T.C. ANTALYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı

(1)

- ©

ANTALYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı

T.C.

('0

Sayı : E-21751160-105.03-152248 06.05.2022

Konu : Alanya ilçesi, Mahmutlar Mah, 4333, 4592, 1598 Parseller 3.Derece Arkeolojik Sit Alanı 1/5000 KANİP.

BAŞKANLIK MAKAMINA

Alanya Belediyesi sınırları içerisinde; Mahmutlar Mahallesi, 4333, 4592 ve 1598 parseller 3.Derece Arkeolojik Sit Alanına yönelik hazırlanan 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planının incelenerek, karara bağlanmak üzere Büyükşehir Belediye Meclisine havalesini arz ederim.

Hüsamettin ELMAS İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanı

Uygun görüşle arz ederim.

Tuncay SARIHAN Genel Sekreter Yardımcısı

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE MECLİSİNE Av.Cansel TUNCER

Başkan A.

Genel Sekreter Ek: 1/5000 KANİP ve Plan Açıklama Raporu.

Bu belge, güvenli elektronik im za ile imzalanmıştır.

Doğrulama Kodu: lSM jY l-6xlG w k -N F leP /-m A 4vIW -iK G 7V X f5 Doğrulam a Linki: https://w w w .turkiye.gov.tr/icisleri-belediye-ebys

Ytlksekalan Mahallesi Adnan Menderes Bulvarı No:20 07310 Muratpaşa/Antalya Bilgi için: Zübeyde TOPAKLI

(2)

A N T A L Y A B Ü Y Ü K Ş E H İR B E L E D İY E B A Ş K A N L IĞ I İm a r v e Ş e h ir c ilik D a iresi B a ş k a n lığ ı’na

Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 14.12.2018 tarih 8614 sayılı kararı doğrultusunda, Alanya İlçesi Mahmutlar Mahallesinde yer alan 4333, 4592 ve 1598 numaralı parseller 3.

Derece arkeolojik sit alanına ilişkin Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve Nazım İmar Planı Değişikliği tarafımızca hazırlanmıştır. Söz konusu teklif dosyası Antalya Büyükşehir Belediye Meclis Kararı ile birlikte Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlıiğü'ne iletilmiştir.

Antalya Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığımın 09.02.2022 tarih E- 21751160-115.06-123533 sayılı yazısında Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün 07.02.2022 tarih ve E -2 180975 sayılı yazısına istinaden söz konusu teklif dosyasının plan onama sınırları önerisinin değerlendirilmesinin ardından Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’ne iletilmesi gerektiği belirtilmiştir. Söz konusu plan onama sınırları kurul tarafından onaylanmış olup 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı dosyası yeniden hazırlanarak ekte sunulmuştur.

4333, 4592 ve 1598 numaralı parseller 3. Derece arkeolojik sit alanına ilişkin Koruma Amaçlı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planının onaylanmak üzere kurula gönderilmesi, sit alanı çevresini kapsayan alanda hazırlanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin ise onayı hususunda gereğinin yapılmasını bilgilerinize arz ederim.

ICErYKUBAT

VEHİrî PLANLAMA VE fcÜH. TİC. LTD. ŞTİ.

Cumhuriyet Mh. Koykubat Blv.No.203/4 Alanya/Antalya Ta!: 0242 511 0856 wvAv.UaykubatptanIafna.com Morsis No: 054i

Alanya V.D. 548 132 01

T.C.

Ekler:

• Alanya İlçesi Mahmutlar Mahallesinde 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parseller 3. Derece Arkeolojik Sit Alanına İlişkin Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı Dosyası

• Antalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar Mahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel (3. Derece Arkeolojik Sit Alanı Çevresi) Yakın Çevresi Nazım İmar Planı Değişikliği Dosyası

A N T A L Y A ö l

K a v d ı Y a p a n B i r l i n

Van İ j l e r i Ş u b e M ü a i i r l ü t ü

E v r a k K a y ı t N o

60896

1--- — ---

1 K a y ı t T a r i h i

22.4.2022

U : --- ---

1_____________________________

(3)

Antalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar Mahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel III. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı

Açıklama Raporu

(4)

Antalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar M ahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel IH. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı_________________________________________________________

İÇİND EKİLER

Tablo L istesi... 2

Grafik Listesi... 2

Haritalar L istesi...2

Şekiller Listesi... 3

1. Amaç, Kapsam, Hedefler Ve Y ö n te m ...4

1.1. Amaç, Kapsam Ve H edefler...4

1.2. Y ö n t e m ... 5

2. Planlama Alanın K o n u m u ...5

3. İlçe Bütünü Ve Planlama Alanına İlişkin Genel Y a k la şım ...8

3.1. Kentin Coğrafi Yapısı Ve İklimsel Özellikleri... 8

3.1.1. T o p o g ra fy a ... 8

3.1.2. İklim Ve Bitki Ö rtü s ü ... 8

3.1.3. Jeolojik Yapı Ve Deprem D u ru m u ... 10

3.2. Kentin İdari Y a p ıs ı ... 14

3.3. Kentin Türkiye Ulaşım Ağındaki K o n u m u ... 17

3.4. Kentsel Kademelenm e Ve Etki A la n la r ı...21

3.5. Kentin Tarihsel Ve Coğrafi G e liş i m i ... 23

3.6. Kentsel Nüfus Ve Demografik Y a p ı ... 24

3.7. Ekonomik Y a pı... 32

3.8. Sosyal Yapı... 37

4. Planlama Alanına İlişkin Genel V e rile r...38

4.1. Alanın Genel K o num u ... 38

4.2. Fiziki Ve Doğal V e rile r...41

4.3. Mülkiyet D u ru m u ... 45

4.4. Onaylı İmar Planının Analizi Ve Sit Alanı İlan S ü re c i...47

4.4.1. Üst Ve Alt Ölçekli Plan Kararları... 47

4.4.2. Sit Alanı İlan Ve Gelişim S ü rec i... 51

5. Plan K ararları... 54

Sayfa 1

(5)

Antalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar Mahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel III. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı_________________________________________________________

T A B L O L İ S T E S İ

T ablo 1- A ntalya İli O rtalam a Hava İstatistikleri (1 9 3 0 -2 0 2 0 )...9

Tablo 2-A lanya İlçesi O rtalam a H ava İstatistikleri(2020 Y ılı) ...9

T ablo 3- A lanya İlçesinin Ö nem li M erkeze U z a k lık la rı... 17

T ablo 4-T ürkiye N üfus D eğişim i (1 9 2 7 -2 0 2 0 )... 24

T ablo 5-A kdeniz Bölgesi 2020 Yılı Nüfiıs D ağ ılım ı...25

Tablo 6-A ntalya İli N üfus G elişim i( 1 9 5 5 -2 0 2 0 )...26

T ablo 7- A ntalya İli’nin İlçelere G öre N ü fu su (2 0 2 0 )...26

Tablo 8- T iirkiye-A ntalya-A lanya N üfus A rtış H ızlarının ve N üfus D eğişim lerinin K arşılaştırm alı A n a liz i... 27

T ablo 9- N üfusun Y aş G ruplarına D a ğ ılım ı...28

Tablo 1 0 - A lanya N üfusunun Y ıllara G öre G elişim i (1 9 3 5 -2 0 2 0 ) ... 28

Tablo 11- A lanya N üfusu A rtış Hızları (1 9 7 0 -2 0 2 0 )...29

Tablo 12- A lanya İlçesi Erkek-K adm N üfusu (2 0 1 5 -2 0 2 0 )...30

Tablo 13- A lanya İlçesine A it M ahalle N üfusları (2 0 2 0 )...30

Tablo 14- M ahm utlar M ahallesi N üfus G elişim leri (2 0 1 5 -2 0 2 0 )...31

Tablo 15- Ç alışanların E konom ik Faaliyet K ollarına G öre D ağılım ı-K işi (2 0 1 8 )... 32

Tablo 16- Ç alışanların Ekonom ik Faaliyet K ollarına G öre D ağılım ı-% (2 0 1 8 )... 32

Tablo 17- A lanya İlçesinin Tarım Alanı D ağılım ı Ü retim A lanları (2 0 2 0 )...33

Tablo 18- Tarım A lanlarının K ullanım A m açlarına G öre D ağılım ı (2019 - 2 0 2 0 )... 33

