öğrenci y u r t l a r ı y a t a k odaları s t a n d a r d l a n

öğrenci y u r t l a r ı y a t a k odaları s t a n d a r d l a n

Yurdumuzda yeni açılan üniversite ve yüksek okullarda öğrenci yurdları büyük bir problem olarak ortaya çıkmaktadır. En iktisadî ve en yararlı şekilde planlanması gerekli olan yurtlarda en mühim ünite ya- tak odalarıdır. Öğrencinin hem çalışma hem de yatmasına yarayan yatak odalarına ve- rilecek ölçüler her memlekete bir araşdırma konusu olmuş sonunda ortaya belir'i stan- dardlar çıkmıştır. Yurdlarda öğrenci yatak odalarını inceleyen bu yazıyı meslekdaşları- mız için ilginç bulduğumuzdan iktibas ettik.

ARKİTEKT

R E S İ M L E R :

1 — Masa . iskemle ile çalışma alanı.

2 — Dolaba giden yol genişliği 3 — Gardrop - Palto giyme 4 — El ve saç yıkama 5 — Yatak yapma.

The architects Journal'ın 28 Nisan 1965 sayısından

<Bir çalışma - yatak odası çeşitli faali- yetlerin görülebileceği kadar büyük olmalı- dır. Fakat bu arada, ikamet edenin kalma müddeti, odanın sağlanan diğer imkânlara yakınlığı, eldeki mevcut para gibi faktörleri de göz önüne almak lazımdır. Yurtlar ekse- riya halk fonları ile ayakta durabilmektedir- ler. Bu malûmat fövü, İngilterede ilgili ba- kanlıklar tarafından tavsiye olunan standard- l a n ihtiva etmektedir. Avnı zamanda İngilterede LCC tarafından yapılmış bu- lunan mekân standartları a r ı ş t ı r m a ' a n n ı da ortaya koymakta ve en son İngiltere, Av- rupa ve ABD'de yapılmış bu'unan yurt ya- tak odaları planlarını ihtiva eden örneklerle son bulmaktadır.

İngiltere'de STANDARTLAR :

Bu bölüm, yurt inşası ile ilgi'i çeşitli resmî heyetlerin, yurt yatak oda'arı için tavsiye ettikleri mekân standartlarını verir.

ÜNİVERSİTE YURTLARI :

•^Üniversite Teberru Komitesi» bir çalış- ma - yatak odasının en az 110 ft2 olmasının gerekliğini beyan etmektedir.

ÖĞRETMEN OKULLARI Y u r t l a r ı : İngiltere'de, 1957 yılında yayınlanan <İn- şaat Bülteninde» Eğitim Bakanlığı eğitimde olan öğretmenlerin çalışma - yatak odaları hakkındaki istekleri gözden geçirdi. »Harp-

ten önce inşa olunmuş yurtlarda yapılan bir araştırmaya göre her öğrenciye 110 . 100 ft2

arasında bir çalışma - yatak odası a'anı dü- şüyordu. Böyle bir odada, bir yatak, iskemle, küçük bir masa, çekmeceler, bir gardrop veya elbise asılacak üstü perde ile örtüle- bilecek bir yer ve duvara aşılabilecek bir kitaplık bulunmalıydı : Bahsolunan eşya oda.

ya yerleştirildiği zaman masada ancak rahat- lıkla çalışabilecek yer kalabilmekte ve bir harita yayıp çalışabilmek veya bir çizim paf- tası yaymak gibi durumlarda da mekân pel;

tabiî olarak yetersiz kalmaktaydı. Misafir veya arkadaşın konforlu ve rahat bir şekilde ağırlanmasından da bahsolunamazdı.

İn giltere'de Öğretmen okullarının yeni statüsünün ortaya çıkardığı erken sonuçlar- dan biri de daha geniş ve ferah çalışma - ya- tak odalarına olan ihtiyaçtır. Yurtların umu- mî dizaynı harpten evvelki gibi olmakla be- raber çalışma - yatak odalarının ortalama büyüklükleri artmaya başladı. 1949 . 1952 yıj- l a n arasında planlanan yeni yurtlar ortala- ma oda a'anı 115 ft2 idi. 1953 ile 1954 yıllarına gelindiğinde ortalama alan 130 ft2've yüksel- di. Bazılarında 150 ft2 bile görülüyordu, bu arada hiç bir zaman 110 ft3'nin altına inilme- di. 1954 senesinde dizaynlanan üç kolejde talebe yurtlarında bir talebenin kendi şahsî kullanışı için 150 - 165 ft3'lik bir alana ihtiya- cı olduğu kabul edildi. Bu alanın 65 ft2'si ya-

csl »•

1~1 • 1 t

J

T

c

m

^{e j}

B F

I

- -

n M

L., - e : j

A — Bed = yatak

B — Work top = Ça'ışma yeri C — Dolap

D— Rahat İskemle E — Masa İskemleleri F — Kahve Masası G — Kitap Rafları H — Gardrop J — Yıkanma yeri K — Tepsi yeri

FLOOR SPACE REOUIREMENTS FOR FURNITURE İN HOSTEL STUDY BEDROOMS

tak odası, 100 f r ' s i de yaşama çalışma odası (mobilyalarıyla birlikte) idi. Mamafih, bazı kolej dizayneıları, talebelerin özel hayatla- rında kendilerine odalarda sağlanan b u ka- dar cömert alana alışamadıkları fikrindedir- ler. Onlar, öğrencinin, daha halk yaşama standartlarına uygun bir şekilde yetişmesi, fikrini savunmaktadırlar. Bu görüşte, çalış- ma _ yatak odası 140 ftJ olan bir öğrencinin her türlü imkânı haiz olduğu inkâr edilemez denmektedir. Bu alan içerisinde, öğrenciye yatma, çalışma, şahsî eşyayı muhafaza etme ve arkadaşlarını ağırlama imkânları verilmiş- tir. Bu sebeple, öğrenci yurtları 140 ft3 ola- rak planlanmalıdır, 140 ftJ'lik alan bir öğren- cinin yatma ve çalışma fonksiyonu için ye- terlidir denilmiştir.

