KÖK HÜCRE

KÖK HÜCRE

PROF. DR. E. SÜMER ARAS

10. HAFTA

Kordon Kanı

• Göbek kordonu içinden geçen kan gelişmekte olan fetüsün gereksinimi olan besin maddelerini ve oksijeni taşır.

• Hayati önem taşıyan bu kan akışının kesilmesi, fetüstün ciddi şekilde strese girmesine ve ölümüne neden olabilir.

• Fetüs kanında yüksek oranda HKH (Hematopoietik Kök Hücre)

ve MÖH (Multipotent Öncü Hücre ) bulunur.

Kordon Kanı Kök Hücreleri

• Kordon kanında bulunan hematopoietik kök hücrelerin, kemik iliği ve periferik kandan elde edilen hematopoietik kök hücre kaynaklarından farklılıklarına dikkat çekilmiştir.

• CD34 molekül sayısının yetişkinin kemik iliği hücrelerinden 3 kat daha

fazla olduğu. Bu durum ise, kordon kanındaki hematopoietik kök

hücrelerinin stroma hücreleriyle yapışma eğilimine yönelik etkileşimin

yüksek olduğunu gösteriyor olabileceğini ifade etmişlerdir.

• CD34+ ,CD38- ifade eden saf hücrelerle çalışan Huang ve ark.

(2008) Kordon kanı hücrelerin klon oluşturma yetisinin %57 buna karşın yetişkin periferik kandan elde edilen aynı profildeki hücrelerin %27, yetişkin kemik iliğinde ise yine aynı profildeki hücrelerin klon oluşturma yetisi %10 dur.

• Kordon kanında, daha fazla çoğalma yeteneği olan

hematopoietik kök hücre oranı, yetişkin kemik iliğine göre 8 kat

daha yüksektir.

• Sonuç olarak kordon kanı yetişkin kemik iliği ve periferik kanıyla karşılaştırıldığında daha fazla sayıda hematopoietik ve multipotent kök hücre içermektedir.

• Bu hücrelerin tamamı eritroid ve myeloid seri hücreleri

oluşturabilme yeteneğindedir.

• Hematopoietik kök hücreler için 2 kriter önemlidir.

• Çoğalma ve Ekspansiyon (Kordon kanından elde edilen multipotent kök hücrelerin çoğaltılması.)

• Bu özellikler, hücre döngüsü, regülatörler, sinyal iletim

molekülleri, telomeraz aktivitesi gibi hücrenin iç faktörlerine

bağlı olduğu gibi dışardan verilen maddelerde çoğalma ve

ekspansiyonu etkiyebilir.

Kordon Kanındaki Mezenkimal Kök Hücreler

• Kordon kanındaki ikinci kök hücre tipi multipotent kök hücre olup kemik iliği multipotent kök hücreye benzer. Ancak kordon kanında multipotent kök hücre elde etmek düşük verimle sonuçlansa da kemik iliğindeki multipotent kök hücreye göre daha yüksek çoğalma yeteneğine sahiptir. Bu hücreler mezenkim seri hücreleri sinir,karaciğer hücrelerine dönüşebilir.

Kordon kanında pluripotent kök hücre yoktur.

KAYNAKLAR

• *Kök hücre biyolojisi ve klinik uygulamalar. TÜBA yayınları

http://www.tuba.gov.tr/tr/kok-hucre-yayinlar/1511-kok-hucre- biyolojisi-ve-klinik-uygulamalar.html

*Kök hücre araştırmalarında güncel kavramlar, TÜBA yayınları

*http://www.tuba.gov.tr/tr/kok-hucre-yayinlar/1512-kok-hucre- aratirmalarinda-guncel-kavramlar.html

Diğer Kaynaklar

• *www.pubmed.com

*www.sciencedirect.com