PİYASALAR
Euro Bölgesi’nde önemli bir veri akışının olmadığı haftanın son gününde ABD 2. çeyrek büyüme verisinin yukarı yönlü revize edilmesi ve Michigan tüketici güveni endeksinin Temmuz 2013’den beri en yüksek seviyeye ulaşmasıyla Euro Dolar karşısında değer kaybetmeye devam etti. EUR/USD paritesi Kasım 2012’den beri en düşük seviye olan 1,2677 test ettiği günü 1,2684’den tamamladı.
ABD ekonomisindeki toparlanmaya paralel piyasaların FED’in erken bir faiz artırımına gitme ihtimalini fiyatlamasıyla Dolar gelişmekte olan ülke para birimleri karşısındaki yükselişini sürdürdü. Haftanın son gününde Rus Rublesi Dolar karşısında en çok değer kaybeden para birimi oldu.
1
Döviz Piyasası
Dolar’ın küresel olarak değer kazancı devam ederken USD/TL kurundaki yükseliş devam etti. TCMB’nin likiditeyi kısması ve günlük döviz satım ihale tutarını yükseltmesi kur üzerindeki baskıyı bir miktar azaltırken kur gün içinde en düşük 2,2553 seviyesini test etti. Öğleden sonra ABD’den büyüme ve Michigan tüketici güven endeksi verilerinin beklentilerin üzerinde gelmesiyle tekrar yükselen kur günü 2,2622 seviyesinden sonlandırdı.
Emtia Piyasası
Dolardaki güçlenmeye paralel olarak aşağı yönlü hareketine devam eden altın günü %0,3 değer kaybıyla ons başına USD 1.218 seviyesinden sonlandırdı.
Güne düşüşle başlayan Brent petrolün varil fiyatı güçlü ABD büyüme verisinin ardından petrole olan talebin artabileceği beklentisiyle yükselişe geçti ve günü USD 97 yatay seviyesinden tamamladı.
2,2622
1,2684 2,5666
1 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2 2,4 2,6
Oca 13 May 13 Eyl 13 Oca 14 May 14 Eyl 14
--- FED Çıkış Stratejisinin Açıklanması
$/TL €/$ Sepet
Kaynak: Bloomberg
1.693
1.218 118,13
97
85 90 95 100 105 110 115 120 125 130
1.100 1.200 1.300 1.400 1.500 1.600 1.700 1.800 1.900 2.000
Oca 13 May 13 Eyl 13 Oca 14 May 14 Eyl 14
Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen)
Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg
$/TL 2,1482 2,2610 2,2622 0,1% 5,3%
€/TL 2,9529 2,8841 2,8705 -0,5% -2,8%
Sepet* 2,5515 2,5726 2,5666 -0,2% 0,6%
€/$ 1,3743 1,2751 1,2684 -0,5% -7,7%
$/Yen 105,31 108,75 109,29 0,5% 3,8%
$ Endeks 80,04 85,20 85,64 0,5% 7,0%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg * (0,5$+0,5€)
31 Ara 13 25 Eyl 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim 26 Eyl 14 Günlük
Değişim
Altın($/Ons) 1.202 1.222 1.218 -0,3% 1,4%
Petrol(Brent) 110,8 97,0 97,0 0,0% -12,5%
Gümüş($/Ons) 19,5 17,5 17,6 0,7% -9,4%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
31 Ara 13 26 Eyl 14 Günlük Değişim
25 Eyl 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim
Borsalar
Hafta başından bu yana global piyasalarda Dolar’ın değer kazanmasına ve TL'nin de bundan etkilenmesine bağlı olarak satıcılı seyreden Borsa İstanbul, TCMB'nin döviz satım ihale alt limitini artırması sonrası kurdaki gevşemenin verdiği destekle toparlanarak günü %0,1 yükselişle sonlandırdı.
ABD borsaları, ekonominin 2. çeyrekte gösterdiği güçlü büyümenin sağladığı destekle haftanın son gününü yükselişle tamamladı.
TCMB'nin haftalık repo ihalesinde tutarı düşürerek likiditeyi düşük tutması ve TL’deki değer kaybının devam etmesiyle 2 yıllık gösterge tahvil faizi günü 22 baz puan yükselerek %9,56 seviyesinden sonlandırdı.
TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 36 milyar TL düzeyine gerilerken; bu rakamın 31 milyar TL’lik kısmı %8,25’ten haftalık repo fonlamasından, 0,7 milyar TL’lik kısmı %11,25’ten kotasyondan ve 4,3 milyar TL’lik kısmı %10,75’ten piyasa yapıcılığı imkanından oluştu ve ortalama fonlama maliyeti %8,61 düzeyine yükseldi.
Faiz Piyasası
Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 199 seviyesine; 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %5,24 seviyesine yükseldi.
%9,56
63 1.087
0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000 4.500 5.000
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) Top. Piyasa Hacmi
Göst. Tahvilin Hacmi Göst. Faizi (Sol Eks,*)
Milyon TL
%8,61
2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
May 12 Eyl 12 Oca 13 May 13 Eyl 13 Oca 14 May 14 Eyl 14 TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru
Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi
Kaynak: TCMB
74.632
48.000 53.000 58.000 63.000 68.000 73.000 78.000 83.000 88.000 93.000 98.000
0 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000 7.000 8.000
Oca.13 May.13 Eyl.13 Oca.14 May.14 Eyl.14
İşlem Hacmi (milyon TL) BIST 100 Endeks (sağ eksen)
Kaynak: Reuters
Gösterge Tahvil* 10,10 9,34 9,56 0,22 -0,54
USD Libor( 3 aylık) 0,25 0,23 0,23 0,00 -0,02
EUR Libor( 3 aylık) 0,27 0,05 0,05 0,00 -0,22
O/N İMKB Repo 7,60 8,80 10,71 1,91 3,11
Eurobond 2030* 6,91 5,21 5,24 0,02 -1,67
Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg * bi l eşi k fa i z
26 Eyl 14 Yıl Sonuna Göre Değişim 31 Ara 13 25 Eyl 14 Günlük
Değişim
BIST-100 67.802 74.591 74.632 0,1% 10,1%
BIST-30 82.448 91.082 91.123 0,0% 10,5%
Sanayi 62.349 72.513 72.379 -0,2% 16,1%
Hizmetler 50.656 56.218 56.210 0,0% 11,0%
Mali 90.498 137.656 137.515 -0,1% 52,0%
Bankalar Endeksi 122.226 198.236 197.868 -0,2% 61,9%
Dow Jones 16.577 15.276 15.233 -0,3% -8,1%
S&P 500 1.848 1.659 1.650 -0,5% -10,7%
DAX 9.552 8.362 8.370 0,1% -12,4%
26 Eyl 14 Yıl Sonuna
Göre Değişim Günlük
Değişim 31 Ara 13 25 Eyl 14
3
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER
TCMB Ankara’da ekonomistler ile olağan aylık toplantısını yaptı. Toplantıda genel çerçevede; sıkı para politikası duruşunun ve makro ihtiyati tedbirlerin kredi büyüme hızını makul düzeylerde tuttuğu; zayıflayan küresel talebe rağmen ihracatın dengeli büyümeyi desteklemeye devam ettiği; yılın başında alınan makroihtiyati önlemlerin ve para politikasındaki sıkı duruşun çekirdek enflasyon eğilimi üzerindeki olumlu etkilerinin gözlenmeye başladığı ancak gıda fiyatlarındaki yüksek seyrin enflasyon görünümündeki iyileşmeyi geciktirdiği, bununla birlikte düşen emtia fiyatlarının enflasyon üzerindeki yukarı yönlü riskleri sınırlayabileceği; enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurların yakından izlenerek ve enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar getiri eğrisini yataya yakın tutulmak suretiyle para politikasındaki sıkı duruşun sürdürüleceği belirtildi.
Toplantıda yapılan sunumun ekonomik aktiviteye ilişkin bölümünde ekonominin 2014’ün ikinci çeyreğinde yavaşladığı belirtildikten sonra bu yavaşlamada zayıf seyreden tüketici güveni, yatırım eğilimi ve istihdam görünümünün belirleyici olduğu vurgulandı. Öncü göstergelerin ılımlı bir büyüme ile ihracatın katkısında artışa işaret ettiği söylendikten sonra Türkiye ekonomisinde mevcut eğilimlerin devam eden dengelenme süreci, istihdam artışında yavaşlama ve zayıf küresel talebin olumsuz etkisi olduğu dile getirildi.