Tablo 19- A lanya'da Ö rtülü Tarım A lanlarının Y ıllara Göre D eğişim i ( 2 0 1 1 -2 0 2 0 )... 33

Tablo 20- A ntalya ve A lan y a’da Ö rtülü Tarım A lanlarının Y apısal A nlam da Dağılım ı (2 0 2 0 )... 33

T ablo 21- A lanya İlçesine A it H ayvan V arlığı (2 0 1 5 -2 0 1 9 )... 34

Tablo 22-A lanya'ya G elen Y abancı T uristlerin Ü lke ve Bölge İçindeki P ay la rı...34

Tablo 23- A lanya İlçesi İçerisinde Y er A lan B elediye ve B akanlık Belgeli T e sisle r...35

Tablo 24- A lanya İlçesinin K onaklam a T esislerinin M ahallelere G öre D a ğ ılım ı...36

Tablo 25- A lanya İlçesinin Y atak K apasitesinin M ahallelere G öre D a ğ ılım ı...36

Tablo 26- T ürkiye T oplam H ane H alkı N üfusu H ane Halkı Sayısı Ve O rtalam a H ane Halkı B ü y ü k lü ğ ü ... 37

Tablo 27- A lanya İlçesi Sosyal ve E konom ik G enel V eriler - 2 0 0 4 ...38

Tablo 28- Parsel B üyüklükleri ve Parsel B ilg ile ri... 45

Tablo 29- O naylı N azım İm ar Planı ve T e k lif nazım İm ar Planı A lan D ağılım ı (Sit Alanı İçi)...54

G R A F İ K L İ S T E S İ G rafik 1- T ürkiye N üfus D eğişim i (1 9 2 7 -2 0 2 0 )... 25

G rafik 2- T ürkiye Y ıllık N üfus Artış Hızı D eğişim leri (1 9 2 7 -2 0 2 0 )...25

G rafik 3- B ölgelerin Y ıllar İtibariyle N üfus A rtış Hızı D e ğ iş im le ri... 25

G rafik 4- A ntalya İli N üfus G elişim i (1 9 5 5 -2 0 2 0 )... 26

G rafik 5- N üfusun C insiyet ve Yaş G ruplarına göre N üfusun D a ğ ılım ı...28

G rafik 6- A lanya N üfus G elişim i (1 9 3 5 -2 0 2 0 )... 29

G rafik 7- A lanya İlçesi N üfusu Artış H ızları (1 9 7 0 -2 0 2 0 )...30

G rafik 8- III. D erece A rkeolojik Sit A lanının Parsellere D ağ ılım ı...45

H A R İ T A L A R L İ S T E S İ H arita 1- P lanlam a A lanının İçinde yer A ldığı İlçenin Ülke, Bölge ve İl İçindeki K o n u m u ... 6

H arita 2- P lanlam a Alanı Yakın ve U zak U ydu G ö rü n tü sü ... 7

H arita 3- T ürkiye ve A ntalya Deprem D u ru m u ... 12

H arita 4- Jeolojik Etiid Y erleşim e U ygunluk H a rita sı... 13

H arita 5- A ntalya İli İdari Sınırları ve P lanlam a A lanın K o n u m u ...15

H arita 6- A lanya İlçesi İdari B ö lü n ü şü ...16

H arita 7- P lanlam a A lanının Ü lke Ulaşım Ağı İçerisindeki K onum u Ö nem li M erkezlere K arayolu Bağlantıları 18 H arita 8- P lanlam a A lanının Bölge K arayolu U laşım A ğındaki Y e r i ... 20

H arita 9- K entsel kadem elenm e ve Etki A la n la rı... 22

(6)

1. A M A Ç , K A PSA M , H E D E F L E R VE Y Ö N T E M

1.1. A M A Ç , K A PSA M VE H E D E F L E R

Plan çalışması Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge K urulu’nun 14.12.2018 tarih ve 8614 sayılı kararı ile III. Derece arkeolojik sit alanı ilan edilmiş 4333, 4592 ve 1598 numaralı parseller içerisindeki alanın koruma-kullanma dengesi içerisinde sürdürülebilirlik ilkesi kapsamında planlanması ve plan ana kararları ile bütünleşik bir şekilde kamuya kazandırılması amacıyla sit alanını kapsamaktadır.

Antalya İli, son 35 yıllık süreç içerisinde Turizm Teşvik Yasasının yürürlüğe girmesiyle ülkesel ölçekli turizm politikalarının uygulandığı bir kenttir. Verilen teşviklerle birlikte turizm sektöründe hızla uzmanlaşan Antalya, bu uzmanlaşmanın getirisi olarak dünya ile bütünleşmiş ve çağdaş dünyaya hızla uyum sağlama eğiliminde uluslararası bir metropoliten merkez olma yoluna girmiştir.

Turizm sektörünün hızlı gelişim süreci içerisinde, bilhassa A kdeniz’e sahili olan yerleşmelerin büyük çoğunluğu tarım sektöründen hizmetler sektörüne geçiş dönemi yaşamıştır. Tarımsal ağırlıklı sosyal ve ekonomik yapıdan hizmetler ağırlıklı sosyal ve ekonomik yapıya geçiş süreci beraberinde hızlı nüfus artışı ve yapılaşma baskısını getirmiştir. Bu etkiler bölgedeki yerleşmelerin ekonomik ve sosyal yapısında bir dizi değişim ve dönüşüme neden olmuştur. Ekonomik ve sosyal yapıda oluşan değişimler mekânsal yapıda da değişim ve dönüşümleri beraberinde getirmiştir.

Alanya İlçesinde de Antalya genelinde yaşanan mekânsal dönüşüm sürecinin benzerini yaşamıştır.

Yoğun olarak tarımsal ekonomik yapıya sahip olan kent, turizm ve hizmetler sektörüyle tanışmış, ardından gerçekleşen turizm yatırımları ile birlikte yapılaşma baskısıyla karşı karşıya kalmıştır. Yoğun yapılaşm a sonrasında 1990’lı yılların sonunda kuzey ve doğu yönünde Torosların eteklerine doğru ilave imar planları yapılmış ve kent kuzey yönde gelişimini sürdürmüştür. Ancak Torosların coğrafi açıdan izin vermemesi nedeniyle kuzey yönde gelişim duraksamış, doğuda Oba, Cikcilli, Kestel, Mahmutlar mahallelerine doğru gelişim hızlanmıştır.

Bu gelişime karşılık Mahmutlar Mahallesinde de merkezi yerleşim alanları genel olarak kıyı boyunca lineer bir şekilde konumlandığı ve yerleşmenin son yıllarda kuzey kesimlere doğru kaydığı görülmüştür. Mahallede hızla gelişen turizmle birlikte dış göç artmış, inşaat sektörü gelişmiştir.

Yapılaşma baskısının artması planlı alanlar kadar plansız alanlar ve plan çalışması tam am lanm ış ancak uygulaması gerçekleşmemiş alanlar üzerinde de yapılaşma baskısının artmasına neden olmuştur. Bu yüzden 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca belirlenen sit alanlarının korunması, değerlendirilmesi ve gelecek kuşaklara aktarılması için koruma amaçlı imar planlama çalışmalarının hızla tamamlanıp uygulamaya geçirilmesi zorunlu hale gelmiştir.

Yapılan koruma amaçlı imar planı çalışması, Mahmutlar Mahallesi 3. Derece sit alanında koruma- kullanma dengesi, sürdürülebilirlik ilkesi ve Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Kararları doğrultusunda gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla kent bütünü ile bütünleşik planlama çalışması yapılmasını kapsamaktadır.

Koruma alanlarında sadece yapı bazında değil çevresiyle bütünleşik olarak doğal dokuyu koruyucu politikalar oluşturulmalı, oluşturulan politikalar hedefleri, öncelikleri ve araçlarıyla yürürlüğe girmelidir. Oluşturulan politikalarla gerek sit alanı içinde, gerekse sit alanları ile diğer bölgeler arasında

Antalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar Mahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel III. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı____________________________________________________________

Say fa 4

(7)

dengeli ve koruma ilkeleriyle uyumlu bir bütünleşme sağlanmalı, sit alanlarının belde yaşam ına en geniş ölçüde katılması hedeflenmelidir.

