SERMAYE PİYASASI FAALİYETLERİ DÜZEY-3 TÜREV ARAÇLARI SINAVI FİNANSAL PİYASALAR

SERMAYE P İYASASI FAALİYETLERİ DÜZEY -2 SERMAYE PİYASASI FAALİYETLERİ DÜZEY-3

TÜREV ARAÇLARI SINAVI

FİNANSAL PİYASALAR

PIYASA NEDIR?

• ALıCıLAR VE SATıCıLARıN KARŞıLAŞTıKLARı MALI ÇEVRELERE PIYASA DENIR.

• PIYASALAR, REEL (GERÇEK) PIYASALAR VE FİNANSAL (MALİ) PİYASALAR DENİR. REEL PİYASALARDA MAL VE HİZMET ALIM-SATIMI İÇİN ALICILAR VE SATICILAR BİR ARAYA GELİRKEN FİNANSAL PİYASALARDA İSE FON FAZLASI OLANLARDAN FON AÇIĞI OLANLARA FON AKTARIMI OLUR.

TÜRK İYEDE Kİ FİNANSAL PİYASALAR A-BORSA İSTANBUL PIYASALARI

1-PAY PİYASASI

PAZAR ADI İŞLEM GÖREN MENKUL KIYMET

YILDIZ PAZAR PAYLAR

ANA PAZAR PAYLAR

GİP PAYLAR

YAKIN İZLEME PAZARI PAYLAR

KOLLEKTİF YATIRIM ÜRÜNLERİ PAZARI VARANTLAR,SERTİFİKALAR,BORSA YATIRIM FONLARI,Y.O Pay senetleri

NİTELİKLİ YATIRIMCI İŞLEM PAZARI PAYLAR

PİYASA ÖNCESİ İŞLEM PLATFORMU BORSADA İŞLEM GÖRMEYEN PAYLAR RÜÇHAN HAKKI KUPON PAZARI RÜÇHAN HAKKI KUPONLARI

2-BORÇLANMA ARAÇLARI PİYASASI

PAZARLAR İŞLEM GÖREN MENKUL KIYMET

PAZARLIKLI REPO İŞLEMLERİ PAZARI DİBS,TCMB LİKİDİTE SENETLERİ,GELİR ORTAKLIĞI SENETLERİ,GELİRE ENDEKSLİ SENETLER,ÖZEL SEKTÖR TAHVİLLERİ,FİNANSMAN BONOLARI,BANKA

BONOLARI,VARLIK VE İPOTEK TEMİNATLI MENKUL KIYMETLER,VARLIĞI VE İPOTEĞE DAYALI MENKUL KIYMETLER,KİRA SERTİFİKALARI=Y

GÖZALTI PAZARI Y

ULUSLAR ARASI TAHVİL PAZARI EURO TAHVİLLER

PAY SENEDİ REPO PAZARI Y

BORSA İSTANBUL PARA PİYASASI Borsa İstanbul bünyesinde teminatlı borç verme işlemleri

NİTELİKLİ YATIRMCI İHRAÇ PAZARI Nitelikli Yatırımcılar tarafından satn alınabilecek sermaye piyasası araçlarının ihraç işlemlerinin gerçekleştirlidiği pazardır.

BANKALARARASI REPO /TERS REPO PAZARI Y MENKUL KIYMET TERCİHLİ REPO/TERS REPO PAZARI Y

REPO/TERS REPO PAZARI Y

KESİN ALIM SATIM PAZARI Y

3.VİOP

PAZAR İŞLEM GÖREN MENKUL KIYMET

ANA PAZAR SAF ALTIN(USD/ONS),BAZ YÜK ELEKTRİK ,SAF

ALTIN(TL/GRAM),EGE STANDART 1 BAZKALİTE PAMUK,ANADOLU KIRMIZI SERT BAZ KALİTE BUĞDAY,EURO/AMERİKAN(ABD)DOLARI,TÜRK LİRASI/EURO KURU,TÜRK LİRASI/ABD DOLAR KURU,BIST 30 ,BIST 30 FİAYT ENDEKSİ=K

ÖZEL EMİRLER PAZARI K

ÖZEL EMİRLER İLAN PAZARI K

4.KIYMETLİ MADENLER VE TAŞLAR PİYASASI

PAZAR İŞLEM GÖREN MENKUL KIYMET

KIYMETLİ MADENLER PİYASASI ALTIN ,GÜMÜŞ,PLATİN,PALADYUM

KIYMETLİ MADENLER ÖDÜNÇ PİYASASI ALTIN,GÜMÜŞ,PALADYUM,PLATIN

ELMAS VE KIYMETLİ TAŞ PİYASASI YAKUT,ELMAS,İNCİ,ZÜMRÜT,TOPAZ,SAFİR ,ZEBERCET

B.TAKASBANK BÜNYESİNDEKİ PİYASALAR

1.TAKASBANK PARA PİYASASI 2.ÖDÜNÇ PAY PİYASASI

C. TCMB PİYASALARI

1.AÇIK PİYASA İŞLEMLERİ 2.BANKALARARASI PARA PİYASASI

FINANSAL PIYASALAR NEDIR?

• FINANSAL PIYASALAR FON FAZLASı OLANLARDAN FON AÇıĞı BULUNANLARA MALI VARLıK DENILEN MENKUL KıYMETLER ILE FON AKTARıMıNıN OLDUĞU PARA VE SERMAYE PIYASALARıNı KAPSAYAN PIYASALARDıR.

• FINANSAL PIYASALAR ŞU KURUMLAR BULUNUR:

- FON FAZLASı BULUNANLAR,

- FON AÇıĞı BULUNANLAR (TÜKETICILER/YATıRıMCıLAR) - ARACı KURUMLAR GIBI YARDıMCı KURULUŞLAR

- YATıRıM VE FINANSMAN ARAÇLARı, - HUKUKI VE IDARI DÜZEN.

• TÜRKIYE'DE ORGANIZE PIYASALAR; T.C. MERKEZ BANKASı (TCMB AÇıK PIYASA IŞLEMLERI, PARA PIYASASı, DÖVIZ PIYASASı), BORSA İSTANBUL (BİST) PIYASALARı, TAKASBANK PIYASALARı, BANKALAR ARASı (INTERBANK) TL PIYASALARı, BANKALAR ARASı REPO PIYASALARı ŞEKLINDE IKEN TEZGAHÜSTÜ PIYASALAR; BANKALARARASı TAHVIL PIYASASı, BANKALAR ARASı DÖVIZ PIYASASı, SERBEST DÖVIZ PIYASASı VE SERBEST ALTıN PIYASASı ŞEKLINDEDIR.

PARA PIYASASı

• 1 YıLDAN UZUN VADELI OLMAYAN FINANSAL ARAÇLAR ILE FON ARZ EDENLER ILE 1 YıLDAN UZUN SÜRELI OLMAYACAK ŞEKILDE FON TALEP EDENLERIN KARŞıLAŞTıĞı PIYASALAR PARA PIYASALARıDıR.

• PARA PIYASALARı ARAÇLARıNA ŞUNLAR ÖRNEK OLARAK GÖSTERILEBILIR:

- HAZINE BONOSU,

- FINANSMAN BONOSU, - BANKA BONOSU,

- BANKA GARANTİLİ BONOLAR,

- REPO/TERS REPO (EN KISA VADELİ PARA PİYASASI ARAÇLARIDIR.).

SERMAYE PIYASASı NEDIR? -1

• 1 YıLDAN UZUN VADELI FINANSAL VARLıKLARıN EL DEĞIŞTIRDIĞI PIYASALAR FINANSAL PIYASALARDıR.

• BIRTAKıM FINANSAL PIYASA ARAÇLARı VARDıR. FINANSAL PIYASA ARAÇLARı ŞUNLARDıR:

- PAY (HISSE) SENEDI,

- ÖZEL SEKTÖR TAHVILLERI, - DEVLET TAHVILLERI,

- KÂR VE ZARAR ORTAKLıĞı BELGELERI, - KATıLMA INTIFA SENETLERI,

- GELIR ORTAKLıĞı SENETLERI, - EUROBOND,

- GAYRIMENKUL SERTIFIKASı,

- YATıRıM FONU KATıLıM PAYLARı,

- VARLıĞA DAYALı MENKUL KıYMETLER.

SERMAYE PIYASASı NEDIR? -2

• SERMAYE PIYASALARı, BIRINCIL PIYASA VE IKINCIL PIYASA ŞEKLINDE OLABILIR. BIRINCIL PIYASADA FINANSAL VARLıKLARı GERÇEK VE TÜZEL KIŞILER DIREKT FON TALEP EDENLERE AKTARıRKEN IKINCIL PIYASALARDA DAHA ÖNCE BIRINCIL PIYASALARDA IHRAÇ EDILMIŞ FINANSAL VARLıKLAR EL DEĞIŞTIRIR.

• İKINCIL PIYASA, SERMAYE PIYASALARıNA LIKIDITEYI SAĞLAR.

SORU:

• AŞAĞıDAKILERDEN HANGISI TÜRKIYE DE SERMAYE PIYASASı ARACı DEĞILDIR?

• A)VADELI IŞLEM SÖZLEŞMELERI

• B)KIRA SERTIFIKALARı

• C)TAHVIL,BONO

• D)KAMBIYO SENETLERI

BORSANıN TANıMı

• 6362 SAYıLı SERMAYE PIYASASı KANUNU’NA GÖRE SERMAYE PIYASALARı ARAÇLARıNıN, KAMBIYO, KıYMETLI TAŞLAR VE MADENLERİN VE SERMAYE PIYASASı KURULUNCA UYGUN GÖRÜLEN DIĞER FINANSAL VARLıKLARıN ALIM-SATIMININ KOLAY VE GÜVENLI BIR ŞEKILDE ALıNıP SATıLMASıNıN SAĞLANDıĞı, FINANSAL VARLıKLARA DAIR FIYATLARıN TESPIT EDILIP ILAN EDILDIĞI, ALıM-SATıM EMIRLERININ BIR ARAYA GELMESINI KOLAYLAŞTıRAN BELLI KURALLAR DÂHILINDE IŞLEYEN PIYASA BORSADıR.

• SERMAYE PIYASASı KURULUŞLARıNıN FAALIYETE GEÇMESINE SERMAYE PIYASASı KURULU YETKI VERIR.

BORSANıN FAALIYETLERI

SERMAYE PIYASASı ARAÇLARı, KAMBIYO, KıYMETLI TAŞ VE MADEN PIYASALARıNıN ALıM-SATıMıNıN ETKIN, ŞEFFAF VE REKABETÇI BIR ORTAMDA GERÇEKLEŞMESI KAPSAMıNDA BORSANıN FAALIYETLERI ŞUNLARDıR:

- KOTA ALıNMA, KOTADAN ÇıKARıLMA ILE BORSADA IŞLEM GÖRME VE IŞLEM GÖRMENIN DURDURULMASı, - EMIRLERIN ILETILMESI VE EŞLEŞTIRILMESI,

- GERÇEKLEŞTIRILEN IŞLEMLERE ILIŞKIN YÜKÜMLÜLÜKLERIN ZAMANıNDA YERINE GETIRILMESI, - DISIPLIN DÜZENLEMELERININ YÜRÜTÜLMESI,

- BORSA GELIRLERI ILE BUNLARıN TAHSILI, - UYUŞMAZLıKLARıN ÇÖZÜLMESI,

- BORSA, BORSANıN PAY SAHIPLERI VE/VEYA PIYASA IŞLETICISI ARASıNDAKI MUHTEMEL ÇıKAR ÇATıŞMALARıNıN ÖNÜNE GEÇILMESI,

- BORSANıN, IŞLETIM, DENETIM VE GÖZETIM SISTEMLERI, - PIYASA OLUŞTURMA, IŞLETME VE YÖNETILMESI.

HUKUKI ÇERÇEVE

• ESAS SÖZLEŞMESININ TESCILI ILE BORSA İSTANBUL A.Ş., 3 NISAN 2013 TARIHINDE FAALIYETLERINE İSTANBUL MENKUL KıYMETLER BORSASı (İMKB) VE İSTANBUL ALTıN BORSASı’NıN (İAB) VARLıK VE YÜKÜMLÜLÜKLERINI DEVRALARAK BAŞLAMıŞTıR. FAALIYETE GEÇTIKTEN SONRA BORSA İSTANBUL, VADELI IŞLEMLER VE OPSIYON BORSASıNı KENDISINE DÂHIL ETMIŞTIR.

