• Sonuç bulunamadı

(EL-SABAH GAZETESĐ)(AA)(AP)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "(EL-SABAH GAZETESĐ)(AA)(AP)"

Copied!
9
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

HABER BÜLTENĐ

19 Aralık 2005

Haber Özetleri

Irak

• Kerkük'te Irak Türkmen Cephesi (ITC) bürosuna düzenlenen silahlı saldırıda 1 kişi hayatını kaybetti, 4 kişi ise yaralandı. ITC Dış Đlişkiler Sorumlusu Mustafa Ziya, Kerkük'ün Almas bölgesindeki ITC bürosunun, gece, kimliği henüz belirlenemeyen kişilerce uzun namlulu silahlarla tarandığını söyledi. Ziya, şöyle konuştu: ''Saldırı büyük ihtimalle Kürt milisler tarafından düzenlendi.

Karanlıktan faydalanıp kaçmışlar. Büroda büyük maddi hasar da var. Seçim nedeniyle bize yönelik saldırılar arttı. Sabah bir grup ABD askeri geldi. Bize yönelik saldırıları görüştük. Gerekli önlemlerin alınması için çaba göstereceklerini söylediler.'' Seçimde yaşanan ihlalleri de seçim komiserliğine ilettiklerini belirten Ziya ''Son olarak 70 ihlali seçim komiserliğine bildirdik. Dün ihlallere itiraz için son gündü. Belirlediklerimizi bildirdik. Burada büyük ihlaller yaşandı. Başvurumuzun sonucunu bekliyoruz'' dedi. (AA)

• Irak seçimleri için Türkiye'de kurulan sandıklarda Türkmenlerin "oy patlaması"

yapması, Iraklı Kürt grupları ayağa kaldırdı. Ankara ve Đstanbul'da kurulan dört seçim merkezinde sandık başına giden 23 bin Iraklının 22 bininin Türkmenlere oy verdiğini ortaya koyan sonuca Irak Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) Türkiye Temsilcisi Behruz Galali itiraz etti. Galali, BM rakamlarına göre Türkiye'de 4-5 bin Iraklı bulunduğunu söyleyerek, "Bu kadar insan nereden çıktı? Özellikle Đstanbul sonuçlarına itiraz edeceğiz" diye tepki gösterdi.

Edinilen bilgilere göre, Đstanbul'da oy kullanan 21 bin kişiden 20 bin 203'ünün oyunu alan Irak Türkmen Cephesi (ITC), Ankara'da da 2 bin 322 geçerli oyun 2 bin 108'ine sahip oldu. 30 Ocak'ta yapılan ilk seçimlere Türkiye'de 4 bin 178 kişi kayıt yaptırmış ve oyların 3 bin 500'ünü ITC kazanmıştı. (MĐLLĐYET GAZETESĐ)

• Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu üyesi Hüseyin El-Hindavi, seçim sonuçlarının 5 gün sonra açıklanacağını söyledi. Hindavi, “Yurt dışında yapılan seçim sonuçları hala sayım merkezine geliyor” dedi. Hindavi ayrıca, seçim ihlallerine ilişkin 345 şikayetin yapıldığını, kurulun bu sorunları çözeceğini söyledi. Seçim Komisyonu sözcüsü Đzzeddin El-Muhammedi ise, dün seçim ihlallerine ilişkin 178 şikayet yapıldığını, bu şikayetlerden 35'inin asker, polis ya da seçim görevlilerinin sürece müdahalesiyle ilgili olduğunu söyledi. El- Muhammedi, şikayetlerin çoğununsa dini sembollerin kullanılması benzeri seçim yasakları ihlalleriyle ilgili olduğunu kaydetti. (EL-SABAH GAZETESĐ)(AA)(AP)

(2)

• Irak seçimlerinden sonra yeni hükümeti kurmak için ittifaklar yapılmaya başlandı. El-Hayat Gazetesi’nin verdiği habere göre Đyad Allavi, Kürt grupla ve Irak Uzlaşma Cephesi (Sünni) ile yeni hükümeti kurmak için müzakereleri başlattı. Đbrahim El-Caferi dün yaptığı bir açıklamada, Irak Uzlaşma Cephesi ile ittifak kurmaya hazır olduklarını söyledi. Birleşik Irak Đttifakı üyesi Sami El- Askeri de Birleşik Irak Đttifakı’nın, Kürtlerle ve Irak Uzlaşma Cephesi ile ittifak kurabileceğini söyledi. Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari “Kürt listesi herhangi bir listeyle ittifaka girebilir. Fakat Kerkük ve federalizm konusunda Kürtlerin istedikleri uygulanmalıdır” dedi. Kürt listesi ve Mukteda El-Sadr yanlılarının Irak’ın yeni hükümetin kurulmasında büyük rol oynayacakları belirtiliyor. (www.iraq-ina.com) (EL-HAYAT GAZETESĐ)