Yapılacak koruma amaçlı imar planı ile:

• Planlama alanı içerisinde yer alan III. Derece Arkeolojik Sit A la m ’nın Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü kararları doğrultusunda imar planına aktarılması,

• Çevresel değerlerin korunarak kamunun kullanımına açılması,

• Koruma kullanma dengesinin oluşturulması,

• Sürdürülebilir koruma anlayışının geliştirilmesi amaçlanmaktadır.

1.2. Y Ö N T E M

Koruma amaçlı imar planları, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca belirlenen sit alanlarında, alanın çevresi ile birlikte göz önünde bulundurarak, kültür ve tabiat varlıklarının sürdürülebilirlik ilkesi doğrultusunda korunması amacıyla arkeolojik, tarihi, doğal, mimari, demografik, kültürel, sosyo-ekonomik, mülkiyet ve yapılaşma verilerini içeren alan araştırmasına dayalı olarak; hâlihazır haritalar üzerine, koruma alanı içinde yaşayan hane halkları ve faaliyet gösteren iş yerlerinin sosyal ve ekonomik yapılarını iyileştiren, istihdam ve katma değer yaratan stratejileri, koruma esasları ve kullanma şartları ile yapılaşma sınırlamalarını, sağlıklaştırma, yenileme alan ve projelerini, uygulama etap ve programlarını, açık alan sistemini, yaya dolaşımı ve taşıt ulaşımını, altyapı tesislerinin tasarım esasları, yoğunluklar ve parsel tasarımlarını, yerel sahiplilik, uygulamanın finansmanı ilkeleri uyarınca katılımcı alan yönetimi modellerini de içerecek şekilde hazırlanan, hedefler, araçlar, stratejiler ile planlama kararları tutumları, plan notları ve açıklama raporu ile bir bütün olan nazım ve uygulama imar planlarının gerektirdiği ölçekteki planlardır.

Plan çalışması esnasında belediyesinden kadastral durumu işlenmiş güncel onaylı halihazır haritalar talep edilmiş, 3 derecelik projeksiyon ve ITRF96 datumunda halihazır haritalar altlık olarak kullanılmıştır. Kültür Varlıklarım Koruma Bölge Kurulu Kararları ve uygulanmakta olan 1/5000 ölçekli nazım imar planı ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı paftaları taranarak, belediyenin ilgili biriminde çalışanlarla görüşülmüş, elde edilen veriler sentezlenerek çalışmalar güncel mevzuattaki gösterim tekniklerine uygun olarak bir araya getirilmiştir.

2. P L A N L A M A A L A N IN K O N U M U

Planlama çalışmasına konu bölge, Antalya ili, Alanya ilçesi, M ahm utlar Mahallesi, P28A03A numaralı 1/5000 ölçekli hâlihazır pafta üzerinde yer almaktadır. Plan değişikliğine konu alan Atatürk C a d d e srn in doğusunda, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 14.12.2018 tarih ve 8614 sayılı kararı ile III. Derece arkeolojik sit alanı ilan edilmiş 4333, 4592 ve 1598 numaralı parseller içerisindeki alan 2358,00 m2 büyüklüğündeki alanı kapsamaktadır.

Sit alanı ilan edilen alan büyüklüğü 2358 n r 'd i r . Alanın daha iyi anlaşılabilmesi ve değerlendirilmesi açısından bu çalışmada planlama alanın analizi ilçe, mahalle ve planlama alanı ölçeğinde yapılmıştır.

Antalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar M ahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel III. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı____________________________________________________________

(8)

I03

o .n>

' <

o- i

>

O .

0Q<

«On>

3 5 ' O

? rG>

00

CfQ2ia>

<ft

=3

Cl

o7T' 7ZO DC

3

t

s ?Ov

od ^

^ S' 3

e ^

3 Si

~~ •■»«.

i l

^ « t

5ıS ö «ı

*CJ O)

l ı

n a -

3 2

=3 § O ^

^ S"

S İ

5

>u.

U ) u ,Uf

- ko ,

ve

S

'OOo

?3 a>t S5

Öa

001

's?r-

t5 . 5 ^

| KAYNAK: OFİS ÇALIŞMALARI - 2022 ~ ALANYA İLÇESİ MAHMUTLAR MAHALLESİ 4333, 4592 VE 1598 NUMARALI PARSEL

III. DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANI KORUMA AMAÇLI NAZIM İMAR PLANI

ÜLKE VE BÖLGESİNDEKİ YERİ HARİTA NO: 1

ÖLÇEK: 1/5.500 000

GÖSTERİM

I « | M A H M U TLA R M A H A LL ESİ

j A LA N Y A İ L Ç E S İ

ANTALYA

□ C O Ğ R A F İ B Ö L G E L E R

A K D EN İZ B Ö L G E S İ R om an ya

B ulgaristan

R u sy a

A 2 e r b e y c a r

Su riye

(9)

Antalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar M ahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel III. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı_________________________________________________________

t/J 2 «r

BU < 3 _ < -J O.

W < *5 * ^«

UJ I i

«i o: ■*- u

Ş 5 co UJ —

r ; 2 t u s

< i > ö <

| s g <

5 m a 5_{^ LU 3}

” Qo co —: O 2 = *

H arita 2- Plan lam a Alanı Y akın ve U zak U ydu G ö rü n tü sü

(10)

Antalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar M ahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel 111. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı_________________________________________________________

3. İLÇE BÜ T Ü N Ü VE P L A N L A M A A L A N IN A İL İŞK İN G E N E L Y A K L A ŞIM

3.1. K E N T İN C O Ğ R A Fİ Y A P ISI VE İK L İM SE L Ö Z E L L İK L E R İ

3.1.1. T O PO Ğ R A FY A

Alanya İlçesi denizden kuzeye doğru yükselen engebeli bir arazi yapısına sahip olup, kıyıya yakın kesimler ovalıktır. Arazi kuzeye doğru aniden yükselmekte ve Torosların yamaçlarına ulaşılmaktadır.

Dağların denizlere çok yakın olması ilçenin kuzeye doğru gelişimine eşik teşkil etmektedir. Bu nedenle yerleşim Akdeniz ile Toros sıradağlarının eteklerindeki ovalık alanlarda sıkışmış, doğu batı aksında

lineer gelişim göstermektedir.

A lanya’nın kuzeyinde Torosların uzantısı olan dağlık ve platoluk kısmında bulunan yayla kesiminin denizden yüksekliği 1000 metre ile 2500 metre arasında değişmektedir. Şehir, kuzeyde Toroslar, güneyde içinde Alanya Kalesi’nin de bulunduğu tarihi yarımada arasında kalan ovalık alanlarda sıkışmış durumdadır. Kuzey yönüne geçit vermeyen Toroslardan İç A nadolu’ya Koçdavut Gediği, Kuşyuvası, Yelköprii, Dim ve Alara Çaylarından adlarını alan Dim ve Alara vadilerinden geçmek mümkündür.

İlçede Toros Dağları’nın oluşturduğu vadilerden denize ulaşan pek çok dere bulunmaktadır. Bunları başlıcaları Alara Çayı, Kargı Çayı, Fuğla Deresi, Serapsu Deresi, Sak Deresi, Gümüş Dere, O ba Çayı, Dim Çayı, Güz Deresi, Sedre Çayı ve Yeşilöz Deresidir.

İlçede yazları sıcak ve kurak geçmesi yüzünden akarsuların debileri yaz sonlarına doğru azalmaktadır, hatta bazıları kurumaktadır. Sonbaharda yağmurların başlamasıyla birlikte su seviyesi gittikçe yükselir. İlkbaharda Toroslardaki karların erimesiyle son hadlerine ulaşır. Kaynakları Toroslar olan dere ve çaylar denize inerken arazinin fazla eğimi nedeni ile hızlı akarken sel tahribi yaparak zaman zaman erozyona sebep olmaktadır.

Mahmutlar Mahallesinin güneyinde Akdeniz, kuzeyinde ise Toros dağları yer almaktadır.

Denizden sonra hızlı aralıklar ile yükselti artmaktadır. Bu da bölgede tropik bir mikro klima oluşumunu sağlamaktadır.

Mahmutlar Mahallesi, mevcut Alanya II. Merhale Dim Barajı Sulama Sahası Projesi içerisinde yer almaktadır. Sahanın içerisinden Yar Deresi, Köprülü Su Deresi, Kabahayıt Deresi, Sarıhasan Deresi ve Gökbüvet Deresi geçmektedir. Planlama alanı sulama sahası projesinin dışında olup sahanın güneyinde konumlanmıştır.

