f
Şekil 1 : Esas cephede giriş kapısı
M İ L A N O A D A Çeviren: Y. Mimar
—«Architettura» dergisinin
L E T S A R A Y I Lütfi TOPÇUBAŞI
1942 yılı 1_2 nci sayısından —
Avrupanın en büyük Adalet Saraylarından birine malik olan Milano, Roma, Venedik ve Floransa gibi muazzam ve tarihî kıymeti haiz binalara sahip olmakla meşhur değilse de, yeni mimarisiyle övünebilir, Milâno garı, vesaire gibi...
Bu şehrin sayılacak ikinci binası da Adalet sarayıdır.
Bu binaya I'talyada büyüklükleriyle tanınmış Vatikan, Reggio di Caserta, Valentino ve l'Escuriale gibi binalar sığa- bilir. Romadaki Adalet sarayından bir buçuk misli büyüktür.
Bu binanın projesini tanzim eden, İtalya Akademisinden ve «Mimarlar Millî Sendikası» nın neşrettiği Architettura mecmuasının müdürü, Mimar Marcello Piacentini'dir.
Piacentini, projelerinde daima, binanın yalnız göreceği vazifeyi değil ayni zamanda inşaatın ideal mükemmeliyetini göz önünde tutmuştur.
Son senelerde Piacentinin muhtelif eserleri arasında şun- ları sayabiliriz: Bergamo ve Bescia meydanlarının tanzimi, Cenova Zafer Anıtı vesaire...
Piacentini Sarayın plânını ve cephelerini çizerken bina- nın hizmet edeceği ideal vazifeyi düşünerek ona bir muva_
zenet ve adalete lâyik bir ciddiyet vermek istemiştir. Piacen- tini mesaisinde muvaffak olmuş ve bu adalet binasına aranılan vasıfları vermiştir; odaların taksimatı ve hacımlarmın mii-
tenasipliği, iyi ışık tertibatı, akustik mükemmeliyeti, ekono-
mik ye kolay irtibatı., gibi.
Şekil 2 : Milâııo şehrinin merkezinde mevzii imar plânıBir adalet binası üç kısma ayrılır: Halk, avukatlar ve ad- liye mensupları (yargıç, savcı v.s.) Piacentini de bu üç bölü- mü ideal bir şekilde plânda görüldüğü gibi ayırmıştır.
Milâno Adalet Sarayının dekorasyonunu İtalyada tanın- mış ressam ve heykeltraşlar yapmış ve 140 kıymetli tablo ve rölief meydana getirmişlerdir. Bu cihetten bina o kadar zengindir ki, Modern Sanatlar Müzesi olarak da kullanılabilir.
italyan Adalet teşkilâtı memleketimizdekine uymamakla beraber, Piacentini'nin tanzim ettiği plân, iç tertibat ve tak- simat itibariyle, (bizim için de ıbir nümune olabilir. Çünkü bizde henüz bu önemde bir adalet sarayı yapılmamıştır.
L. T.
MİLANO ADALET SARAYI HAKKINDA İNŞÂAT VE TEKNİK BİLGİLER
Mesele, Milanonun mühim bir Adalet merkezi olması ha_
Sekil 3 : Şeref avlusu. Kaldırım, ve kenarları porfir, sokl , kesme ta?, cephe duvarları "Botticino" mermerinden. Ortada: Artilio Selva'nın
"Adalet heykeli"
sebiyle bütün teşkilâtı bir çatı altında toplamaktı. Çünkü bu tarihe kadar, bu büyük teşkilât, birbirine yakın yedi binaya taksim edilmiş olarak çalışıyordu. Bu yedi binadan adaleti temsil etmeğe lâyık yegâne bina, istinaf mahkemesinin işgal ettiği Clerici sarayı idi. Bir kısmı San Antonio Caddesi, diğeri de Signora Caddesinde bulunan Sulh hâkimliği, Um- berto Visconto Madrone caddesinde bulunan Uzlaşma Hâ- kimliği, Piazza Beccaria cadesinde bulunan Asliye Mahkeme salonlariyle, Francesco Sforza caddesinde bulunan Cinayet Mahkemesi ve Missori meydanında bulunan Savcı ve sorgu hâkimliği binaları maksada uymayan, gayri müsait, ışıksız salon ve odaları havi eski ve harap binalardan ibaretti.
