Lise öğrencilerinin "Tanecik Sayısı" ve "Mol" kavramlarını öğrenmede karşılaştıkları zorluklar

(1)

SELÇUK ÜN VERS TES

E

T M B L MLER ENST TÜSÜ

ORTAÖ RET M FEN VE MATEMAT K ALANLAR

E

T M ANAB L M DALI

K MYA E

T M B L M DALI

L SE Ö RENC LER N N “ TANEC K SAYISI ” VE “ MOL ” KAVRAMLARINI Ö RENMEDE KAR ILA TIKLARI ZORLUKLAR

Dilek Y

T

YÜKSEK L SANS TEZ

Dan$%man

Prof. Dr. Erdal ÖZKAN

(2)

ÖNSÖZ

15 y l n ö retmenli e veren ara t rmac , son y llarda ö rencilerin say sal bölümlerden uzakla malar n n sebeplerinden biri olarak fizik, kimya ve biyoloji derslerini anlayamamalar n görmektedir. Ö renciler yapabileceklerini dü ündükleri bölümlere kaymaktad rlar. Fizik, kimya ve biyoloji dersleri korkulan ve anla lamayan dersler s n f ndan ç kar ld klar takdirde, son y llarda azalan say sal s n flar n tekrar artmas mümkün olacakt r. Ülkemizin say sal zekâya ihtiyac vard r. Bilim ve teknolojide geli mek istiyorsak bu kaç n lmazd r.

Kimya derslerinin daha anla labilir olmas , ö rencilerin severek, isteyerek derse ön yarg s z ve ö renmeye haz r girmelerini sa layacakt r. Bunun için kimya ö retmenlerine büyük i dü mektedir. Kimya derslerini daha anla l r hale getirebilmek için çaba göstermelidirler. Kimya dersi konular n kendi veya ba kalar n n geli tirdi i günlük hayattan al nm modeller kullanarak ve ö renciye bu bilgilerin günlük hayattaki kullan mlar n göstererek vermelidirler.

Tez Çal mam süresince, yön verici katk lar nedeniyle tez dan man m ve hocam Prof.Dr. Erdal ÖZKAN’a, ara t rman n di er a amalar nda yard m ve katk lar n esirgemeyen ö retmen arkada lar ma, ö rencilerime te ekkür ederim.

Çal mamda istatistik konular nda yard mc olan Murat SELAN5K ve de erli e i Esra Han ma te ekkür ederim.

Çal malar mda ve tezimin yaz m nda bana yard mc olan sevgili e im Mümtaz Y585T’e, çal malar m yaparken ihmal etti im çocuklar m Feyza Aydan ve Ahmet Kaan’a ve beni yeti tiren de erli annem Memduha KONUR’a te ekkürü bir borç bilirim.

(3)

ÖZET

Bu çal ma lise ö rencilerinin tanecik say s –mol ili kisi kavram n anlama seviyelerini belirlemeyi amaçlam t r. Bu amaçla ö rencilere bir ba ar testi ve ba ar s zl n nedenlerini sorgulayan bir anket uygulanm t r. Benzer bir anket ö retmenlere de uygulanm t r.

Denizli ilinde e itim vermekte olan iki liseden toplam 50 say sal s n f ö rencisi seçilmi tir. Bu çal ma 2009–2010 güz döneminde uygulanm ve elde edilen veriler Kimya e itimine sa lanacak katk lar ve özelliklede mol kavram n n ö retimi aç s ndan de erlendirilmi tir.

Ö rencilerin mol–tanecik say s ili kisi kavram ile ilgili seviyelerini belirliye bilmek için 30 sorudan olu an bir test uygulanm t r.

Mol–tanecik say s ili kisinin anla lmas nda etkin olan faktörleri belirleyebilmek içinde ö renci ve ö retmenlere yönelik haz rlanan anketler uygulanm t r.

Elde edilen veriler cinsiyet, ekonomik durum, ya vb yönlerden istatistiksel olarak incelenmi tir. 5statistiksel verilerden ve ö rencilerle yüz yüze görü melerden ç kar lan sonuçlar ve öneriler çal man n sonunda verilmi tir.

ANAHTAR KEL MELER: Fen Bilgisi E itimi, Kavram Ö retimi, Yanl Kavramlar, Lise Ö rencileri, Mol–Tanecik Say s Kavram

(4)

SUMMARY Master Thesis

DIFFICULTIES IN LEARNING THE CONCEPTS OF “ NUMBER OF PARTICLE” AND “MOLE” OF HIGH SCHOOL STUDENTS

Dilek Y T

Selçuk University

Graduate School of Natural an Applied Sciences Department of Chemistry

Supervisor: Prof. Dr. Erdal ÖZKAN Konya, 2010, 93 Pages

This study aims to determine high school students level of understanding the concept of mole-number of particle relation, problem-solving competence, the reasons of difficulties which teachers face while teaching and students face while learning this relation and to propose solutions to these difficulties.

