TREY. r e s e a r c h

(1)

TREYr e s e a r c h

(2)

Spor Yöneticiliği, Rekreasyon, Egzersiz ve Spor Bilimleri, Antrenörlük Eğitimi

Dersin Haftası: 8. Hafta

Dersin Öğr. Üyesinin Adı: Dr. Öğr. Üyesi Çiğdem ÖNER E-Posta:coner@gelisim.edu.tr

Telefon: 0532 354 08 89 Bölüm Adı

Dersin Adı

Egzersiz Psikolojisi

gelisimedu igugelisim

(3)

igugelisim gelisimedu

DERSİN KONUSU

Egzersiz Liderliği ve Kişilerarası İletişim

(4)

Başvurulan Kaynaklar

1. Robert S. Weinberg, Daniel Gould, (2015). Spor ve Egzersiz Psikolojisinin Temelleri.

Ed. Mustafa Şahin, Ziya Koruç. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.

2. Orhan Doğan. (2015). Spor Psikolojisi. Detay Yayıncılık, Ankara.

(5)

Haftalık Öğrenim Kazanımları

 Lider ve yönetici arasındaki farkı tanımlar.

 Egzersiz ve sporda liderlik yaklaşımlarını bilir.

 Egzersiz ve spor liderliğini çok boyutlu model çerçevesinde açıklar.

 Egzersiz ve spor etkinliklerinde liderlik sürecini tartışır.

(6)

LİDERLİK

(7)

 Yukl (2010:8)’a göre liderlik; paylaşılan hedeflerin başarılması için ne yapılması ve nasıl yapılması gerektiği konusunda diğerlerini etkileme sürecidir.

 Etkileme süreci;

genellikle başkalarının motivasyonunu kolaylaştırmayı içerir, liderin kişileri ortak hedefin peşinde birlik olması yönünde odaklamasını içerir (Vroom ve Jago, 2007).

LİDERLİK

(8)

Warren Bennis (2007), örnek olan modern liderlerin;

 grup için görüşler (vizyon) ya da görev (misyon) duygusu yarattığını,

 görevin peşinde ilerlerken başkalarını onlara katılma yönünde güdülediğini,

 takip edenlerin çalışabilmesi için sosyal yapı yarattığını,

 takipçilerinde iyimserlik ve güven oluşturduğunu,

 grupta başka liderlerin gelişmesini sağladığını,

 sonuçlara ulaştığını iddia etmiştir.

LİDERLİK

(9)

Steven Covey, liderliğin bir mevki değil bir seçim olduğunu söylüyor!..

Potansiyeli doyum sağlayacak

şekilde kullanmak

Uygulama için gerekli tutkuyu

sergilemek

Anlamlı bir katkı yaratmaya

yönelmek

(10)

SPOR ve EGZERSİZDE LİDERLİK

Spor ve egzersizde liderliğin boyutları;

 Kararlar vermeyi,

 Katılımcıları motive etmeyi,

 Geri bildirim vermeyi,

 Kişiler arası ilişkiler kurmayı,

 Grubu ya da takımı kendinden emin bir şekilde yönetmeyi içermektedir.

(11)

LİDER VE YÖNETİCİ ARASINDAKİ FARKLAR

Yöneticiler daha ziyade… Liderler daha ziyade …

• Kaynakları kontrol eder.

• Sorun çözer.

• Verimliliği önemser.

• Emir/komuta onları rahatsız etmez.

• İşlerin ne şekilde yapıldığına bakar.

• Zaman kazanmaya çalışır ve önemli kararları ertelemeye eğilimlidir.

• Orta yolu bulmaya çalışır.

• Mecburen (şartlar öyle gerektirdiği için) konulan hedefler tespit eder.

• İnsanları motive ederek kaynak yaratır.

• Belirsizlik onları rahatsız etmez.

• Karmaşık ortamlarda gayet iyi çalışır.

• Olayların ve kararların insanlar üzerindeki etkisi onları ilgilendirir.

• Orta yol olmayan çözümler bulmaya isteklidir.

• Hedeflere ulaşmayı şahsi mesele haline getirir.

• Gerçekten istenerek saptanan hedefler peşinde koşar.

• İnsanlarda güçlü duygular uyandırır.

(12)

LİDERLERİ SEÇMEK İÇİN İKİ YÖNTEM

 Atanmış Liderler

 Kendiliğinden Ortaya Çıkan Liderler

Her durumda, liderler genel olarak iki işleve sahiptir;

 Grubun hedeflerine ve amaçlarına ulaşma yolunda organizasyonun isteklerinin karşılandığından emin olmak,

 Grup üyelerinin ihtiyaçlarının karşılanmasını garantiye almak.

(13)

LİDERLİK KURAMLARI

 Özellikler Yaklaşımı

 Davranışsal Yaklaşım

 Durumsal Yaklaşım

 Etkileşimsel Yaklaşım

 Yeni yaklaşımlar

 Karizmatik Liderlik

 Etkileşimsel Liderlik

 Dönüşümsel Liderlik

(14)

SPORDA LİDERLİK ARAŞTIRMALARI

Sporda liderlik ile ilgili araştırmalara bakıldığında, bu alanda çalışan araştırmacıların;

 Chelladurai, 1990, 1993

 Chelladurai ve Haggerty, 1978

 Chelladurai ve Riemer, 1998

 Chelladurai ve Saleh, 1978, 1980

 Smoll ve Smith, 1989

 Smoll, Smith, Curtis ve Hunt, 1978

 Horn, 2002

ortaya atılan kuramlardan yararlanarak, kendilerine ait liderlik modelleri geliştirdikleri görülmektedir.

