanları birbirinden çok farklı değerlerde bulunmuştur. İşlemler sırası ile ürünün kol ucunu aldıktan sonra kol ucundaki reçme payını katlayarak makineye yerleştirme, katlama noktasını tutturma, kol ucunu düzelterek 25 cm dikme , işin ipliğini makasla keserek kontrol ettikten sonra parçayı kaydırarak çevirme,diğer kol ağzını alarak kol ucu reçme payını katlayarak makinenin altına yerleştirme, katlama noktasını tutturma, kol ucunu düzelterek 25 cm dikme , işin ipliğini makasla keserek kontrol ettikten sonra yaptığı işi katladıktan sonra kenardaki askıya bırakma işlemlerinden oluşmaktadır.Bu işleminin dışında bu operasyonda bıçaklı reçme makinesi kullanılmıyorsa kol ağzı reçmenin iç tarafındaki kumaş payının regula edilmesi gerekmektedir.Yapılan gözlemler sırasında kol ağzı reçme iş lemi bıçaklı reçme makinesinde yapıldığı için böyle bir işleme gerek duyulmamıştır.
Kol ağzı reçme operasyonları yukarıdaki gibi sıralanmıştır. Ekler bölümünde kol ağzı reçme işleminin %95 verimlilik düzeyi formülüne uygun olarak süresi saptanmıştır.
Tablo 47. Kol Ağzı Reçme Operasyonunun Ölçüm Sayıları Tablosu
Kol Ağzı Reçme Operasyonu Gözlem Sayısı Doğruluk düzeyine
Uygun Gözlem Sayısı 32 13
Yukarıdaki tabloda görüldüğü gibi rast gele yapılan gözlem sayısı 32’dir. Formüle dayanılarak elde edilen verilerin hesaplanıp kol ağzı reçme operasyonu için 13 gözlem yapılması yeterlidir. Operasyon toplam ölçüm değeri 7,681 sn olarak
bulunmuştur. Bu değer ölçüm sayısına bölündüğünde 0,587 sn operasyonun işlem süresi olarak bulunmuştur.
Bulunan operasyon süresi E-Petek programında hesaplanan verilerle karşılaştırılarak değerlendirme işlemi yapılmıştır.
Bu işlemler sonrasında E-Petek programı ile operasyon analizleri yapılmıştır. Operasyon analizleri yapılırken iş etüdü çalışmaları ile gözlemlenen hareketler iş analizi formundan takip edilerek sırası ile programa girilmiştir. Bu sıralamaya uygun olarak E-Petek programında hazırlanan operasyon analizi tablo 48 de verilmiştir.
TABLO 48. E-Petek Programında Kol Ağzı Reçme İşlemi Operasyon Analizi Tablosu
15 8
TABLO 4 8. KOL AĞ ZI RE ÇME OP ERAS YO N ANALİZİ O peras yon No: OP R08
O persyon Adı :Kolağzı Reç me İşle mi(düz mod) Model Adı :SUDE
Açıkla ma :
D üz riba na ku ma şa kola ğzı re çm e işlem i(ip te m izle me işlem i op eras yo na da hildir.)