Adliyeyi bu vaziyetten kurtarmak için muhtelif hal ça- releri aranmıştır. İlkin 1925 senesinde Adliye topluluğunu Adliye Cezaevi yambaşmdaki eski mezbaha sahasına yerleş, tirmek oldu. 1927 de S. Ambrogio meydanındaki 7 nci ve 8 inci piyade alayı kışlasının sahası tercih edildi ve nihayet 1929 senesinde Milano Belediye Başkanı avukat Marki Guiseppe De Capitani D'Arzago ve başkan muavini mühendis Guiseppe Gorla (1941 senesinde bina bittiği zaman Bayındırlık Bakan- lığını ifa etmekte idi) Baggio caddesinde inşa edilen yeni ve modern binaya nakledilmesine karar verilen Adliye Sarayı- nın o zaman Porta Vittorio bulvarmaki Prencipe Eugenio di Savoia topçu briliğinin işgal ettiği kışlanın arsasında inşa edilmesine karar vermişlerdir.
1929 nisanında Adliye Sarayı resmî bir ilânla müsabaka- ya konulmuştur. Bu ilânda «Bu bina «ciddî, sade ve hizmet edeceği adaletin yüksek vazifesine ve Milâno şehrine lâyik olacağı» şartı koşulmuştu. İştirak eden 11 projeden 3 tane_
nesi birinciliğe lâyık görüldüğü halde bunlardan hiç biri tat- bik edilemiyeceği anlaşıldığından müsabaka neticesiz kalmıştı.
Sonradan tekrar bir müsabaka tertip ve ilân edilmiş, neticede İtalya Akademisinden, mimar Marcello Piacentiniye tevcih edilmiştir.
1931 senesi sonlarında topçu alayı yeni binasına nakledilip
DO • • • • • • • DOC
• • • • DOİ
• • • • 00]
• • • • GDi
• • • • cn
«Milano» Adalet Sarayı cephe elevasyonları ve kesitleri
Şekil 4 : Esas giriş holü. Ceza istinaf mahkemesi holünün plânı (yukardan aşağı doğru): Esas giriş holü, Ceza istinaf mahk. holü
geçit, Mahkeme salonu, Avukatlar odası
Şekil 5 : Şeref merdiveninden bir görünüş.
Şekil 6 : Hukuk istinaf mahkemesi holünün görünüşü: Döşeme şark kırmızı, duvar kaplaması " Paonezza" mor mermer, kapı süveleri Panteon kırmızısından porfir, tavan mermer sıva, kapı ve tavan ışık menfezlerinin kara ve karkasları bronz ve termolüks camından Elektrik lâmba ve meşaleleri bronz ve kristalden, kenar oturma yer-
leri yeşil mermerden yapılmıştır. Duvar röliefleri beyaz olup heykeltraş Arturo Danzi tarafından yapılmıştır.
Çekil 7 : Hukuk istinaf alık. holünün plânı: (Yukardan aşağı doğru) Mahkeme salonları (her iki yanda), geçit (merdivenlerin yanı)
hol (ortada), mahkeme salonları (her iki tarafta geçidin alt ve üst kısımlarında) mahkeme salonları ve geçit (şağlı sollu)
telefon hücreleri, avukat odaları ve dolapları.
Şerej salonunun görünüşü:
Şekil S: Bir mankeme salonunun görünüşü: Döşeme, sellüloit izole edildikten sonra linoleum kaplanmıştır. Duvarlar oniks taşile kap-
lanmıştır. Tavan cilâlı mermer sıva. Pencer çerçeveleri bronz ve camlar termolüks'dendir. Elektrik lâmbaları bronz ve buzlu cam tabaklardan yapılmıştır. Sanık höcreleri ahşap ve cilâlı
demirdendir.
[ j P BL
Şekil S: Mahkeme salonunun, plân, enine ve boyuna kesitleri: (Soldan sağa) hol, dinleyici parmaklığı, sanık hücresi, jandarma, karar odası
Şekil 10 : Toplantı ve merasim salonu (Aula Magna)nun görünüşü : Döşeme kaplaması duman siyahı, duvarlar beyaz, tavan parlak
beyaz, pencereler bronz ve kristal, duvar röliefleri oniks, elektrik lâmbaları bronz ve kristal, büstler yeşil bronz ve kaideleri porfirden
'Şekil 11 : Toıılantı ve merasim salonunun plânı.