Dış dengeye ilişkin olarak cari açıktaki düşüş eğiliminin sürdüğü, AB ülkelerindeki talebin ihracat artışına önemli katkıda bulunduğu, AB’nin ihracat pazarındaki payının arttığı ve dış finansmanın kalitesinin iyileşmeye devam ettiği belirtildi.
Sunumun enflasyon gelişmelerine yer verilen bölümünde genel enflasyonun ve çekirdek enflasyon göstergelerinin yüksek seviyelerde seyrettiği belirtildikten sonra “son yılda döviz kuru geçişkenliği ve kısmen enflasyon beklentilerindeki bozulma enflasyonun seyrinde belirleyici olmuştur. Birikimli döviz kuru gelişmelerinin yıllık enflasyon üzerindeki olumsuz etkisi kademeli olarak azalmakta ancak son dönemde gıda fiyatlarındaki yüksek seyir enflasyon görünümündeki iyileşmeyi geciktirmektedir.
İşlenmemiş gıda fiyatları yılbaşından itibaren tarihi eğiliminden ayrışmıştır. Yılın başında alınan makroihtiyati önlemlerin ve para politikasındaki sıkı duruşun çekirdek enflasyon eğilimi üzerindeki olumlu etkileri gözlenmeye başlanmıştır. Düşen emtia fiyatları enflasyon üzerindeki yukarı yönlü riskleri sınırlayabilecektir.” denildi.
TCMB Ankara’da ekonomistler ile olağan aylık toplantısını yaptı.
Hazine Ekim-Aralık dönemine ilişkin iç borçlanma stratejisini açıkladı.
TCMB en az USD 10 milyon tutarında olan döviz satım ihale tutarının 29 Eylül'den itibaren en az USD 40 milyona yükseltileceğini açıkladı.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poors's Hindistan'ın kredi notu görünümünü "negatif"ten "durağan"a revize etti.
ABD'de Michigan Üniversitesi tarafından hazırlanan tüketici güven endeksi eylülde nihai 84,6 ile geçen yıl temmuz ayından bu yana en yüksek değeri aldı.
ABD'de GSYH bu yılın ikinci çeyreğinde kaydettiği büyüme, daha önce açıklanan %4,2 seviyesinden %4,6'ya revize edildi.
Güney Kore’de ağustos ayında cari işlemler fazlası USD 7,27 milyar seviyesine geriledi.
Dallas FED Başkanı Richard Fisher, faiz oranlarında yükselişe başlanmasının değerlendirildiği bu dönemde FED’in “eğrinin arkasına düşmemesi” gerektiğini söyleyerek ABD’de güçlenen ekonomiye ve ücret baskısı oluşturulmasına işaret etti.
Richmond FED, Bank of America başta olmak üzere büyük bankaların hedge fon faaliyetlerinden elde ettikleri gelirler için ödedikleri vergileri azaltmak için yaptıkları operasyonları incelemeye aldı.
Toplantının soru cevap bölümünde TCMB yetkilileri döviz kurlarının son dönemlerdeki seyrini yakından takip ettiklerini söyledi ve daha yatay bir verim eğrisi ve sıkı para politikası duruşunun korunduğunu hatırlattılar. Ayrıca rezerv biriktirme yönündeki çalışmalarının devam ettiğini söylediler. TL’nin değer kaybetme sürecinde önlem olarak döviz alım ihalelerinin miktarının da günlük USD 40 milyona yükseltildiği hatırlatıldı.
Büyümeye ilişkin gelen bir soruya cevaben ise TCMB tarafında büyümenin seyri konusunda endişe bulunmadığı belirtildi. Gıda fiyatlarının yüksek seyri ve enflasyonun bozulmasına neden olması hakkında ise bu olumsuzluğun etkilerinin bir süre daha devam edeceği, arzın talebi karşılayamadığı, üretimin coğrafi dağılımındaki dengesizlikler gibi yapısal sorunların da olduğu ve bunların uzun dönemde çözülebileceği vurgulandı.