• BORSA İSTANBUL A.Ş.’NIN FAALIYETLERINE ILIŞKIN BIRTAKıM HUKUKI DÜZENLEMELER VARDıR. BU DÜZENLEMELER ŞÖYLEDIR

- 6362 SAYıLı SERMAYE PIYASASı KANUNU, - 6102 SAYıLı TÜRK TICARET KANUNU,

- BORSALAR VE PIYASA IŞLETICILERININ KURULUŞ, FAALIYET, ÇALıŞMA VE DENETIM ESASLARı HAKKıNDA YÖNETMELIK, - BORSA İSTANBUL A.Ş. BORSACıLıK FAALIYETLERINE ILIŞKIN ESASLAR YÖNETMELIĞI,

- BORSA İSTANBUL’UN IŞLEYIŞINI DÜZENLEYEN YÖNETMELIKLER VE YÖNERGELER.

-

BORSALAR VE PIYASA IŞLETICILERININ KURULUŞ,

FAALIYET, ÇALıŞMA VE DENETIM ESASLARı HAKKıNDA YÖNETMELIK

• BORSALAR VE PIYASA IŞLETICILERININ KURULUŞ, FAALIYET, ÇALıŞMA VE DENETIM ESASLARı HAKKıNDA YÖNETMELIK (BORSA YÖNETMELIĞI); SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNıN, KAMBIYO VE KıYMETLI MADENLER ILE KıYMETLI TAŞLARıN VE SERMAYE PIYASASı KURULU TARAFıNDAN UYGUN GÖRÜLEN DIĞER SÖZLEŞMELERIN, BELGELERIN VE KıYMETLERIN IŞLEM GÖRECEĞI BORSALARıN KURULUŞUNA, SERMAYE YAPıLARıNA, SERMAYE PIYASASı KANUNU KAPSAMıNDA YÜRÜTECEKLERI BORSACıLıK FAALIYETLERI ILE BU FAALIYETLERIN DENETIMINE, FAALIYETLERIN GEÇICI VE SÜREKLI OLARAK DURDURULMASıNA VE PIYASA IŞLETICISINE ILIŞKIN ILKE VE ESASLARı DÜZENLER.

BORSA İSTANBUL A.Ş. BORSACıLıK FAALIYETLERINE ILIŞKIN ESASLAR YÖNETMELIĞI

• İSTANBUL MENKUL KıYMETLER BORSASı YÖNETMELIĞI’NIN (IMKB YÖNETMELIĞI) YÜRÜRLÜKTEN KALKMASı, BORSA İSTANBUL A.Ş. BORSACıLıK FAALIYETLERINE ILIŞKIN ESASLAR YÖNETMELIĞI’NIN (BİAŞ YÖNETMELIĞI) YÜRÜRLÜĞE GIRMESIYLE OLMUŞTUR. BIAŞ YÖNETMELIĞI; SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNıN VE SERMAYE PIYASASı KURULU TARAFıNDAN UYGUN GÖRÜLEN DIĞER SÖZLEŞMELER, BELGELER VE KıYMETLERIN BORSA İSTANBUL BÜNYESINDE GÜVENILIR, ŞEFFAF, ETKIN, ISTIKRARLı, ADIL VE REKABETÇI BIR ORTAMDA IŞLEM GÖRMESINE ILIŞKIN USUL VE ESASLARı DÜZENLER.

BORSA İSTANBUL A.Ş. KıYMETLI MADENLER VE KıYMETLI TAŞLAR ILE ILGILI BORSACıLıK

FAALIYETLERINE ILIŞKIN ESASLAR YÖNETMELIĞI

• BORSA İSTANBUL A.Ş. KıYMETLI MADENLER VE KıYMETLI TAŞLAR ILE ILGILI BORSACıLıK FAALIYETLERINE ILIŞKIN ESASLAR YÖNETMELIĞI (KMKT YÖNETMELIĞI); KıYMETLI MADDENLER ILE KıYMETLI TAŞLARıN GÜVENILIR, ŞEFFAF, ETKIN, ISTIKRARLı BIR ORTAMDA IŞLEM GÖRMESINI SAĞLAMAK ÜZERE BORSA İSTANBUL A.Ş. BÜNYESINDE OLUŞTURULACAK PIYASALAR, PAZARLAR, PLATFORMLAR VE SISTEMLERE ILIŞKIN USUL VE ESASLARı DÜZENLER.

BORSANıN ORTAKLıK YAPıSı -1

• 6362 SERMAYE PIYASASı KANUNU UYARıNCA BORSA İSTANBUL A.Ş.’NIN PAYLARıNıN YÜZDE KıRK DOKUZU HAZINE’YE (DEVLET TÜZEL KIŞILIĞI), YÜZDE 51’I ISE BORSA İSTANBUL’A AITTIR ANCAK AYNı KANUNUA GÖRE SÖZ KONUSU KANUNUN YÜRÜRLÜĞE GIRMESINDEN ITIBAREN 3 YıL SONRA BORSA İSTANBUL’UN PAYLARı HAZINE’YE GEÇECEKTIR. BU KANUNA GÖRE BORSA İSTANBUL’UN PAYLARıNıN GERI KALAN KıSMı DA HAZINE’YE GEÇTIKTEN SONRA 24.01.2017 TARIHLI BAKANLAR KURULU KARARNAMESI ILE HAZINEYE AIT PAYLARıN TÜMÜ 6741 SAYıLı KANUN’A ISTINADEN TÜRKIYE VARLıK FONU’NA GEÇMIŞTIR.

• BORSA İSTANBUL’UN PAY TOPLAMı ŞU AN IÇIN 423.234.000 ADET OLUP HER BIR PAYıN ITIBARI DEĞERI 1 KURUŞTUR VE BU YÜZDEN 42.323.400.000 ADET NAMA YAZıLı PAY BORSA İSTANBUL’DA VARDıR.

BORSANıN ORTAKLıK YAPıSı - 2

• BORSA İSTANBUL HISSE SENETLERI A, B VE C GRUBU HISSELERE AYRıLMıŞ OLUP BU HISSELERE YÜZDE KAÇ ORANLA KIMLERIN SAHIP OLDUĞU AŞAĞıDAKI TABLO ILE GÖSTERILMIŞTIR.

Pay Sahibi Grubu Payın Değeri (TL) Pay Oranı (%)

Türkiye Varlık Fonu A 42.323,40 0,01

Türkiye Varlık Fonu B 311.457.900,60 73,5999

Türkiye Varlık Fonu C 0,41 0,00

Nasdaq OMX B 29.626.380,00 7,00

Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası B 42.323.400,00 10,00

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği C 5.502.042,00 1,30

Borsa İstanbul A.Ş. C 3.349.044,48 0,79

Diğer (Eski İMKB üyeleri, eski Vadeli ve Opsiyon Borsası ortakları, eski İstanbul Altın Borsası üyeleri

C 30.932.909,11 7,31

Toplam 423.234.000,00 100,00

BORSA İSTANBUL’UN ORGANLARı VE YÖNETIMI

• 6102 SAYıLı TÜRK TICARET KANUNU UYARıNCA YÖNETIM KURULU VE GENEL KURUL BORSA İSTANBUL’UN ORGANLARıDıR.

• İLGILI MEVZUAT VE YÖNETIM KURULUNA YARDıMCı OLMAK IÇIN BORSA İSTANBUL’DA IŞIN NITELIĞININ GEREKTIRDIĞI SAYıDA KOMISYON KURULABILIR.

GENEL KURUL

• GENEL KURUL, BORSA İSTANBUL’UN PAY (HISSE) SAHIPLERINDEN OLUŞUR. GENEL KURUL, OLAĞAN VE OLAĞANÜSTÜ OLARAK TOPLANıR. OLAĞAN TOPLANMA, FAALIYET DÖNEMINI IZLEYEN 3 AY IÇINDE OLURKEN OLAĞANÜSTÜ TOPLANMA ŞIRKET IŞLERININ GEREKTIRDIĞI DURUMLARDA YÖNETIM KURULU, TÜRK TICARET KANUNU’NDA DÜZENLENEN HÂLLERDE AZıNLıK PAY SAHIPLERI VE GEREKLI GÖRÜLEN HÂLLERDE SERMAYE PIYASASı KURULUNUN DAVETI ILE OLUR.

• GENEL KURULDA ORGANLARıN SEÇIMI, FINANSAL TABLOLAR, YÖNETIM KURULUNUN YıLLıK RAPORU, KÂRıN KULLANıM ŞEKLI, DAĞıTıLACAK KÂR VE KAZANÇ PAYLARı ORANLARıNıN BELIRLENMESI, YÖNETIM KURULU ÜYELERININ IBRASı (AKLANMASı), FAALIYET DÖNEMINI ILGILENDIREN VE GEREKLI GÖRÜLEN DIĞER KONULAR KARARA BAĞLANıR.

BORSA ÜYELERI VE/VEYA BORSADA IŞLEM YAPMA YETKISI VERILENLER

• BORSADA IŞLEM YAPAN ARACı KURUMLAR GIBI YARDıMCı KURULUŞLAR FAALIYETE GEÇMEK IÇIN SERMAYE PIYASASı KURULUŞUNDAN IZIN ALıRLAR.

• TÜRKIYE CUMHURIYET MERKEZ BANKASı (TCMB) DA BORSADA IŞLEM GÖREBILIR VE TCMB; BORSA DÜZENLEMELERINDE YER ALAN ÜYELIĞE KABUL, IŞLEM YAPMA YETKISI VERILMESI, TEMINAT, DENETIM VE DISIPLINE ILIŞKIN HÜKÜMLERE TABI DEĞILDIR. AYRıCA TCMB; AIDATLAR, EMIRLER VE IŞLEMLERDEN ALıNAN ÜCRET VE BORSA PAYı, KOTA ALMA VE KOTTA KALMA ÜCRETLERI ILE DIĞER ÇEŞITLI ÜCRETLERI ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ ALTıNDA DEĞILDIR.

• BORSADA YER ALAN YARDıMCı KURULUŞ NITELIĞINDEKI YATıRıM KURULUŞLARıNıN HIZMET VE FAALIYETLERI ŞUNLARDıR:

- SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıYLA ILGILI EMIRLERIN ALıNMASı VE ILETILMESI,

- SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıYLA ILGILI EMIRLERIN MÜŞTERI ADı VE HESABıNA VEYA KENDI ADı VE MÜŞTERI HESABıNA GERÇEKLEŞTIRILMESI,

- SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNıN KENDI HESABıNDAN ALıMı VE SATıMı.

BORSA İSTANBUL’DA IŞLEM YAPANLAR

BORSA PIYASALARıNDA IŞLEM YAPANLAR ŞUNLARDıR:

- ARACı KURUMLAR, - TICARI BANKALAR,

- YATıRıM VE KALKıNMA BANKALARı, - KATıLıM BANKALARı.

KıYMETLI MADEN VE TAŞLARıN IŞLEM GÖRDÜĞÜ PIYASA VE PAZARLARDA IŞLEM YAPANLAR ŞUNLARDıR:

A) KıYMETLI MADEN PIYASASı ÜYELERI:

- BANKALAR,

- YETKILI MÜESSESELER,

- KıYMETLI MADEN ARACı KURUMLARı,

- KıYMETLI MADEN ÜRETIMI VE TICARETI ILE UĞRAŞAN A.Ş.’LER.

B) KıYMETLI MADEN ÖDÜNÇ PIYASASı ÜYELERI:

- BANKALAR,

- - KıYMETLI MADEN ÜRETIMI VE TICARETI ILE UĞRAŞAN A.Ş.’LER.

C) ELMAS VE KıYMETLI TAŞ PIYASASı ÜYELERI:

- KUYUMCULUK SEKTÖRÜ ÜYELERI,

- ESKI İSTANBUL ALTıN BORSASı ÜYELERI.