Şekil 12 : Bir hukuk istinâf mahkemesi salonunun görünüşü, irtibatı gösterir plân: (Aşağıdan yukarıya doğru) Hol. salona giriş.
C J
İME
•
Birinci kat boşluğu Ceza istinaf mahkemesi Hukuk istinaf mahkemesi
Asliye hukuk mahkmesi Asliye ceza mahkemesi Sulh hukuk mahkemesi Adliye evrakı
Muhtelif servisler
1 inci kat şeması
eski kışlanın yıkma ameliyesi başlamıştır, 5 şubat 1932 de bu ameliye bitirilmiş, Belediye başkanı, muavini ve mimar Pi- acentini Devlet Başkanına kat'î prcoeyi takdim ederek ka- bul ettirmişlerdir. Fakat bu yeni binayı kıymetlendirecek ve meydana çıkarılması için mevziî bir imar plânı tatbiık et.
mek mecburiyeti hasıl oldu. İlk plân 25 şubat 1932 de tanzim edilip 12 mayıs 1939 da son şekli olan Milano merkezi mevziî plânı (şekil 2) kabul edilmiştir. Bu arada 1938 de Milâno Be- lediyesine bir cemile olarak, Adliye Sarayının inşaat ve kon- trolü Devletten Milano komününe devredilmiştir.
1932 de kabul olunan plân 120 m. esas cephe, Porta Vit- toria Bulvarı üzerinde, ikinci derecede 188 m. lik cephe ile, S. Barnaba caddesi üzerinde, 204 m. cephe ile 8 m. den 20 m.
genişliğine çıkarılan Luciana Manara caddesi üzerinde vs 20 m.
enindeki Freguglia caddesi üzerinde açılmasiyle .bu binanın dört tarafı sokak olan müstakil bir trapez şeklinde bir ada teşkil etmektedir.
Bu binanın işgal ettiği 39.000 m
2in, 25.000 m
3si. eski kışla, 4.200 m
2si Luciano Manara'daki evlerle Sörler Manas- tırının, 9.800 m
2si de 14 evin istimlâk edilmesiyle elde edil- miştir.
Esas cephe sokak hizasından bir miktar içeriye alınarak ufak bir meydan elde edilmiştir. Yine bu caddede sarayın sağ ve solunda yapılacak yeni binaların projeleri sarayla bir mi- marî birlik ve ahenk meydana getirmesi için, Piacentini tara- fından hazırlanmıştır. S. Barnaba caddesi binaları tezyinatı ise, bu cadde ile Freguglia caddesi köşesindeki inşaatı bitmek üzere olan Malûller Evi stiliyle ahenktir.
Denilebilir ki, bu Adalet Sarayının inşaatı, bulunduğu mmtaka içinde bir mimarî kalkınma hareketine sebep olmuş, tur.
Adalet Sarayı 1941 senesinde hizmete girmiş ve inşaatı iki sene zarfında tamamen bitmiştir.
, Adalet Sarayı plânı hazırlanırken estetiğe, cephelerde görüldüğü gibi pek ehemmiyet verilmeyip, binanın kullanış- lı olmasına dikkat edilmiştir.
' 1 Teras Genel savcı Devlet avukatı Ceza - hukuk mah.
Asliye-hukuk mah.
As. ceza - hukuk
^ ^ Arşive liüiiil Jandarma E—I Muhtelif servisler Son kat şeması
İtalyada, Adalet teşkilâtı «Corte d'Apelle» (İstinaf Mah- kemesi), «Tribunale», (Asliye Mahkemesi) ve «Pretura» (Sulh Mahkemesi) diye üç kısma ayrılır. Bu üç bölümünde «Penal»
(Ceza) ve «Sivile» (Hukuk) kollarına ayrılmaktadır.
Bina içinde bu üç esaslı bölüm de, şu şekilde yerleştiril- miştir. Her kat evvelâ ufkî olarak yukarıdaki üç bölüme ay- rılmıştır. Yani istinaf mahkemesi, asliye mahkemesi, ve sulh mahkemesi, diğer iki kat ayni surette üçe ayrılmıştır; o su- retle ki, zemin kattan itibaren dikey olarak yukarıya doğru zemin kattaki istinaf mahkemesinin üstünde istinaf hukuk, onun üstünde istinaf ceza olduğu gibi zemin kattaki ikinci bölüm olan asliye mahkemesinin dikey olara'k üstündeki bi- rinci katta asliye hukuk mahkemesi, onun üstünde 2 nci kat- ta asliye ceza mahkemesi bulunmaktadır; keza zemin katta, ki üçüncü bölüm olan, sulh mahkemesinin dikey olarak üs- tünde 1 inci katta sulh. hukuk, onun üstündeki 2 nci katta sulh ceza mahkemeleri vardır. Şu halde bina dikey olarak üç tür- lü mahkemenin hukuk ve ceza kısmlarım ihtiva etmektedir.