AMERİKAN ÜNİVERSİTE YURTLARI : Aşağıda sunulan tablolar 1961 yılında ABD'de yapılmış öğrenci barındırı'ması in- celemesinden alınmıştır. Bu inceleme şu sa- tırları ihtiva etmektedir. «Öğrenci başına çok az alanın düştüğü yatakhaneler, aynı za- manda çok kötü fizikî durumları olanlardır ki, b u yüzden yıkılmalıdırlar. Bu binaları onarmak çok pahalıya mal olur. Sıkışık me- kânlarda çabuk bozulmanın meydana gelişi ve kalabalığın kötü kullanışı davet edişi üze- rinde münakaşa edilen konulardır. Ayrıca çok sayıda öğrenciyi bir odaya yerleştirmek veya düşük alanlı mekânlar yapmak, her iki- si de yanlış birer düşünce tarzıdır denil- mektedir.

M İ S A L L E R :

Bakanlık Standartlarına uygun çalışmalar yapan eski Lcc, geleneksel çalışma - yatak odası mobilyaları için gerekli alanı 120 ft*

olarak buldu. Bu çalışma neticesi elde olu- nan bilgilerin bazıları aşağıda sunulmuştur.

(1, 2, 3, 4, 5,)

İNGtLİZ, AMERİKAN VE AVRUPA MİSALLERİ :

Takdim olunan şekillerde İngiltere, Amerika ve Avrupa'dan misaller görü'.mek- .tedir.

UNIVERS1TY OF YORK Srudenrı holle!

PobertMatîhetf.Johnıon.Morıholl cnd Parlner:

Arca; 101 ıq fr.

BOSTON M.I.T. Dormitory Alvor Aalfo Area.l65sq.fi:

BADEN-BADEN Nurjeî hosfel R.£. VVeber Arcu;l58sqff.

,OXFORD Sf.Annc'j College Howcll.Kiliick.PartrIdge and Amiî Arca: MOjq.fr.

FlORIDA STATE UNIVERSITT Smifh.HalI

Bail, Horför» and Associates Areç:I38sqfr:'

TABLO I

Fonksiyona göre brüt alan dağılımı.

Fonksiyon ._ -j- S

'o 1 ğ * S

Çalışma-yatak Erkek 105 50.5 63.7 26.7 Odası Kadın 106 46.1 71.6 24.4 W. C.'ler E 105 6.9

11.1

2.6 Duşlar K 106 6.9 15.1 2.5 Koridorlar E 105 19.2 25.8 8 Merdivenler K 106 19.6 26.8 7.0 İstirahat E 103 8.9 27.2 1.5 Rekreasyon K 105 9.9 25.9 22 Depolama, servis E 103 7.7 17.4 1.0 Çamaşırhane K 105 8.9 17.8 1.2 Yemek yeme yeri E 28 13.2 34.7 1.5 Mutfak K 43 13.3 28.8 1.5

Personel E 17 2.4 5.2 3

Apartmanlar K 20 3.3 9.7 1.4

Diğer E 87 3.7 16.1 1

K 92 3.9 26.8 3

TABLO II

Öğrenci başına düşen alan

Fonksiyon •j- S .2. "3 E "S »

£ < < i >< î S < l ? a

ft- ft2 ft2

Çalışma-yatak Erkek 105 106.3 148.6 72.3 Odası Kadın 97 112.2 139.7 83.7 W. C.'ler E 104 14.9 28.2 6.5 Duşlar K 97 15.7 31.4 6.2 Koridorlar E 76 38.0 61.5 7.8 Merdivenler K 63 47.9 83.0 23.4 İstirahat E 96 19.3 55.3 3 . 5 Rekreasyon K 95 23.5 79.8 2.9 Depolama, servis E 67 15.8 46.7 2.6 Çamaşırhane K 60 22.3 72.1 6.9 Yemek yeme yeri E 26 23.6 40.0 14.2 Mutfak K 39 28.5 112.8 1.3 Personel E 14 5.1 12.9 1.1 Apartmanlar K 15 7.7 25.0 3.3

Diğer E 91 34.9 180.8 7

K 55 16.7 166.1 24 1 ft2 = 0,93 m2 dir.

B — Yatak D — Masa

T — Küçük Masa C — Dolap S — Duş LB — Lavabo WC — Tuvalet

Çeviren :

Ömer Faruk Beşkardeş I.T.Ü.M.

Mimarlık bölümünden

UNIVERSITY OF LEEOS Charlef Morrit Hol!

Chomberlin, Po«eü and Son Area: 107jq [r

STOCKHOLM V/orkeri Craining çenlıe Andert Tengbon Area'II9(q fr

HAMBURC

Elıa Brandılrom ıludent holle!

Gaita» Barmeıler Area;92ıq[t.

II | | o 1 c

• f T ^ I M 1

⁰

1

O F f \

1 _ I _ J a

E

UNIVERSITY OF YORK

Roberf Moııhew, Johnton Monhall t Partneri Area: 2*0 ıq.fr.

TUIANÇ UNIVERSITY , j S M««eomb Coll«qa /- BOSTON MİT Oormıtory

Alvor Aolto Ana 2SS ıq fr.

york üniversitesi 216. sq. ft R. Matthew.

Clın Meyer Amsterdam 210. sq ft