• Ürdün’de yapılan Irak seçimlerinin resmi olmayan sonuçlarına göre, Đyad Allavi başkanlığındaki Irak Ulusal Listesi önde gidiyor. Đkinci sırada, Salih El-Mutlak başkanlığındaki Irak Birleşik Cephesi, üçüncü sırada ise Adnan El-Duleymi başkanlığında Irak Uzlaşma Cephesi’nin olduğu belirtiliyor. (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ)

• Selahaddin’den gelen resmi olmayan ilk sonuçlara göre Irak Uzlaşma Cephesi 184 bin oy aldı. Bu durumda, ırak Uzlaşma Cephesi’nin 3 sandalye kazanacağı düşünülüyor. Đyad Allavi başkanlığındaki Irak Ulusal Listesi’nin ve Salih El-Mutlak başkanlığındaki Irak Birleşik Cephesi’nin de birer sandalye kazandıkları belirtildi. (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ)

• Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu Hanekin ilçesine bağlı Karatepe bucağında yapılan hileler nedeniyle seçimin yeniden yapılacağını ilan etti. (IRAK

HABER AJANSI)

• “www.iraq-ina.com” internet sitesinin verdiği habere göre Birleşik Irak Đttifakı’nın kazandığı bazı şehirlerde oy oranları şöyle:

Kerbela: %78 Necef: %80 Basra: %75 Babil: %75 Musenna: %90

Diyala’daki ilk sonuçlar ise şu şekilde:

Irak Uzlaşma Cephesi: %60 Irak Ulusal Listesi: %20 Birleşik Irak Đttifakı: %13 Kürt listesi: %7 (www.iraq-ina.com)

• ABD’nin Irak eski büyükelçisi, Irak’ın yeni Başbakanının Adil Abdulmehdi olacağını tahmin ettiğini söyledi. Sandalye sayıları konusundaki tahmini ise şöyle:

Birleşik Irak Đttifakı sandalye sayısı: 100-125 Kürt listesi sandalye sayısı: 50-60

(3)

Sünni Grup sandalye sayısı: 40-50

Đyad Allavi Başkanlığında Irak Ulusal Listesi: 40-50

Diğer grupların ise 20 sandalye kazanacakları bildirildi. (www.sotaliraq.com)

• Musul polisi tarafından yapılan açıklamada, bir grup peşmergenin seçim merkezine saldırdığı, seçim sandıklarını belirsiz bir yere götürdükleri belirtildi.

(www.iraq-ina.com)

• Irak Uzlaşma Cephesi üyesi Halid Ahmet Ali, Kürt partilerinin Telafer, Đyaziye ve Musul barajı bölgelerinde seçime hile karıştırdıklarını söyledi. Đngiltere seçim merkezinde bir yetkili, Birleşik Irak Đttifakı yanlılarının seçime hile karıştırdıklarını, her bir kişinin birden fazla oy kullandığını söyledi. (EL-ŞARK EL- AVSAT GAZETESĐ)(www.iraq-ina.com)

• Irak Uzlaşma Cephesi, Bağdat’ta Irak Uzlaşma Cephesi’nin %40 oy oranıyla kazandığını ilan etti. (www.iraq-ina.com)

• Necef Haber Ajansı, Necef’te seçime katılım sayısının 391011 olduğunu bildirdi. Haberde Birleşik Irak Đttifakı’nın Necef’te 313631 oy aldığı ve Necef’teki bütün sandalyeleri kazandığı açıklandı. Necef’te toplam sandalye sayısı 6’dır. (www.alnajatnews.net)

• El-Zaman gazetesi, Kürt listesinin Irak’ın yeni parlamentosunda 50 sandalyeye sahip olacağını yazdı. (EL-ZAMAN GAZETESĐ)

