Düşün, düşün…
Haftalık Düşünce Özgürlüğü Bülteni
(Sayı 38/16, 30 Eylül 2016)
Geçen hafta neler oldu?
*** Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, darbe girişimiyle ilgili 70 bin kişi hakkında işlem yapıldığını, yaklaşık 32 bin kişinin de tutuklandığını açıkladı, sürecin devam ettiğini söyledi.
*** MGK toplantısından Olağanüstü Hal’in (OHAL) uzatılması yönünde tavsiye kararı çıktı. Erdoğan, “3 aylık süreyle OHAL'in uzatılması Türkiye'nin yararınadır" görüşünü savundu; “belki 12 ay da yetmeyecek" ifadesini kullandı.
*** CHP, 668 ve 669 sayılı OHAL kararnamelerini AYM’ye taşıdı. DBP, belediyelere kayyum atanmasını AYM’ye taşıyacağını açıkladı. Özgür Gündem gazetesi avukatları, gazetenin kapatılmasına ilişkin itirazın reddedilmesi üzerine AYM’ye başvurdu.
*** AKP, CHP ve MHP'den oluşan Anayasa Uzlaşma Komisyonu ağırlıklı olarak yargıyla ilgili düzenlemeleri içeren yedi maddede uzlaşma sağladı. HDP’nin davet edilmediği komisyon çalışmaları genel başkanlara sunulduktan sonra Meclis’e gelecek.
*** Adalet Bakanlığı CMK’da değişiklikler öngören bir kanun tasarısı taslağı hazırlayarak Başbakanlığa gönderdi. Taslağın yasalaşması durumunda duruşmalarda iddianame okunmayacak, duruşmaların adliye dışında belirlenen başka yerlerde yapılmasına imkan sağlanacak.
*** Cumhurbaşkanı Erdoğan ABD’de tutuklu bulunan Rıza Sarraf’a sahip çıktı, “Savcı Preet Bharara da hâkim Richard Berman da Türkiye’de daha önce FETÖ tarafından ağırlanmış isimler" dedi. Bharara Türkiye’ye hiç gitmediğini söyledi.
*** AB Komisyonu, mültecilerle ilgili Türkiye-AB mutabakatının uygulanmasına ilişkin üçüncü değerlendirme raporunu yayımladı. Vize serbesti için TMK değişikliği ve yolsuzlukla mücadele başlıklarını da içeren yedi kriterde hala adım atılmadığı belirtildi.
*** Başbakanlığın talebiyle 23 televizyon ve radyo kanalının yayınları OHAL kapsamında durduruldu.
*** Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Türkiye’nin kredi notunu
‘yatırım yapılabilir’ seviyenin altına düşürdü. Karara tepki gösteren Erdoğan; “Bunların cebine 3-5 kuruş ekstra para koy. İstediğin notu al. Bunlar böyle çalışıyor. Talimatları zaten nereden aldıklarını da biliyoruz" dedi.
---
OHAL uygulamaları
CHP, hükümetin yürürlüğe soktuğu OHAL uygulamasının bugüne kadarki bilançosunu raporlaştırdı. Rapora göre kamu kurum ve kuruluşunda 93 bin personel görevden uzaklaştırıldı, 59 bin 841 personel de memuriyetten çıkartıldı. 3 bin 392 hâkim ve savcı,
“Barış Bildirisi” imzacılarının da arasında olduğu 4 bin 225 akademisyen ihraç edildi.
Milli Eğitim Bakanlığı son olarak 9 bin 843’ü KESK’e bağlı Eğitim-Sen üyesi 11 bin 301 öğretmeni daha terör örgütüne destek iddiasıyla açığa aldı.
Raporda gazetecilik faaliyetleri nedeniyle aralarında Aslı Erdoğan ve Necmiye Alpay gibi aydın ve yazarların da yer aldığı 120 kişinin cezaevinde olduğu ve OHAL kararnameleriyle 28 belediyeye kayyum atandığı belirtildi. Raporun tam metnine erişim için: https://goo.gl/u6af7x
OHAL sürecinde yayımlanan 668 sayılı KHK kapsamında 12 televizyon ile 11 radyo kanalının yayını durduruldu. Mersin'de bulunan Radyo Ses'in kapısına mühür vurulurken, Adana'da yerel yayın yapan Radyo Dünya'ya polis baskın yaptı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK); kapatılan Özgür Radyo’nun, İMC TV ve Hayatın Sesi’nin internet sitelerine erişimi engelledi.