3.1.2. İK L İM VE BİTK İ Ö R T Ü SÜ

Alanya'da yazları sıcak ve kurak kışları ılık ve yağışlı geçen tipik bir Akdeniz iklimi hâkimdir.

Kışların çoğu zaman yaz gibi geçtiği bu yörede; yaz sıcağının etkisi öğleden sonra denizden karaya doğru esen meltem rüzgârı ile azalmaktadır. Alanya yarımadası ile Toros dağları arasında oluşan boğaz bir hava akımı yaratarak yaz sıcaklığını düzenleyen olumlu bir etken olmaktadır. Tabii güzellikleri ve tarihi değerlerinin yanında olumlu iklimiyle tam bir turizm cenneti olan yörede güneşleme süreleri, deniz suyu ve hava sıcaklıkları gibi iklim özellikleri önem taşır. Dinlenme turizmi için güneşleme süresi uzun, az yağışlı ılıman iklim tercih edilirken, kış turizmi için soğuk hava ve yeteri kadar yağış tercih

Sayfa 8

(11)

edilmektedir. Bir turistik yöre kendi özelliklerine uygun iklim şartları açısından istikrarlı değerlere sahip olduğu takdirde cazibesi artmakta, turistlerin iklimi istikrarlı yerleri daha çok tercih ettiği görülmektedir.

Tablo 1- Antalya İli Ortalama Hava İstatistikleri (1930-2020)

Ock Şbt Mrt Nsn Mys Hzr Tmm Ağs Eyl Ekm Ksm Ari

Ortalama Sıcaklık 10 11 13 16 21 25 28.5 28 25 20.5 16 12

Ortalama En Yüksek Sıcaklık 15 16 18 21 26 31 34.1 34 31 26.6 21 17

Ortalama En Düşük Sıcaklık 6 6.4 8.1 11 15 20 22.7 23 19 15.3 11 7.6

Ortalama G üneşlenm e Süresi 5.1 5.8 6.7 8 9.8 11 11.8 11 9.8 6.3 5.5 4.9

En Yüksek Sıcaklık 24 27 29 36 42 45 45 45 43 38.7 33 25

En Düşük Sıcaklık -4.3 -4.6 -1.6 1.4 6.7 11 14.8 14 10 4.9 0 -4.6

Tablodan da görüldüğü gibi Antalya İli’nde 2020 yılında yapılan meteorolojik ölçümlere göre ortalama en yüksek sıcaklık 34.1 derece Tem m uz ve Ağustos aylarında, ortalama en düşük sıcaklık 6.0 derece Ocak ayında görülmüştür. Alanya ilçesinde ise 2020 yılı en yüksek sıcaklık 38.2 derece ile Eylül ayında, en düşük sıcaklık 3.7 derece ile Şubat ayında görülmüştür. Ortalama sıcaklık ise 22.1, deniz suyu sıcaklığı 23.0, yağışlı gün sayısı 86, yağış miktarı 1054.1 kg olmuştur.

M ahmutlar Mahallesi İlçe bütünü ile benzer iklim özelliklerine sahiptir. Alanya Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü tespitlerine göre bölge genelinde yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçen tipik Akdeniz iklimi hâkimdir. İklim özellikleri yüksekliğe bağlı olarak farklılık gösterir. Yörede yıllık sıcaklık ortalaması 22,2 derecedir. Ortalama minimum sıcaklık ise 6,1 derece olarak tespit edilmiştir.

Yerleşme bahar ve kış aylarında bol miktarda yağış almaktadır. Uzun yıllar ortalamasına göre yıllık yağış ortalaması 1073,7 kg/m2'dir. Hâkim rüzgâr doğu ve kuzey doğudan esmektedir. Rüzgârlar genellikle kış aylarında etkili olmaktadır. Rüzgârın ortalama hızı 1,6 m /sn’d ir. Tabii güzellikler ve tarihi değerlerin yanı sıra güneşleme süreleri, deniz ve hava suyu sıcaklıkları gibi iklimsel özellikler de kent makroformunun gelişimine etki etmiştir.

Mahmutlar M ahallesi’nde yıllık sıcaklık ortalaması 18,6 derece, yıllık ortalama yağış miktarı 1068.20 m m ’dir. En çok yağışı kış ve ilkbahar aylarında almaktadır. En az yağış ise yaz aylarında düşmektedir. Bölgedeki hâkim rüzgâr yönü güneydir.

Tablo 2-Alanya İlçesi Ortalama Hava İstatistikleri(2020 Yılı)

Ock Şbt Mrt Nsn Mys Hzr Tmm Ağs Eyl Ekm Ksm Ari

Ortalama Sıcaklık 13 14 17 19 24 26 30 31 30 26 20 17

En Yüksek Sıcaklık 20 21 24 26 38 33 35.7 38 38 33 28 23

En Düşük Sıcaklık 8.3 3.7 7.4 14 14 18 24.8 27 25 21 14 12

Yağışlı Gün Sayısı 12 16 10 8 9 1 0 1 3 3 16 7

Güneşlenme Sür. 4.9 5.2 6 6.7 9 10 10.3 8.9 7.5 6.6 4.4 4.5

Yağış Miktarı 284 163 87 47 178 0.2 0 0.1 4.8 0.5 88 201

Rüzgâr Hızı(kph) 13 13 11 9.6 8.6 9.6 10.5 10 10 10 11 13

Deniz Suyu Sıcaklığı 18 17 18 19 22 24 28.7 30 30 27 24 20

A lanya’nın toplam yüzölçümü 175.678 hektardır. Bunun % 16,45 i olan 28.880 hektarını tarım, % 6,26’ı olan 9.860 hektarını çayır ve mera, % 65,48’i olan 115.013 hektarını fundalık ve orman, % 0,10 olan 185 hektarını su yüzeyi, % 11,70’i oluşturan 20.560 hektarını da tarım dışı alanlar ve meskûn sahalar oluşturmaktadır. İklimi ve konumu ile Akdeniz bölgesinin en verimli topraklarına sahip bir yöresidir. Bu nedenle de yetişen bitki türleri çeşitlilik göstermektedir. Akdeniz bölgesinin en fazla orman alanı Antalya ili sınırları içindedir.

(12)

İlçe iklimi ve konumu ile Akdeniz bölgesinin en verimli topraklarına sahip bir yöresidir. Bu nedenle de yetişen bitki türleri çeşitlilik göstermektedir. Alanya ilçesinde yer alan tarım alanlarının yaklaşık olarak % 4 8 ’i ekilmekte olup, meyve bahçeleri tarım alanları içerisinde en büyük paya sahiptir. Ekilen açık alanlar büyük çoğunlukla narenciye, avokado ve muz bahçesi olarak, kapalı alanlar ise turfanda sebzecilik (domates, salatalık biber, fasulye, patlıcan vb.) ve muz serası olarak kullanılmaktadır. Yüksek kesimlerde ise kiraz, elma, kivi gibi ürünler yetiştirilmektedir.

Akdeniz bölgesinin en fazla orman zenginliği Antalya ili sınırları içindedir. A lan y a 'd a bulunan ormanlar ülke ormanlarının % 0,5’ini oluşturmaktadır. Güneyden A kdeniz’e açık olan bölgenin kuzeyi ormanlarla çevrilidir. Dağların yüksek kesimlerinde karaçam ve sedir ormanları, sahil kesimlerinde ise kızılçam ormanları mevcuttur. Daha güney kesimlerde ise tüm bölgede olduğu gibi makilik ve fundalık alanlar görülmektedir.

A lanya’da bulunan ormanlar ülke ormanlarının % 0 ,5 ’ini oluşturmaktadır.

Bu oranın arttırılması için ortalama yılda 750 hektarlık alan ağaçlandırılmaktadır. Dağların yüksek kesimlerinde karaçam ve sedir ormanları, sahil kesimlerinde ise kızılçam ormanları mevcuttur. Sahil kesiminde narenciye bahçeleri ve muz plantasyonları yöreye canlı bir yeşillik kazandırırken yöre için iyi bir tarım ürünü olan avokado ve kivi gibi ağaç türleri artmaktadır. Dağlık ve platoluk kesimde soğuğa dayanıklı elma, armut ve ayva gibi meyve türleri yetiştirilmektedir. Yıllar önce bataklık arazileri ıslah etmek için getirilen okaliptüs ağaçları görevlerini tamamladıktan sonra bir süs bitkisi olarak yol kenarlarını süslemiştir.