Ayni zamanda her katta kısımlar arasında ufkî irtibat olduğu gibi her kısmın da şakulî irtibatları vardır. Bundan başka, şakulî her bölümünde ayrıca sokakla müstakil olarak irtibatı bulunmaktadır.
Binanın katları şunlardır:
1) Sokak kaldırımının seviyesinden 4.00 m. aşağı bir bodrum katı,
2) Sokak kaldırımının seviyesinden 0.50 m. yüksekliğinde bir zemin kat,
3) Sokak kaldırımının seviyesinden 5.50 m. yüksekliğin- de bir birinci kat,
4) Birinci katın bir kısmını işgal eden birinci asma kat 5) Sokak kaldırımının 14.50 m. yüksekliğinde ikinci kat, 6) İkinci katın bir kısmını işgal eden ikinci asma kat, 7) Son kat,
8) Yarım kat (esas cephe kalkan duvarının arkası) Neticede, bütün bina sahasını kaplıyan dört kat, bir bod.
Tum sahanın bir kısmını işgal eden iki asma katla bir yarım kattan ibarettir.
1 - Asliye mahkemesi, hüviyet, sicil arşivi. 2 halk için W, C. 3 - kapıcı 4 - vesaiti nakliye geçidi. 5 - istinaf mahk. azası. 6 - isti- naf mahk. birinci başkanı otomobil garajı. 7 - dahili idarecisi. 8 - kasa. 9 - adalet memurin bisiklet garajı. 10 -asliye hukuk ve ceza mahk. azası odaları. 11 - halka mahsus lokal 12 - sağ yan cephe girişi 13 - jandarma mah. 14 - bekçi. 15 - dahili idare şef muavini.
16 - dahili idare şefi. 17 - vesika tetkiki. 18 - arşiv. 19 - arşiv 20 - müfettiş 21 - -ceza kanunu odası 22 - avukatlar 23 - evrak kâtibi.
24 - genel kayıt. 25 - ceza baş yargıcı. 26 - ceza sorgu ve tahkikat odası. 27 - yargıç odaları. 28 - beraat, tahliye ve sevkiyat fişleri.
29 - şahadet odası. 30 - i j mahkemesi salonu. 31 - cinayet masası 32 - gişeli halk salonu. 33 - kopyacı. 34 - baş zabıt kâtibi. 35 - uz- laşma mahkemesi. 36 - meclis odası. 37 - hademe. 38 - çıkış. 39 - tebligat dairesi. 40 - ve 41 - sol yan cephe girişi. 42 - evrak kâtibi.
43 - tetkike hazır evrak arşivi. 44 - saray idare büroları. 45 - Krallık genel savcı garaji. 46 - büro şefi. 47 - mahkeme salonu. 48- uzlaşma mahkemesi rolü. 49 - sanıklar. 50 - cürüm tutanağı. 51 - heyet miizukere odası. 52 - geçit. 53 - sulh hukuk ve ceza mahkeme arşivi. 57 - sulh hukuk mah. arşivi. 58 - sulh hukuk ve ceza makamı 59 - telefon santralı. 60 - ticari defter tastiki. 61 - ticari defter dejlosu.
Şekil 19 : Birinci kat plânı.
B i n a i ç i n d e a d l i y e t e ş k i l â t ı n ı n t a k s i m i
Muhtelif katların, ne şekilde taksim ve tanzim edildikle- rini anlatan kısa izah:
B o d r u m k a t :
Kömürlük, teshin, havalandırma, elektrik ceryanı trans- formatörleri telefon santralının aküoıülâtörleri gibi tesisat or- daiarı, elektrikçi odası, sulh hâkimliğinin zırhlı arşiv odası, istinaf, asliye, ve sulh mahkemelerinin depolariyle kırtasiye depoları, sanık odaları ve sanıkların mahkeme salonlarma şevki için koridor, geçit ve hususî merdivenler.
