Düşün, düşün…
Haftalık Düşünce Özgürlüğü Bülteni
(Sayı 48/16, 9 Aralık 2016)
Geçen hafta neler oldu?
*** “Askeri darbeyle bizi yıkamayanlar şimdi ekonomik darbeyle nasıl yıkarız onun planına girdiler” diyen Erdoğan; yaşanan ekonomik dalgalanmayı ‘saldırı girişimi’ olarak değerlendirdi, “dövizleri bozdurun” açıklamasını yineledi, Gezi eylemlerini de unutmadı:
“Faizi 4.6’ya kadar düşürmüştük, hemen Gezi olaylarını patlattılar” dedi. İdam cezasını da gündemde tutmayı sürdürdü.
*** Alınan ekonomik tedbirleri açıklayan Başbakan Yıldırım "2017'nin kamu için tasarruf yılı olacağını" söyledi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, ‘siyasi risk’lere işaret ederek, Türkiye’deki bankacılık sektörünün 2017 görünümünü negatife çevirdi.
*** Anayasa değişikliğinin detaylarını açıklayan Başbakan Yıldırım "Başkanlık değil Cumhurbaşkanlığı sistemi" sözünü vurguladı, Cumhurbaşkanının partisiyle ilişiğinin kesilmeyeceğini belirtti, ‘yedek milletvekilliği’ sistemine geçileceğini söyledi.
*** Resmi temaslarda bulunmak için Rusya’ya giden Başbakan Yıldırım, Fırat Kalkanı Operasyonu’nun Suriye rejimini devirmek amacı taşımadığını söyledi; “Avrupa Birliği'ne üyelik talebimizi geri çekme kararı almadık ve almayacağız” dedi.
***AB Komisyonu, Türkiye ile yürütülen vize muafiyeti müzakerelerinde eylül ayından bu yana bir ilerleme kaydedilmediğini açıkladı. Komisyon, Türkiye'nin eksik kalan yedi şartı hâlâ yerine getirmediğini duyurdu.
*** Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK), Avrupa Yargı Konseyleri Ağı'ndaki (ENCJ), gözlemci statüsü, bağımsız yargı koşulunu artık taşımadığından askıya alındı.
*** WikiLeaks, Enerji Bakanı Berat Albayrak'a ait 57 bin 900 e-postayı yayınladı.
Yazışmaların, Albayrak'ın adı IŞİD ile petrol ticareti yapmakla anılan Powertrans gibi çeşitli şirketlerle ilişkisini gösterdiğini savunan WikiLeaks, AKP'nin Kürt siyasetine yönelik baskılarını "Türkiye devletinin Kürtlere yönelik politik soykırımı tekrar başlatması" olarak nitelendiriyor.
*** DBP’li belediyelere yönelik operasyonlarda 7 belediye eş başkanı daha tutuklandı, 5 belediyeye kayyum atandı.
*** Uluslararası Af Örgütü “Zorla Yerinden Edilen ve Mülksüzleştirilenler: Sur Sakinlerinin Evlerine Geri Dönme Hakkı” başlıklı bir rapor açıkladı. Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Nils Muižnieks sokağa çıkma yasakları ve operasyonların oluşturduğu ihlallerle ilgili bir memorandum yayınladı.
*** Palm Vakfı tarafından ifade özgürlüğü için çaba gösteren kişi ve kuruluşlara verilen Johann-Philipp-Palm İfade ve Basın Özgürlüğü Ödülü’nün bu yılki sahipleri Burundili radyo gazetecisi Ines Gazika ile ‘Barış için Akademisyenler’ inisiyatifi oldu.
---
Berkin’i vuran polise 1270 gün sonra dava açıldı
Gezi Parkı eylemleri sırasında polisin attığı gaz fişeğiyle yaralanan ve 269 gün komada kaldıktan sonra hayatını kaybeden Berkin Elvan ile ilgili soruşturma 1270 gün sonra tamamlandı.
Polis memuru F.D. hakkında “olası kastla adam öldürmek” suçundan müebbet hapis istemiyle düzenlenen iddianame İstanbul 17. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderildi, 42 şüpheli hakkında ise takipsizlik kararı verildi.
