T. Oft. Gaz. 30, 557-559,2000
Pupiller ve Pupiller-Lentikiil~r Psodoeksfoliasyonun Pupilla Diltasyonu Uzerine Etkisi
Erdogan Cicik (** ), Nevbahar Tamr;elik (*),Abdullah Ozkzn~ (*** ), Hakan Ozdemir (***)
OZET
Ama~:
Ps6doeksfoliasyon sendromlu (PEP) gozlerde pupilla dilatasyonu yetersiz olmaktad1r.
Tek ba§ma pupiller PEP veya pupiller-lentiktiler PEF'un pupilla dilatasyonu i.izerine etkisinin farkh olup olmad1gmm ara§tmlmasL
Yontem: Ya§lan 43-75 arasmda degi§en (ortalama 52,72±7,05 y1l PEF'lu 30 olgunun 17'si pupiller PEF'lu (grup
1),24'i.i pupiller-lentiki.iler PEF'lu (grup 2) olan toplam 41 gozi.i <;ah§ma kap- samma almd1. Ti.im gozlerin pupilla <;aplan tropikamid (%1) ve fenilefrin (%10) damlat1lmasm1 takiben Goldmann perimetresi ile dort kez ol<;i.ildi.i. Bulgulann degerlendirilmesi Student' t- testi ile ger<;ekle§tirildi.
Bulgular: Her iki grup arasmda pupilla <;aplan baklmmdan tropikamid (%1) ve fenilefrin (%10) damlatllmadan once anlamh fark saptanmaz iken (p:0.431) ila<;lann uygulanmasmdan sonra pupilla <;aplanmn daha uzun zamanda aym boyutlara geldigi gozlendi.
Sonu~:
Pupiller-lentiktiler PEF'lu gozler tek ba§ma pupiller PEF'lu gozlere oranla daha ge<;
zamanda dilate olmakta olup bu gozlerin daha fazla etkilenmesi ile ilgili olabilir.
Anahtar Kelimeler: Psodoeksfoliasyon sendromu, pupilla dilatasyonu, tropikamid, fenilefrin
SUMMARY
The Effect of Pupillary Pseudoexfoliation and Pupillary-lenticular Pseudoexfoliation on Pupillary Dilation
Purpose: It is difficult to obtain satisfactory mydriasis in eyes with pseudoexfoliation syndro- me. The aim of our study is to investigate the effect of pupillary pseudoexfoliation and pupillary- lenticular pseudoexfoliation on the pupillary dilation.
Methods: We evaluated 41 eyes of 30 patients with a mean age of 52,72±7,05 years (range 43 to 75 years). This study was including 17 eyes with only pupillary pseudoexfoliation (Group 1) and 24 eyes with pupillary-lenticular pseudoexfoliation (Group 2). The pupil of each eye was mea- sured by Goldmann perimeter after topical application of tropicamide (1 %) and phenylephrine (10%) four times. Data were statistically analysed using Student' t-test.
Results: Before instillation of tropicamide (1 %) and phenylephrine (10%) there was no statis- tically significance between the pupil sizes of both groups (p:0.431). After topical application of these drops it took more time for pupillary dilation in Group 2.
Conclusion: It takes more time for pupillary dilation in eyes with pupillary-lenticular exfolia- tion compared to eyes with only pupillary pseudoexfoliation and this could be explained by more effectiveness of eyes with pupillary-lenticular pseudoexfoliation.
Key Words: Pseudoexfoliation syndrome, pupillary dilation, tropicamide, phenylephrine
(*) tO. Cerrahpa§a Tip Fakiiltesi Goz Hastallklan Anabilim Dali, Prof. Dr.
(**) tO. Cerrahpa§a Tip Fakiiltesi Goz Hastallklan Anabilim Dali, Uzm. Dr.
(***)
i.O.
Cerrahpa§a Tip Fakiiltesi Goz Hastallklan Anabilim Dali, Asistan Dr.Mecmuaya Geli~ Tarihi.· 09.12.1999 Diizeltmeden Geli~ Tarihi.· 18.02.2000 Kabul Tarihi: 23.02.2000
558 Erdogan Cicik, Nevbahar Tam~elik, Abdullah Ozkm§, Hakan Ozdemir
GiRi~
PsOdoekfoliasyon sendromu (PEF) etyolojisi tam olarak aydmlanmam1§ bir konu olup insidans1 1rka gore degi§mekle birlikle 60 ya§m i.izerindeki bireylerde %11 - 19 oranmda gori.ilmi.i§ ve ya§ arthk<;:a s1khgm daha da artt1g1 bildirilmi§tir (1-6). Bu sendrom tammlanmas1 gi.i<;:
bir durum olup en karakteristik ozelligi iriste, pupilla kenarmda ' lenste ve diger on kamera yapllarmda biriken gri-beyaz eksfolyatif materyaldir (7 ,8). Bu materyal iris- te birikmekte ve aynca geli§en fibrozis ile birlikte pupil- lanm yeterince geli§mesine engel olmaktad1r (9).