Z e m i n k a t :
Katın bir kısmı adliye daireleriyle diğer bir kısmı giriş ve hollere ayrılmıştır.
S. Barnaba Caddesindeki arka cepheden, 6 sı faal ve 5 i yedek mahkeme salonu olan sulh ceza mahkemesi holüne girilmektedir. Luciana Manara (Sol yan cephe) caddesinden 5 salonlu uzlaşma mahkemesine girilmektedir.
Freguglia (sağ yan cephe) caddesinden de sanık otomo.
billerine mahsus geçit bulunmaktadır ki bu geçit muhafız jan- darma karakoluna ve ayni zamanda grup sanık hücresinde ni- hayet bulmakta ve muhtelif ceza mahkeme salonlarma hu- susî merdiven ve koridorlarla bağlanmaktadır. Yine ayni cad- dede tasnif edilmiş arşiv dairesinin methali vardır.
Bu kısımlardan başka sağ sollu tazminat ve cezai nakti dairesi, mahk=me azaları dairesi, ticarî defterleri tasdik dai- resi ve ortada aslî mahkeme azası, aslî mahkemesinin sicil dairesi, istinaf mahkemesi azalarının daireleriyle sarayın da- hilî idare memurluğu bulunmaktadır
Binanın ön cephesinin sağ ve solunda Ceza istinaf mah- kemesi 1 inci başkaniyle krallık baş savcısının otomobillerine mabsus geçit kapılariyle, garaj ve dairelerine çıkan hususî merdivenler vardır.
B i r i n c i k a t :
Bu kattaki holler 8.60 m., mahkeme salonlariyle bürolar 4.50 m. yüksekliğindedir. Bu yükseklik bütün kata şamil olduğu gibi ceza kısmında bu ölçek iki misli ve hukuk kıs.
mmdaki holde üç misline çıkarılmıştır.
Bu katta esas şeref holünden başka ceza istinaf, asliye ve sulh hukuk mahkemelerinin de birer holü vardır ki bu üç hol hizmet ettikleri üç bölümün ehemmiyetine göre uygun ölçek verilmiştir. Esas şeref holü ise bu üç holün nüvesini teşkil etmektedir. Ceza istinaf mahkemesi holünün etrafına
«Aula Magna» dedikleri toplantı ve merasim salonundan başka, beher sanığın ifade, şahit, müdafaa, jüri, karar ve jandarma odalariyle dört ceza mahkeme salonu bulunmak- tadır. Keza asli ceza mahkemesi holünün etrafında 10 ve sulh mahkemesi holünün etrafında 6 mahkeme salonu vardır.
Binanın bu kısmında kalan diğer yerler ise bu mahke-
melere ait servislere tahsis edilmiştir. Freguglia ile Barnaba caddeleri köşesinde bulunan arşiv dairesinin bir tetkik sa- lonundan başka tasnif edilmiş evrak ve arşiv kulesi vardır ki beheri 2.50 m. yüksekliğinde 16 kattan ibarettir.
Bir de esas cephe de savcı ve avukatlar sendikasının bü_
yük kütüphanesi ve Vittoria bulvariyle Freguglia caddesinin teşkil ettiği köşede bir kahve-lokanta ile 1 inci kat plânı dol- muş oluyor.
1 i n c i a s m a k a t :
Bu kat, 4.30 m. yüksekliğinde olup yalnız birinci katın bir kısmım kaplamakta ve mahkeme salonu bulunmamaktadır.
Bu kat dahilinde bulunan istinaf mahkemesinin hukuk şubesi daireleri, ceza mahkemesinin ilerlemiş tahkikat büroları, ticaret mahkemesinin iflâs dairesinin ceza kısmı, müstantik ve müdür, yargıç ve yargıç muavini odaları, samiin ve arşiıv salonları kayıt dairesi, adliyeciler derneği- nin toplantı salonu, okuma, yaym ve mutelif servislere ay.
rılmış salon ve odalariyle birinci ve ikinci katlarının müşte- milâtı sayılırlar.
İ k i n c i k a t :
Bu katın yükseklikleri de birinci kattakilerin ayni olmayıp, hollerde 12.90 m., salonlarda 8.60 m. ve bürolarda 6.50 m. gibi mutelif yükseklikler arzetmektedir. Yine bu katta birinci kat- ta olduğu gibi burada da büyük merdivenlerle üç büyük hole gelinmektedir.