BORSA İSTANBUL YÖNETIM KURULU -1

• BORSA İSTANBUL’UN YÖNETIM KURULU ÜYELERI, 4’Ü BAĞıMSıZ OLMAK ÜZERE TOPLAM 10 KIŞIDIR. BORSA İSTANBUL’UN YÖNETIM KURULU ÜYELERININ 2’SI (IKISI) A GRUBU HISSELERE SAHIP GENEL KURUL ÜYELERI, 3’Ü (ÜÇÜ) C GRUBU HISSELERE SAHIP GENEL KURUL ÜYELERI VE GERI KALAN 5’I (BEŞI) ISE HISSE GRUPLARıNA BAKıLMAKSıZıN GENEL KURUL ÜYELERI TARAFıNDAN SEÇILIR.

• GENEL KURUL, YÖNETIM KURULU BAŞKANıNı SEÇER. YÖNETIM KURULU, HER YıL OLAĞAN GENEL KURULUN YAPıLMASıNı IZLEYEN ILK TOPLANTıDA KENDI ÜYELERINDEN BIRINI YÖNETIM KURULU BAŞKANıNıN BULUNMADıĞı ZAMANLARDA BAŞKANA VEKÂLET ETMEK IÇIN BIR YÖNETIM KURULU BAŞKAN VEKILI OLARAK SEÇER.

• YÖNETIM KURULU BAŞKANıNıN TEKLIFI ÜZERINE, GEREKLI NITELIKLERI TAŞıYAN BIR YÖNETIM KURULU ÜYESI GENEL MÜDÜR OLARAK SEÇILIR. GENEL MÜDÜRÜN GÖREV SÜRESI, YÖNETIM KURULUNDA BULUNDUĞU SÜRE KADARDıR.

BORSA İSTANBUL YÖNETIM KURULU - 2

• YÖNETIM KURULUNUN BAŞLıCA GÖREV VE YETKILERI ŞUNLARDıR:

- ŞIRKET TARAFıNDAN HAZıRLANMASı GEREKEN VE ŞIRKETIN YETKISINDE BULUNAN YÖNETMELIKLERI KARARA BAĞLAMAK, - ŞIRKETE ILIŞKIN IÇ MEVZUAT NITELIĞINDEKI YÖNERGELERI VE UYGULAMA ESASLARıNı YÜRÜRLÜĞE KOYMAK,

- BORSADA IŞLEM YAPMA YETKISI VERILMESI VE BUNA ILIŞKIN YETKILENDIRME BAŞVURULARıNı KARARA BAĞLAMAK VE GEREKTIĞINDE BORSADA IŞLEM YAPMA YETKISININ GEÇICI VEYA SÜREKLI IPTALINE KARAR VERMEK,

- SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNıN VE DIĞER ÜRÜNLERIN BORSA KOTUNA ALıNMASı VEYA BORSADA IŞLEM GÖRMESI ILE ILGILI BAŞVURULARı KARARA BAĞLAMAK,

- SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNıN VE DIĞER ÜRÜNLERIN IŞLEM GÖRECEĞI PIYASALAR VE PLATFORMLARDA SISTEMLER OLUŞTURMAK VE KURMAK, BUNLARı GEREKTIĞINDE KALDıRMAK VE BUNLARA ILIŞKIN HER TÜRLÜ USUL VE ESASLARı DÜZENLEMEK,

- KENDISINE YARDıMCı OLMAK ÜZERE KURULACAK KOMITELER VE KOMISYONLARA KARAR VERMEK, ÜYELERINI SEÇMEK, BUNLARıN SEÇILMELERINE VE ÇALıŞMALARıNA ILIŞKIN USUL VE ESASLARı BELIRLEMEK, FAALIYETLERINI DEVAMLı OLARAK DENETLEMEK,

- BORSA IŞLEMLERINDE ÇıKABILECEK UYUŞMAZLıKLARı INCELEYEREK SONUÇLANDıRMAK,

- BORSADA IŞLEM YAPMAYA YETKILI GERÇEK VE TÜZEL KIŞILERE VEYA BUNLARıN TEMSILCILERINE GEREKTIĞINDE DISIPLIN CEZASı VERMEK,

- KOTTA KALMA VEYA BORSADA IŞLEM GÖRME KONUSUNDA BELIRLENEN KURALLARA VE BU AMAÇLA ALıNAN TEDBIRLERE UYMAYANLARA GEREKLI YAPTıRıMLARı UYGULAMAK, GEREKTIĞINDE SERMAYE PIYASASı ARAÇLARı VE ÜRÜNLERINI KOTTAN ÇıKARMAK VEYA BORSADA IŞLEM GÖRMELERINE SON VERMEK,

- BORSA IŞLEMLERINE ILIŞKIN GÖZETIM SISTEMINI KURMAK,

- ŞIRKETIN TEŞKILATı, BIRIMLERI, ORGANIZASYONU, YÖNETIMI, YÖNETIMIN DEVRI, GÖREV TANıMLARı, YETKI VE SORUMLULUKLARı ILE GÖREVLILERIN VE PERSONELIN ÇALıŞMA USUL VE ESASLARıNı BELIRLEMEK,

- ŞIRKETIN PERSONEL KADROSUNA, GENEL MÜDÜR, KOMITELER VE KOMISYONLAR ÜYELERI VE ÇALıŞANLARıNıN ÜCRET, ÖZLÜK HAK VE YARDıMLARıNA ILIŞKIN DÜZENLEMELERI KARARA BAĞLAMAK,

BORSA İSTANBUL YÖNETIM KURULU - 3

- ŞIRKET PERSONELININ IŞE ALıNMALARı, IŞTEN ÇıKARıLMALARı, NITELIKLERI KONULARıNıN YÖNERGE ILE DÜZENLEMEK, - ŞIRKETIN BÜTÇESINI VE PERSONEL KADROSUNU KESINLEŞTIRMEK;

- ŞIRKETIN GELIR KALEMLERININ MIKTAR VE ORANLARı ILE BUNLARıN TAHSIL ZAMANLARıNı TESPIT ETMEK,

- ŞIRKETIN FINANSAL TABLOLARı VE YıLLıK FAALIYET RAPORUNU GÖRÜŞÜP KARARA BAĞLAMAK VE KÂR DAĞıTıMıNA ILIŞKIN ÖNERISIYLE BIRLIKTE GENEL KURULA SÜRMEK, - YETKISINDEKI SATıN ALMA, SATMA, YAPıM VE KIRALAMA ILE BUNLARıN FINANSMANı KONULARıNDAKI ÖNERILERI GÖRÜŞÜP KARARA BAĞLAMAK,

- YÖNETIM KURULU BAŞKANıNıN ÖNERISI ÜZERINE GENEL MÜDÜRÜ ATAMAK, GENEL MÜDÜRÜN ÖNERISI ÜZERINE BIRINCI DERECE IMZAYA YETKILI GENEL MÜDÜR YARDıMCıSı VE MÜDÜR ILE BUNLARıN DENGI PERSONELIN ATAMASıNı YAPMAK,

- SERMAYE PIYASASı KURULU TARAFıNDAN BELIRLENEN KURUMSAL YÖNETIM ILKELERINE UYGUN OLMAK ŞARTıYLA SULH, IBRA, FERAĞ, TAHKIM, BAĞıŞ VE YARDıM DA DÂHIL OLMAK ÜZERE BORSA İSTANBUL’UN ÜÇÜNCÜ KIŞILERLE OLAN ALACAKLARı, HAKLARı VE BORÇLARı HAKKıNDA HER TÜRLÜ IŞLEME KARAR VERMEK,

- BORSA İSTANBUL’UN KARŞı KARŞıYA BULUNDUĞU RISKLERIN YÖNETIMINE ILIŞKIN STRATEJI VE POLITIKALARA KARAR VERMEK, RISKLERIN ETKIN BIR ŞEKILDE YÖNETILMESI IÇIN GEREKLI ÖNLEMLERI ALMAK,

- YABANCı BORSALAR VEYA KURULUŞLARLA IŞ BIRLIĞI ANLAŞMALARı YAPMAK, - PERSONELIN TEMSIL VE IMZA SıNıRLARıNı BELIRLEMEK,

- ŞUBELER, BÜROLAR VE TEMSILCILIKLERIN AÇıLMASı, NAKLI, BIRLEŞTIRILMESI VE KAPATıLMASı HAKKıNDA KARARA VERMEK VE BUNLARıN YETKILERINI VE ÇALıŞMA USUL VE ESASLARıNı TESPIT ETMEK, - BORSA İSTANBUL’UN ÇALıŞMALARı HAKKıNDA GENEL MÜDÜRDEN BILGI ISTEMEK, ÇALıŞMA SONUÇLARıNı DEĞERLENDIRMEK VE ÖZEL DENETIM YAPıLMASıNı ISTEMEK,

- KENDI ÇALıŞMA KURAL VE YÖNTEMLERINI SAPTAMAK, - MEVZUATLA VERILEN ÇEŞITLI IŞLERI YAPMAK.

KOMITELER

• BORSA İSTANBUL’UN YÖNETIM KURULU KARARı ILE BORSA İSTANBUL BÜNYESINDE KURUMSAL YÖNETIM KOMITESI, DENETIM KOMITESI, RISKIN ERKEN SAPTANMASı KOMITESI, UYUŞMAZLıK KOMITESI VE DISIPLIN KOMITESI KURULMUŞTUR.

DENETIM KOMITESI

• BORSA İSTANBUL’UN FINANSAL TABLOLAR VE MUHASEBE SISTEMININ DENETIMI ILE BAĞıMSıZ DıŞ DENETIM FIRMASıNıN ATANMASı, BORSA İSTANBUL’UN BAĞıMSıZ DENETIM VE IÇ KONTROL VE IÇ DENETIM MEKANIZMALARıNı GÖZETMEK VE DENETLEMEK ÜZERE BORSA İSTANBUL NEZDINDE DENETIM KOMITESI KURULMUŞ VE FAALIYETINE DEVAM ETMEKTEDIR.

• DENETIM KOMITESI 3 ÜYEDEN OLUŞUP ÜYELERI AYRıCA BORSA İSTANBUL YÖNETIM KURULU ÜYESIDIR.

KURUMSAL YÖNETIM KOMITESI

• BORSA İSTANBUL NEZDINDE KURUMSAL YÖNETIM KOMITESI, BORSA İSTANBUL’UN KURUMSAL YÖNETIM ILKELERINE UYUP UYMADıĞıNı DENETLER VE GEREKLI KONULARDA YÖNETIM KURULUNA KURUMSAL YÖNETIM UYGULAMALARıNı IYILEŞTIRICI ÖNERILERDE BULUNUR.

• KURUMSAL YÖNETIM KOMITESI, 3 ÜYEDEN OLUŞUP ÜYELERI AYRıCA BORSA İSTANBUL YÖNETIM KURULU ÜYESIDIR.

RISKIN ERKEN TESPITI KOMITESI

• BORSA İSTANBUL’UN VARLıĞı VE GELIŞIMINE KARŞı OLUŞABILECEK RISKLERI ERKEN TEŞHIS ETME VE YAPıLAN TEŞHISLERLE ILGILI GEREKLI TEDBIRLERIN ALıNMASı AMACıYLA ÇALıŞMA YAPAN KOMITE RISKIN ERKEN TESPITI KOMITESIDIR.

• RISKIN ERKEN TESPITI KOMITESI, 3 ÜYEDEN OLUŞUP ÜYELERI AYRıCA BORSA İSTANBUL’UN YÖNETIM KURULU ÜYELERIDIR.

UYUŞMAZLıK KOMITELERI

- SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNA DAIR PLATFORMLAR VE PAZARLARDA,

- KıYMETLI MADENLER PIYASASı VE KıYMETLI MADENLER ÖDÜNÇ PIYASASıNDA,

YAPıLAN IŞLEMLERE ILIŞKIN BORSADA IŞLEM GÖREN YARDıMCı KURULUŞLARıN KENDI ARALARıNDA VEYA MÜŞTERILERIYLE OLAN UYUŞMAZLıKLAR, SERMAYE PIYASASı ARAÇLARı UYUŞMAZLıK KOMITESI ILE KıYMETLI MADENLER PIYASASı VE KıYMETLI MADENLER ÖDÜNÇ PIYASASı UYUŞMAZLıK KOMITESINDE ÇÖZÜLÜR.

UYUŞMAZLıĞA KONU ILK BORSA IŞLEMININ YAPıLDıĞı TARIHTEN ITIBAREN 2 YıL IÇINDE UYUŞMAZLıK KOMITESINE BAŞVURULMAZSA BU IŞLEM BORSA İSTANBUL’CA INCELENMEZ.