M akin e A dı : R e çm e m a kine si D ikiş Ara lı ğı: 4 D ep artm an Ad ı:D ikim ha ne D evir sayıs ı : 5 50 0 D ikiş Tipi :6 02
cm /d ik iş sayısı: 4 Aks esu ar:
TM U Te m el D ak ik a Tole ra ns STD .D akika M akin e Za m anı 1 48 0 ,09 2 0 0 ,1 07 El İ şle m Zam a nı 9 40 0 ,47 1 2 0 ,5 26 Top lam za m an 10 88 O la sılık 4 0 ,0 25 El İ şle m Yü zdes i 86 H a zırlık Sü re si 0 ,38 7
H a zırlık Giren 3 0 0 ,0 13 Top lam D ikiş u zu nlu ğu 52 Top lam S TD. Da kika : 0 ,6 71 Op erasyo n M a liyet i : 78 9,9 08 S aa tlik Gü nlük H a fta lı k
Ü retim St an da rtla rı 91 82 0 410 2
O PE RAS YO N DETAYI S IKL IK MA KİN A EL İŞL EM İ
OP R. N o OPR . K odu OPE R ASY ON A Ç IK LAM A SI
1 PAY 24 5 PAR Ç AY I İK İ E LLE AL M A VE YE RL EŞ TİR ME 1 0 85
2 KAT O KAT OL UŞ TU RM AK 1 0 43
3 MD 1 A MA KİN E Nİ N YAK LAŞ IK 1 cm D İK İŞİ 1 17 0 4 D ÜS P Ü ST P AR Ç AYI DÜ ZE LTM E 1 0 43
5 D 25 MA D İKİM 1 57 ,3 0
6 F AYA K H AR E KETİ 1 97 ,6 9
7 TKA T MA KAS İL E K ESM EK 1 0 50
8 TKE T MA KAS İL E E K B İR KE SİM YA PM AK 9 0 2 25 9 D PSH PAR Ç AY I KA YD IR AR AK D Ü ZELTM E K 1 0 24 10 PM AB PAR Ç AL AR I MA KİN EN İN A LTI ND A BİR L EŞT 1 0 38
11 KAT O KAT OL UŞ TU RM AK 1 0 43
12 MD 1 A MA KİN E Nİ N YAK LAŞ IK 1 cm D İK İŞİ 1 17 0 13 D ÜS P Ü ST P AR Ç AYI DÜ ZE LTM E 1 0 43
14 D 25 MA D İKİM 1 57 ,3 0
15 F AYA K H AR E KETİ 1 0 9
16 TKA T MA KAS İL E K ESM EK 1 0 50
17 TKE T MA KAS İL E E K B İR KE SİM YA PM AK 9 0 2 25
18 E GÖZ HA R EKE Tİ 1 0 7
E-Petek programı ile hazırlanan Kol A ğzı Reçme operasyon analizinde öncelikli olarak modelle ilgili bilgiler form üzerinde doldurulmuştur. Genel form bilgileri önceki formlar gibi doldurularak hazırlanmıştır.
Operasyon reçme makinesinde yapılacağından makinenin devir hızı,dikiş adım sayısına dair bilgiler alt bölümdeki datalardan seçilerek kodlanmıştır. M akine seçildikten sonra otomatik olarak makine hazırlık süresi operasyon süresine eklenmiştir.
Operasyon analiz formu üst bilgileri doldurulduktan sonra genel dikim dataları kullanılarak operasyon alt basamakları seçilmiştir. E-Petek programı ile seçilen veriler incelendiğinde el işlem zamanı iki yöntemde de daha uzun zaman alarak belirlenmiştir. İş etüdü çalışmalarında operasyon süresi 0,587 sn E-Petek programı ile de 0,671 sn olarak bulunmuştur.
Bu sonuçlar değerlendirildiğinde; iş etüdünde işin standart süresinin hesaplanabilmesi için çok uzun gözlem süresi verilmiştir.Elde edilen verilere göre E- Petek programından iş etüdü çalışması kol ağzı reçme çalışması için daha verimlidir. E-Petek programında çok hızlı bir şekilde standart zaman hesaplanmış toplam sürenin ölçüm değerlerin oranları ile yakın değerlerde olduğu gözlenmiştir. İki süre arasında 0,084 sn zaman farkı bulunmaktadır. Bu fark ölçüm yöntemi ile bilgisayar yönteminin sürelerinin birbirine yakın olduğunu saptamıştır.Ölçümler sırasında işi yapan elemanların çok seri şekilde çalıştıkları gözlemlenmiştir. Bu operasyon için iki farklı değerlendirmeye göre farklı sonuçlar elde edilmesi nedeniyle iş etüdü çalışmalarından elde edilen sonucu , işlemin operasyon süresi olarak kullanılması daha uygundur.