Mahmutlar M ahallesi’nde tarım alanlarının bulunduğu yerler haricinde, Akdeniz bitki örtüsü olan maki bitki örtüsü hâkimdir. Genel olarak kızılçam, karaçam, sedir, meşe, köknar, ardıç, çınar ve kızılçam bulunan orman alanlarında kavak, ıhlamur, kestane, fındık gibi orman türleri ile de karşılaşılmaktadır.

Mahmutlar M ahallesi'nde tabii bitki örtüsünün dışında zirai çalışmalarla oluşmuş bitki örtüleri de mevcuttur. Sahil kesiminde narenciye bahçeleri ve muz plantasyonları yöreye canlı bir yeşillik kazandırırken, son dönemde ekimi artan avokado ve kivi gibi ağaç türleri de karşımıza çıkmaktadır.

Dağlık kesimde soğuğa dayanaklı elma, armut ve ayva gibi meyve türleri yetiştirilmektedir.

Planlama alanı içerisinde de bölgedeki tarımsal faaliyetler ile benzer özellik gösterdiği görülmektedir. III. Derece arkeolojik sit alanı içerisinde muz ve avokado yetiştiriciliği yapılmaktadır.

3.1.3. JE O L O JİK Y A PI VE D E PR E M D U R U M U

Alanya yarımadası Antalya körfezinin doğusunda bulunup düzgün kıyı şeridinin bozulduğu yerlerden birisidir. Denizden 212 metre yüksekliğindeki Kandeleri (Alanya) yarımadasının yapısı penno kristalin kalkerlerden meydana gelmiştir. Bu yükseltiden ovaya doğru inerken kristalin kalkerlerle şistler arasında bulunan kırıklar, genç tektonik hareketlerin izleridir. Tektonik hareketlerin sonucu oluşan çöküntü taşman alüvyonlarla kaplanarak ovayı oluşturmuştur. Şehrin kuzey tarafında Alanya masifine ait permo karbon kristalin kalkerleri kıyıdan içerilere 1,5-2 km derinlemesine adeta bir yay çizerler.

Alanya'nın bu kıyı ovası doğuda Oba Çayı vadisinde genişleyerek son bulur. Oba Çayı vadisinin doğu kesiminde 2 0 -3 0 metre eşikle geçilen Dim Çayı vadisi bulunur. Güneyden Akdeniz'e açık olan bölgenin kuzeyi ormanlarla çevrilidir. Antalya yeraltı zenginlikleri açısından büyük önem taşımaktadır. Maden Tetkik Arama Enstitüsü (M TA) tarafından Alanya'da tespit edilen ama işletilmeyen en önemli maden yatakları Alüminyum (Boksit), Barit, Fosfat, Kuvarsit ve Zımparadır. Alanya deprem haritasında da görüleceği üzere 4. Derece deprem kuşağında yer almaktadır.

Sayfa 10

(13)

A ntalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar Mahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel III. Derece A rkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı_________________________________________________________

Planlama alanına 26.09.2008 tarihinde onaylı Mülga Mahmutlar B eled iy esrn ce hazırlatılan İmar Planına Esas Jeolojik. Etüt Raporu bulunmaktadır. Bu rapor doğrultusunda çalışma alanının jeolojisi ve yerleşime uygunluğu değerlendirilmiştir. Onaylı jeolojik etüt raporunda M ahm utlar F orm asyonuna ait Şistlerin(Pza) gözlendiği alanlar yerleşime uygunluk haritasında Önlemli Alan-2 olarak değerlendirilmiştir. Bu alanlarda yapılaşma öncesi temellerin homojen birimler üzerine oturtturulmasına özen gösterilmelidir. Ayrıca yapılacak her türlü yol ve temel yarmalarında üstteki altere zonda oluşacak stabilite problemine karşın önlemler (istinat vb.) alımalıdır. Bu alanlarda iyi bir çevre drenajı sağlanmalı ve yapılaşmalarda uygun kanalizasyon sistemi yapılarak yüzey ve atık suların temel ortamıyla temas etmesi önlenmeli ve ortamdan uzaklaştırılmalıdır. Yerleşime uygunluk haritasında Önlemli Alan-2 olarak belirtilen alanlara ilişkin diğer hususlar Şekil T d e verilmiştir.

Ö nlem li A l atıl ar-2 (ÖA-2)

İnceleme alanında, Mahmutlar Formasyonuna ait Şistlerin (Pza) gözlendiği alanlar, yerleşime uygunluk haritasında Önlemli Alan-2 olarak değerlendirilmiştir. Bu alanlar yerleşime uygunluk haritasında Önlemli Alanlar-2 tanımlanmış ve ÖA-2 simgesiyle gösterilmiştir.

Bu alanlarla ilgili tanımlamalar, yapılaşma öncesi alınması gereken önlemlere yönelik bilgiler aşağıda ayrıntılı olarak sunulmuştur:

® Bu alanlarda eğim aralığı genel olarak % 10-60 aralığında değişmektedir. Özellikle eğimin yüksek olduğu (% 40-60) alanlarda stabilite problemleri gözlenm emesine rağmen her türlü yol ve temel yarmalarında üstteki altere zonda oluşacak stabilite problemine karşın gerekli önlemler (istinat yapıları, şev eğiminin düşürülmesi vb.) alınmalıdır.

• Bu alanlarda çevre drenajı sağlanmalı ve yapılaşmalarda uygun kanalizasyon sistemi yapılarak yüzey ve atık suların temel ortamıyla temas etmesi önlenmeli ve ortamdan uzaklaştırılmalıdır.

• Yapılaşma öncesi temellerin homojen birimler üzerine oturtturulmasına özen gösterilmelidir. Fakat farklı birimlere oturması gereken yapılar için uygun temel tipleri seçilmelidir.

• Hangi temel türünün seçileceği, hangi zemin iyileştirme yöntemlerinin uygulanacağı yapılacak parsel bazındaki jeolojik-jeoteknik etütlerden elde edilecek parametrelere göre belirlenmelidir.

• Bu alanlarda yapılaşma öncesi üstteki bitkisel toprak ve ayrışmış birim alınarak/hafredilerek temel alttaki sağlam zemine oturtulmalıdır.

Şekil 1- Yerleşime Uygunluk Haritasında ÖA-2 Olarak Değerlendirilen Alanlara İlişkin Hususlar (Not: 26.09.2008 Tarihinde Onaylı Jeolojik Etiid Raporundan Alınmıştır.)

(14)

—I _

w = 2 CO 2 $

£ < -J

</> û- < ~

_ d < w 5 OT < J * —

ı u r < T ?

t > < S O N - a ; 2 o 2 Ş Ş oo UJ —

! İ ® ! <

—i LU ^

< s > uj 5

S ^ s

LU id

* 2 8 _{<2 = *}

(H P> 11)

0 C)

i X31 İ 5

a)

§ qj

n u

- = a £

Harita 3- T ü rk iy e ve A ntalya D ep rem D u ru m u

Sayfa 12

(15)

Antalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar M ahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel III. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar P l a n ı __________________________________________________

Harita 4- J e o lo jik Etüd Y erleşim e U y g u n lu k Haritası

(16)

3.2. K E N TİN İD A R İ Y APISI

Alanya İlçesi, il merkezinin yaklaşık 135 km güney doğusunda, 36° 3 0 ’ 07” ve 36° 3 6 ’ 31 ” kuzey enlemleri ile 31° 38 ’40” ve 32° 3 2 ’ 02” doğu boylamları arasında konumlaıımıştır. 2014 yılına kadar ilçeye bağlı 16 adet belde ve 68 adet köy varken, 6360 sayılı büyükşehir yasası kapsamında 30.03.2014 tarihi itibariyle tüm belde ve mahallelerin tüzel kişilikleri kaldırılmış, Alanya İlçesi’ne mahalle olarak ilçeye bağlanmıştır. Kuzey batı yönde Manavgat, güney doğu yönde Gazipaşa, kuzey yönde Gündoğm uş, kuzey doğu yönde ise Hadim, Taşkent ve Sarıveliler ilçeleriyle komşudur. İlçenin yüzölçümü yaklaşık 1590 km2 olup, kuzey ve güney sınırları arasındaki mesafe denizden itibaren batı kısımda 25 km, doğu kısımda 45 kırı derinliğe ulaşmaktadır. Doğu ve batı sınırları arasındaki mesafe ise deniz boyunca yaklaşık 75 k m ’dir.