DISIPLIN KOMITELERI -1

- SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNA DAIR PLATFORMLAR VE PAZARLARDA,

- KıYMETLI MADENLER PIYASASı, KıYMETLI MADENLER ÖDÜNÇ PIYASASıNDA ILE ELMAS VE KıYMETLI TAŞ PIYASASı

YAPıLAN IŞLEMLERE ILIŞKIN BORSADAKI YARDıMCı KURULUŞLAR ILE BUNLARıN TEMSILCILERI HAKKıNDA DISIPLIN SORUŞTURMASı YAPMAYA SERMAYE PIYASASı ARAÇLARı DISIPLIN KOMITESI ILE KıYMETLI MADENLER VE KıYMETLI TAŞLAR PIYASASı DISIPLIN KOMITESI YETKILIDIR.

BORSADA HILELI IŞLERE KARıŞAN VE DÜZENI BOZAN IŞLEM GÖREN MÜESSESELER ILE BUNLARıN TEMSILCILERINE ŞU DISIPLIN CEZALARı BORSA İSTANBUL YÖNETIM KURULUNUN ONAYı ILE VERILEBILIR:

- UYARı: ILGILIYE DAVRANıŞLARı VE IŞINDE DAHA DIKKATLI OLMASıNıN BIR YAZı ILE BILDIRILMESI UYARı DISIPLIN CEZASıDıR.

- KıNAMA: ILGILIYE DAVRANıŞLARı VE IŞINDE KUSURLU BIR ŞEKILDE HATA YAPTıĞıNıN YAZı ILE BILDIRILMESI KıNAMA DISIPLIN CEZASıDıR.

- PARA CEZASı: ILGILIYE 5.000 TL ILE 50.000 TL ARASıNDA PARA CEZASı VERILMESI PARA CEZASıNA DAIR DISIPLIN CEZASıDıR.

- İŞLEM YAPMA YETKISININ VE TEMSILCILIĞIN GEÇICI OLARAK KALDıRıLMASı: ILGILININ, YÖNETIM KURULUNCA BELIRLENECEK 3 AYı GEÇMEYEN BIR SÜRE KAPSAMıNDA BORSAYA AIT BIR VEYA BIRDEN FAZLA PLATFORMDA IŞLEM YAPMA YETKISININ/TEMSILCILIĞININ KALDıRıLMASı IŞLEM YAPMA YETKISININ VE TEMSILCILIĞIN GEÇICI OLARAK KALDıRıLMASı DISIPLIN CEZASıDıR.

- İŞLEM YAPMA YETKISININ/ TEMSILCILIĞIN IPTAL EDILMESI: ILGILININ IŞLEM YAPMA YETKISININ VE TEMSILCILIĞININ BORSADA KALDıRıLMASı IŞLEM YAPMA YETKISININ/TEMSILCILIĞIN IPTAL EDILMESI DISIPLIN CEZASıDıR.

DISIPLIN KOMITELERI -2

- DISIPLIN CEZALARıNı GEREKTIREN DURUMLAR ŞUNLARDıR:

A) UYARı:

- BORSA DÜZENLEMELERININ, BORSACA ALıNAN KARARLARıN VEYA MÜŞTERI EMIRLERININ YERINE GETIRILMESINDE DIKKAT VE ÖZEN GÖSTERMEMEK,

- BORSA DÂHILINDE GENEL AHLAK, TERBIYE VE NEZAKET KURALLARıNA AYKıRı DAVRANMAK,

- BORSANıN VEYA BORSADA GÖREV YAPANLARıN ÇALıŞMA DÜZENINI VE DISIPLININI BOZUCU ŞEKILDE DAVRANMAK.

B) KıNAMA:

- BORSA DÜZENLEMELERININ, BORSACA ALıNAN KARARLARıN VEYA MÜŞTERI EMIRLERININ YERINE GETIRILMESINDE KUSURLU DAVRANMAK, - BORSANıN VEYA BORSA PERSONELININ IMAJıNı VE ITIBARıNı ZEDELEYICI MAHIYETTE ASıLSıZ BEYANDA VEYA YAYıNDA BULUNMAK.

C) PARA CEZASı:

- TEMSILCILERININ VEYA DIĞER PERSONELIN SUIISTIMALLERINE VEYA YOLSUZLUKLARıNA DENETIM EKSIKLIĞI SONUCU SEBEBIYET VERMEK, - YÖNETICILERININ VE ÇALıŞANLARıNıN PIYASA BOZUCU EYLEMLERIYLE ILGILI OLARAK SERMAYE PIYASASı KANUNU’NDA VE SERMAYE PIYASASı

KURULUNCA YAPıLAN DÜZENLEMELERDE BELIRTILEN FIILLERI IŞLEMLERINI ÖNLEYICI TEDBIRLERI ALMAMAK,

- BORSA DÜZENLEMELERININ, BORSACA ALıNAN KARARLARıN VEYA MÜŞTERI EMIRLERININ YERINE GETIRILMEMESINDE KASıTLı DAVRANMAK, - BORSA DAHILINDE KIŞILERE SÖVMEK, HAKARET ETMEK VEYA TEHDITTE BULUNMAK,

- BORSA VEYA BORSA PERSONELI TARAFıNDAN ISTENECEK BILGILERI, BELGELERI VE ELEKTRONIK ORTAMDA TUTULANLAR DÂHIL KAYıTLARı ZAMANıNDA VEYA ISTENEN ŞEKILDE VERMEMEK

- BORSAYA SARHOŞ VEYA UYUŞTURUCU MADDE ETKISINDE GELMEK, BORSADA ALKOLLÜ IÇKI IÇMEK VEYA UYUŞTURUCU MADDE KULLANMAK.

DISIPLIN KOMITELERI - 3

D) İŞLEM YAPMA YETKISININ VEYA TEMSILCILIĞIN GEÇICI OLARAK KALDıRıLMASı:

- BORSA İSTANBUL YÖNETMELIĞI’NIN 29’UNCU MADDESININ 4’ÜNCÜ FıKRASıNA SÜREKLILIK ARZ EDECEK ŞEKILDE AYKıRı DAVRANMAK,

- BORSA DÂHILINDE KIŞILERE VEYA MAL VARLıKLARıNA FIILI SALDıRıDA BULUNMAK,

- BORSA PERSONELINE GÖREVLERI ESNASıNDA VEYA GÖREVLERI NEDENIYLE SÖVMEK, HAKARET ETMEK VEYA TEHDITTE BULUNMAK, - BORSANıN MALıNA KASıTLı OLARAK ZARAR VERMEK,

- TEMERRÜDE DÜŞEREK YÜKÜMLÜLÜĞÜN, BORSA İSTANBUL YÖNETIM KURULUNCA BELIRLENECEK BIR TUTARıN ÜZERINDE OLACAK ŞEKILDE TEMINATTAN KARŞıLANMASıNA AYNı PIYASADA, PLATFORMDA BIR YıL IÇINDE IKI DEFA SEBEBIYET VERMEK,

- BORSA VEYA BORSA PERSONELI TARAFıNDAN ISTENECEK BILGILERI, BELGELERI VE ELEKTRONIK ORTAMDA TUTULANLAR DÂHIL KAYıTLARı VERMEMEK YA DA BUNLARı KASıTLı OLARAK EKSIK, YANLıŞ VEYA YANıLTıCı MAHIYETTE VERMEK, INCELEMELERE VEYA DENETIMLERE MÜSAADE ETMEMEK YA DA GEREKLI YARDıMı VE KOLAYLıĞı GÖSTERMEMEK,

- BORSADA SERMAYE PIYASASı KANUNU’NUN 106 VE 107’NCI MADDELERINDE TANıMLANAN SUÇLARA YÖNELIK FIILLER ILE PIYASA BOZUCU EYLEMLERLE ILGILI OLARAK SERMAYE PIYASASı KANUNU VE SERMAYE PIYASASı KURULUNCA YAPıLAN DÜZENLEMELERDE BELIRTILEN FIILLERE UYAN NITELIKTE ALıM VEYA SATıM YAPMAK, EMIR VERMEK, EMIR IPTAL ETMEK, EMIR DEĞIŞTIRMEK VEYA HESAP HAREKETLERI GERÇEKLEŞTIRMEK YA DA MÜŞTERILERININ BU FIILLERI IŞLEMESINE BILEREK KOLAYLıK GÖSTERMEK, IMKÂN VERMEK VE/VEYA YARDıMCı OLMAK.

DISIPLIN KOMITELERI - 4

E) IŞLEM YAPMA YETKISININ VEYA TEMSILCILIĞIN IPTAL EDILMESI:

- 5237 SAYıLı TÜRK CEZA KANUNU’NUN 53’ÜNCÜ MADDESINDE BELIRTILEN SÜRELER GEÇMIŞ OLSA BILE;

KASTEN IŞLENEN BIR SUÇTAN DOLAYı BEŞ YıL VEYA DAHA FAZLA SÜREYLE HAPIS CEZASıNA YA DA DEVLETIN GÜVENLIĞINE KARŞı SUÇLAR, ANAYASAL DÜZENE VE BU DÜZENIN IŞLEYIŞINE KARŞı SUÇLAR, ZIMMET, IRTIKAP, RÜŞVET, HıRSıZLıK, DOLANDıRıCıLıK, SAHTECILIK, GÜVENI KÖTÜYE KULLANMA, HILELI IFLAS, IHALEYE FESAT KARıŞTıRMA, EDIMIN IFASıNA FESAT KARıŞTıRMA, BILIŞIM SISTEMLERINI ENGELLEME, BOZMA, VERILERI YOK ETME VEYA DEĞIŞTIRME, BANKA VE KREDI KARTLARıNıN KÖTÜYE KULLANıLMASı, SUÇTAN KAYNAKLANAN MAL VARLıĞıNı AKLAMA, KAÇAKÇıLıK, VERGI KAÇAKÇıLıĞı VEYA HAKSıZ MAL EDINME SUÇLARıNDAN MÂHKUM OLMAK,

- BORSAYı VEYA BORSA PERSONELINI ZOR DURUMA DÜŞÜRMEK, KENDI KUSURUNU ÖRTMEK VEYA MENFAAT SAĞLAMAK AMACıYLA BORSAYA AIT BELGELERI VE KAYıTLARı TAHRIF ETMEK VEYA YOK ETMEK,

CEZALARıN BELIRLENMESI VE UYGULANMASıNA DAIR GENEL HÜKÜMLER

• İŞLEM YAPMA YETKISININ VEYA TEMSILCILIĞIN GEÇICI OLARAK KALDıRıLMASı VEYA IPTALI DISIPLIN CEZALARı KAPSAMıNDA DISIPLINE KONU FIILIN IŞLENDIĞINE DAIR SOMUT DELILLERE DAYALı KUVVETLI BIR ŞÜPHE VARSA IŞLEM YETKISI VERILENLER VEYA BUNLARıN TEMSILCILERIN IŞLEM YAPMA YETKILERI NIHAI KARAR VERILENE KADAR VE DERHAL YÖNETIM KURULU ONAYıNA SUNULMAK ÜZERE GENEL MÜDÜR TARAFıNDAN GEÇICI OLARAK KALDıRıLABILIR.

• İLGILILER HAKKıNDA IŞLEM YAPMA YETKISI VEYA TEMSILCILIĞIN GEÇICI OLARAK KALDıRıLMASı VE IPTAL EDILMESI DISIPLIN CEZALARı VERILDIKTEN SONRA BU DURUM SERMAYE PIYASASı KURULU VE ILGISINE GÖRE TÜRKIYE SERMAYE PIYASASı BIRLIĞINE ILETILIR.

• DISIPLIN CEZASıNA HÜKMEDILDIKTEN SONRA 1 YıL IÇINDE AYNı CEZAYı GEREKTIRECEK BAŞKA BIR FIIL IŞLENIRSE UYGULANACAK DISIPLIN CEZASı BIR DERECE ARTıRıLıR.

SORUŞTURMA VE DISIPLIN CEZASı VERME ZAMANAŞıMı

• DISIPLIN CEZASıNı GEREKTIREN FIILIN BORSA TARAFıNDAN ÖĞRENILDIĞI TARIHTEN ITIBAREN 1 YıL IÇINDE, HER HALÜKÂRDA BU FIILIN IŞLENDIĞI TARIHTEN ITIBAREN 2 YıL GEÇTIKTEN SONRA DISIPLIN SORUŞTURMASıNA BAŞLANAMAZ.