FED’in çıkış stratejisi ile ilgili olarak ise daha az volatil şartlarda ve düzenli bir şekilde artırım süreci beklediklerini, Euro Bölgesi ve Japonya’da faizlerin hala sıfıra yakın seyrettiğini ve dengelenme aşamasının daha olumlu geçekleşeceğini öngördüklerini söylediler.
Hazine Ekim-Aralık dönemine ilişkin iç borçlanma stratejisini açıkladı. Buna göre Hazine 29 Eylül'de 10 Temmuz 2019 itfalı 6 ayda bir %4,25 kupon ödemeli sabit kuponlu tahvili yeniden, 18 Eylül 2024 itfalı 10 yıl vadeli 6 ayda bir %1 reel kupon ödemeli TÜFE'ye endeksli tahvili ilk kez ihraç edecek. Hazine 30 Eylül'de ise iki yıllık gösterge olan 13 Temmuz 2016 itfalı 6 ayda bir %4,1 kupon ödemeli sabit kuponlu tahvil ile 10 yıllık gösterge olan 24 Temmuz 2024 itfalı 6 ayda bir %4,5 kupon ödemeli sabit kuponlu tahvili yeniden ihraç edecek.
Hazine Ekim ayında toplam 15 milyar TL'lik iç borç servisine karşılık 8,8 milyar TL'si piyasadan, 1,8 milyar TL'si kira sertifikası yoluyla toplam 10,8 milyar TL'lik iç borçlanma planlıyor.
Milyar TL Ekim Kasım* Aralık*
Ödemeler 16,2 6,6 2,0
İç Borç Servisi 15,0 5,7 1,1
Anapara 8,6 2,9 0,0
Faiz 6,5 2,8 1,1
Dış Borç Servisi 1,2 0,9 0,9
Anapara 0,8 0,4 0,5
Faiz 0,4 0,5 0,3
Finansman 16,2 6,6 2,0
Borçlanma Dışı Kaynaklar** 4,3 1,3 1,2
Borçlanma 11,8 5,3 0,8
Dış Borçlanma*** 1,1 0,0 0,0
İç Borçlanma 10,8 5,3 0,8
Piyasadan İhale Yoluyla İç Borçlanma 8,8 2,9 0,8
Kira Sertifikası**** 1,8 0,0 0,0
Kamuya Satışlar 0,2 2,4 0,0
Hazine Finansman Programı
5
VERİ GÜNDEMİ
Yurtiçi piyasalarda tüketici güven endeksi takip edilirken, Euro Bölgesi’nde ekonomik güven endeksi, ABD’de bekleyen konut satışları, Dallas FED imalat endeksi ve kişisel gelir verileri açıklanacak.
ABD'de GSYH bu yılın ikinci çeyreğinde kaydettiği büyüme, daha önce açıklanan %4,2 seviyesinden %4,6'ya revize edildi.
Büyüme beklentiler seviyesinde ve 2011'in son çeyreğinden bu yana görülen en yüksek seviyede gerçekleşti. Aynı dönemde çekirdek kişisel tüketim harcamalarındaki (PCE) artış %2 ile yine beklentiler seviyesinde açıklandı. Reuters anketine katılan ekonomistler, ikinci çeyrekte GSYH'deki büyümenin %4,6'ya revize edilmesini, çekirdek PCE'deki artışın ise %2 olmasını bekliyorlardı. ABD'de bu yılın birinci çeyreğinde GSYH'nin %2,1 daraldığı açıklanmıştı.
-8,3
3,9 4,9
0,1 4,1
-2,1 4,6
-10 -8 -6 -4 -2 0 2 4 6
Mar 07 Haz 07 Eyl 07 Ara 07 Mar 08 Haz 08 Eyl 08 Ara 08 Mar 09 Haz 09 Eyl 09 Ara 09 Mar 10 Haz 10 Eyl 10 Ara 10 Mar 11 Haz 11 Eyl 11 Ara 11 Mar 12 Haz 12 Eyl 12 Ara 12 Mar 13 Haz 13 Eyl 13 Ara 13 Mar 14 Haz 14
ABD Çeyreksel Büyüme (%)
Kaynak: Bloomberg
UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