• Irak'ta önde gelen Sünni siyasetçilerden Adnan El-Duleymi, bu hafta yapılan seçimlerden sonra ülkeyi yönetecek bir koalisyon hükümeti kurulması halinde laik Şii ve Kürtlerle ittifaka açık olduğunu söyledi. Irak Uzlaşma Cephesi lideri El-Duleymi, kurulacak bir hükümet için ''Irak halkının herhangi bir kesiminin dışlanmasını kabul etmeyeceğiz'' dedi, ancak bazı kesimlerin kendilerinin katılmayabileceğini göz ardı etmedi. Şii partilerin mecliste çoğunluğu elde etseler bile bir hükümet kuramayacakları öngörüsünde bulunan El-Duleymi, böylece Sünnilerle laik Şiilerden ve Kürtlerden oluşacak bir koalisyona kapının açık olacağını söyledi. (AA)(AP)

• ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney, Irak'a dün sürpriz ziyaret gerçekleştirdi.

Cheney, başkent Bağdat'ta Amerikan ordusunun üst düzey komutanlarıyla yaptığı toplantıdan sonraki açıklamasında, Irak'ta geçen perşembe yapılan parlamento seçimlerinin, Amerikan askerlerinin çekilmesine yönelik önemli bir adım olduğunu söyledi. Cheney 8 saat süren Irak ziyaretinde Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani ve Irak Başbakanı Đbrahim El-Caferi ile görüştü. (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ) (BBC)

• Irak Başbakanı Đbrahim El-Caferi, cumartesi günü Necef’te, Şii lider Ayettullah Ali Sistani’yi ziyaret etti. El-Caferi Sistani ziyaretinden sonra Mukteda El-Sadr ile de görüşmede bulundu. Sadr toplantı sonrası yaptığı açıklamada, seçime katılan siyasi grupların temsilcilerinden bir gözlemci kurulun oluşturulmasını istedi. Sadr, ayrıca Irak halkına hizmet edecek ve güçlü bir hükümet kurabilecek herhangi bir siyasi oluşumu destekleyeceklerini belirtti. (www.iraq-

ina.com)

(4)

• Sünni Arap lider Salih El-Mutlak, düzenlediği basın toplantısında, ''Amerikalıların Irak'a hoş gelmediğini ve gitmeleri gerektiğini'' söyledi. El- Mutlak, ''ABD Başkanı George Bush, seçimlerin gerçekten demokratik olduğuna inanıyorsa kendini kandırıyor'' dediği konuşmasında, ayrıca seçim günü başında olduğu Sünni koalisyonun adaylarından öldürülenler olduğunu söyledi. El-Mutlak ayrıca, Irak’ın güneyinde yapılan seçimlerin baskı içinde geçtiğini, halkın seçimden mahrum olduğunu ve çok kötü olayların yaşandığını kaydetti. (AA) (AP-REU) (EL-SABAH GAZETESĐ)

• Đslam Devrim Yüksek Konseyi üyesi Rıza Cevat Taki, New York Times Gazetesine yaptığı açıklamada, Irak Başbakanlığı için Đbrahim El-Caferi’yi desteklemeyeceklerini açıkladı. Taki, Başbakanlık için Adil Abdulmehdi’yi aday göstereceklerini açıkladı. (IRAK HABER AJANSI) (www.iraq-ina.com)

• Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Adil Abdulmehdi yaptığı açıklamada, Birleşik Irak Đttifakı’nın tahminen 115 ila 120 sandalye kazanacağını söyledi. (EL-ŞARK EL- AVSAT GAZETESĐ)

• Irak Sanayi Bakanı Usame El-Necefi, hükümetin Telafer’i yeniden inşa etmek için önümüzdeki günlerde harekete geçeceğini söyledi. (www.kerkuk.net)

• ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Amerikan askerlerinin Irak'tan çekilme zamanının geldiğini söyledi, ancak bu konuda bir takvim vermedi.

Rice, ''Iraklıların, Amerikan askerlerinin hızla çekilmesine ilişkin arzusunu anladığını'', yine de çekilme için acele edilmeyeceğini belirtti. Rice, Đran konusundaysa nükleer programa ilişkin ABD'nin uluslararası müzakerelere uyacağı ve diğer ülkelerin kendisiyle aynı sonuca varmasını bekleyeceği sinyalini verdi. (AA)(AP)

• Bağdat basınında yeralan haberde, Irak Đçişleri Bakanlığı’na bağlı 13 polis subayının Đran’a kaçtığı belirtildi. Polislerin yedisi, El-Cadiriye’deki gizli hapishane görevli olduğu ve hapishanedeki işkence olaylarından dolayı suçlanmıştır. (www.irakna.com)