• HER KOŞULDA DISIPLIN CEZASıNı GEREKTIRDIĞI FIILIN IŞLENDIĞI TARIHTEN ITIBAREN 3 YıL GEÇTIKTEN SONRA DISIPLIN CEZASı VERILEMEZ.

• YÖNETIM KURULU KARAR TARIHINDEN ITIBAREN 3 YıL IÇINDE UYGULANMAYAN DISIPLIN CEZASı DÜŞER.

• DISIPLIN CEZASıNı GEREKTIREN FIIL AYNı ZAMANDA BIR SUÇ ISE KANUNDA SUÇ IÇIN ÖNGÖRÜLEN DAHA UZUN ZAMANAŞıMı SÖZ KONUSU DISIPLIN CEZASı IÇIN UYGULANıR.

DISIPLIN VE ADLI SORUŞTURMANıN BIRLIKTE YÜRÜTÜLMESI

• İLGILILER HAKKıNDA ADLI SORUŞTURMANıN YÜRÜTÜLMESI, AYRıCA DISIPLIN SORUŞTURMASıNıN YAPıLMASıNı ENGELLEMEZ.

UYARI KINAMA PARA CEZASI İşlem yapma yetkisinin veya temsilciliğinin geçici olarak kaldırılması

İşlem yapma yetkisinin veya temsilciliğinin iptal edilmesi Dikkat ve özen göstermemek Borsaca alınan kararların veya

müşteri emirlerinin yerine

getirilmesinde kusurlu davranmak

Temsilcilerinin veya diğer personelinin suiistimallerine veya

yolsuzluklarına,denetim eksikliği sonucu sebebiyet vermek.

Borsa dahilinde kişilere veya malvarlıklarına fiili saldırıda bulunmak.

Kasten işlenen suçtan dolayı 5 yıl vaya daha fazla süreyle hapis cezasına yada devietin güvenliğine karşı suçlar,anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar,yüz kızartıcı suçlardan mahkum olmak.

Genel ahlak ,terbiye,ve nezaket kurallarına aykırı davranmak

Borsanın veya Borsa personelinin imajını ve itibarını zedeleyici mahiyette asılsız beyanda veya yayında bulunmak.

Piyasa bozucu eylemlerle ilgili önleyici tedbir almak.

Borsa personeline görevleri

esnasında veya görevleri nedeniyle sövmek, hakaret etmek,tehdit etmek.

Borsayı veya Borsa personelini zor duruma düşürmek,kendi kusurunu örtmek veya menfaat sağlamak amacıyla Borsaya ait belgeleri ve kayıtları tahrif etmek veya yok etmek.

Borsada görev yapanların çalışma düzenini bozucu şekilde davranmak

BORSA dahilinde kişilere

sövmek,hakaret etmek veya tehditte bulunmak

Borsanın malını kasıtlı zarar vermek

Emirlerin yerine getirilmemesinde kasıtlı davranmak

Temerrüde düşerek yükümlülüğün teminattan karşılanmasına bir yıl içinde iki defa sebebiyet vermek.

Borsaya sarhoş,veya uyuşturucu madde etkisinde gelmek ve kullanmak

Bilgileri,belgeleri,ve elektronik ortamda tutulanlar dahil kayıtları vermemek yada bunları kasıtlı olarak eksik,yanlış veya yanıltıcı mahiyette vermek.

Bilgileri,belgeleri ve elektronik ortamda tutanlar dahil kayıtları zamanında veya istenen şekliyle vermemek.

Piyasa dolandırıcılığı faaliyetinde bulunmak.

SORU:

• BORSA İSTANBUL DA FAALIYETTE BULUNAN KIŞI YADA KURUMLARA DISIPLIN CEZASıNı

GEREKTIREN FIILIN GERÇEKLEŞTIRILDIĞI TARIHTEN ITIBAREN NE KADAR SÜRE GEÇTIKTEN SONRA DISIPLIN SORUŞTURMASıNA GIRMEZ?

• A)5 YıL

• B)3 YıL

• C)3 AY

• D)2 YıL

• E)6 AY

BORSA İSTANBUL PAY PIYASASı

• PAY LAR;ANONIM ORTAKLıKLARCA IHRAÇ EDILEN VE ANONıM ORTAKLıK SERMAYE PAYıNı TEMSIL EDEN KıYMETLI EVRAK NITELIĞINDE SENETTIR.

• PAY SAHIBI OLMAK,ŞIRKETE ORTAK OLMAYı IFADE ETMEKTEDIR.

• BORSA ISTANBUL TEMEL ILKESI GÜVEN,ŞEFFAFLıK,VE YATıRıMCıNıN KORUNMASı TEMEL ILKEDIR.

• SEANS:BIR MENKUL KıYMETIN ,IGILI OLDUĞU PAZARDA,IŞLEMLERIN BAŞLATıLDıĞı AN ILE BITIRLDIĞI AN ARASıNDA GEÇEN SÜRE DIR.,

• İŞLEM MIKTARı:BIR SEANSTA VEYA BELIRLI BİR DÖNEMDE ALıNıP SATıLAN MENKUL KıYMET ADEDIDIR.

• İŞLEM HACMI:GERÇEKLEŞEN HER SÖZLEŞMEDEKI IŞLEM MIKTARı(PAY SENEDI SAYıLARı) ILE IŞLEM FIYATLARıNıN ÇARPıLMASı SONUCU BULUNAN MIKTARDıR.

• İŞLEM BIRIMI:BIR SERMAYE PIYASASı ARCıNıN,KENDISI YADA KATLARı ILE IŞLEM YAPıLABILECEK ASGARI SAYıSıNı YADA DEĞERINI IFADE EDER..

• PAY SENETLERI PIYASASıNDA IŞLEM BIRIMI LOT KULLANıLıR..

• 1 LOT 1 ADET PAY SENEDI VEYA 1 TL NOMINAL DEĞERLI PAY SENEDINE DENKTIR.

PAY SAHİBİNİN HAKLARI

• KAR PAYI HAKKI:PAY,SAHIBINE ŞIRKETIN YıLLıK NET KARıNDAN PAY ALMA HAKKı VERIR.GENEL KURULUNDA KAR DAĞıTıM KARARı ALıNMASı DURUMUNDA PAY SAHIPLERINE TEMETTÜ ÖDEMESI YAPıLıR.

• YENI PAY ALMA HAKKı (RÜÇHAN HAKKı): BORSADA IŞLEM GÖREN ŞIRKETLERIN BEDELLI PAY ARTıRıMıNA GITMESI DURUMUNDA MEVCUT PAY SAHIPLERINE ARTıRıLAN BU PAYLARDAN ÖNCELIKLI ALıM HAKKı TANıMASı YENI PAY ALMA HAKKıDıR.RÜÇHAN HAKKı KULLANıM SÜRESI ENAZ 15 ,ENÇOK 60 GÜNDÜR.

• TASFIYE BAKIYESINE KATıLMA HAKKı:PAY SAHIBI,ŞIRKETIN TASFIYESI EDILMESI SONUCUNDA BAKIYE KALMASı HALINDE,SÖZKONUSU BAKIYEYE PAYı ORANıNDA IŞTIRAK EDER.

• ŞIRKET YÖNETIMINE KATıLMA HAKKı:GENEL KURULA KATıLARAK YÖNETIM KURULUNU SEÇME VE BU KURULA SEÇILME HAKKıNA SAHIPTIR.

• OY HAKKı:HER PAY SAHIBI BIR OYA SAHIPTIR.ESAS SÖZLEŞMEDE BELIRTMEK KAYDı ILE BIR PAYıN OY HAKKı ARTıRıLABILMEKTEDIR.

• BILGI ALMA HAKKı:YATıRıMCıNıN ŞIRKETLE ILGILI BILGILERE ULAŞABILMESI ESASTıR.BILGI ALMA HAKKı ESAS SÖZLEŞME ILE ENGELLENEMZ VE SıNıRLANDıRıLAMAZ.

İŞLEM GÖRECEK SERMAYE PIYASASı ARAÇLARı

• PAYLAR

• YENI PAY ALMA KUPONLARı

• BORSA YATıRıM FONLARı

• YATıRıM KURULUŞLARı VARANTLARı

• YATıRıM KURULUŞU SERTIFIKALARı

• SAHIPLIĞE DAYALı KIRA SERTIFIKALARı

• GAYRıMENKUL SERTIFIKALARı

• GAYRıMENKUL YATıRıM FONU VE GIRIŞIM SERMAYESI YATıRıM FONU

PAZARLAR, OLA ĞANDıŞı DURUMLAR VE BORSA DıŞı

IŞLEMLER

BIRINCIL PIYASA IŞLEMLERI

• PAYLAR ILE BORSA İSTANBUL YÖNETIM KURULUNCA UYGUN GÖRÜLEN SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNıN BIRINCIL PIYASADA HALKA ARZı GERÇEKLEŞIR.

• BORSADA HALKA ARZ YOLUYLA BIRINCIL PIYASADA SATıŞ YAPMAK ISTEYEN PAY VEYA SERMAYE PIYASASı IHRAÇÇıSıNıN VEYA ILGILI YATıRıM KURULUŞUNUN, SPK KAYDA ALMA BELGESI ILE İSTANBUL BORSA GENEL MÜDÜRLÜĞÜNCE BELIRLENMIŞ BELGE VE BILGILER ILE BIRLIKTE BORSAYA YAPACAĞı BAŞVURUNUN UYGUN GÖRÜLMESI DURUMUNDA IŞLEMIN YAPıLACAĞı TARIHTEN EN AZ IKI IŞ GÜNÜ ÖNCE BU DURUM KAP’TA ILAN EDILIR.

• BORSADA IŞLEM GÖREN ŞIRKETLERIN BEDELLI SERMAYE ARTıRıMLARı SONUCU YENI PAY ALMA HAKKıNı BU ŞIRKETIN ORTAKLARıNıN KULLANMASıNDAN SONRA GERIYE KALAN PAYLARıN BORSA’DA SATıŞı KAP’TA EN AZ BIR GÜN ÖNCE ILAN EDILIR.

• SERMAYE PIYASASı KURULU AKSINI ÖNGÖRMEDIKÇE BIRINCIL PIYASADA SATıŞA KONU OLAN PAYLARıN ITIBARI DEĞERI (SENET ÜZERINDE YAZıLı DEĞER) 1 TL’NIN ALTıNDA OLAMAZ.

PAYLARı BORSADA ILK DEFA IŞLEM GÖRECEK OLAN ORTAKLıKLARıN BIRINCIL PIYASASı ILE BORSADA HALKA

ARZDA UYGULANAN IŞLEM YÖNTEMLERI VE IŞLEYIŞ ESASLARı

• BORSADA ILK DEFA BIRINCIL PIYASADA PAYLARıNı HALKA ARZ EDECEK OLANLAR, SEANS SAATLERI DÂHILINDE, SÜREKLI IŞLEM, SABIT FIYAT VE DEĞIŞKEN FIYAT YÖNTEMLERI ILE PAYLARıNı HALKA ARZ EDEBILIR.

SÜREKLI IŞLEM YÖNTEMI

• BORSADA SÜREKLI IŞLEM YÖNTEMIYLE BİRİNCİL PİYASADA İLK DEFA PAYLARINI HALKA ARZ EDECEK ŞİRKETLERİN BUNA DAİR SATIŞ İŞLEMLERİNİN 2 GÜNDE TAMAMLANMASI ESASTıR.

ANCAK BORSA ÜYESININ SATıŞıN TAMAMLANABILMESI IÇIN 2 GÜNDEN DAHA FAZLA BIR SÜRE BELIRLEMESI DE MÜMKÜNDÜR.

• BORSA İSTANBUL YÖNETIM KURULUNUN KARARı SONUCU SÜREKLI SATıŞ YÖNTEMI ILE BORSADA ILK DEFA HALKA ARZ EDILMIŞ PAYLAR SATıŞ SÜRELERININ BITMESINDEN SONRA BORSANıN ILGILI PAZARLARıNDA IŞLEM GÖRMEYE BAŞLARLAR.