Sayfa 14

(17)

Antalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar Mahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel 111. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı_________________________________________________________

Harita 5- A n taly a İli İdari Sınırları ve Plan lam a Alanın K o n u m u

(18)

D

On ö' o\

OT! ^

^ Si ö 5o~

S ö

*: Sr' s X

« ^

S ^

s.|,

^ iö

f I

s ? Ö -s~

S e

■fc.Ul y»Uj

■4^Ol

'O K>

£

O»

'O Oc

s

3Ci

>

a

" o

Ş

Öm

05O

"'S

05»

O f

(19)

Antalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar Mahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel i l i Derece Arkeolojik Sit A lanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı_________________________________________________________

M ahm utlar Mahallesi, Alanya kent merkezinin doğusunda kalmakta olup ilçe merkezine yaklaşık 13 km uzaklıktadır. Batısında Kestel Mahallesi, doğusunda Kargıcak Mahallesi, kuzeyinde ise Kuzyaka, Gözüküçüklü Mahalleleri bulunmaktadır. Planlama alanı söz konusu mahalle sınırları içerisinde mahalle merkezinin doğusunda yer almaktadır.

Planlama alanı, 50 metre genişliğinde Alanya-Gazipaşa Çevre Y o lu ’nun kuzeyinde kalan Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge K urulu’nun 14.12.2018/8614 tarih ve sayılı kararı ile ilan edilen yaklaşık 0.24 hektar büyüklüğünde 3. Derece Arkeolojik Sit A lanı’nı kapsamaktadır. Doğusunda Keşbeleni Sokak, güneyinde 254. Sokak, batısında 239. ve 240. Sokak ile sınırlıdır.

3.3. K E N TİN T Ü R K İY E U L A ŞIM A Ğ IN D A K İ K O N U M U

A lanya ilçesine ulaşım kara, deniz ve hava yoluyla yapılmaktadır. İlçenin diğer bölgelere karayolu ulaşımı iki adet önemli devlet yoluyla sağlanmaktadır. Bu yollardan D-400 Antalya Mersin Devlet Karayolu ilçeyi batı yönde Antalya, Burdur, İsparta ve Afyon üzerinden diğer şehirlere, doğu yönde ise M ersin’e bağlamaktadır. Bir diğer önemli devlet karayolu güzergâhı ise ilçeyi Manavgat, Akseki, Seydişehir üzerinden K onya’ya bağlayan D-695 numaralı devlet karayoludur. Alanya ilçesinin havayolu bağlantısı yaklaşık 45 km güney doğusundaki Gazipaşa ilçe sınırları içerisinde bulunan Alanya- Gazipaşa Havalimanı ve yaklaşık 130 km kuzey batısındaki Antalya Havalimanı üzerinden sağlanmaktadır. Deniz yolu ulaşımı ise Alanya merkezinde yer alan limandan sağlanmakta olup, bu liman hâlihazırda kurvaziyer gemiler tarafından turistik amaçlı kullanılmaktadır.

Tablo 3- Alanya İlçesinin Önemli Merkeze Uzaklıkları

İl Merkezleri Mesafe (Km)

A ntalya 136

İzm ir 603

İstanbul 857

A dana 570

A nkara 676

Sam sun 980

D iyarbakır 1206

K aram an 290

M ersin 351

Alanya Konya 262

İsparta 233

B urdur 248

M uğla 242

T rabzon 1188

ilçe Merkezleri Mesafe (Km)

G azipaşa 46

M anavgat 60

G ündoğm uş 72

Hadim 125

Taşkent 112

Sarıveliler 94

(20)

Harita7- Planlama AlanınınÜlke UlaşımAğı İçerisindeki KonumuÖnemliMerkezlereKarayolu

Bağlantıları

k<5 ^

E N İZ L İ ÇA*OAK eom on K O N Y A

YEM9ARBAOEMU

v c çİlova

ÇELTİKÇİ BUCAK

.SEYDİŞEHİR

^AUHÜYÜK ÇAVOlR

ÇAMELİ

KORKUTEU ALTlf-JYAYLA

AKOBKJ

HAOIM * TAÇKENT

BADYAYLA

MAHMUTLAR MAHALLESİ

AYDINCI»

İLÇE MERKEZLER) MESAFE

ALANYA 11

UAMMUTLAK GAZlPAŞA 33

ANAM UR 110

MANAVG AT 73

ALANYA İLÇESİ MAHMUTLAR MAHALLESİ 4333, 4592 VE 1598 NUMARALI PARSEL

III. DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANI KORUMA AMAÇLI NAZIM İMAR PLANI

ön em li M erkeze Uzaklıklar

HARİTA NO: 7 ÖLÇEK: 1/5.500.000

A

K A Y N A K : http://www.kgm.g ov.tr/im ages/tu rkıye.jpg

AntalyaİliAlanyaİlçesi Mahmutlar Mahallesi 4333,4592Ve 1598NumaralıParsel IH. Derece ArkeolojikSit Alanı KorumaAmaçlıNazımİmarPlanı_________________________________________________________________________________________________________________________________________________

(21)

Mahmutlar Mahallesinin bağlı olduğu Alanya ilçesinin D-400 Antalya Mersin Devlet Karayolu 7- 12 km.leri arasında yer almaktadır. Antalya iline 152 km uzaklıktadır. A ntalya’ya ulaşım Antalya- Mersin; Alanya-Taşkent karayolları ile sağlanmaktadır.

M ahmutlar Mahallesi Alanya-Gazipaşa-Taşkent yol kavşağında konumlarım ıştır. Ayrıca Hadim- Konya yolunun açılması ve M ahmutlar M ahallesi’nde Mahmutlar-Taşkent yoluyla bu çevre yoluna bağlanması, mahallenin çevre illerle bağlantısını güçlendirerek ulaşım mesafelerinin kısalması sağlanmıştır. Mahallenin havayolu bağlantısı ise yaklaşık 20 km güney doğusundaki Gazipaşa ilçe sınırları içerisinde bulunan Alanya-Gazipaşa Havalimanı ve yaklaşık 150 km kuzey batısındaki Antalya Havalimanı üzerinden sağlanmaktadır.

Planlama Alanı (III. Derece arkeolojik sit alanı) ve yakın çevresi tarım alanları ile çevrilidir. Alana ulaşım toprak yolla sağlanmaktadır. Yerleşim alanları içerisine gelindiğinde ise kent içi ulaşım ağına bağlanarak diğer bölgelere erişim sağlanmaktadır.

(22)

Antalya İli Alanya İlçesi Mahmutlar Mahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel 111. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar P l a n ı _______________________________________________________

Harita 8- P lanlam a A lanının B ölge K arayolu Ulaşım A ğın d ak i Yeri

Sayfa 20

(23)

3.4. K E N T SE L K A D E M E L E N M E VE E TK İ A L A N L A R I

D P T ’nin 1982 yılında yapmış olduğu T ürkiye’deki Yerleşme Merkezlerinin Kadeınelenmesi Ç alışm ası’nda, kademe dereceleri 1 ile 7 sayıları arasında değerlendirilmiş olup, 7. kademe en üst değer,

1. kademe ise en düşük değer olarak tanımlanmıştır. Ayrıca bu çalışmada merkezler tam ve ara kademe olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. DPT tarafından yapılan bu çalışma sistematiği doğrultusunda Alanya ilçesi 3. kademe merkez konumundadır. İlçe 4. kademe etki merkezi olarak Antalya il merkezinin etkisi altındadır. İl ve ilçe merkezi ise 5. kademe ile 6. kademe etki merkezi olarak İzmir ve 7. kademe merkez olan İstanbul il merkezinin etkisi altındadır. 7. kademe merkez olan İstanbul ili aynı zam anda tüm ülkeyi de etkilemektedir.