Kürt siyasetçilere yönelik operasyonlar sürüyor
Kürt illerindeki yerel yönetimlere yönelik süren operasyonlarda 7 belediye eş başkanı daha tutuklandı, 5 belediyeye kayyum atandı. Böylelikle kayyum atanan DBP’li belediyelerin sayısı 41’e, tutuklanan eş başkanların sayısı 55’e yükseldi.
HDP Grup Başkan Vekili İdris Baluken TCK 301’den 6 ay hapse mahkum oldu. Mardin 2.
Asliye Ceza Mahkemesi hapis cezasını 3 bin 600 lira para cezasına çevirdi, ayrıca Baluken’ı Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu'na hakaretten de 8 bin 500 lira para cezasına mahkum etti. Bu hafta HDP’li vekillerin sanık olduğu 5 yeni dava daha açıldı.
Bu davalar kapsamında ‘terör örgütü üyeliği’, ‘terör örgütü propagandası’, ‘halkın kin ve düşmanlığa açıkça tahrik’ ve ‘hakaret’ ile suçlanan vekillerin 2 yıl 4 ay ila 40 yıla kadar değişen oranlarda hapisleri isteniyor.
“Sokağa çıkma yasakları ve operasyonlardaki hak ihlalleri soruşturulmalı”
Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Nils Muižnieks, Temmuz 2015’den bu yana Kürt illerinde uygulanan sokağa çıkma yasakları ve operasyonlarla ilgili bir memorandum yayınladı. Muižnieks; ihlallerle ilgili etkili soruşturmalar yapılması gerektiğine ve cezasızlık riskine dikkat çekti. Memorandumun tam metnine (İngilizce) erişim için tıklayınız
Uluslararası Af Örgütü; sokağa çıkma yasağının bir yılı geride bıraktığı Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yaşananlar ve bölgedeki son durumla ilgili “Zorla Yerinden Edilen ve Mülksüzleştirilenler: Sur Sakinlerinin Evlerine Geri Dönme Hakkı” başlıklı bir rapor açıkladı. Raporda, "UNESCO dünya mirası statüsüne sahip olan Sur'un on binlerce sakininin de aralarında bulunduğu tahmini yarım milyon insan, son bir yılda Türkiye yetkililerinin toplu cezalandırmaya varan acımasız baskıları sonucu evlerinden çıkarıldı"
denildi. İlçede 1 yılı geride bırakan yasak sırasında 79’u çocuk olmak üzere, 321 sivilin hayatını kaybettiği belirtildi. Raporun tamamına erişim için tıklayınız
Özgür Ülke'nin bombalanmasının üzerinden 22 yıl geçti
Özgür Ülke gazetesinin merkez binası ve bürolarının bombalanmasının 22. yılında, İstanbul Kadırga’daki gazete binası önünde bir anma düzenlendi. Söz konusu saldırılara giden süreci ve bugün yaşananları anlatan Özgürlükçü Demokrasi gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ersin Çaksu; OHAL uygulamalarına, kapatılan basın organlarına ve
Gazetenin İstanbul ve Ankara’daki binaları 3 Aralık 1994'te bombalı saldırıya uğramış, 1 gazete çalışanı hayatını kaybederken, 23 kişi de yaralanmıştı. Dönemin Başbakanı Tansu Çiller saldırıdan 3 gün önce, başta Özgür Ülke olmak üzere çeşitli yayın organlarıyla etkin mücadele edilmesi talimatı vermişti. Çiller’in imzasını taşıyan 30 Kasım 1994 tarihli ve "gizli" ibareli bu talimatta şu ifadeler yer alıyordu: "... basın organlarının faaliyetleri son günlerde devletin bekası ve manevi değerlerine açıkça saldırı şeklini almıştır. Vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğüne yönelik bu önemli tehdidin bertaraf edilmesi maksadıyla önlemlerin alınmasına..."
1992-1994 yılları arasında yayımlanan gazetenin 580 sayısının 486'sı hakkında dava açılmış; toplamda 335 gün yayını durdurulmuş, yetkilileri hakkında toplam 147 yıl hapis cezası, 20 milyar 45 milyon lira para cezası verilmişti. Söz konusu 3 yıllık dönemde Türkiye’de 30 gazeteci 17 dağıtımcı öldürülmüştü.