İstinaf hukuk mahkemesinin holüne 8 mahkeme salonu, asliye hukuk mahkeme holüne 10 mahkeme salonu, diğer bir asliye hukuk mahkeme holüne de 6 mahkeme salonu açıl.
maktadır.
Bütün bu salonlara mahkeme başkan, istinaf mahkemesi 1 inci başkan ve genel savcı emirlerine amade muhtelif ser- vis odaları bağlıdır. Bir de bu kısımlardan başka krallık sav- cısı ve muavininin büro ve odaları, yayın bürosu, kütüphane, kısım başkanları büroları, çalışma dairesi evrak kâtipliği, sin rüştüne vasıl olmıyanları koruma bürosu ve avukat salonları bulunmaktadır.
2 n c i a s m a k a t :
Bu katta toplanmış olan bürolar istinaf hukuk ve asliye hukuk mahkemelerine aittir.
S o n k a t :
4.50 yüksekliğinde olan bu katta bulunan krallık savcı- lığından başka adliye teşkilâtına bağlı muhtelif şube büroları vardır. Krallık savcılığında savcı dairelerinden başka; savcı muavini dairesi, adliye zabıtası dairesi, haciz dairesi, adlî tıp dairesi, adliye vezne ve kasası, adlî vakaların kütüphanesi, adlî kanunların kütüphanesi, yaym dairesi, delil ve şehadet v.s. gibi daireler bulunmaktadır.
Bölge avukat dairesi, devlet baş avukatı, devlet baş avu- kat muavini, savcıların büroları, suret çıkarıcı bürosu ve kü_
tüphaneden ibarettir. Ayni zamanda bu katta, krallık jandar- ma dairesi OCarabinieri Reali) koğuş, mutfak ve müştemilâtı,
1 - cinayet istinaf ve ceza mahkemelerinin holü. 2 - giriş holü. 3 - avukatlar. 4 - avukatlar sendikası vestiyeri. 5 - geçit. 6 - mahkeme salonu. 7 - meclis odası. 8 - ceza şubesi mahkeme azası. 9 - avukatlar sendikası bürosu. 10 - avukatlar sendikası kütüphanesi. 11 - top- lantı ve merasim salonu (aula Magna). 12 - kahve - lokanta. 13 - toplantı salonunun hususi salonu. 14 - ceza şubesi başkanı. 15 - ceza ev- rak kâtipliği. 16 - ceza şubesi zabıt kâtipliği. 17 - cinayet fevkalade mahkeme salo. 18, 23 - şahadet odası. 19 - ceza mahkeme holü. 20 - avukatlar. 21 - mahk. sal. 22 - meclis odası. 24 - arşiv. 25 - arşiv deposu. 26 - sulh hukuk holü. 27 - mahkeme salonu. 28 - heyet müza- kere odası. 29 - I - II kısım zabıt kâtipliği. 30 - 111 - IV kısım zabıt kâtipliği. 31 - merkez zabıt kâtipliği. 32 - hukuk bürosu. 33 - mak- buz ve kasa. 34 - avukatlar. 35 - bekleme odası. 36 - birinci yargıç. 37 - kâtip. 38 - yargıç. 39 - muhabere. 40 - baş evrak kâtibi. •11 - no- ter evrakı. 42 - ticarette küçük iflâs ve muvaffaksızlık. 43 - mahkeme âzası komisyonu. 44 - yargıç. 45 - meclis odası. 46 - zabıt kâ- tipliği. 47 - tebliğât. 49 - parmak izi. 50 baş kâtip. 51 - ceza şubesi başkanı ve yargıçı. 48 - fiş odası. 52 - ceza şubesi kâtipliği. 53 - cinayet istinâf mahkemesine bağlı heyet azaları odası. 54 - bekleme odası. 55 - ceza istinaf mahk. salonu. 56 - ceza istinâf mahk. baş- kanı. 57 - sanıklar 58 - karar odası. 59 - sanık şahadet odası. 60 - müdafaa şahadet odası. 61 - ceza istinâf mahk. evrak kâtipliği.
COBTILt cosrıuc CTONCOC COflTlıC
COBTİLt COBIlLE
0 1 2 3 4 5
Şekil 20 : ikinci kat jrtdm
toplantı salonu, telefon santralı ve muhtelif servisleriyle bir kısım adliye makamının ve diğer bir kısım krallık komiserliği hizmetine ayrılmıştır.