PAYLARı BORSADA IŞLEM GÖRMEKTE OLAN ORTAKLıKLARıN BIRINCIL PIYASASı

• KULLANıLMAYAN YENI PAY ALMA HAKLARı SONRASı KALAN PAYLAR ILE ORTAKLıKLARıN YENI PAY ALMA HAKLARıNıN KıSıTLANMASı SONUCUNDA ARTıRAN SERMAYEYI TEMSIL EDEN PAYLAR, SERMAYE PIYASASı KURULU KAYDıNA ALıNDıKTAN SONRA BORSADA HALKA ARZ EDILEBILIR.

• BORSADA IŞLEM GÖREN ORTAKLıKLARıN SERMAYE ARTıRMASı SONUCU YENI PAY ALMA HAKKıNDAN GERIYE KALAN PAYLARıN BORSADA SATıŞı, KAP’TA EN AZ BIR IŞLEM GÜNÜ ÖNCESI ILAN EDILIR.

• BORSADA IŞLEM GÖREN ORTAKLıKLARıN BIRINCIL PIYASADA HALKA ARZ EDILECEK PAYLARıNDAN YENI PAY ALMA HAKKıNDAN ARTA KALANLARıN MERKEZI KAYıT KURULUŞUNDA (MKK) KAYDıNıN YAPıLMASı GEREKMEKTE OLUP BU KAYıTLARA ILIŞKIN BILGILERIN BORSAYA ULAŞTıRıLMASı ZORUNLUDUR.

HALKA ARZ SONRASI PAYLARDA FIYAT ISTIKRARıNı SAĞLAYıCı IŞLEMLER

• HALKA ARZ SONRASı PAYLARDA FIYAT ISTIKRARıNı SAĞLAYıCı YATıRıM KURULUŞLARı SÖZ KONUSU FIYAT ISTIKRARıNı SAĞLAMAKLA UĞRAŞıR. HALKA ARZ SONRASı PAYLARDA FIYAT ISTIKRARıNı SAĞLAMAK, PAY PIYASASı KAPSAMıNDA GERÇEKLEŞEN EMIR VE IŞLEM KURALLARı ILE OLUR.

• BORSADA HALKA ARZ FIYATıNıN ÜZERINDE ALıM EMRI VERILEMEZ. HALKA ARZ FIYATıNıN ALTıNDAKI EMIRLERI FIYAT ISTIKRARıNı SAĞLAMAKLA GÖREVLI YATıRıM KURULUŞLARı KABUL EDEBILIR.

İKINCIL PIYASA IŞLEMLERI VE SEANS SAATLERI

• 30 KASıM 2015 TARIHINDE YAPıLAN DEĞIŞIKLIK ILE PAY PIYASASıNDA PAZAR YAPıSı DEĞIŞMIŞ OLUP ESKI PAY PIYASASıNDA ULUSAL PAZAR, IKINCI ULUSAL PAZAR, GELIŞEN IŞLETME PIYASALARı, KURUMSAL ÜRÜNLER PAZARı, GÖZALTı PAZARı VE SERBEST IŞLEM PLATFORMU VARDı AMA YENI DÜZENLEMEYE GÖRE PAY PIYASASıNDA YıLDıZ PAZAR, ANA PAZAR, GELIŞEN IŞLETMELER PAZARı, KOLEKTIF YATıRıM ÜRÜNLERI VE YAPıLANDıRıLMıŞ ÜRÜNLER PAZARı, NITELIKLI YATıRıMCı IŞLEM PAZARı, YAKıN IZLEME PAZARı ILE PIYASA ÖNCESI IŞLEM PLATFORMU VARDıR.

• PAY PIYASASıNDA IŞLEM GÖREN PAYLAR; NITELIKLERINE GÖRE A, B, C VE D GRUBUNA AYRıLABILIR.

YıLDıZ PAZAR

• HALKA AÇıK PIYASA DEĞERI KOTASYON YÖNERGESI’NDE BELIRTILEN TUTARıN(100 M TL) ÜZERINDE OLAN ŞIRKETLER YA DA BıST 100’DE YER ALAN ŞIRKETLERIN PAYLARı YıLDıZ PAZARDA IŞLEM GÖRÜR.

• SEMBOL Z

ANA PAZAR

• HALKA AÇıK PIYASA DEĞERI 25 MILYON TL NIN ÜZERINDE KOTASYON YÖNERGESI’NDE ([100 MTL)BELIRTILEN TUTARıN ALTıNDA OLAN ŞIRKETLERIN PAYLARı ANA PAZARDA YER ALıR.

• SEMBOL N

KOLEKTIF YATıRıM ÜRÜNLERI VE YAPıLANDıRıLMıŞ ÜRÜNLER PAZARı (KYÜYÜP)

• MENKUL KıYMET YATıRıM ORTAKLıKLARı VE GAYRIMENKUL YATıRıM ORTAKLıKLARı ILE GIRIŞIM SERMAYESI YATıRıM ORTAKLıKLARıNıN PAYLARı, BORSA YATıRıM FONLARı KATıLMA BELGELERI;

KOLEKTIF YATıRıM ÜRÜNLERI VE YAPıLANDıRıLMıŞ ÜRÜNLER PAZARıNDA IŞLEM GÖRÜR.

• SEMBOL K

YAKıN IZLEME PAZARı

• BELIRLI GELIŞMELERIN OLUŞMASı HALINDE YıLDıZ PAZAR,ANA PAZAR,GELIŞEN IŞLEMLER PAZARı VE KOLLEKTIK YATıRıM ÜRÜNLERI VE YAPıLANDıRıLMıŞ ÜRÜBLER PAZARıNDA N ÇıKARıLAN ŞIRKETLERIN PAYLARıNıN BORSA ISTANBUL BÜNYESINDE IŞLEM GÖREBILECEĞI PAZARDıR.

• SEMBOL W

GELIŞEN IŞLETMELER PAZARı (GIP)

• UZUN VADELI FON SAĞLAMAK IÇIN GELIŞME VE BÜYÜME POTANSIYELINE SAHIP ORTAKLıKLARıN PAYLARıNıN IŞLEM GÖRDÜĞÜ PAZAR GELIŞEN IŞLETMELER PAZARıDıR.

• HALKA AÇıK PIYASA DEĞERI 25 MTL NIN ALTıNDA OLAN ŞIRKETLERIN BORSA ISTANBUL BÜNYESINDE IŞLEM GÖREBILECEĞI PAZRDıR. GIP TE 2 YıL SÜREYLE IŞLEM GÖREN ŞIRKETLER YıLDı Z VE ANA PAZARA GEÇIŞ BAŞVURUSU YAPAABILIRLER.

• SEMBOL G

NITELIKLI YATıRıMCı IŞLEM PAZARı (NYIP)

• PAYLARıNı HALKA ARZ ETMEKSIZIN BORSA DıŞıNDA VEYA BORSADA NITELIKLI YATıRıMCıLARA IHRAÇ EDEN HALKA AÇıK OLMAYAN ORTAKLıKLAR ILE BU ORTAKLıKLARıN MEVCUT ORTAKLARı VE HALKA AÇıK OLUP PAYLARı BORSADA IŞLEM GÖRMEYEN ORTAKLıKLARıN PAYLARıNıN, BORSA DÜZENLEMELERI KAPSAMıNDA YALNıZCA NITELIKLI YATıRıMCıLAR ARASıNDA IŞLEM GÖREBILMESINI SAĞLAMAK AMACıYLA NITELIKLI YATıRıMCı IŞLEM PAZARı OLUŞTURULMUŞTUR.

• SEMBOL Q

PIYASA ÖNCESI IŞLEM PLATFORMU (PÖIP)

• PIYASA ÖNCESI IŞLEM PLATFORMU, HALKA AÇıK ORTAKLıK OLUP PAYLARı BORSADA IŞLEM GÖRMEYEN ORTAKLıKLARıN PAYLARıNıN IŞLEM GÖRDÜĞÜ PAZARDıR. (ESKI UYGULAMA SERBEST IŞLEM PLATFORMU)

• SEMBOL S

PAY İHRAÇ EDEN ŞİRKETLER (FON TALEP

EDENLER)İLE TASARRUF SAHİPLERİNİN (FON ARZ EDENLER)DOĞRUDAN KARŞILAŞTIKLARI PİYASADIR.

PAY PİYASASI SİSTEMİ ARACILIĞIYLA BORSADA HALKA ARZ EDİLECEK PAYLARIN BİRİNCİL PİYASA İŞLEMLERİ SAAT 10:30-12:30 ARASıNDA

YAPıLMAKTADıR.

ÖZELLIKLI IŞLEMLER

TOPTAN ALıŞ SATıŞ IŞLEMLERI

• YÖNETIM KURULU TARAFıNDAN BELIRLENEN ESASLAR ÇERÇEVESINDE PAYLARı BORSADA IŞLEM GÖREN VEYA PAYLARı IŞLEM GÖRMEYEN ANCAK SATıŞ IŞLEMLERI ÖZELLEŞTIRME IDARESI BAŞKANLıĞı (ÖIB) TARAFıNDAN YÜRÜTÜLEN BIR ORTAKLıĞıN BELIRLI BIR MIKTARıN ÜZERINDEKI PAY IŞLEMLERI TOPLAM ALıŞ SATıŞ IŞLEMLERI OLARAK GERÇEKLEŞTIRILEBILIR.

• TOPTAN ALıŞ SATıŞ IŞLEMLERINDE AMAÇ, ÖNCEDEN ALıCıLARı BELIRLI OLAN VE OLMAYAN, BELIRLI BIR MIKTARıN ÜZERINDEKI PAY IŞLEMLERININ, BORSADA GÜVEN VE ŞEFFAFLıK ORTAMıNDA, ORGANIZE BIR PIYASADA GERÇEKLEŞTIRILMESINI SAĞLAMAKTıR.

RESMI MÜZAYEDE IŞLEMLERI

• BORSADA SATıŞı YAPıLAN PAYLARıN MAHKEMELER, ICRA DAIRELERI VE DIĞER RESMÎ KURULUŞLARCA HACZININ YAPıLDıKTAN SONRA SATıLMASı IÇIN RESMÎ MÜZAYEDE IŞLEMLERI YAPıLıR.

SEANS

• PAY PIYASASıNDA SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNıN ALıM-SATıMıNıN YAPıLDıĞı IŞ SAATLERI SEANSTıR.

• BORSA İSTANBUL YÖNETIM KURULU, SERMAYE PIYASASı ARACı VE IŞLEM TÜRÜ BAKıMıNDAN FARKLı SÜRELERDE FARKLı SEANSLAR YAPıLMASıNA KARAR VEREBILIR.

• ESKIDEN BORSADAKI BIR GÜNDE SEANS IKI PARÇA HÂLINDE YAPıLıYORDU ANCAK YENI DÜZENLEME ILE BORSADAKI IŞLEMLER TÜM GÜNE YAYıLAN TEK SEANS ILE OLUYOR.

AĞıRLıKLı ORTALAMA FIYAT

• İŞLEM GÖREN SERMAYE PIYASASı ARACıNıN MIKTAR AĞıRLıKLı FIYATı AĞıRLıKLı ORTALAMA FIYATTıR. HESAPLANMASıNDA SERMAYE PIYASASı ARACıNıN SEANS IÇINDE IŞLEM GÖRDÜĞÜ DEĞIŞIK FIYATLAR VE MIKTARLARDAN GERÇEKLEŞEN VE TESCIL EDILEN NORMAL EMIR IŞLEMLERI DIKKATE ALıNıR.

BAZ FIYAT

• BIR SEANSTA BIR SERMAYE PIYASASı ARACıNıN ALABILECEĞI ALT LIMIT VE ÜST LIMIT DEĞERLERININ BELIRLENMESINDE ESAS ALıNAN FIYATA BAZ FIYAT DENIR.

FIYAT ADıMLARı

• HER PAYıN FIYATı BAKıMıNDAN GERÇEKLEŞEBILECEK EN KÜÇÜK FIYAT DEĞIŞIMI FIYAT ADıMıDıR.