Total of 50 students were selected from two high schools providing education in Denizli. This study was applied in 2009/2010 Fall Semester and the data obtained in Chemistry Training was evaluated in terms of its contribution to the chemistry training and especially teaching the concept of mol.

A test consisting of 30 questions was applied to the students to understand their levels on the concept of mol- number of particles relation.

(5)

Some surveys were applied to the students and teachers to find out the effective factors in understanding the mol- particle number relation.

After the data obtained, the results were analyzed statistically in the aspects of gender, economic status, age etc. Results and recommendations obtained from face to face interviews with the students and the statistical data of the tests are given at the end of the study.

KEYWORDS : Science Education, Concept Teaching, False Concepts, High School Students, Concept of Mole-Particle Numb.

(6)

Ç NDEK LER

Bilimsel Etik Sayfas ... ii

Tez Kabul Formu ... iii

Önsöz / Te ekkür ... iv

Özet ...v

Summary...vi

5çindekiler...viii

K saltmalar ve Simgeler Sayfas ... x

Gekiller ve Tablolar... xi

BölümI...1

Giri ...2

Ara t rman n Amac ...7

Alt problemler...7

Ara t rman n gerekçesi ve önemi...8

Tan mlar...10

Bölüm II ... 11

Yöntem... 12

Ara t rma modeli... 12

Evren ve örneklem ... 12

Veri toplama araçlar ... 12

Verilerin toplanmas ve analizi ... 13

Bölüm III ... ...15

Bulgular... 16

A-Ba ar Testi ve Anketlerden Elde Edilen Verilere Ait Bulgular………...16

1- Örnekleme al nan ö rencilerin cinsiyet, anne e itimi, baba e itimi, annenin i i, baban n i i, anne-baba birlikteli i ve ayl k gelirleri ile ilgili al nan verilerden elde edilen frekans ve yüzde tablolar n n incelenmesi ……… 16

2- Ö rencilerin uygulanan anket sorular na verdikleri cevaplar n frekans ve yüzde da l mlar n n incelenmesi ………....….20

(7)

3-Örnekleme al nan ö rencilerin ba ar testindeki net say lar n n incelenmesi….36

4-Çapraz tablolar ve tek yönlü varyans

analizleri………...39

B.Ö retmenAnketlerindenEldeEdilenVerilereAitBulgular………....65

Bölüm V……….………....70

Sonuç ve Tart ma………...71

Öneriler……….………...76

Kaynaklar ...78

Ekler……… ……….…....…81

EK-1: Ba ar Testi... 82

EK-2: Ö renci Anketleri ... 87

EK-3: Ö retmen Anketleri... 88

EK-4: Ö renci Ki isel Bilgiler Tablosu... 89

EK-5: Ara t rmac n n Mol Kavram 5çin Örnek Anlat m Plan ... 90

(8)

KISALTMALAR NA: Avogadro Say s

gr : Gram Kg : Kilogram m : Kütle

N. .A. : Normal Gartlar Alt nda n : Mol Sembolü

(9)

EK LLER VE TABLOLAR

Gekil 1- Ö rencilerin cinsiyete göre da l m pasta grafi i………16 Gekil 2- Ö rencilerin anne e itim durumunu gösteren sütun grafi i……….17 Gekil 3- Ö rencilerin baba e itim durumunu gösteren sütun

grafi i………...…..18 Gekil 4- Ö rencilerin ba ar testindeki netlerin

grafi i………...37 Gekil 5- Ö renci ba ar s n n cinsiyetle de i im

grafi i………...38 Gekil 6- Ba ar ya anne-baba birlikteli inin etkisini gösteren grafik………...38 Tablo 1. Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin cinsiyetlerine göre

da l mlar ...16 Tablo 2. Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin anne e itimine göre

da l mlar ………..17 Tablo 3. Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin baba e itimine göre

da l mlar ………..17 Tablo 4. Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin anne i durumuna göre

da l mlar ...18 Tablo 5. Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin baba i durumuna göre

da l mlar ...19 Tablo 6. Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin anne-baba birlikteli ine

göre da l mlar ...19 Tablo 7. Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin ayl k gelirine göre

da l mlar ...20 Tablo 8. Ö renci anketinde yer alan “Kimya dersinde kendimi ba ar l buluyorum” sorusuna ait cevap da l m ...20 Tablo 9. Ö renci anketinde yer alan “Mol kavram konusunda kendimi yeterli buluyorum” sorusuna ait cevap da l m ...21