Y a r ı m k a t :
Bu katta levazım dairesile müstahdem ve temizlik işçileri daireleri yerleştirilmiştir. Boş kalan diğer odalar ileride ku- rulacak her hangi bir teşkilât veya mevcut teşkilâtın geniş- liyeceği ihtimaline binaen muhafaza edilmiştir.
Hülâsa olarak: Adalat Sarayının 62 mahkesme salonundan, 5 tanesi uzlaşma, 11 tanesi sulh ceza, 6 tanesi sulh kukuk, 6 tanesi istinaf ceza (toplantı ve merasim salonu ve cinayet salonları dahil), 8 tanesi istinaf hukuk, 10 tanesi asliye ceza ve 16 tanesi asliye hukuk mahkemelerine aittir.
BİNA İÇİNDEKİ İRTİBAT:
Bina dahilindeki muhtelif kısım ve servisler arasındaki irtibat muvaffakiyetli büyük bir çalışma Ve etüd neticesinde alınmıştır. Evvelce gördüğümüz üç ıbüyük hol bina için- deki büro, koridor, merdivenlerin arasındaki irtibatının nü- vesini teşkil etmektedirler. Vazifeleri bir şehrin seyrüsefe- rinde meydanların rolü ne ise bunlar da ayni vaziyettedirler.
Halk istediği adalet şubesine baş vurmak veya dinleyici ola- rak bulunmak isterse, merdiven, hol ve koridorlar vasıtasiyle kolayca vasıl olabilir.
Binanın her dört cephesinde halka mahsus dört giriş ka.
pısı bulunduğu gibi ikinci derecede memur ve servis giriş kapıları bulunmaktadır.
Birinci ve ikinci kat hollerini besliyen 6 merdivenden başka hususî servislere ait ikinci derecede 26 merdiven mev- cuttur. Bu merdivenleri takviye eden 9 asansör de bulunmak- tadır.
Binanın ortasında bulunan kısımlarındaki hol, büro, salon, geçit ve koridorlarına tabiî ziya ve hava veren 8 avlu mev- cuttur. Halka açık olan hollerin eni 5.00 m. ve koridorlar 4.00 m. dir. Bu ölçekler hollerle salon ve bürolar arasındaki irtibatı ferah ve rahat bir şekilde cereyan etmesine yardım etmektedir.
SARAYIN CEPHELERİ HAKKINDA BAZI ÖLÇEKLER
Sarayın 120.00 m. uzunluğunda ve 33.00 m. yüksekliğin, de ve antik bir stilde olan esas cephenin sağ ve solu 2.80 m.
çıkık kısımların arasında esas ve şeref girişi olan sütunlu methal bulunmaktadır. S. Barnaba caddesine bakan röliefli 167,36 m. uzun ve 28.50 yüksekliğindeki cephe, yine 37.00 m.
uzunluğunda ve 0.80 m. çıkık sağ ve sollu kısımların orta- sında 93.36 m. eninde bir kısım bulunmaktadır.
Dümdüz olan yan cepheler ise 2073.70 m. uzun ve 28.50 m.
yüksekliğindedirler.
Arşiv kulesi ise 17.00 X 19.00 eb'admda olup 61.00 m. yük- sekliğindedir.
İNŞAAT VE KULLANILAN MALZEME HAK- KINDA BİLGİ:
Binanın arkası ve taşıyıcı duvarları, bazı müstesna hal.
lerden başka, bir kısmı tuğla, bir kısmı da betonarmedendir.
Döşemeler ise betonarme ve tuğla karışık olarak dökülmüştür.
Hol ve salon tavan döşemeleri ise nervürlü betonarme- den yapılmıştır.
Arşiv kulesininkilerden maada temeller, mütecanis ve metaneti yüksek bir toprağa dökülen bir temel kontinüdür.
Binada işaret edilecek bazı şekiller vardır ki hülâsa ola- rak şunlardır:
a) Esas giriş holünün tavan döşemesi:
Bu tavan iki kısımdan ibarettir: Biri camekân taşıyan iç alt tavan, diğeri de esas çatı tavanını taşıyan dış üst tavandır.