OHAL kapsamında açığa alınan Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim-Sen) üyesi 9 bin 843 öğretmenden 24’ü Diyarbakır’da düzenlenen ev baskınlarıyla gözaltına alındı.
‘Örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’ten 7’si tutuklandı, 17 öğretmen adli kontrol şartıyla serbest kaldı. Tutuklanan öğretmenlerin sendikal faaliyetleri ve evlerindeki kitaplar “suç delili” olarak gösterildi.
RedHack’in, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’a ait elektronik postaları yayınlayacağını açıklaması üzerine başlatılan soruşturma kapsamında 7 kişi gözaltına alındı. Avukat Fırat Durak, müvekkillerinin temel ihtiyaçlarının karşılanmasına izin verilmediğini ve işkenceye maruz kaldıklarını belirterek “Ellerinde delil olmadığından delil yaratmaya çalışıyorlar. Darp ederek bilgi almaya çalışıyorlar” dedi. RedHack sözü edilen elektronik postaları kamuoyu ile paylaşmaya başlarken, konuyla ilgili internet üzerinden yayınlanan haberler sansürleniyor.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Dicle Haber Ajansı’nın internet sitesini bir kez daha erişime engelledi. Böylece DİHA, 24 Temmuz 2015’ten bu yana 46. kez sansürlendi.
Deutsche Welle (DW), Conflict Zone programının Gençlik ve Spor Bakanı Akif Çağatay
Adana ve Hatay’da 19 Ocak 2014 tarihinde durdurulan MİT’e ait tırların içindeki mühimmat görüntülerini “İşte TIR’daki Cephane” başlığı ile haberleştiren Aydınlık gazetesine soruşturma açıldı.
Hollandalı siyasetçi Joost Lagendijk'e Türkiye'ye giriş engeli
2009'dan beri Türkiye'de yaşayan Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu eski Eş Başkanı Joost Lagendijk’ın Türkiye’ye girişi engellendi.
Bir dönem Zaman Gazetesi’ne yazarlık yapmış olan Lagendijk, Twitter hesabından
“Hollanda’da Türk elçiliğinden vize başvurusu yapmam gerek. Umarım bu beni engellemek için bir karar değil, sadece bürokratik bir engeldir” dedi.
Barış isteyen dört akademisyen ikinci kez hakim karşısına çıktı
Barış İçin Akademisyenler bildirisi imzacıları Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr.
Meral Camcı, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy’un yargılandıkları davanın ikinci duruşması İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
Akademisyenler, davanın ikinci duruşması öncesi yaptıkları basın açıklamasında barış taleplerini yinelediler.
İlk duruşmada savcı, ‘örgüt propagandası’ iddiasıyla yargılanan akademisyenler hakkındaki suçlamayı ‘Türklüğü, Cumhuriyeti, Devletin kurum ve organlarını aşağılama’
olarak değiştirmiş, mahkeme heyeti de Adalet Bakanlığı'ndan yargılama izni talebinde bulunarak yargılamayı durdurmuştu. Bakanlık cevabını beklemeye karar veren mahkeme heyeti beraat taleplerini reddederek duruşmayı 22 Aralık 2016 saat 13:40’a erteledi.
Kitabı nedeniyle yargılanan Arzu Demir hakim karşısına çıktı
“Dağın Kadın Hali” kitabı nedeniyle ‘örgüt propagandası yapmak’, ‘suç ve suçluyu övmek’
ve ‘suça teşvik etmek’ iddialarıyla yargılanan gazeteci Arzu Demir, davanın ilk duruşmasında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde hakim karşısına çıktı.
Demir, mahkemede savunmasında, “Kitabım ve ben, yasaklanan birçok kitap ve yargılanan birçok meslektaşım gibi, yeniden başlayan savaşın ve çatışmanın mağdurlarıyız. Mağdur olduğu kadar da tanığıyız... Bu kitapla gazetecilik yaptım. Gittim, gördüm, konuştum ve yazdım. Hakikati yazdım.” dedi. Duruşma 8 Kasım 2016 saat 11:45’e ertelendi.
‘Hırsız katil AKP’ sloganına dava
10 Ekim 2015’te 103 kişinin hayatını kaybettiği ‘Ankara katliamı’nı Muğla’da protesto eden 13 kişi hakkında “Hırsız katil AKP” sloganı nedeniyle bir yıla kadar hapis istemiyle
Mahkemesi’nde görülecek davanın sanıkları söz konusu sloganla “halkın bir kesimini sosyal sınıf, din, mezhep, cinsiyet ve bölge farklılığına dayanarak alenen aşağılamak” ile suçlanıyor.