(15)

 Antrenör Normatif Karar Modeli (Chelladurai ve Haggerty, 1978)

 Arabulucu Liderlik Modeli (Smoll ve Smith, 1989)

 Çok Boyutlu Liderlik Modeli (Chelladurai, 1990)

 Etkili Antrenörlük Modeli (Horn, 2002)

SPORDA LİDERLİK ARAŞTIRMALARI

(16)

Sporda Liderliği Ölçme Araçları

 Danielson, Zelhart ve Drake (1975) tarafından geliştirilen Antrenör Davranışları Tanımlama Ölçeği (Coach Behavior Description Questionnaire-CBDQ), 8 alt boyutta toplanmış toplam 160 maddede’den oluşmaktadır.

 Smith, Smoll ve Hunt (1977) tarafından geliştirilen Antrenör Davranışı Değerlendirme Sistemi (Coach Behavior Assessment System-CBAS), 12 alt boyutta toplanmış toplam 12 maddeden oluşmaktadır.

 Chelladurai ve Saleh (1980) tarafından geliştirilen Spor için Liderlik Ölçeği (Leadership Scale for Sport-LSS), 5 alt boyutta toplanmış toplam 40 maddeden oluşan bir ölçektir.

 Kenow ve Wiliams (1992) tarafından geliştirilen Williams ve ark. (2003) tarafından güncellenen Antrenör Davranışı Ölçeği (Coach Behavior Questinnaire-CBQ) toplam 28 maddeden oluşan bir ölçektir.

 Amorose ve Horn (2000) tarafından geliştirilen Antrenör Geri Bildirim Ölçeği (Coaching Feedback Questinnaire-CFQ) ise toplam 16 maddeden oluşan bir ölçektir.

(17)

Etkili Liderlik

 Dürüstlük,

 Esneklik,

 Sadakat,

 Güven,

 Sorumluluk,

 Açık sözlülük,

 Hazır olma,

 Beceriklilik,

 Öz disiplin,

 Sabır.

Başarılı Liderlikte Anahtar İlkeler

(18)

Bir bilginin, düşüncenin, duygunun, tutum ve kanının bir araç vasıtasıyla bir bireyden bir bireye, bireyden gruba, gruptan bireye, gruptan gruba, toplumdan gruba ve toplumdan topluma karşılıklı aktarılması sürecidir.

İLETİŞİM

Toplumsal yaşamın temelinde yer alan ve örgütsel yapının özünü oluşturan iletişim düzeni, gruplar ve örgütler arasında ilişkiler kurmayı amaçlayan bir süreçtir.

(19)

 Bireysel iletişim

İLETİŞİM TÜRLERİ

 Toplumsal iletişim

(20)

Kişilerarası…

 Bir amacın olması.

 Belli bazı kuralların olması.

 Rol ilişkilerinin varlığı.

 Ortak bir dilin olması.

 Kişiler arasında iletişim kurma isteğinin olması.

İletişimin Gerekleri

 Gönüllülük esası

 Bireysel farklılıkların gözetilmesi.

 Her bireyin karar verme güç ve hakkına sahip olduğunun kabulü.

 Tüm insanların saygıdeğer olduğunun kabulü.

 Gizlilik esası.

Sağlıklı İletişimin Koşulları

(21)

İLETİŞİMİN ÖĞELERİ

(22)

SPORDA İLETİŞİMİN ÖNEMİ

 Takım ruhu

 Amaçların açıklanması

 Güven

 İyi performans sergileme

 Motivasyon

 Takım hedef ve amaçlarının içselleştirilmesi

 Strateji geliştirme ve öğretme

 Beceri gelişimi

AMAÇ

 İkna etmek

 Değerlendirmek

 Bilgilendirmek

 Güdülemek

 Problemleri çözmek

(23)

ANTRENÖR-SPORCU İLETİŞİMİ

Kelly ve ark. (1983),kişiler arası iletişimin insanların duygu, düşünce ve

davranışlarının karşılıklı ve nedensel olarak birbirine bağlı olduğunu bildirmiş, sundukları modelde antrenör-sporcu ilişkisini tanımlayan üç ayrı boyuttan

bahsetmişlerdir; bağlılık, yakınlık ve tamamlayıcılık.

 “BAĞLILIK” karşılık göstermeden bağlılık göstermeyi, ilişkinin devamlılığını, ilişkiye duyulan isteği ve olumlu niyette bulunmayı.

 “YAKINLIK” duygusal olarak karşılıklı bağlılığı ve bir diğerine duyulan güveni, hoşlanmayı ve saygıyı

 “TAMAMLAYICILIK” boyutu ise takım çalışmasını, karşılıklı yardım ve işbirliği duygusunu geliştiren etkileşim sürecini

ifade etmektedir.

(24)

Uygulama Zamanı

LMS’DE YER ALAN

ETKİNLİK DOKUMANINI İNCELEYİNİZ!..

(25)

Haftanın Özeti

 Egzersizde

 Liderlik

 Kişilerarası İletişim

(26)

Sorular?...

(27)

Önerilen Haftalık Çalışmalar

Bir sonraki derse değin LMS sisteminde yer alan çalışma sorularını gözden geçirerek, yanıtlayınız.

(28)

Bir Sonraki Ders Hakkında

Egzersizde grup dinamikleri

(29)