Bu olgularda iris depigmente gori.ini.imde olup ,iris damar yapllannda yi.iksek oranda s1zma mevcuttur (10,11). Spontan lens dislokasyonlan hi<;: de nadir degil- dir (12). Aynca trabeki.iler agda eksfoliatif materyal biri- kimine bagh olarak kapsi.iler glokom olu§abilmektedir (13).
Bizim <;:ah§mamizda pupilla dilatasyonu i.izerine pu- piller ve pupiller-lentiki.iler PEF' un etkisi ara§tmldL
GERE<;
veYONTEM
LO.
Cerrahpa§a T1p Faki.iltesi Goz Hastahklan Ana- bilim Dah poliklinigine Arahk 96- Eyli.il 99 tarihleri arasmda ba§vuran 18' kadm, 12'si erkek, ya§lan 43-75 arasmda degi§en (ort: 52,72±7,05 yll) 30 olgunun 41 go- zi.i <;:ah§ma kapsamma ahnd1. Bu gozlerin 17'sinde tek ba§ma pupiller PEF (Grup 1), 24'i.inde ise pupiller-lenti- ki.iler PEF (Grup 2) saptand1 (Tablo 1).Tablo I. OlgulanmlZln gene! ozellikleri
~
c··
JSa~~~
Cinsiyet Ya§ (n-30) PupillerPEF1-- 17
I
Pupiller-1entikiiler PEFI
2 18 Kadm-12 Erkek 52, 72± 7,05 yil4 I (43-75 aras1)
I
Glokomu, i.iveiti, diabetes mellitusu, norolojik has- tahgi olan ve sistemik antiinflamatuar ila<;: kullanan has- talar <;:ah§ma kapsamma ahnmad1.
Ti.im gozlerin horizontal pupilla <;:aplan Goldmann perimetresi ile ol<;:i.ildi.i. Ol<;:i.imler hasta 30 em uzakhkta- ki sabit hedefe baktmlarak ve 2-3 dakika standart aydm- lanma ortamma (31 ,5 asb) adapte olmasma izin verilerek almd1. Daha sonra gozlere tropikamid (%1) ve fenilefrin (o/olO) damlatllarak aym Ol<;:i.imler 1/2 saat, 1 saat, 11/2 saat ve 2 saat sonra olmak i.izere dort kez tekrarland1.
Verilerin degerlendirilmesinde Student' t-testi kulla- mldL
BULGULAR
Standart aydmlanma ortammda midriyazisten once pupilla <;:aplan ortalamas1 pupiller PEF'lu gozlerde
2.55±0.69 mm (2.5-3.5 mm aras1), pupiller-lentiki.iler PEF'lu gozlerde ise 2.81±0.65 mm (2.5-4.0 mm aras1) idi. Ba§langi<;: pupilla <;:aplan baklmmdan her iki grup arasmda istatistiksel anlamh fark saptanmad1 (p>0.05).
Tropikamid (% 1) ve fenilefrin (10%) damlatllma- smdan sonra pupilla <;:aplan ortalamas1 pupiller PEF'lu gozlerde 1/2. saatte 5.75±1.25 mm (5-6.5 mm aras1), 1.
saatte 5.76±1.22 mm(5-7 mm aras1.), 11/2. saatte 5.91±1.24 (5-7 mm aras1) mm ve 2. saatte 5.92±1.30 mm (5-7 mm aras1) idi (~ekil1).
!jekill. Pupiller PEF'lu olgularda dilatasyon sonrasz elde edilen pupilla r;aplannzn saatlere gore dagzlzmz
6 5,9
5,8 5,7 5,6
Pupilla «;aplan
1/ 2 saat 1. saat 11/2 saat 2. saat
Pupiller-lentiki.iler PEF'lu gozlerde ise pupilla <;:ap- lan ortalamas1. 1/2. saatte 6.27±1.24 mm (5-7 mm aras1), 1. saatte 6.55±1.30 mm (5.5- 7.5 mm aras1), 11/2. saatte 6.62±1.16 mm (5.5-7.5 mm aras1) ve 2. saatte 6.56±1.12 (5.5-7.5 mm aras1) mm olarak saptand1 (~ekil
2).