Okuldan uzaklaştırılan öğrenciler
2015 yılında Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi’nde yapılan Roboski anmasına katılan 30 öğrenci üniversite yönetimi tarafından okuldan uzaklaştırıldı. Cezaya gerekçe olarak Yükseköğretim Disiplin Yönetmeliği’nin 9'uncu maddesi gösterildi. Söz konusu madde "Mahkeme kararı ile kesinleşmiş olmak kaydıyla" işlenen suçları içerirken, öğrenciler hakkında kesinleşen herhangi bir yargı kararı bulunmuyor. Söz konusu eylemle ilgili Isparta Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davanın ikinci duruşması 5 Aralık 2016’da görülecek.
Düzce Üniversitesi Rektörlüğü, haklarında açılan soruşturmalar sonucu 17 öğrenciye 1 yıl uzaklaştırma cezası verdi. Öğrencilerin uzaklaştırılmasına gerekçe olarak 2015 yılında okulda katıldıkları Soma ve Şerzan Kurt anması, 2016 yılında katıldıkları 10 Ekim Ankara Katliamı ile Roboskî Katliamı anması gösterildi.
Cezaevindeki gazeteci ve yazarlar için imza kampanyası
Bağımsız Gazetecilik Platformu P24, cezaevinde tutuklu bulunan gazeteci ve yazarlar için imza kampanyası başlattı. “change.org” sitesinde başlatılan kampanyaya, aralarında Noam Chomsky, Costa Gavras, Judith Butler, Antonio Negri, Emma Thompson, John Berger ve Orhan Pamuk’un bulunduğu yazar, edebiyatçı, sanatçı ve akademisyenler destek verdi.
Kampanya metninde Türkiye’de cezaevinde bulunan yazar ve gazeteci sayısının 121’e ulaştığı belirtilirken, haksız yere suçlanan gazeteci ve yazarların hızla tahliyesinin sağlanması istendi. Katılım için: https://goo.gl/H1aM3d
Türkiye 3 yılda 35 milyon lira tazminat ödedi
Adalet Bakanlığı, AİHM mahkumiyetleriyle ilgili son üç yıllık verileri açıkladı, Türkiye hakkında verilen 408 kararda ödenen tazminatların toplam miktarı 11 milyon 974 bin 531 Euro’yu buldu. Anayasa Mahkemesi tarafından verilen ihlal kararlarında ise devlet 12 milyon 449 bin 730 TL tazminat ödedi.
AİHM ve AYM tarafından Türkiye aleyhine verilen kararlar arasında; adil yargılanma hakkı, işkence ve kötü muamele yasağı, yaşam hakkı ve ifade özgürlüğü yer alıyor.
Cezasızlık...
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 12 Eylül darbesi dönemi Ankara Emniyet Müdürlüğü Siyasi Şube ile Mamak Askeri Cezaevinde işkenceye uğrayan 129 kişinin suç duyurusu üzerine başlattığı soruşturmada ‘zamanaşımı’ gerekçesiyle takipsizlik kararı verdi.
DÜŞÜNCE SUÇLARI MÜZESİ’NDE BU HAFTA
Gündemden uzak kalmayın
Düzenli olarak güncellenen müzemizden gündemi en eğlenceli biçimde takip edin.
Sivil İtaatsizlik Davası
Canlı yayına bağlanarak, Güneydoğu'da yaşananlara dikkat çekmek için "görün, duyun, el verin" diyen Ayşe Öğretmen'in ve ona destek olan sivil itaatsizlerin davasında ilk duruşma görüldü. Davaya yurtdışından da büyük destek vardı. Ayşe Öğretmen ve destekçileri sözlerini yineledi, savunmalarıyla yargılanmadılar, yargıladılar. Dava 30 Kasım'a ertelendi.
OHAL’de Basın
Basın ve ifade özgürlüğü davaları devam ediyor. Barış İçin Akademisyenler'in davası ile gazeteci Arzu Demir'in "Dağın Kadın Hali" kitabına karşı açılan dava yine ertelendi.
Özgür Gündem NYY'den Ertuğrul Mavioğlu'nun davası 25 Ekim'e ertelenirken, bir başka NYY olan Murat Uyurkulak ifadesini verdi.