OHAL’de basın özgürlüğü
Kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabiri Mehmet Güleş tutuklandı. Güleş; yaptığı haberler, haber kaynaklarıyla yaptığı görüşmeler ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle “örgüt üyeliği” ve “örgüt propagandası yapmak” ile suçlanıyor.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki'nin ortağı olduğu şirkete ait "zehirli atıkları" haber yapan Kayseri Deniz Postası isimli yerel gazete dağıtıma çıkmadan toplatıldı. MHP'de muhalif kanadı destekleyen Yeniçağ gazetesinin İstanbul'daki merkez binasına saldırı düzenlendi. Cumhuriyet gazetesi yazarı Çiğdem Toker’in ‘SADAT A.Ş.’
başlıklı yazısı, İstanbul 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararıyla sansürlendi. 1 haber ve 1 radyo kanalına ait internet siteleri erişime engellendi. Bianet’in verilerine göre, 177 medya kuruluşunun kapatıldığı OHAL döneminde 2 bin 500’e yakın gazeteci ve medya çalışanı işsiz kaldı. Basın meslek örgütleri Türkiye’de 2017 yılına hapishanede girecek gazetecilerin durumuna dikkat çekmek amacıyla #GazetecilikSuçDeğildir ve
#FreeTurkeyJournalists etiketleriyle bir kampanya başlattı.
Kasım ayında yaşanan basın özgürlüğü ihlallerini gün gün raporlaştıran DİSK Basın-İş
“Avrupa genelinde hapiste bulanan gazetecilerin %95’inin Türkiye’de olduğuna” dikkat çekti. Sendikanın verilerine göre Kasım ayı içerisinde gözaltına alınan gazetecilerin 4’ü yabancı basın çalışanıydı. 12 gazeteci ve yazar tutuklanırken sonuçlanan davalarda 4 gazeteci toplamda 9 yıl 2 ay hapse mahkum oldu. Raporun tam metni için tıklayınız
Erdoğan’a hakaret davaları
HDP İstanbul eski Milletvekili ve Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu (AABK) Onursal Başkanı Turgut Öker hakkında, 2015 yılında Maraş olaylarının yıldönümündeki etkinlikte yaptığı konuşmada Cumhurbaşkanına hakaret ettiği gerekçesiyle Kahramanmaraş 8. Asliye Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı. Dava kapsamında Öker’in 4 yıl 8 aya kadar hapsi isteniyor.
Sosyal medya paylaşımlarıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret etmekle suçlanan Sadi Özdemir tutuklandı. Özdemir, 1 Kasım 2015’te yapılan genel seçimlerde HDP’nin Tekirdağ milletvekili adaylarından biriydi.
12 Eylül’de idam edilen Güney’in anmasına açılan dava
Devrimci 78'liler Derneği Başkanı Hüseyin Esentürk ve Mersin 78'liler Derneği Başkanı Ethem Dinçer hakkında, 12 Eylül 1980 darbesinin ardından idam edilen Veysel Güney için memleketi Malatya’da yapılan sembolik anıt mezarın açılışında yaptıkları konuşmalar nedeniyle Malatya 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı. Örgüt propagandası yapmakla suçlanan Esentürk ve Dinçer dava kapsamında Ankara ve Mersin’de talimatla ifade verdi.
CHP liderini protesto eden sanatçıya hakaretten dava açıldı
CHP’li İzmir Karabağlar Belediyesi'nden alacağını tahsil edemediğini söyleyerek CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nu protesto eden heykeltıraş Ragıp Çiçen hakkında kamu görevlisine hakaret suçlamasıyla Antalya 23. Asliye Ceza Mahkemesi'nde dava açıldı. Dava kapsamında Çiçen’in 2 yıla kadar hapis isteniyor.
Basın açıklaması yapan üniversite öğrencilerine açılan dava
Diyarbakır’da 2009 yılındaki bir protesto sırasında polis tarafından vurularak hayatını kaybeden üniversite öğrencisi Aydın Erdem’in ölüm yıldönümünde Özgür Öğrenci Derneği’nin düzenlediği anma etkinliğine katılan 18 Dicle Üniversitesi öğrencisi hakkında dava açıldı.
İlk duruşması Şubat ayında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülecek davanın iddianamesinde öğrenciler, taşıdıkları pankart ve attıkları sloganlar nedeniyle örgüt propagandası yapmakla suçlanıyor, toplamda 90 yıla kadar hapisleri isteniyor.
