T a r i h
M U S A F A K İ H C A M İ Î ( K A S T A M O N İ) R Rölöve eden : Y. Mimar Cihat Burak
Bu cami 17 nci yüz yılda Kastamonide yaşadı-ğı bazı vesikalarla anlaşılan Muşa fakih adında bi-risi tarafından yapılmıştır. Minberinin kapısı üze-rinde bulunan hicrî 1161 (1748) tarihi camiin han-gi devirde inşa edildiğin: göstermektedir.
Elevasyonlar ve kesit Camiin p l â n ı basit bir müstatilden ibarettir.
Son cemaat mahalli ve üzerindeki yarım kat ahşap-dan yapılmıştır. Bu kısmın direk başlıkları döşe-me kirişleri ve> korkuluk parmaklıkları devrinin ahşap süs ve bezemelerini havidir. Tavan da, eski Türk tavanları bezemelerine göre süslenmiştir. Ta-vanın ortasında, büyük kandilin asılı bulunduğu bir orta göbek vardır Gerek bu rozette, gerekse ta-vanın orta süslernelerku çevreleyen su içinde, dev-rinin bütün özlüğünü gösteren nakışlar dikkati
çek-(Sonu 81 nci sahifada)
lunduğu zaman bu müddet takriben 2 saniye ola-caktır. Bu rakamlar yüksektir ve sınıflarda umumî gürültü seviyesinin yüksek olmasına ve çocukların sözleri iyi seçmemelerine sebep olur.
Aksi seda müddetinin 500 frekansta 1 saniyeyi aşmamak icap ettiği kanaatindeyiz. Bundan dolayı* da sınıflarda lüzumlu düzeltmelerin yapılması ta-rafdarıyız. Tipik bir dersanede tavana 0,3 emsalli bir emici tatbiki ile netice elde edilebilir.
Mekteplerin koridorlarında sesin boydan boya naklini azaltmak bakımından bilhassa dikkat edil-melidir. Bu da duvar ve tavanlar üzerine kısım kı-sım emiciler koyarak elde edilebilir. Mekteplerin gürültü ve sakin bölgelerini birleştiren koridorlarda bu bahis bilhassa ehemmiyetlidir. Jimnasiumlarda gürültü azaltma muamelesi görmelidirler.
F A B R İ K A L A R :
Fabrikalarda gürültünün azaltılmasına dair et-raflı ve mühim problemler vardır Şimdilik bu hu-susta tam bir araştırma yapılmamıştır. Bazı gürül-tülü endüstrilerde işçilerin daimî surette sağırlık vak'alarma rastlanmıştır. Bu gibi hallerde ses emi-cilerin gerek sıhhat gerekse iş verimi bakımından ehemmiyeti büyüktür. Bu problemin esaslı bir etüd konusu teşkil ettiği kanaatindeyiz.
L O K A N T A V E K A N T İ N L E R : Lokanta ve kantinlerin de sık sık gürültülü ol-duklarına bu gürültülerin sert masa üstleri ve
sof-ra takımlarından çıktığına işaret etmek isteriz. Sa-kin teçhizat kullanmakla beraber tesirli şekilde
se-sin emilmesi de hemen her zaman arzu edilir. B Ü R O L A R :
Büroların bulunduğu binalarda gürültünün a-zalması meselelerine dikkat etmek çok faydalıdır. Hesap makineleri gibi gürültülü teçhizatı ihtiva eden bürolarda hem gürültünün başka yerlere daha az aks etmesi bakımından, hem de çalışanların kon-for sıhhat verimi bakımından sesin azaltılmasına ih-tiyacı vardır. Geniş ölçüde yüksek verimli emi-ciler kullanılmalıdır bunlar elverişli olarak tavan-lara yerleştirilebilir. Bu gibi işleri taahhüt edecek bir çok firmalar vardır. Evvelce işaret ettiğimiz gibi koridorlara da dikkat etmelidir. Sık sık aralarda ve tercihen devamlı olarak koridorun duvarları ve ta-vanına emici maddeler konulması faydalı olur.
Sakin ve tek başına çalışılacak bürolarda tavan veya duvarlara emici satıhlar kullanılmalıdır. Böy-lece sokaktan geBöy-lecek ses emicilere çarparak zayıf-lıyabilir.
E V L E R :
Evlerde odaların akustiği bermutat şikâyeti mu-cip olmaz, odalarda ağır kuma.-| kaplı mobilya bu-lunduğu takdirde emme kabiliyeti fazla artar. Fakat buda görültüye mani olduğundan arzu edilen bir sonuçdur. Tabiî bu gibi fazla emici bir oda mü-zik için elverişli değildir.
(78 i?ıci sahijadan devam.)
En büyük lâğımlar tuğla örülü büyük kemerler-dir. Bunların içinde sıcaklık daima 60 farenhayd de-recesi civarında kalır ve orada kasıklarına kadar ka-im lâstik çizmeler giymiş işçi ekipleri bulunur. Bu adamların görevleri bu aydınlık mahzenlerde lâğım-ların tamiratını yapmaktır, işleri bitmek bilmez ve bazanda tehlikelidir, çünkü şehir üzerine anî ve kuvvetli bir yağmur yağarsa milyonlarca galon su lâğımlara hücum eder. özel tedbirler alınmamışsa işçilerin boğulmak ihtimali vardır, veyahut havasız-lıktan tıkanırlar. Mamafih bu gi olağan üstü vazi-yetlerde özel tulumba istasyonları ve sağnak karşı-lama lâğımları hazırdır. Gece gündüz durmadan işçi ekipleri Londranııı binlerce mil uzunluğunda lâğımlarını dolaşır, onların temiz ve bakımlı olma-sını temm eder. Bu kimseler unutulmuş küçük bir ordu teşkil ederler, çünkü insan bunların sırf tesa-düf eseri olarak bir sokağın köşesindeki kapaktan yukarı çıktıklarını görür.
(61 inci sahijaidan devam)
mektedir. Bu nakışların üstad bir elden çıkdıkları ilk görüşte anlaşılmaktadır.
Minber semt ve mahalle mescidlerinde kolaylık-la tesadüf edilmiyecek kadar ölçülü, nisbetli ve süslüdür. Tamamen ahşapdan yapılmış olan minbe-rin kapısının üzeminbe-rindeki oymalar, gok itinalı bir kompozisyona göre yapılmıştır. Bu minberin son-radan bir hayır sahibi tarafından yapdırılmış olma-sıda, ihtimal içindedir.
Bir kaç günlük bir seyahat sırasında, bu camiî görüp, releve ederek, bize tanıtan Cihat Burak'a burada teşekkür ederken, Anadolumuzun, nice kö-şe ve bucaklarında, güzel eski eserlerin mevcut ol-duğunu genç meslekdaşiarımıza hatırlatmak isteriz.
Genç mimarlarımız, askerlik görevi ve başka sebeblerle dolaşdıkları yurt bucaklarını, bir mimar gözüyle taramalıdırlar. Bu incelemelerden küçük ve faydalı etüdler meydana gelecektir.