• Irak'ın başkenti Bağdat'ta, Vali Yardımcısı Ziyad Tarık El-Zubai'ye bu sabah suikast girişiminde bulunuldu. El-Zubai'nin yaralandığı saldırıda, korumalarından 3'ü hayatını kaybetti. Saldırıda 2 koruma ve 1 sivil de yaralandı. (AA)(AFP)

• Irak Ordusu ve Çok Uluslu Güçler, bugün El-Anbar şehrine büyük bir operasyon başlattı. (www.nawartv.com)

Orta Doğu

• AB'nin Dış Politika ve Ortak Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana, Tel Aviv ziyareti sırasında gazetecilere yaptığı açıklamada, tüm siyasi partilerin seçimlere katılma hakkının bulunduğunu, ancak şiddeti kınamayan partilerin geleceğe ortak olmasının zor olduğunu ifade etti. AB Yüksek Temsilcisi, şiddeti açıkça reddetmeyen ve Đsrail'in var olma hakkını tanımayan bir partinin dahil olacağı bir yönetimin, AB yardımlarını almaya devam edemeyeceğini

(5)

söyledi. AB'nin Filistin Yönetimi'ne yardımının 2006'da 260 milyon doları bulması bekleniyor. AB Brüksel zirvesinin ardından yazılı açıklama yapan Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac, AB kurumlarının reformdan geçirilmesi gerektiğini söyledi. Chirac, ''mevcut AB kurumlarının genişlemiş ve modern bir Avrupa için yeterli olmadığını'' belirtti ve ''daha demokratik ve etkili bir AB için 2006 yılında reformların yapılmasının şart olduğunu'' savundu.

(AA)(AP)

• Basra Körfezi’ne kıyısı olan 6 ülke, 2 günlük bir zirve için Birleşik Arap Emirlikleri’nin başkenti Abu Dabi’de bir araya geldi. Bahreyn, Kuveyt, Umman, Katar ve Suudi Arabistan’ın liderleri, bölgenin nükleer güçten arındırılması için Đran’a çağrıda bulunmayı planlıyor. Körfez Đşbirliği Konseyi Genel Sekreteri Abdül Rahman El-Attiye zirveden önce yaptığı açıklamada Đran’a güvendiklerini ancak üye ülkelerin kıyılarına yakın bir yerde nükleer santral kurulmamasını garanti altına almak istediklerini söyledi. (VOANEWS)

Kafkasya ve Orta Asya

• Azerbaycan'da önde gelen muhalefet partileri tarafından oluşturulan Azatlık bloku, başkent Bakü'de izinsiz gösterilere başladı. ''Özgürlük'' ve ''Özgür seçimler'' sloganlarının atıldığı gösteriyi misyon temsilciliklerinden yetkililer de izledi. (AA)

• Rus ‘Gazprom’ şirketi 2006 yılından itibaren Bağımsız Devletler Topluluğu ve Avrupa ülkelerine ihracat edilen gazın fiyatına zam yapacağını açıkladı. Yeni zam sonrası, bin metreküp gaz Ermenistan, Gürcistan, Azerbaycan’a 110 dolara, Ukrayna ve Avrupa ülkelerine 250-260 dolara satılacak. Rusya Başbakanının birinci vekili ve ‘Gazprom’un şirketinin Başkan vekili Aleksandr Medvedev “Kafkasya’ya giden gazın fiyatlarının değişmesi siyasi ittifaklardan kaynaklanmıyor. Ukrayna ise 10 aylık görüşmelerden sonra bizden gazı Avrupa fiyatlarıyla satın alacak. Rusya’nın tutumu bellidir. Rusya kendi halkının çıkarlarını göz önünde tutacak, buna göre pozisyon alacaktır”

açıklamasını yaptı. (www.regnum.ru)

• Azerbaycan’ın Bağımsız Ekolojik Araştırmalar Merkezi ülkenin ekolojik problemleriyle ilgili bir bildiri yayımladı. Bildiride Gabele bölgesinde bulunan ve Rus askeri üssünün kullanımına verilen Dinleme ve Radar Merkezinin işletilmesi neticesinde Gabele, Agdaş, Göyçay, Ucar, Đsmayilli, Zardob ve Kürdemir bölgelerinde kanserli hastaların sayısı 9 kat, sinir hastalıkları 14 kat, böbrek hastalıkları 13 kat, kan dolaşımı sistemi hastalıkları 6.7 kat, gelişmemiş ve hasta bebeklerin doğumu 16-19 kat arttığı; bu bölgelerin nüfusunun ekolojik soykırıma uğratıldığı, doğadaki canlıların yanı sıra tarıma da ciddi bir şekilde zarar verildiği belirtilmektedir. Ayrıca ülkenin güney bölgelerinde açılacak olan iki ABD Dinleme ve Radar Merkezinin aynı ekolojik problemlere yol açacağından dolayı bu iki santralin açılmasını engellemek gerektiği çağrısı yapıldı. (www.regnum.ru)