REFERANS FIYAT

• ÖZ SERMAYE HÂLLERI SONUCUNDA ORTAKLıK PAYLARıNıN VEYA YENI PAY ALMA HAKLARıNıN ILGILI BORSA DÜZENLEMESI KAPSAMıNDA BELIRTILEN ESASLARA VE YÖNTEMLERE GÖRE HESAPLANAN ANCAK PAYLARıN VEYA YENI PAY ALMA HAKLARıNıN IŞLEM GÖREBILECEĞI EN ÜST VE EN ALT FIYAT LIMITLERININ BELIRLENMESINE ESAS TEŞKIL ETMEYEN, FIYAT TESCILI YAPıLıNCAYA KADAR YATıRıMCıLAR TARAFıNDAN REFERANS DEĞER OLARAK KULLANıLMASı AMAÇLANAN FIYATA REFERANS FIYAT DENIR.

FIYAT TESCILI

• BORSADA IŞLEM GÖREN BIR SERMAYE PIYASASı ARACıNıN FIYAT VEYA MIKTARıNıN BIR LOTU GEÇMESI DURUMUNDA O SERMAYE PIYASASı ARACı BORSADA KAYDA ALıNıR (TESCIL EDILIR).

BORSA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KAP’TA ILAN EDEREK FIYAT TESCILI IÇIN GEREKLI FIYAT TUTARıNı DEĞIŞTIREBILIR.

GERÇEKLEŞEN IŞLEMLERIN BELIRLENMESI (ÜYELERE RAPORLANMASı)

• BORSA SEANSı SONA ERINCE YAPıLAN IŞLEMLER VE BUNLARıN TUTARLARıNıN YER ALDıĞı IŞLEM RAPORLARı ELEKTRONIK ORTAMDA BORSA ÜYELERINE SUNULUR. ÜYELER BORSACA ÜRETILEN IŞLEM RAPORLARıNı ESAS ALARAK KENDI YASAL KAYıTLARıNı MEYDANA GETIRIRLER. İŞLEM

RAPORLARı HAKKıNDA HERHANGI BIR TUTARSıZLıK OLUŞMASı DURUMUNDA BORSA KAYıTLARı ESAS ALıNıR.

İŞLEM YÖNTEMLERI

• PAYLARıN VEYA SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNıN BORSADA IŞLEM GÖRMESI KAPSAMıNDA SÜREKLI IŞLEM VEYA TEK FIYAT YÖNTEMLERI KULLANıLıR.

• BIR SERMAYE PIYASASı ARACı IÇIN SISTEME ILETILEN EMIRLERIN BORSA TARAFıNDAN BELIRLENEN IŞLEM SÜRELERI BOYUNCA SÜREKLI BIR ŞEKILDE, ÖNCELIK VE IŞLEM KURALLARıNA UYGUN OLARAK FARKLı FIYAT SECIYELERINDEN EŞLEŞTIRILMESI YÖNTEMI SÜREKLI IŞLEM YÖNTEMIDIR.

• BIR SERMAYE PIYASASı ARACı IÇIN SISTEME ILETILEN EMIRLERIN BORSA TARAFıNDAN BELIRLENEN ZAMAN DILIMLERI BOYUNCA TOPLANARAK GÜN IÇINDE BIR KERE VEYA BIRDEN FAZLA KEZ TEKRAR EDILMEK SURETIYLE EN ÇOK IŞLEM MIKTARıNı GERÇEKLEŞTIRECEK ŞEKILDE VE ÖNCELIK KURALLARıNA UYGUN OLARAK BELIRLENEN TEK BIR IŞLEM FIYATıNDAN EŞLEŞTIRILMESI TEK FIYAT YÖNTEMIDIR.

• YENI PAY ALMA HAKKı IŞLEMLERINDEKI IŞLEYIŞ ESASLARı ŞÖYLEDIR.

• A) SıRANıN AÇıLıŞ GÜNÜ, YENI PAY ALMA HAKKı KULLANıMıNıN BAŞLANGıÇ GÜNÜDÜR.

• B) İŞLEMLER, ILGILI PAYıN YER ALDıĞı PAZARDA GERÇEKLEŞTIRILIR.

• C) İŞLEM BIRIMI "LOT" OLARAK UYGULANıR. BIR LOT, TOPLAM 1 TL NOMINAL DEĞERLI PAYıN SAHIP OLDUĞU YENI PAY ALMA HAKKıDıR.

• Ç) SıRANıN AÇıLıŞ GÜNÜNDEN ILK TESCILLI IŞLEMIN GERÇEKLEŞECEĞI SEANSıN SONUNA

KADAR UYGULANACAK REFERANS FIYAT, ILGILI PAYıN YENI PAY ALMA HAKKı KULLANıMıNDAN ÖNCEKI SON KAPANıŞ FIYATı ILE YENI PAY ALMA HAKKı KULLANıMıNıN BAŞLADıĞı GÜNKÜ PAY BAZ FIYATı ESAS ALıNARAK, BORSA GENEL MÜDÜRLÜĞÜNCE BELIRLENIR.

• D) YENI PAY ALMA HAKKı SıRASıNDA IŞLEM GERÇEKLEŞEN GÜNÜN SONUNA KADAR GEÇERLI OLMAK ÜZERE REFERANS FIYAT BELIRLENEREK ILAN EDILIR.

E) BAZ FIYAT, ILK IŞLEMIN GERÇEKLEŞTIĞI GÜNÜ TAKIP EDEN GÜNLERDE EN SON GERÇEKLEŞEN IŞLEM FIYATı ESAS ALıNARAK BELIRLENIR. F) YENI PAY ALMA

HAKKı SıRASıNDA UYGULANMAKTA OLAN FIYAT MARJLARı, PAZAR AÇıLıŞ GÜNÜNDEN BAŞLAYARAK FIYAT TESCILINE KADAR SERBEST; FIYAT TESCILINI TAKIP EDEN SEANSLARDA ISE %50'DIR.

G) FIYAT ADıMLARı OLARAK PP’DE UYGULANAN FIYAT ADıMLARı ESAS ALıNıR.

Ğ) PAZARıN KAPANıŞ (SON IŞLEM) GÜNÜ YENI PAY ALMA HAKKı KULLANMA SÜRESI SONUNDAN ÖNCEKI BEŞINCI IŞ GÜNÜDÜR.

H) YENI PAY ALMA HAKLARı AÇıLıŞ, GÜN ORTASı VE KAPANıŞ SEANSLARıNA

ALıNMAZ.

EMİR ÇEŞİTLERİ

1. NORMAL EMIRLER ( SADECE LIMIT FIYATLı EMIR MAKSIMUM LOT SıNıRLAMASıNA TABIDIR.

NORMAL EMIRLERIN TÜMÜNDE BIR DEFADA SISTEME GIRILECEK HER LOT EMRI 3 MILYON TL IŞLEM DEĞERI ILE SıNıRLANDıRıLMıŞTıR.)

• A) LIMIT FIYATLı EMIRLER: FIYAT VE MIKTAR GIRILIR

• B) PIYASA EMIRLERI: SADECE MIKTAR GIRILIR. GERÇEKLEŞEN GERÇEKLEŞIR, KALAN IPTAL OLUR

• C) PIYASADAN LIMITE EMIR: SADECE MIKTAR GIRILIR. GERÇEKLEŞEN GERÇEKLEŞIR, KALAN GÜN SONUNDA IPTAL OLUR

• D) DENGELEYICI EMIRLER: AÇıLıŞ VE KAPANıŞ SEANSLARı DA DAHIL OLMAK ÜZERE TEK FIYAT YÖNTEMI UYGULANAN TÜM SEANS BÖLÜMLERINDE, EŞLEŞME FIYATı SEVIYESINDE KARŞıLANMADAN KALAN EMIRLER ILE IŞLEM YAPMAK ÜZERE GIRILEN EMIRLERDIR.

• KOŞULLU EMIRLER:

• GIRILEN EMRIN AKTIF HALE GELMESI VEYA IŞLEME DÖNÜŞEBILMESI IÇIN BAZı KOŞULLARıN TANıMLANABILDIĞI EMIRLERDIR. DÖRT ŞEKILDE VERILEBILIR:

• A) MIKTAR KOŞULLU EMIRLER: BELIRTILEN FIYAT SEVIYESINDE EMRIN IÇERDIĞI MIKTARıN TAMAMı KARŞıLANMıYORSA, IŞLEM GÖRMEYEN EMIRLERDIR. ANCAK EMRIN IÇERDIĞI MIKTARıN TAMAMıNıN KARŞıLANMASı HÂLINDE IŞLEME TABI OLURLAR.

• B) FIYAT KOŞULLU EMIRLER: BIR SERMAYE PIYASASı ARACıNıN CARI FIYATıNıN VEYA EMIR DEFTERINDEKI EN IYI ALıŞ VEYA SATıŞ FIYATıNıN, KOŞUL OLARAK BELIRTILEN FIYAT SEVIYESINE ULAŞMASı DURUMUNDA

ILGILI VEYA TANıMLANMıŞ BIR DIĞER SERMAYE PIYASASı ARACıNıN EMIR DEFTERINDE AKTIF HÂLE GELEN VEYA IŞLEME DÖNÜŞEN EMIRLERDIR.

• C) ZAMAN KOŞULLU EMIRLER: SEANSıN ÖNCEDEN BELIRLENEN BIR BÖLÜMÜNDE AKTIF HÂLE GELEN VEYA SEANSıN BIR BÖLÜMÜNDE GEÇERLI OLMAK ÜZERE GIRILEN EMIRLERDIR (ÖRNEĞIN AÇıLıŞTA VE KAPANıŞTA GEÇERLI OLAN EMIRLER – AT OPEN / AT CLOSE).

• D) KıSMI GÖRÜNME KOŞULLU EMIRLER: LIMIT FIYATLı EMIRLER, KıSMEN GÖRÜNME KOŞULU ILE GIRILEBILIR.

KıSMEN GÖRÜNEN EMIRLERDE, EMIR DEFTERINDE GÖRÜLMESI ISTENEN KıSMıN TAMAMı IŞLEM

GÖRDÜĞÜNDE GIZLI BÖLÜMDEN BELIRLENEN MIKTAR KADAR KıSıM AÇıĞA ÇıKAR. AÇıĞA ÇıKAN BU KıSıM, AÇıĞA ÇıKTıĞı ANDA GIRILMIŞ YENI BIR EMIR GIBI FIYAT VE ZAMAN ÖNCELIĞINE GÖRE EMIR DEFTERINDE YERINI ALıR. BU SÜREÇ EMRIN TAMAMı KARŞıLANıP BITINCEYE, GEÇERLILIK SÜRESI SONA ERINCEYE VEYA EMIR IPTAL EDILINCEYE KADAR DEVAM EDER.

• ÖZEL İŞLEM BILDIRIMI: BORSA ÜYELERI, PAY PIYASASıNDA IŞLEM GÖREN VE BORSA

TARAFıNDAN BELIRLENEN SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNDA, BELIRLENEN FIYAT VE TUTAR (MIKTAR DA TANıMLANABILIR) SıNıRLARı DÂHILINDE, AYNı VEYA FARKLı

MÜŞTERILERINDEN MIKTAR VE FIYATı UYUŞAN KARŞıLıKLı ALıM VE SATıM EMIRLERI

ALDıĞıNDA, BU EMIRLERI EMIR DEFTERINE ILETMEDEN IŞLEME DÖNÜŞTÜRMEK AMACıYLA BORSAYA BILDIREBILECEKLERDIR. BORSA SISTEMINDE GEREKLI KONTROLLERDEN GEÇEREK IŞLEME DÖNÜŞTÜRÜLEN BU BILDIRIMLER ÖZEL IŞLEM BILDIRIMI OLARAK AYRıCA

DUYURULUR. ANCAK BORSANıN BELIRLEYECEĞI LIMITLER DÂHILINDE ÖZEL IŞLEM BILDIRIMI YAPıLABILECEKTIR.

• ÖZEL IŞLEM BILDIRIMI FIYAT LIMITLERI 2 KADEMELI OLARAK BELIRLENMIŞTIR.

• A) İLK KADEME: ÖZEL IŞLEM BILDIRIMI IÇIN ARANAN MINIMUM TUTAR 3 MILYON TL, MAKSIMUM TUTAR ISE 30 MILYON TL’DIR. BU TUTAR ARALıĞıNDA ÖZEL IŞLEM BILDIRIMI, ILGILI SERMAYE

PIYASASı ARACıNıN SON IŞLEM FIYATı ÜZERINDEN ±%6 FIYAT LIMITLERI DÂHILINDE GERÇEKLEŞTIRILEBILIR.