Alanya İlçesi idari olarak bazı hizmetlerini kendi içerisinde çözümlerken, genel olarak idari hizmetleri Antalya il merkezinden karşılamaktadır. İlçenin Antalya İl merkezi ile aynı zam anda ticari ilişkisi de mevcuttur.

(24)

ot 2oc M < Sf

m x <

o < S

- s i

? *

£ 5 $

< I- S

< i >

OT |

ö f

UJ <

(T S UJ O

O K - O

= *

DDGO D®*

Harita 9- K entsel k a d e m e le n m e ve Etki A lanları

Sayfa 22

(25)

3.5. K E N T İN T A R İH SE L VE C O Ğ R A Fİ G E LİŞİM İ

Alanya tarih içerisinde "Coracesium - Calonoros - Alaiye - Alanya" isimlerini almıştır. Tarihsel zenginlik ve doğal güzellikleriyle turizm cenneti olan Alanya'nın ilk iskânı ile ilgili kesin bir bilgi bulunmamaktadır. İlçe merkezinin kuzeydoğu istikametine düşen Bademağacı Köyü ile Oba Köyü arasında bir sınır teşkil eden Kadı İni M ağarası’nda 1957 yılında Prof. Dr. Kılıç Kökten tarafından yapılan araştırmalarda bulunan insan iskelet ve fosilleri ile bölge tarihinin Üst Paleolitik (M .Ö.2 0 .0 0 0 - 17.000) dönemine kadar uzandığı tespit edilmiştir. Bu kadar zengin bir tarihe sahip olan Alanya bazen Pamphylia bazen de Klikia topraklarından sayılmıştır. Tarihçi Heredotos A lanya’nın Truva Savaşı sonrasında (M.Ö. 1820) buraya gelip yerleşenlere ev sahipliği yaptığını yazmaktadır. Hititlerin M.Ö.

XIV. yüzyılın ilk yarısında altı bin kadar insanı öldürüp Klikia ve Pamplıylia'yı kendilerine bağladıkları bilinmektedir. Pamphylia "çok ırklı, çok cinsli" anlamına gelen bir sözcüktür. Coracesium adına ilk kez M.Ö. 4.yüzyıl antik coğrafyacılarından Syclax’ın çalışmalarında rastlanmaktadır. Bu bölge o tarihlerde Pers egemenliği altındadır. M .Ö .2 2 4 -1 8 8 yılları arasında Roma İmparatoru Büyük Antiochus III tarafından bütün Klikia'nın istila edilmesine rağmen Coracesium M.Ö. 197 yılında saldırılara karşı koymuştur. Kuşatılması ve alınmasının zorluğu nedeni ile istiklalini muhafaza etmiştir. Coracesium, zaman içerisinde Diodotos Tryphon adlı bir korsan reisinin elinde çevresinde korku saçan, hatta Suriye Krallığına kafa tutan bir yer haline gelmiştir. Bu korsan reisi kendisini daha da kuvvetlendirmek için bugün Arap Evliyası olarak adlandırılan yerden Ehmedek'e (Ahmedek) kadar olan kısma harçsız iri taşlarla kalın bir duvar çektirmiştir. Şimdiki Kızlar Yarığı veya Korsanlar Mağarası denilen mağara soygun deposu olarak kullanılmıştır. O devirlerde güçlü bir devlet olan Roma İm paratorluğu'nun kıyı şeridine kadar sızılmış, fidye alıp haraca bağlayacak kadar ileri gitmişlerdir. Bu nedenle kimsenin denize açılamaması Roma şehirlerini yiyecek açısından büyük sıkıntıya düşürmüştür. Halkın bu sıkıntıdan biran önce kurtarılması düşüncesi ile M.Ö. 193 yılında Antiochus III tarafından açılan bir savaş sırasında bu korsan reisi yok edilmiştir. Zamanla tekrar güçlenen korsanlar Akdeniz'de korku saçmaya başlayınca kesin bir sonuç almak isteyen Roma İmparatorluğu geniş yetkiler ile Antonius'u görevlendirmiştir.

(M.Ö. 103) Antonius döneminde Roma İmparatorluğu’nun sınırlarının genişlemesine rağmen eski güçlerine ulaşmaya çalışan korsanlar da Akdeniz kıyı şeridindeki birçok şehir ve kasabayı yağm a etmişler, hatta kendilerini imha etmekle görevlendirilen Antonius'un kızını da kaçırmışlardır.

Soygunların sona erdirilmesi gerektiğine inanan Roma İmparatorluğu bu kez ordunun güçlü komutanlarından Pompeus'u görevlendirmiştir. Kara ve denizden yaptığı acımasız saldırılarla (M.Ö. 67) yılında Pompeus yıllarca Akdeniz'de korku saçan korsanları bir daha güçlenemeyecekleri bir şekilde ortadan kaldırmıştır. Roma İmparatorluğu, Cesar'ın ölümünden sonra Klikia yöresini Antonius'un yönetimine bırakmıştır. Rakibi olan Octavius, Antonius'a savaş ilan etmiş, Yunanistan'da bulunan Antonius ve Kleopatra'nın ordularını yenerek bölgeyi ele geçirmiştir. Antonius ve Kleopatra dönemlerinde gemi yapımında kullanılan ağaçlar bu bölgeden temin edilmiştir. A lanya’da İmparator Traianus dönem inde para basılmıştır. Orta çağda Coracesium'un kalıntılarından yararlanılarak Calanoros Kalesi yapılmıştır. Romalılardan sonra BizanslIların eline geçen Alanya o dönemde Calanoros adını almıştır. Pamphylia ve Klikia bölgeleriyle beraber bölgeye Hıristiyanlığın gelmesinden sonra kalenin içine kilise yapılmıştır. Stratejik önemi kalmayan bu bölgenin dini önemi artınca Piskoposluk merkezi ilan edilmiştir. İslam devletlerinin Roma şehirlerine karşı yaptığı akınlar sırasında Calanoros bağımsızlığını muhafaza etmeyi başarmıştır.

Selçuklular; Klikia'yı (Antalya) aldıktan sonra; Akdeniz hâkimiyetinin ancak Calanoros'un da ele geçirilmesiyle mümkün olacağını düşünerek, A lanya’yı da topraklarına katmayı hedeflemiştir.

Kalenin iki ay kadar saldırılara karşı koymasından sonra, harp yapacak güçleri kalmadığını anlayan kale komutanı Kir-Fart yakınlarıyla birlikte 1221 yılında teslim olmuştur. Sultan Alâeddin Keykubat'ın şehri

(26)

öylesine güzel bir hale getirmiştir ki Alaiye, Selçuklu sultanları tarafından kışlık başkent olarak kullanılmıştır. Tersane ve tersanenin bekçisi Kızılkule bu dönemde inşa ettirilmiştir. Selçuklulara uzun yıllar sancakiık yapmış olan Alaiye XIII. yy. ortalarında Selçukluların zayıflamasından sonra aynı sülaleden gelen Karamanoğullarının eline geçmiş, daha sonra 1293-1471 yılları arasında Memluklulara bağlı Alaiye Beyleri tarafından yönetilmiştir. Alaiye'nin Osmanlılar tarafından alınması ise Fatih Sultan M ehm et devrinde gerçekleşmiştir. Fatih zamanında Alaiye Kılıç Arslan Bey'in elindedir. Gedik Ahmet Paşa 1471 yılında fazla zorlanmadan Kılıç Arslan Bey'i ikna yolu ile Alaiye'yi Osmanlı topraklarına dâhil etmiştir. Bu dönemden sonra Alaiye kalesi içinde ve çevresinde OsmanlIların imar çalışmaları başlamıştır. 1571 yılında Tarsus ile birlikte Kıbrıs eyaletine bağlanan Alanya, 1864 yılında Konya eyaletinin bir sancağı olmuştur. 1868 yılında A ntalya’ya bağlanmış daha sonra da 1871 yılında da bu ilin bir ilçesi olmuştur. 1221 yılından bugüne gelişen ve hep bir Türk kenti olarak kalan Alaiye, Türk kültürünün izleriyle zenginleşmiştir. Şehrin Alaiye olan isminin en az 200 yıldan bu yana halk arasında Alanya olarak telaffuz edildiği ve o devirlere ilişkin birçok mezar taşı ve kitabede Alanya isminin geçtiği bilinmektedir. Alanya isminin resmi olarak kabul edilişi ulu önder Atatürk'ün 1933 yılında Gülcemal gemisiyle çıktığı Akdeniz gezisi sırasında A laiye'den çekilen bir telgrafta yanlışlıkla Alaiye yerine Alanya olarak yazılması ile başlamış ve tarihte Coracesion’dan Alanya'ya evrimleşen bir dönem yaşanmıştır.