• 2005 yılının 11 ayı içinde Azerbaycan’ın ‘Çırag’ petrol yatağından 48 milyon varil petrol (yaklaşık olarak 6.5 milyon ton) çıkartıldı. Bölgede, 1997 yılında ilk petrolün çıkartılmasından itibaren 326 milyon varil (44 milyon ton) petrol

(6)

çıkartıldı. Đşletmede 250 işçi çalışmakta, %85’ini Azerbaycan vatandaşları oluşturmaktadır. (www.regnum.ru)

• Azerbaycan’ın Rusya Büyükelçisi Ramiz Rizayev, Đlham Aliyev’in kararıyla görevinden alındı. Bu karara Rizayev’in Rusya’nın ‘Rodina’ Partisinin Başkanı Dimitri Rogozin’in seçim propagandasında ‘Moskova’yı çöpten temizleyelim’

sloganına ve video klibine karşı dava açması oldu. Söz konusu video filmde Kafkasya kökenli insanların karpuz kabuklarıyla sokakları kirletmelerinin akabinde Rodina partisinin ‘Moskova’yı bu çöplerden temizleyelim’ sloganı yer almaktadır. Bu reklam filmiyle Kafkaslılara hakaret edildiği gerekçesiyle mahkemeye başvuran Rizayev davayı kazandı. Bunun üzerine başka bir ülkenin içişlerine karıştığı gerekçesiyle Đlham Aliyev Rizayev’i görevinden aldı.

(www.regnum.ru)

• 17.12.2005 tarihinde gerçekleşen Ermenistan Cumhuriyet Partisi’nin IX.

Oturumunda Başbakan Andranik Margaryan ‘Dağlık Karabağ sorununun çözümünde Ermenistan sınırları değişmeyecek. Karabağ Azerbaycan sınırları içinde bulunmayacak. Karabağ’ın sınırları korunmalı ve uluslararası hukuki statüsü Ermeni ve Karabağ halklarının beklentileri doğrultusunda belirlenmeli’

açıklamasında bulundu. (www.regnum.ru)

• Gürcistan Merkez Bankası, kanundışı faaliyetler ve para kaçakçılığı yaptığı gerekçesiyle Rus Ticaret Bankası ‘MakpromBank’ın Abhazya’daki şubesinin kapatılmasını Rusya Merkez Bankası’ndan talep etti. Rusya Merkez Bankası bu talebi yerine getirerek, Abhazya’daki ‘Makprombank’ın lisansını iptal etti.

(www.regnum.ru)

Avrupa Birliği

• AB devlet ve hükümet başkanları, Brüksel zirvesi sonunda 2007-2013 bütçesi üzerinde mutabakat sağladı. AB dönem başkanı Đngiltere'nin Başbakanı Tony Blair, zirve sonunda düzenlediği basın toplantısında, 7 yıllık dönem için 862 milyar 363 milyon avroluk bütçe belirlendiğini, bunun AB'nin gayri safi milli hasılasının yüzde 1,045'ine denk geldiğini söyledi. Đngiltere'nin, AB bütçesinden alacağı geri ödeme miktarından 10 milyar avro kadar taviz verdiği belirtiliyor. AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Durao Barroso, ''Avrupa'nın felç durumundan çıkıp tekrar harekete geçtiğini'', ''varılan uzlaşmada komisyonun tüm talep ve beklentilerinin yanıt bulmadığını'' ancak sonuçtan memnun olduklarını söyledi. Onaylanan bütçenin Avrupa Parlamentosu'nun da onayını alması gerektiğini hatırlatan Barroso, bunun mümkün olabileceğini düşündüğünü belirtti. (AA)