Birincisinin mertekleri kiriş vazifesini görüp maktaları 22.5 m-m dir. Mahya ise istinat duvarlarından 7.50 m. yüksekliğinde- dir. Bu kirişler kendi ağırlıklarından başka tâli kiriş, camekân ve çatı karkasmı taşıyacak şekilde ve kudrette hesaplanmıştır.
Hol döşemesinden 25.00 m. yüksekliğinde dir. ikinci ve esas çatı ise yine 22.0 m-m. maktamda betonarme merteklerden ibarettir. Bu çatı kendi ağırlığından başka tali mertekleri ve kasetli beton camları, kar ve rüzgârı karşılayacak şekilde he.
saplanmıştır. Alt tavandan mahyaya olan mesafe 2.50 m. dir.
Bu iki çatmın kiriş merteklerinde yüksek bir çimento dozajı kullanarak maktalarını kaıbil olduğu kadar ufak ve narin olmasına dikkat edilmiştir.
b) Arşiv kulesi:
Kârmlen betonarme olan bu kule yedi kattır. Son dört kat 11.00 m. yüksekliktedir.
İlkönce, temellere gelecek büyük yük nazarı itibara alı- narak temeller kazıklar üzerinde oturtulmak istenildi ise de sonradan toprağın mütecanis ve metaneti kâfi görüldüğünden betonarmeden bir sömel kontinü yapılması muvafık görül- müştür. Bu sömel birbirine amut nervürlü dökülerek murab- balar teşkil edilmiştir ve bu murabbalar üzerine sütunlar otur- tulmuştur. (Kulenin karkasını te$kil eden sütunlar). Bu mu- rabbalara sömele konulan demirden başka bir de tek başına döşeme vazifesini görüyormuş gibi ikinci bir demir miktarı ilâve edilmiştir.
Kulenin döşemeleri 1000 Kg/ cm
2lik 'bir yük için he- saplanmıştır. Bu döşemeler ayni zamanda kulenin iskeletini teşkil eden kolonları birbirine bağlıyan kiriş vazifesini gör- mektedirler ve yük ayni zamanda bu kolonlara taksim edil.
miştir. Kolonlar döşemeden gelen yük, kendi yüklerinden başka rüzgârdan gelecek yükü de karışlamak üzere 150 kg/
cm
2lik bir yük ilâve edilerek hesaplanmıştır.
Yer ve demir tasarrufu için pencere menfezleri büyük a- çılmış ve yüksek dozajlı çimento kullanılmıştır.
Kulenin kendi başına çalışması için diğer binadan dila- tasyonlarla ayrılmıştır.
C) Çatı döşemesi:
Bazan 12.00 m. de bir istinat eden bu çatı tavanı yarım betonarme yarım tuğladan «Bidetta-Terrazzo» dedikleri hur.
dî şeklindedir. Burada kullanılan tuğla bizim eski tuğlalar gibi yassı ve büyük eb'addadırlar.
1 - Hol başluğu. 2 - hukuk istinâf mahk. holii. 3 - avukatlar sendikası. 4 - geçit. 5 - mahkeme salonu. 6 - meclis odası. 7 - kütüphane.
S - mahkeme heyet azaları odası. 9 - bekleme odası. 10 - büyük salon. 11 - salon. 12 - birinci başkan dairesi. 13 - birinci başkan özel kâtibi. 14 - baş kâtip. 15 - birinci başkan kâtipliği. İS - meccani müdafaa heyet kâtipliği. 17 - çalışma teşkilâtı makam kâtipliği 18 - hukuk işleri merkez kâtipliği. 19 - hukuk bölümü başkanı 20 - ceza merkez kâtipliği. 21 - hukuk bölümü kâtipliği. 22 - mec- lis odası. 23 - mahkeme salonu. 24 - rüşte erişmeyenleri koruma 25 - eski yargıçlar. 26 - asliye mahkeme başkan kâtipliği. 27 - arşiv.
28 - yargıç daireleri. 29 - zabıt kâtibi. 30 - çalışma kâtipliği. 31 - yargıçlar. 32 - avukatlar sendikası. 33 - asliye hukuk mahk. holü.
34 - hukuk evrak baş kâtipliği. 35 - merkez kâtipliği. 36 - hukuk bölümü başkam. 37 - hukuk mahkeme salonu. 38 - Krallık genel savcı muavini, ceza ve hukuk genel kâtipliği. 39 - yayın bürosu. 40 - genel avukat (devlet avukatı), ve genel savcı özel kâtibi.