Son çıkarılan KHK'yle kapatılan, aralarında İMC, Hayatın Sesi ve çocuk kanalı Zarok TV'nin de bulunduğu 12 TV kanalı ve 11 radyo istasyonunun lisansı iptal edildi, Denge TV ve Birlik Medya TV ile Van TV binaları mühürlendi.
Sınır ötesi Harekat
TSK'nın ÖSO ile düzenlediği "Fırat Kalkanı" operasyonu devam ediyor. Olağanüstü halin uzatılmasının tavsiye edildiği MGK toplantısında gerekçelerden biri olarak Fırat Kalkanı operasyonu gösterildi. Bakan Işık, Suriye sınırının 274 kilometrelik bölümünün duvarlarla kapatıldığını, geri kalan kısmın da önümüzdeki yıl ilkbahara kadar TOKİ tarafından tamamlanacağını belirtti. TSK'nın son açıklamasında harekatın başından beri bin 469 hedefe 5 bin 675 atım yapıldığını bildirildi.
Dünyadan
Facebook, İsrail ablukası altındaki Batı Şeria'da yayın yapan Shebab haber ajansının toplam 6.3 milyondan fazla takipçisi olan dört editörünün, Quds Haber Ağı'nın ise toplam yaklaşık 5.1 milyon takipçisi olan üç yöneticisinin kişisel hesaplarını engelledi.
Sansür uygulamasıyla ilgili herhangi bir gerekçe göstermeyen Facebook, 5 hesap üzerindeki engeli kaldırılırken Shebab'ın bir editörünün hesabı ise hala engelli.
DÜŞÜNCE SUÇU DURUŞMALARI
• Barış İçin Akademisyenler bildirisi imzacıları Yrd. Doç. Dr. Esra Mungan, Yrd. Doç. Dr. Meral Camcı, Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Kaya ve Doç. Dr. Kıvanç Ersoy’un yargılandıkları davanın ikinci duruşması İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Dava 22 Aralık 2016 saat 13:40’a erteledi.
• “Dağın Kadın Hali” kitabı nedeniyle yargılanan gazeteci Arzu Demir, davanın ilk duruşmasında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde hakim karşısına çıktı. Duruşma 8 Kasım 2016 saat 11:45’e ertelendi.
• 22 yıldır tutuklu yargılanan şair İlhan Sami Çomak’ın yeniden yargılama hakkı kapsamında İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davasına devam edildi. Mahkeme heyetinin, savunma için ek süre isteğini reddetmesi üzerine Çomak’ın avukatları salonu terketti. Mahkeme heyeti, kararın açıklanması için en az bir avukatın duruşma salonunda bulunma zorunluluğunu gerekçe göstererek duruşmayı 5 Ekim 2016’ya erteledi.
• Özgür Gündem gazetesiyle dayanışma amacıyla başlatılan ‘Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği’
kampanyasına destek veren gazeteci Ertuğrul Mavioğlu, hakkında örgüt üyeliği suçlamasıyla açılan dava kapsamında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde hakim karşısına çıktı. Duruşma 25 Ekim 2016’ya ertelendi.
• Özgür Gündem Gazetesi eski Eş Yayın Yönetmenleri Eren Keskin ve Hüseyin Aykol, Eski Sorumlu Yazıişleri Müdürü Reyhan Çapan ve yazar Ayşe Berktay, Reyhan Hacıoğlu ile Özgürlükçü Hukukçular Derneği avukatlarından Nuray Özdoğan’ın terör örgütü propagandası” iddiasıyla yargılandıkları davanın duruşması İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü. Mahkeme heyeti, sanıkların duruşmadan vareste tutulmasına karar vererek, davayı 22 Kasım 2016’ya erteledi.
• Prof. Dr. Baskın Oran'ın 'Bu suça ortak olmayacağız' başlıklı bildiriye imza atan akademisyenlere yönelik sözleri nedeniyle, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan aleyhine açtığı 10 bin liralık tazminat davasının ilk duruşması Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görüldü. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın avukatının mazeret bildirerek katılmadığı duruşma 13 Aralık 2016’ya ertelendi.
• Gezi Parkı eylemleri döneminde İzmir’de 1 Haziran 2013 tarihinde yapılan yürüyüş nedeniyle İzmir 24'üncü Asliye Ceza Mahkemesi'nde yargılanan 115 sanık hakkında beraat kararı verildi.
İfade özgürlüğü ile ilgili olaylara ilişkin haberleri http://dusun- think.net/index.php?s=bulten adresinden takip edebilir ve haftalık bültene ulaşabilirsiniz.