• AB devlet ve hükümet başkanlarını Brüksel'de biraraya getiren AB zirvesinde Makedonya'ya aday ülke statüsü verilmesi onaylandı. Fransa, Makedonya dosyasında karşı tavır koyarak belirsizlik ortamının sonuna kadar devamına yola açtı. Fransız Dışişleri Bakanı Philippe Douste-Blazy, hafta başında, AB'nin genişlemesi konusunun, 1 Ocak 2006'da başlayacak olan Avusturya dönem başkanlığı sürecinde ayrıntılı olarak ele alınmasını istediklerini, yeni adımlar atılmadan önce iyi düşünülmesinden ve sindirme yeteneklerinin incelenmesinden yana olduklarını ifade etmişti. (AA)

(7)

Dünya Basını

Đngiltere gazetelerinde Brüksel'de hafta sonunda sona eren Avrupa Birliği zirvesinin sonuçlarıyla ilgili yorumlar öne çıkıyor. Birçok yazar, birliğin 2007-13 bütçesi üzerinde uzlaşmaya varılan zirvede, Başbakan Tony Blair'in, verdiği ödünler karşılığında sadece kağıt üzerinde kalabilecek vaatlerle yetinmek zorunda kaldığını öne sürüyor. Times gazetesi, zirvede atılan imzaların mürekkebi kurumadan Fransa ve Đrlanda'nın birlikten aldığı tarım fonlarına halel getirecek herhangi bir anlaşmayı veto tehdidinde bulunduğunu yazıyor:

"Fransa, birlik bütçesinden toplamda en fazla tarım teşviki alan ülke. Alınan teşvikler kişi başına göre hesaplandığında ise Đrlanda birinci sırada. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac ve Đrlanda Başbakanı Bertie Ahern, 2014'e kadar bu teşvikleri garantilediklerini, kesintinin ancak tüm üyelerin 'Evet' demesiye mümkün olacağını söylüyor. Bu açıklamalar, Blair için büyük darbe niteliğinde. Zira, Başbakan, Đngiltere'nin bütçe katkı payı iadesinden aldığı 7 milyar sterlini, tarım teşviklerinin 2008'de gözden geçirileceği vaadiyle feda etti."

Financial Times yazarlarından Wolfgang Munchau ise bütçe uzlaşmasında Almanya'nın yeni Başbakanı Angela Merkel'in oynadığı role dikkat çekiyor.

Yazar şöyle diyor: "Zirvenin en önemli sonuçlarından biri Almanya'nın Avrupa Birliği'nin belirleyici gücü olarak ortaya çıkmasıydı. Uzlaşma, Merkel'in arabuluculuğuyla gerçekleşti. Ancak Merkel bunu bazılarının umduğu gibi Alman-Fransız ittifakını feda ederek değil, aksine bu ittifakın gücünü kullanarak gerçekleştirdi…Eski Avrupa'yla yeni Avrupa'yı ayıran hat artık kayboluyor. Merkel, Polonya için 100 milyon Euro ek yardım kopartarak kendini Varşova'nın müttefiki olarak kabul ettirdi. Polonya'yı Almanya ve Fransa'nın kollarına iten bütçe savaşı patlak verinceye kadar, Blair de aynı konumdaydı. Almanya, Avrupa Birliği liderliği açısından Polonya'nın kilit önemde olduğunu biliyor.”

Haftanın Yorumu

Ufuk Turu

Bu haftaki Ufuk Turu’nda 15 Aralık’ta gerçekleştirilen Irak Seçimleri, FBI ve CIA Başkanları’nın Türkiye ziyaretleri, Đran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad’a yönelik tepkiler incelenmiş ve değerlendirilmiştir.

Irak Seçimleri

Irak’ta işgal sonrası ilk kalıcı meclisi belirleyecek seçimler 15 Aralık’ta gerçekleştirilmiştir. 30 Ocak seçimlerini protesto eden Sünnilerin, bu seçime katılma kararı alması katılım oranının %70’e varmasına neden olmuştur.

Seçimlerden önce en çok tartışılan konu, adil ve şeffaf bir seçimin gerçekleştirilmesi ihtimali olmuş, konuyu takip eden kişiler, bu seçimin 30 Ocak seçimlerinde yaşanan usulsüzlüklere sahne olmayacağına dair öngörülerde bulunmuştur. Ancak beklentilerin aksine 15 Aralık seçimlerinde

(8)

de, yaklaşık 70 bin kişiden oluşan BM destekli “bağımsız” gözlemcinin varlığına rağmen hile ve usulsüzlükler yaşanmıştır.