Pupiller ve pupiller-lentiki.iler PEF'lu gozlerde dila- tasyon oncesi pupilla <;:ap1 ile 1/2 saat, 1 saat, 1 1/2 saat ve 2 saat sonraki <;:aplar arasmda istatistiksel anlamh farkhhk saptand1 (p<0,001).
!jekil2. Pupiller-lentikiiler PEF'lu olgularda dilatasyon sonrasz elde edilen pupilla r;aplannzn saatlere gore
dagzlzmz
6,8 6,6 6,4 6,2
Pupilla «;aplan
6 k' ""~·-~ "'"t -~
1/ 2 saat 1. saat 11/ 2 saat 2. saat
Pupiller ve Pupiller-Lentiki.iler PsodoeksfoliasyonunPupilla Diltasyonu Uzerine Etkis 559
Pupiller PEF'lu olgularda dilatasyon sonras1 ol<;tim degerleri arasmda istatistiksel anlamh farkhhk saptana- madl (p>0,05).
Pupiller-lentiktiler PEF'lu olgularda ise yanm saat sonraki pupilla <;apl ile 1. saat, 1 1/2. saat ve 2. saat de- gerleri arasmda istatistiksel olarak anlamh fark gozlendi (p<0,001). 1. saat degerleri ile sonraki degerler arasmda anlamh fark saptanamad1 (P>0.05).
Gruplar, 1/2 saat d!§mdaki takip saatleri yontinden birbiri ile kar§lla§tlnldlgmda istatistiksel anlamh farkh- hk tesbit edilmedi (p>0.05). Ancak 1/2. saatteki dilatas- yon degerleri klyasland1gmda istatistiksel olarak an- lamb farkhhk mevcuttu (p<0.05).
TARTI~MA
a-
adrenerjik reseptorlerin stimtilasyonu iris dilator kasm1 etkileyerek midriyazise neden olur. Psodoeksfoli- asyon sendromlu olgularda irisin eksfoliatif materyal ile infiltrasyonu ve fibrozisi sonucu yeterli dilatasyon ola- mamaktadlr. Bu <;ah§ma onceki <;ah§malarla uyumlu olarak istenilen dtizeyde midriyazis yapmamn zorlugunu ortaya koymaktad1r (14,15,16). Ya§la birlikte psOdoeks- foliasyon ve katarakt s1khg1 artmakta ve bu gozlerde ka- tarakt cerrahisi esnasmda pupilla <;apmm fazla btiytime- mesi sonucu zontil ve arka kapstil y1rt1larak vitreus kay- bl riski ytikselmektedir (17).<;ah§mam1zda pupiller-lentiktiler PEF'lu gozlerde pupilla dilatasyonunun daha uzun zaman almas1, erken cenahiye ba§lanmas1 durumunda komplikasyon oramm arttlrabilecegini dti§tindtirmektedir. Bu nedenle bu goz- lerde operasyon oncesi pupilla dilatasyonuna diger olgu- lara gore daha erken ba§lanmas1 gerektigi kamsmdaylZ.
Bilindigi gibi, pupilla <;apmm kti<;tikltigti ile dogru oran- tlh olarak ekstrakapstiler katarakt cenahisinin ttim saf- halan daha gti<;ltikle yapllabilmektedir. Ortalama 7,5 mm pupilla <;apl ile ideal katarakt cenahisi ger<;ekle§ti- rilebilirken (18), PEF'lu gozlerde bu deger ortalama 6,05 mm dtizeyinde kalmaktad1r. 6 mm'den kti<;tik pupilla bo- yutu ile cenahi i§lemin gti<;le§ecegi dti§tintiltir ise psodo- eksfoliasyon sendromlulann onemli bir klsmmda bu de- gerin altmda ve dolay1s1 ile komplikasyon riskini arttlran bir pupilla <;ap1 ile kar§lla§llacagl muhakkaktlr. Y apllan bir <;ah§mada yetersiz midriyazis eksfoliatif materyali- nin yogunlugu ile ili§kili bulunmad1g1 halde (18) bizim
<;ah§mam1zda pupiller-lentiktiler PEF'lu gozlerde pupilla dilatasyonunun daha uzun zaman ald1g1 gozlendi.
