GGY403
Mali Analiz Teknikleri
Doç. Dr. Erol DEMİR
Ankara Üniversitesi UBF Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Bölümü
Net İşletme Sermayesi
Net işletme sermayesi, firmanın Dönen Varlıklarının kısa vadeli borçlarla finanse edilmeyen kısmını ifade eder.
Net İşletme Sermayesi=Dönen Varlıklar-Kısa Vadeli Borçlar
Net işletme sermayesi işletmenin emniyet marjını gösterir.
Dönen varlıklar ile kısa vadeli borçlar arasındaki olumlu farktır.
İşletme Sermayesi Nedir?
Net İşletme Sermayesi (NWC)
Net işletme sermayesinin KAYNAKLARI
Net kâr
Amortismanlar
Uzun vadeli tüm yeni borçlar
Duran varlık satışları
Duran varlıklardaki bir alacağın tahsili
Vergi iadeleri
Sermayenin artırılması
Net işletme sermayesini azaltan KULLANIMLAR
İşletmenin zarar etmesi
Yeni bir duran varlık satın alınması
Uzun vadeli borçların ödenmesi
Sermayenin azaltılması
Net İşletme Sermayesi (NWC)
Yorum: Net İşletme Sermayesi (NWC)’nin tek başına mutlak değer olarak kullanılması anlamsızdır…
NİŞ 1 yıl vadeye kadar dönecek olan varlıklar ile yabancı kaynakların parasal değer farkı (TL cinsinden) olarak tanımlanmaktadır.
Söz konusu parasal değer, diğer finansal göstergeler ile karşılaştırılmadığı sürece bir anlam ifade etmeyecektir.
Örneğin, İnşaat sektöründe faaliyet gösteren ve işleyiş yapıları aynı iki işletmeye bakalım;
Hakyemez ve Malyemez
işletmelerinin mali bilgileri şöyledir;
Net İşletme Sermayesi (NWC)
Yorum: Net İşletme Sermayesi (NWC)’nin tek başına mutlak değer olarak kullanılması anlamsızdır…
Hakyemez ve Malyemez işletmelerinin NİŞ’leri aynı olmasına rağmen, birbirinden çok farklı likidite politikaları ile yönetildikleri görülmektedir.
1. Net İşletme Sermayesi / Toplam Aktif (NWC / Total Assets)
2. Net Satışlar / Net İşletme Sermayesi (Net Sales / NWC)
Bu iki finansal değişken ile oranlama yapıldığı zaman NİŞ daha anlamlı bir finansal gösterge haline gelir.
Net İşletme Sermayesi (NWC)
Yorum: Net İşletme Sermayesi (NWC)’nin tek başına mutlak değer olarak kullanılması anlamsızdır…
NİŞ (NWC) hesaplanması uygulamada 1 yıllık zaman kriterine göre yapılmaktadır.
Oysa ki İşletmeler farklı zaman dilimlerinde likidite fazlası veya eksiğine sahip olabilirler bunu gözardı edemeyiz.
İşletmelerin likidite sağlığını ölçebilmek için NİŞ kavramını farklı zaman noktalarında çoklu olarak ölçülmesi gerekmektedir.
Finansal analizde kullanılan NİŞ kavram olarak vadeleri 1 yıla kadar olan varlıklar ve yabancı kaynakların birbirinden çıkarılması ile ölçülmektedir.
Bu ölçü de son derece yanıltıcı olabilir. Örneğin;
90 Gün 180 Gün 270 Gün 360 Gün
Nakde Dönen Varlıklar (Milyon TL) 150 280 420 395
Nakde Dönen Yükümlülükler (Milyon TL) 170 290 410 380
NİŞ (NWC) (Milyon TL) -20 -10 10 15
İşletme Sermayesinin Finansal Yönetimdeki Yeri
Kredi Kapatma
Tahsilat (Nakit)
Ticari Alacaklar
Artışı Satış
Stok Artışı Üretim
Hammadde Tedariki Kredi
Kullanımı
İŞLETMENİN FAALİYET DÖNGÜSÜ
İşletme Sermayesinin Finansal Yönetimdeki Yeri
İşletme sermayesi, işletmenin tam kapasite ile çalışabilmesi, üretimini sürekli olarak yerine getirebilmesi, iş hacmini genişletebilmesi,
yükümlülüklerini yerine getirememe riskini azaltabilmesi,
Kredi değerliliğini artırabilmesi,
Olağanüstü durumlarda mali yönden zorlanmaması,
Faaliyetlerini karlı ve verimli bir biçimde yerine getirebilmesi için son derece önemlidir.
Çalışma sermayesi, işletmenin faaliyetlerini herhangi bir sıkıntıya düşmeden yürütecek düzeyde olmalıdır.
Dönen varlıklara aşırı yatırım, işletmenin karlılığını azaltır.
Eğer, dönen varlıklar, borçla finanse ediliyorsa, finansman giderleri artar.
Eğer, döner varlıklar, öz kaynakla finanse ediliyorsa, öz kaynağın alternatif maliyeti söz konusudur.
Faaliyet Devri Katsayısına Göre İşletme Sermayesi İhtiyacının Hesaplanması
Bir yıllık satışları tutarı 500.000 TL. olan bir mobilya işletmesinde satılan malların maliyeti 400.000 TL. sidir.
Firmanın faaliyet devri ile ilgili bilgiler de aşağıda gösterilmektedir.
Hammadde ve malzemenin stokta bekleme süresi, 30 gün
İmalatla geçen süre, 20 gün
Mamullerin stokta kalma süresi, 30 gün
Satışlarda müşterilere tanınan vade, 60 gün
Kasa ve bankadaki nakillerin ortalama günlük
ödemeleri karşılayacağı gün sayısı (emniyet payı) 10 gün
Faaliyet Devri Süresi 150 gün
Firma faaliyetini 150 günde tamamladığına göre; Bir yıl içindeki çalışma devri katsayısı =365/150= 2,433’dür. kez.
KAYNAKLAR
Finansal Analiz, Prof. Dr. Figen AYIKOĞLU ZAİF, Prof. Dr. Aydın KARAPINAR, Gazi Kitabevi, Ankara.
Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri, Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN, Prof. Dr. Nejat TENKER, Gazi Kitabevi, Ankara, 2010
Finansal Yönetim, Dr. Öztin AKGÜÇ, Avcıol Basın Yayın, İstanbul.
Mali Tablolar Analizi, Dr. Öztin AKGÜÇ, Genişletilmiş 15. Baskı, Avcıol Basın Yayın, İstanbul, 2013.
Mali Tablolar Analizi, Prof. Dr. Şerafettin SEVİM, Dumlupınar Üniversitesi Yayınları, Kütahya.