14 DIN1 ARASTIRMALAR
I 1
1 n~ siirdiiriiyor olsalar, bu kez her iki ciize de hiikmetme z o d u l u g u ortaya qikacaktir.
Suflti'ye gore biitiin bu varsaylmlar diigiiniilmesi rniimkiin olmayan rnantiksizliklar~ beraberinde getirmekte ve d o l a y ~ s ~ ile Allah'a bir iftira ni- teligi tagirnaktad$O .
Burada goriildiigii gibi, Suyiiti, tamamen mantlk yiiriitmeleri .ile Mii- cessime'nin fikirlerini qWtmeye qahgmaktadlr. Ona gore Allah'm bir ci- sirn olarak tasavvur edilmesi rniimkiin degildir.
Allah'a Suret (gekil) bafesi: B a z ~ hadislerin zahiri ifadelerininAllah9i yaratiklannkine benzer suretlerle can land mas^ kargisinda, Suyiiti, yukan- daki orneklerinde goriildiigii gibi tevil ve tefsir yoluna giderek bu gibi teg- bihlerden kaqmaktadlr. Bir hadiste Allah'a suret izafe edilerek goyle den- mektedir:
"Adn Cenneti'nde Rabbimin yanma girdim. (O'nu) iki parqa yegil elbi- se iqerisinde luvlrclk saqll bir genq (SeMinde) gordiim3' .
Suflti'nin de i~aret ettigi gibi3' bu hadiste problem olan hususlar Al- lah'a mekgn ve suret izafe edilmig olmasld~r. Mek8n konusunda Suflti'nin aqdclamalanm yukanda vermigtik. Suyiiti, Allah'a suret -gekil- izafesine de karg~ qikmakta ve hadisi tevil etrnektedir. Bizirn hadisi t e r c h e ederken parantez iqerisinde verdigimiz ve metnin aslinda olrnayan kelimeleri Suyiiti de yok sayrnakta ve hadisi bu gekilde ele alarak ccgoriileninAllah olmay~p, Allah'ln veli kullanndan bir zSlt olduw" sonucuna varrnaktad~r. Yani, hadi- si, "Rabbimin Cenneti'ne girdirn. Orada Allah'm veli kullarmdan bir zdt~
gordiim. Siyah saqll ve iki parqadan olugan yegil bir elbise iqerisinde idi"
9eklinde anlamaktadir.
Suflti, baaka bir ~ e r d e ~ ~ "Rabbimi en giizel surette g ~ r d i i r n " ~ ~ hadisini ele almakta ve burada "giizel surette" olanln Allah olrnay~p Hz. Peygarnber olduwnu soylemektedir. Yani, Hz. Peygamber, "ben en giizel bir gekilde iken, Rabbimi gijrdiim" demektedir.
30 Sufiti, age. 11 0.
3 1 Bkz. 27nu'lu dipnot.
32 Sufiti, age. 150-15 1.
33 Sufiti,age. 123.
34 D b m i , Rii'ya, D h fhy3i's-Siinneti'n-~ebevi~~e Trs. TI. S.126 (=Rabbimi en giizel surette gordiim ...) ; Ahmed b. Hanbel, Miisned, Beyrut Trs. I. 368 (=Bir gece, Rabbim bana en giizel surette geldi ...).