Eksfoliatif materyalin trabektiler ag1 da t1kamas1 so- nucu kapstiler glokom olu§makta ve bu olgularda goz i<;i basmc1 artl§ma bagh h1zh gorme alam kayb1 gozlen- mektedir. Aym zamanda bu olgularda anti-glokomatOz ila<;lara kar§l duyarhhgm azalmas1 da on segment atrofi- si ile a<;1klanabilir (10).
<;ah§mamlZda pupiller-lentiktiler PEF'lu gozlerde pupilla dilatasyonunun daha uzun zaman almas1, eksfol- yatif materyalin bu gozlerin <;e§itli yapllannda daha yo- gun birikim yaphgml, on segment atrofisinin bu gozler- de daha fazla olabilecegini ve irisin dilator kasmm adre- nerjik stimtilasyona daha uzun zamanda yamt verdigini gostermi§tir. Bu sebeple pupilla dilatasyonuna cerrahi oncesi daha erken ba§lanmas1 gerektigi kanaatindeyiz.
KAYNAKLAR
I. Aasved H: The geographical distribution of fibrilopathia epitheliocapsularis, so-called senile exfoliation or pseudo- exfoliation of the anterior lens capsule. Acta Ophthalmol 1969; 47:792-810.
2. Forsius H: Exfoliation syndrome in various ethnic popu- lations. Acta Ophthalmol Suppl 1988; 184:71-85.
3. irker,: M: Senil psodoeksfoliasyonun epidemiyolojik ozel- likleri lizerine bir inceleme. TOft Gaz 1979; 9:263-68.
4. Yalaz M, Othman I, Nas K, Eroglu A, Homurlu D, <;ikin- ta§ Z, Ashouri A: The frequency of pseudoexfoliation syndrome in the eastern Mediterranean area of Turkey.
Acta Ophthalmol 1992; 70:209-13.
5. Moreno MJ, Alcolea PA, Campos GS: Prevalence ofpse- udoexfoliation syndrome in the nordwest Spain. Acta Ophthalmol 1989; 67:383-85.
6. iskeleli G, Slirel z: Ps6doekfoliasyon sikhgi: XIII. Ulusal Turk Oftalmoloji Kongresi Bi.ilteni, Ankara: Karde§ Mat- baas! 1979; 123-27
7. Morrison JC, Green WR: Light microscopy of the exfoli- ation syndrome. Acta Ophthalmol Suppl1988; 184:5-27.
8. Seland JH: The ultrastructural changes in the exfoliation syndrome. Acta Ophthalmol Suppl1988;184:28-34.
9. Ghosh M, Speakman JS: The iris in senile exfoliation oJ the lens. Can J Ophthalmol1974; 9:289-297.
10. Vannas A: Vascular changes in pseudoexfoliation of the lens capsule and capsuler glaucoma. A fluorescein angi- ographic study. Graefes Arch Clin Exp Ophthalmol 1972;
184:248-253.
11. Tamr,:elik N, Sanca N, Suyugi.il N, Karatlim F: Glokomlu ve glokomsuz psodoeksfoliasyonlu olgularda iris florese- in anjiografisi bulgulan. T. Oft. Gaz. 1988;18:153-162.
12. Bartholomew RS: Lens displacement associated with pse- udocapsular exfoliation. Br J Ophthalmol 1970; 54:744- 750.
13. Ringvold A, Vegge T: Electron microscopy of the trabe- culer meshwork in eyes with exfoliation syndrome (PE syndrome). Virchows Arch [A]1971; 355:275-283.
14. Dark AJ: Cataract extraction complicated by capsular gla- ucoma. Br J Ophthalmol 1979; 63:465-468.
15. Tarkkanen A: Exfoliation syndrome. Trans Ophthalmol Soc UK 1986; 105:233-236.
16. Carpel EF: Pupillary dilation in eyes with pseudoexfolia- tion syndrome. Am J Ophthalmol1988; 105:692-694.
17. Guzek JP, Holm M, Cotter JB, Cameron JA, Rademaker WJ, Wissinger DH, Tonjum AM, Sleeper LA: Risk fac- tors for intraoperative complications in 1000 extracapsu- lar cataract cases. Ophthalmology 1987; 94:461-466.
18. Bayramlar H ve ark: Psodoeksfoliasyonda farmakolojik pupil dilatasyonu. MN Oftalmoloji 1997; 4:36-38.