• B) İKINCI KADEME: ÖZEL IŞLEM BILDIRIMI IÇIN ARANAN MINIMUM TUTAR 30.000.001 TL, MAKSIMUM TUTAR ISE 150 MILYON TL’DIR.

BU TUTAR ARALıĞıNDA ÖZEL IŞLEM BILDIRIMI, ILGILI SERMAYE PIYASASı ARACıNıN SON IŞLEM FIYATı ÜZERINDEN ±%10 FIYAT LIMITLERI DÂHILINDE GERÇEKLEŞTIRILEBILIR.

• - TEK TARAFLı ÖZEL IŞLEM BILDIRIMI: İŞLEMIN TARAFLARıNıN FARKLı ÜYELER OLMASı DURUMUNDA KULLANıLıR.

• - ÇIFT TARAFLı ÖZEL IŞLEM BILDIRIMI: AYNı ÜYENIN HEM ALıCı HEM

DE SATıCı OLDUĞU DURUMLARDA KULLANıLıR.

• BAZ FIYAT, FIYAT ARALıĞı

"BAZ FIYAT" BIR PAYıN GÜN BOYUNCA IŞLEM GÖREBILECEĞI ALT VE ÜST FIYAT LIMITLERININ BELIRLENMESINE ESAS TEŞKIL EDEN FIYATTıR. BAZ FIYAT BIR ÖNCEKI IŞLEM GÜNÜNÜN KAPANıŞ

FIYATı ILE HESAPLANıR. "FIYAT ADıMı" HER PAY FIYATı IÇIN BIR

DEFADA GERÇEKLEŞEBILECEK EN KÜÇÜK FIYAT DEĞIŞIMIDIR.

• BAZ FIYAT YOKSA (ÖNCEKI KAPANıŞ YOKSA VEYA FIYAT SERBEST BıRAKıLMıŞSA):

• • TEK FIYAT IŞLEM YÖNTEMI ILE IŞLEM GÖREN SıRALAR IÇIN ILK FIYATıN OLUŞTUĞU EMIR TOPLAMA AŞAMASı SONRASıNDA BELIRLENEN EŞLEŞME FIYATı BAZ FIYAT OLACAKTıR.

• • SÜREKLI IŞLEM YÖNTEMI ILE IŞLEM GÖREN SıRALAR IÇIN ILK IŞLEMIN FIYATı BAZ FIYAT OLARAK ALıNACAKTıR (AÇıLıŞ SEANSıNDA FIYAT OLUŞMUŞSA BU FIYAT, OLUŞMAMıŞSA SÜREKLI IŞLEM AŞAMASıNDA GERÇEKLEŞEN ILK IŞLEMIN FIYATı BAZ FIYAT OLARAK ALıNACAKTıR).

• • İŞLEM GÖRECEK YENI PAY ALMA HAKLARıNDA ILK GÜN SONUNA KADAR (ILK IŞLEM GÜNÜ DAHIL) BAZ FIYAT UYGULANMAYACAK VE IŞLEM GÖRDÜĞÜ ILK GÜNÜN KAPANıŞ FIYATı ERTESI GÜNÜN BAZ FIYATıNı OLUŞTURACAKTıR.

• • AYRıCA, BIR ÖNCEKI GÜNDEN BAZ FIYATA SAHIP BIR PAYDA GÜN IÇERISINDE HERHANGI BIR IŞLEM GERÇEKLEŞMEMIŞSE BU BAZ FIYAT, YINE ERTESI GÜNÜN BAZ FIYATı OLACAKTıR.

• • VARANT VE SERTIFIKA SıRALARıNDA BAZ FIYAT UYGULAMASı YAPıLMAYACAKTıR.

PAYLARDA VE YENI PAY ALMA HAKKı KUPONLARıNDA UYGULANAN BAZ FIYAT ARALıKLARı VE FIYAT ADıMLARı: FIYAT SEVIYESI (TL) FIYAT ADıMı (TL)

• 0,01 - 19,99 0,01

• 20,00 - 49,98 0,02

• 50,00 - 99,95 0,05

• 100,00 - ÜZERI 0,10

YENI SISTEME GEÇIŞLE BIRLIKTE BORSA YATıRıM FONU KATıLMA BELGELERINDE UYGULANACAK FIYAT ADıMLARı FIYAT SEVIYESI (TL) FIYAT ADıMı (TL)

• 0,01 - 49,99 0,01

• 50,00 - 99,98 0,02

• 100,00 - 249,95 0,05

• 250,00 - ÜZERI 0,10

• KREDILI İŞLEM, AÇıĞA SATıŞ VE MENKUL KıYMET ÖDÜNÇ İŞLEMLERI

• AÇıĞA SATıŞ IŞLEMI, SAHIP OLUNMAYAN SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNıN SATıLMASıNı YA DA SATıŞıNA ILIŞKIN EMRIN VERILMESINI IFADE EDER. SATıŞA ILIŞKIN TAKAS YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN ÖDÜNÇ ALıNAN SERMAYE PIYASASı ARAÇLARı ILE YERINE GETIRILMESI DE AÇıĞA SATıŞ SAYıLıR.

• • AÇıĞA SATıŞ IŞLEMI GERÇEKLEŞTIREBILMEK IÇIN EMRIN BAŞTAN AÇıĞA SATıŞ EMRI OLARAK GIRILMESI GEREKIR.

• • GERÇEKLEŞEN AÇıĞA SATıŞ IŞLEMLERI GÜNLÜK BÜLTEN'DE PAY BAZıNDA, HER FIYAT SEVIYESINDE MIKTAR VE SÖZLEŞME ADEDI BELIRTILEREK ILAN EDILIR.

• • A, B, C, D DÜZENLEMESI KAPSAMıNDA C VE D LISTELERINDE YER ALAN PAYLAR, HANGI

PAZARDA IŞLEM GÖRDÜĞÜNE BAKıLMAKSıZıN KREDILI IŞLEME VE AÇıĞA SATıŞ IŞLEMINE KONU OLAMAMAKTADıR.

• AÇıĞA SATıŞ İŞLEMLERI

AÇıĞA SATıŞ IŞLEMI; SAHIP OLUNMAYAN SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNıN SATıLMASıNı YADA SATıŞA ILIŞKIN EMRIN VERILMESINI IFADE EDER.

AÇıĞA SATıŞ IŞLEMINDE MÜŞTERININ BUNUN BIR AÇıĞA SATıŞ OLDUĞUNU ARACı KURUMA YAZıLı OLARAK BILDIRMESI ZORUNLUDUR.

AÇıĞA SATıŞ IŞLEMI NORMAL EMIRLER ILE YAPıLABILIR, ÖZEL EMIR VERILEMEZ.

AÇıĞA SATıŞ IŞLEMININ ÖDÜNÇ ALıNAN SERMAYE PIYASASı ARAÇLARı ILE YERINE GETIRILMESI DE AÇıĞA SATıŞ SAYıLıR.

KURUL KAYDıNA ALıNAN SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNıN HALKA ARZ YOLUYLA SATıŞıNA ARACıLıK FAALIYETIMI ARACıLıK YÜKLENIMI ŞEKLINDE GERÇEKLEŞTIREN ARACı KURUMLAR HALKA ARZ SÜRESINCE BU MENKUL

KıYMETLERLE ILGILI KREDILI IŞLEM YAPAMAZLAR

BIR MÜŞTERININ TAKASı HENÜZ GERÇEKLEŞMEMIŞ PAY ALıMı IŞLEMLERI SONUCUNDA, BELIRLI BIR ANDA OLUŞABILECEK AÇıK TAKAS POZISYONUNUN ASGARI %20’SI ORANıNDA NET VARLıĞıNıN BULUNMASı ZORUNLUDUR

SERMAYE PIYASASı ARACı IHRAÇ EDEN ŞIRKETIN YÖNETIM KURULU ÜYELERININ SÖZ KONUSU IHRAÇÇıNıN SERMAYE PIYASASı ARACıNDA AÇıĞA SATıŞ IŞLEMI YAPMALARı YASAKTıR.

• AÇıĞA SATıŞ İŞLEMLERINDE ÖZKAYNAK

• MÜŞTERI AÇıĞA SATıŞ IŞLEMINDE BAŞLANGıÇDA ASGARI %50 ORANıNDA ÖZKAYNAK YATıRMAK ZORUNDADıR.

İŞLEMLERIN DEVAMı SÜRESINCE ÖZKAYNAK ORANıNıN %35 OLMASı ZORUNLUDUR.

ÇOK TARAFLı NETLEŞTIRME

• ÜYENIN BELIRLI BIR KıYMETTE HEM ALıŞ HEM DE SATıŞ YAPMASı DURUMUNDA SATıŞ TOPLAMı ALıŞ TOPLAMıNA MAHSUP EDILEREK ÇıKAN NET BAKIYEYE GÖRE KıYMET YÜKÜMLÜLÜĞÜ

BELIRLENIR.

BRÜT TAKAS UYGULAMASı:

• BUNA GÖRE, SÖZ KONUSU HISSE SENETLERINDE ALıM YAPMAK ISTEYEN YATıRıMCıLARıN TAKAS TARIHINDE HESAPLARıNDA ALıMLARıNı KARŞıLAYACAK TUTARDA NAKIT, SATıM YAPMAK ISTEYEN YATıRıMCıLARıN TAKAS TARIHINDE HESAPLARıNDA SATıMLARıNı KARŞıLAYACAK MIKTARDA

MENKUL KıYMET BULUNDURMASı GEREKMEKTEDIR.

• PAY SENETLERI PIYASASı’NDA FIYATLARıN OLUŞUM YÖNTEMI

• EMIRLERIN IŞLEM GÖRME SıRALAMASıNDA ILK ÖNCE FIYAT, FIYATıN AYNı OLMASı DURUMUNDA ZAMAN ÖNCELIĞINE BAKıLMAKTADıR.

• A. FIYAT ÖNCELIĞI: DAHA DÜŞÜK FIYATLı SATıŞ EMIRLERININ, YÜKSEK FIYATLı SATıŞ EMIRLERINDEN; DAHA YÜKSEK FIYATLı ALıM EMIRLERININ, DÜŞÜK FIYATLı ALıM EMIRLERINDEN ÖNCE IŞLEM GÖRMESINI SAĞLAYAN ÖNCELIK KURALıDıR.

• B. ZAMAN ÖNCELIĞI: GIRILEN EMIRLERDE FIYAT EŞITLIĞI OLMASı HALINDE,

SISTEME ZAMAN AÇıSıNDAN DAHA ÖNCE KAYDEDILEN EMRIN DAHA ÖNCE

IŞLEM GÖRMESINI SAĞLAYAN ÖNCELIK KURALıDıR.

• 12. KOTASYONUN TANıMı

• KOTASYON, MENKUL KıYMETLER BORSALARıNDAKI SÜREKLI IŞLEM GÖRMESI TALEP EDILEN SERMAYE PIYASASı ARAÇLARıNıN ILGILI BORSA YÖNETMELIKLERINDEKI ŞARTLARı TAŞıMALARı DURUMUNDA ILGILI PAZAR LISTESINE KAYıT EDILMESI VE IŞLEM GÖRMESININ KABUL

EDILMESIDIR.

• KOTA ALMA ÜCRETI

• KOTA ALıNAN PAYLARıNıN NOMINAL TUTARı ÜZERINDEN %0,1 (BINDE BIR)’DIR.

• BAĞLı ORTAKLıKLAR VE IŞTIRAKLER HARIÇ, KAMU İKTISADI TEŞEBBÜSLERI, GENEL VE KATMA BÜTÇELI DAIRELER VE MAHALLI IDARELER TARAFıNDAN ÇıKARıLMıŞ VE HAZINE

MÜSTEŞARLıĞı'NıN BAĞLı OLDUĞU BAKANLıK'ıN YAZıLı ISTEĞI ÜZERINE BORSA KOTUNA ALıNMıŞ MENKUL KıYMETLERDE KOTA ALMA ÜCRETININ YARıSı ALıNıR.

• KOTTA KALMA ÜCRETI

• KOTA ALMA ÜCRETININ DÖRTTE BIRI TUTARıNDADıR.