Irak Seçim Komisyonu, Kerkük’teki nüfus kütüklerinde isimleri bulunmayanların oy kullanamayacaklarına dair açıklamasını seçimlerden birkaç gün önce geri çekmiş, Kerkük’te ismi olsun ya da olmasın, kimlik gösteren herkesin oy kullanabileceğini açıklamıştır. Bu kararla birlikte, Kerkük seçmen kayıtlarından silinen 86,000 kişi seçimlere katılma hakkını elde etmiştir. Statüsü, 31 Aralık 2007’ye kadar gerçekleştirilmesi öngörülen bir referandumla belirlenecek, Irak’ın en tartışmalı ve kritik bölgesi Kerkük’e böyle özel bir uygulama getirilmesi, Kürtlerin Kerkük’ü kendi bölgelerine dahil etme çabalarını ve Kerkük’ün Kürt şehri olarak gösterilmesini destekler niteliktedir.

Kerkük’ün güneyindeki yolların kapalı tutulup, kuzeyinin açık bırakılması Kürt bölgelerinden taşınan insanların Kerkük’te oy kullanmasını sağlamış, bu durum adil bir seçim beklentisi içerisinde olan Türkmen ve Arapların hayal kırıklığı ve tepkisine neden olmuştur. Yapılan usulsüzlükler sadece Kerkük ve Kürt bölgeleriyle sınırlı kalmamış, Bağdat'ın güneyinde Đran sınırına yakın Hanekin şehrinde hepsinin üstünde Şii ittifakının işaretlendiği 3 TIR dolusu sahte oy pusulası ele geçirilmiştir. Bu durum Đran ve Irak Şiileri arasındaki bağlantıyı ortaya koymaktadır.

Şu ana kadar gelen sonuçlar da göz önünde bulundurulduğunda, seçimlerde Şiilerin oluşturduğu Birleşik Irak Đttifakı'nın birinci, Kürt ittifakın da ikinci sırada yer alacağı tahmin edilmektedir. ABD ajanı olmakla suçlanan Đyad Allavi’nin Ulusal Birlik Partisi’nin 3. sırada yer aldığının açıklanması, bir sürpriz olarak nitelendirilmektedir. Sünni oylarının çoğunluğunun, beklenilenin aksine Irak Uzlaşı Cephesi’ne değil de Allavi’nin partisine verildiğinin ifade edilmesi bir manipülasyon olarak değerlendirilebilir. Sonuç olarak, Irak’ı Şii, Kürt ve liberal Sünnilerin oluşturacağı yeni bir koalisyon hükümeti beklemektedir. Bu koalisyon hükümeti 4 yıl gibi geçici bir süre için Irak’ı yönetecek olsa da, önümüzdeki 4 yıl Irak’ın geleceğinin büyük ölçüde belirleneceği bir süreci kapsayacak, hükümet ortakları anayasada boşluk olan maddeleri kendi lehleri doğrultusunda yeniden oluşturmaya çalışacaklardır.

Batılı devletler, Irak seçimlerini büyük bir başarı olarak nitelendirip, bu

“başarıya” alkış tutsa da, seçimlerin, 30 Ocak seçimlerinde olduğu gibi gerçek durumu yansıtmayacağı ve bir kurgulamanın ürünü olarak ortaya çıkacağı açıklık kazanmıştır. Irak’ta adil seçimlerin gerçekleştirilip, demokratik bir havanın hâkim olacağı fazlaca iyimser bir yaklaşım olup, işgal şartları ve ulusal güçler adı verilen silahlı milislerin kontrolü altında bunun gerçekleşmesinin oldukça zor olduğu değerlendirilmektedir. Irak halkının geleceklerini tayin etme konusundaki tutumları doğrultusunda sandıklara akın etmelerine rağmen, seçim, yine hile ve usulsüzlüklerin gölgesinde, belirli gruplara avantaj sağlayan bir ortamda gerçekleştirilmiştir. Böyle bir ortamda silahlı bir milise sahip olmayan ve işgal gücü tarafından kollanmayan Türkmenlerin, Kürtlerin kendileri için belirlediği kotaları aşarak nüfusları oranında temsilci çıkartacaklarını beklemek gerçekçi değildir.