Valiliklerden miting yasakları
Kamu Emekçileri Konfederasyonu’nun (KESK) OHAL koşullarında ihraçlara, açığa almalara, sürgün ve cezalara karşı düzenleyeceği mitinler İstanbul, İzmir ve Mersin’de yasaklandı. Valilikler mitinglere güvenlik gerekçesiyle izin verilmediğini açıkladı.
DÜŞÜNCE SUÇLARI MÜZESİ’NDE BU HAFTA
Gündemden uzak kalmayın
Düzenli olarak güncellenen müzemizden gündemi en eğlenceli biçimde takip edin.
OHAL’de siyaset
Seçilmiş yerel yöneticilerin yerine kayyım atamaları artarak sürüyor. Bu hafta Şemdinli Belediyesi Eş Başkanı Seferi Yılmaz tutuklandı, Diyarbakır Kayapınar Belediyesi
Yüksekova Belediyesi Başkanvekili Adile Kozay gözaltına alındı. 55 DBP’li belediye eşbaşkanı tutuklu bulunuyor, 41 DBP’li belediyeye kayyum atandı
Tutuklu Gazeteciler
Türkiye ve dünyadan basın meslek örgütleri tutuklu gazetecilere dikkat çekmek için bugün Twitter'de #GazetecilikSuçDeğildir ve #FreeTurkeyJournalists etiketleriyle mesaj paylaşacak. 10 Aralık'ta Silivri hapishanesi önünde eylem olacak.
OHALde Basın
MHP'de muhalif kanadı destekleyen Yeniçağ gazetesinin İstanbul'da merkezine 9 Aralık günü bir saldırı düzenlendi. Yapılan açıklamada 30 kişilik bir grubun binaya maddi zarar verdiği belirtildi.
“Fırat Kalkanı” Operasyonu
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye ordusunun Halep kentinde iyice kötüleşen durum nedeniyle sivillerin tahliye edilebilmesi için tüm askeri operasyonlarını geçici olarak durdurduğunu belirtti. Suriye ordusu son dönem başlattığı operasyonla, Halep’in
Eski Kent de dahil olmak üzere yüzde 75’ini ÖSO’dan aldı. TSK ise yaptığı açıklamada ÖSO'nun Zarzur meskun mahalli ve Bab- Münbiç karayolundaki kontrolü büyük ölçüde ele geçirdiğini belirtti.
DÜŞÜNCE SUÇU DURUŞMALARI
• Derya Okatan, Özgür Gündem Gazetesi Yazı İşlerinden Sorumlu İnan Kızılkaya ve Nadire Mater'in kapatılan Özgür Gündem gazetesi ile dayanışmak amacıyla başlatılan 'Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği' kampanyasına katılmaları sebebiyle 'terör örgütü propagandası' yapıldığı iddiasıyla yargılandıkları 9 Aralık'ta görülen davalar 14 Şubat 2017 tarihine ertelendi. Derya Okatan'ın davası 14:50; Nadire Mater'in davası ise 10:35'te görülecek.
GELECEK HAFTANIN DURUŞMALARI
• Gazeteciler Nedim Şener, Ahmet Şık, Soner Yalçın ile Yalçın Küçük ve eski Emniyet Müdürü Hanefi Avcı'nın aralarında bulunduğu 13 sanıklı OdaTV Davası'nın sekizinci duruşması 14 Aralık saat 10:00'da İstanbul 18. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülecek.
• Kapatılan Özgür Gündem gazetesi ile dayanışmak amacıyla başlatılan 'Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği' kampanyasına katılan Ragıp Zarakolu ve Ayşe Düzkan hakkında açılan davanın bir sonraki duruşması 15 Aralık'ta İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde görülecek. Aynı sebeple yargılanan Mehmet Ali Çelebi ve Hüseyin Aykol'un davası aynı tarihte ve aynı mahkemede saat 10:30'da; Beyza Üstün'ün davası 10:45'te ve Murat Çelikkan'ın davası ise 10:55'te görülecek.
İfade özgürlüğü ile ilgili olaylara ilişkin haberlere ve bültenimize http://dusun- think.net/index.php?s=bulten adresinden erişebilirsiniz