III. derece arkeolojik sit alanının (planlama alanı) yaklaşık 800 metre güneybatısında Naula Antik kenti, yaklaşık 400 metre doğsunda ise Keşbeleni sit alanı yer almaktadır. III. derece arkeolojik sit alanının (planlama alanı) yaklaşık 800 metre güneybatısında yer alan N a u la ’da günümüzde var olan yapı kalıntıları, denize yaklaşık 500m. mesafededir. Kıyıdan içeride Cebeli Reis Dağı’nın yamaçlarındaki antik Laertes kentinin Bizans Dönemi limanı olarak bilinen kent, Naula ve/veya Mylome adlarıyla anılmaktadır.

Kurul kararında Planlama alanına konu IHI. Derece arkeolojik sit alanı içerisinde antik döneme ait seramik parçaları bulunduğu, yüzeyinde ise seramik parçaları dışında herhangi bir yapı kalıntısı izi olmadığı kayıt altına alınmıştır.

3.6. K E N TSE L N Ü FU S VE D E M O G R A F İK YAPI

Türkiye nüfusu ilk nüfus sayımının yapıldığı 1927 yılından bu yana düzenli olarak artmaktadır.

Cumhuriyetin kuruluşundan beri il merkezlerinde nüfus artarken, kırsal alanlarda köyden kente göç olgusuna bağlı olarak azalmaktadır. Türkiye nüfusu 2020 yılı adrese dayılı nüfus kayıt sistemi sonuçlarına göre 83.614.362 kişi olup, nüfus artış hızı 2010-2020 yılları arasında % 1.34 olarak gerçekleşmiştir.

Tablo 4-Türkiye Nüfus Değişimi (1927-2020)

Yıllar Nüfus Yıllar Nüfus Yıllar Nüfus Yıllar Nüfus

1927 13648270 1960 27754820 1990 56473035 2018 82003882

1935 16158018 1965 31391421 2000 67803927 2019 83154997

1940 17820950 1970 35605176 2010 73722988 2020 83614362

1945 18790174 1975 40347719 2015 78741053

1950 20947188 1980 44736957 2016 79814871

1955 24064763 1985 50664458 2017 80810525

Sayfa 24

(27)

Adana 2.258.718 20.99

Antalya 2.548.308 23.69

Burdur 267.092 2.48

Hatay 1.659.320 15.42

İsparta 440.304 4.09

Mersin 1.868.757 17.37

Kahramanmaraş 1.168.163 10.86

Osmaniye 548.556 5.10

Akdeniz Bölgesi (TR-6) 10.759.218 100

Türkiye 83.614.362

Antalya İli, Akdeniz Bölgesi içerisinde 2.548.308 kişilik nüfusu ile en büyük il konumundadır.

Nüfusun 1.266.365 i (% 49.7) kadın, 1.281.943 ü (% 50.3) ise erkektir. Antalya İli’ııin 2010 ile 2020 yılları arasındaki nüfus artış hızı % 2.88 olarak gerçekleşmiş aynı dönemde % 1.34 olan Türkiye nüfus artış hızının üstünde bir nüfus artışı yaşanmıştır. Antalya, nüfus olarak ülke nüfusunun % 3 .28'ini bölge nüfusunun ise % 23.68'ini barındıran en yüksek nüfus yoğunluğuna sahip illerden birisidir. İlin en büyük nüfusa sahip ilçesi Kepezedir. Muratpaşa, Alanya ve Manavgat ilçeleri K e pez’i takip etmektedir.

Tablo 6-Antalya İli Nüfus Gelişimi( 1955-2020)

Yıllar Nüfus Yıllar Nüfus Yıllar Nüfus

1955 357.568 1985 891.149 2017 2.364.396

1960 416.13 1990 1.132.211 2018 2.426.356

1965 486.91 1997 1.477.347 2019 2.511.700

1970 577.334 2000 1.719.751 2020 2.548.308

1975 669.357 2015 2.288.456

1980 748.706 2016 2.328.555

Antalya İli'nin Yıllara G öre Nüfus Değişimi

3000000

2500000 ___________________._____ —

2000000 1500000 1000000 500000

o ---

1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1997 2000 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Grafik 4- Antalya İli Nüfus Gelişimi (1955-2020)

Tablo 7- Antalya İli’nin İlçelere Göre Nüfusu(2020)

İlçe İlçe N üfusu Erkek N üfusu Kadın N üfusu N üfus Yüzdesi

K epez 574.183 291.888 282.295 % 22,53

M uratpaşa 513.035 250.984 262.051 % 20,13

A lanya 333.104 169.227 163.877 % 13,07

(28)

Antalya İli Alanya İlçesi M ahmutlar Mahallesi 4333, 4592 Ve 1598 Numaralı Parsel III. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı_________________________________________________________

K onyaaltı 189.078 91.205 97.873 % 7,42

Serik 130.589 66.689 63.9 % 5,12

A ksu 74.57 38.173 36.397 % 2,93

K um luca 71.931 36.309 35.622 % 2,82

D öşem ealtı 69.3 35.372 33.928 % 2,72

Kaş 60.839 31.306 29.533 % 2,39

K orkuteli 55.588 27.876 27.712 % 2,18

G azipaşa 51.555 26.102 25.453 % 2,02

Finike 49.307 24.708 24.599 % 1,93

K em er 45.082 23.511 21.571 % 1,77

Elm alı 39.365 19.812 19.553 % 1,54

D em re 26.896 13.78 13.116 % 1,06

A kseki 10.957 5.608 5.349 % 0,43

G ündoğm uş 7.492 3.71 3.782 % 0,29

İbradı 2.947 1.501 1.446 % 0,12

Tablo 8- Türkiye-Antalya-A lanya Nüfus Artış Hızlarının ve Nüfus Değişimlerinin Karşılaştırmalı Analizi

Bölgelerin Nüfus Artış

Hızları

Nüfus Değişimi Artış Hızları (% )

1990 2000 2010 2015 2020 1990-2000 2000-2010 2010-2015 2015-2020

Türkiye 56473035 67803927 73722988 79814871 83614362 1.82 0.83 1.36 0.95

A kdeniz Bölgesi 7026489 8706005 9423231 10182776 10759218 2.14 0.79 1.61 1.13

A ntalya 1132211 1719751 1978333 2328555 2548308 4.18 1.4 3.54 1.88

Alanya 129106 257671 248286 291643 333104 6.91 -0.37 3.50 2.84

2020 yılı verilerine göre Türkiye nüfusu yaş guruplarına göre dağıtıldığında 0-14 yaş gurubundakilerin %22.95, 15-64 yaş gurubundakilerin %60.01, 65 ve üstü yaş gurubundakilerin ise

%9.08 pay aldığı görülmektedir. Antalya il nüfusu esas alındığında ise 0-14 yaş gurubundakilerin

% 2 1.01, 15-64 yaş gurubundakilerin %63.43, 65 ve üstü yaş gurubundakilerin ise %8.48 pay aldığı görülmektedir. Aynı oranlama 2019 yılı verileri doğrultusunda Alanya ilçe nüfusu esas alınarak yapıldığında 0-14 yaş gurubunun %22.08, 15-64 yaş gurubunun %69.70, 65 ve üstü yaş gurubunun ise

%8.22 pay aldığı görülmektedir.

Nüfusun yaş guruplarına dağılımı açısından ülke, Antalya ve A lanya’nın kıyaslanması durumunda 0-14 yaş aralığındaki çocuk sayısının Antalya ve A lanya’da ülke ortalamasının altında olduğu, 15-64 yaş aralığındaki çalışma çağı nüfusunun Antalya ve A lan y a’da ülkeye oranla daha yüksek olduğu görülmektedir. 65 yaş ve üstündeki yaşlı nüfus ise Antalya ve A lanya’da ülkeye oranla daha azdır.

Çalışma çağı nüfusunun ülkeye oranla fazla olması Antalya ve A lanya’nın çalışma amaçlı olarak dışarıdan göç aldığını göstermektedir.

Sayfa 27