CIA ve FBI Başkanlarının Türkiye Ziyareti

(9)

ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Başkanı Robert Mueller ve Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) Başkanı Porter Goss’un arka arkaya Türkiye’ye gelmesi, ziyaretlerin arkasında yatan nedenlere ilişkin soru işaretlerine sebep olmaktadır. Basına yansımayan görüşmelerde, El Kaide, PKK konusunda işbirliği, ikili ilişkileri geliştirme yönünde kararlar alındığı ifade edilse de, FBI ve CIA Başkanlarının ziyaretlerinin ana amacının Đran’a gerçekleştirilmesi planlanan operasyon konusunda Türkiye’nin nabzını yoklamak ve desteğini sağlamak olduğu düşünülmektedir. Ahmedinecad yönetimi ile radikal söylemelerini arttıran ve ABD’nin hedef listesinde ilk sıraya oturan Đran’a karşı, ABD yönetiminin 2006 yılının ortalarına kadar bir operasyon gerçekleştirme olasılığının yüksek olduğu değerlendirilmektedir. Đran’a yönelik operasyon hazırlıkları içerisinde olan ABD’nin, bunu gerçekleştirmek için Türkiye’nin desteğine ihtiyacı vardır. Bu noktada, Irak Savaşı’nda ABD ile hareket etmeyi reddeden Türkiye’nin, Đran konusunda ABD ve Đsrail’e ihtiyaç duyduğu kolaylıkları sağlaması ve desteği vermesi, ABD, Đsrail ve Türkiye’nin Đran konusundaki ulusal çıkarlarının örtüşmesine bağlıdır.

Ahmedinecad’a Yönelik Tepkiler

Đsrail’le ilgili olarak yaptığı son açıklamalardan sonra eleştirilere maruz kalan Đran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad’a yönelik tepkiler artarak devam etmektedir. Son olarak, Đran’la 2004 Kasım ayından itibaren nükleer programı konusunda müzakereler sürdüren AB ülkeleri, Đran’a yönelik olarak uygulanabilecek somut yaptırımları tartışmaya başlamıştır. Bu doğrultuda, Almanya, Fransa ve Đngiltere’nin elçilerini geçici olarak Tahran’dan çekmelerinin gündeme gelebileceği ifade edilmiştir. Đran ve AB ülkeleri arasındaki bu gerginlik, şüphesiz 21 Aralık’ta yeniden başlayacak olan müzakerelere de yansıyacak ve büyük bir ihtimalle müzakereler çözümsüzlükle sonuçlanacaktır. Şu ana kadar ABD’den farklı bir politika izleyerek, Đran ile diplomatik ilişkiler geliştirme, uluslar arası sisteme entegre etme stratejisi izleyen AB’nin, Ahmedinecad yönetimi ile birlikte radikalleşen Đran’a karşı daha sert bir tutum izlediği görülmektedir. Bu durum, Đran’a yönelik operasyon hazırlıkları içerisinde olan ABD yönetiminin elini güçlendirmekte, operasyona karşı ortaya çıkabilecek muhalefeti kırmakta ve müdahaleye meşruiyet zemini sağlamaktadır.

Referanslar

Benzer Belgeler

Đsrail'in dünyayı umursamayan tavrına her zaman Washington tarafından yeşil ışık yakıldığını vurgulayan Tarık Ali, Amerika Birleşik Devletleri ve Đsrail'in

Irak’ta Devam Eden Çatışma Ortamı, Irak Başbakanı Nuri El Maliki’nin ABD ziyareti ve Lübnan’a Yönelik Saldırılar ve Uluslar arası Toplumun

Müzakereci Kürt heyetinin bir üyesi olan Fuat Masum dün Đyad Allavi ile yapılan yoğun görüşmeler sonrasında yaptığı açıklamada Allavi grubunun yeni Irak

• Kürdistan Bölgesi Başkanı Mesut Barzani ve beraberindeki heyet dün akşam üzeri yeni hükümeti kurma çalışmaları çerçevesinde Irak Devlet Başkanı Celal Talabani

• Irak Ulusal Diyalog Cephesi Başkanı Salih El-Mutlak yaptığı açıklamada, müzakerelerde Irak’ın yeni hükümetinin programını tamamladıklarını; Ulusal

Savaş sonrası Irak'ı ilk kez ziyaret eden Amr Musa, dün ilk olarak Irak Başbakanı Đbrahim El-Caferi ile bir araya geldi.. Musa, El-Caferi ile görüşmesinin ardından

Habere göre, Sünni Arap, Kürt ve laik siyasi partiler, Caferi'nin üyesi olduğu Birleşik Irak Đttifakı'na, ''hükümeti kurarken başbakan adayı olarak Caferi'yi

• El-Sabah gazetesinin verdiği bir habere göre, Irak Đçişleri Bakanı Bakır Solak Cebir’in yeni hükümette Maliye Bakanı, Şirvan El-Vaili’nin Ulusal Güvenlik