(10)

Tablo 10. Ö renci anketinde yer alan “Mol-tanecik say s ili kisini kavrad m”

sorusuna ait cevap da l m ...21 Tablo 11. Ö renci anketinde yer alan “Mol-tanecik say s ili kisinde önceden sahip oldu um bilgilerimi, yeni ö rendiklerimle e le tirebildim” sorusuna ait cevap da l m ...22 Tablo 12. Ö renci anketinde yer alan “Mol-tanecik say s sorular n rahatl kla

çözebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m ...23 Tablo 13. Ö renci anketinde yer alan “Molekül tan m n yapabiliyorum” sorusuna ait cevap da l m ...23 Tablo 14. Ö renci anketinde yer alan “Sorularda molekül ve atomal yap y hemen ay rt edebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m ...24 Tablo 15. Ö renci anketinde yer alan “S navlarda mol say s ndan molekül say s na geçebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m ……….24 Tablo 16. Ö renci anketinde yer alan “Yap lan kimya s navlar nda moleküllerdeki atom say s n belirleyebildim” sorusuna ait cevap da l m ………....25 Tablo 17. Ö renci anketinde yer alan “S navda atom say s verildi inde molekül say s n rahatça bulabiliyorum” sorusuna ait cevap da l m ………25 Tablo 18. Ö renci anketinde yer alan “S navda atom say s verildi inde, mol say s n bulam yorum” sorusuna ait cevap da l m ………...26 Tablo 19. Ö renci anketinde yer alan “Ö retmen dersi anlat rken günlük hayattan verdi i somut örnekler anlamam kolayla t r yor” sorusuna ait cevap da l m ….. 26 Tablo 20. Ö renci anketinde yer alan “Kimya ö retmenim ba ar l d r” sorusuna ait cevap da l m ………...…27 Tablo 21. Ö renci anketinde yer alan “Kimya ö retmenim derse kat l m m

sa l yor” sorusuna ait cevap da l m ……..……… 27 Tablo 22. Ö renci anketinde yer alan “Kimya ö retmenim konulara hakim”

sorusuna ait cevap da l m ………...28 Tablo 23. Ö renci anketinde yer alan “Kimya dersinde ö retmen dersi bizimle bütünlük halinde anlat r” sorusuna ait cevap da l m ………..28

(11)

Tablo 24. Ö renci anketinde yer alan “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisini çok iyi anlatt ” sorusuna ait cevap da l m ……….29 Tablo 25. Ö renci anketinde yer alan “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisini kavramamda çok etkisi oldu” sorusuna ait cevap da l m ………..29 Tablo 26. Ö renci anketinde yer alan “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisini ö renmemde çok soru çözdü” sorusuna ait cevap da l m ………..30 Tablo 27. Ö renci anketinde yer alan “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisini ö renmemde farkl kitaplardan da yararlan yor” soruya ait cevap da l m ……… 30 Tablo 28. Ö renci anketinde yer alan “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisi için bize farkl kitap ve soru bankalar ndan örnekler çözdü” sorusuna ait cevap

da l m ………...31 Tablo 29. Ö renci anketinde yer alan “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisini kavramam z için farkl kitaplardan ödev verdi” sorusuna ait cevap da l m ……...31 Tablo 30. Ö renci anketinde yer alan “Okudu um soruyu anlay p, gerekli çözüm yolunu belirleyebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m ………..32 Tablo 31. Ö renci anketinde yer alan “Mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular formül kullanarak çözebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m ………...32 Tablo 32. Ö renci anketinde yer alan “Mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular oran-orant kullanarak çözebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m …..……….….33 Tablo 33. Ö renci anketinde yer alan “Üslü say larla i lem yapabiliyorum” sorusuna ait cevap da l m ………..33 Tablo 34. Ö renci anketinde yer alan “Mol-tanecik say s ili kisi denildi inde akl ma Avogadro say s geliyor” sorusuna ait cevap da l m ………..34 Tablo 35. Ö renci anketinde yer alan “Mol say s ile Avogadro say s aras nda kurdu um orant n n molekül yap l element ve bile iklerde atom say s n bulmam için yeterli oldu unu dü ünüyorum” sorusuna ait cevap da l m ………34 Tablo 36. Ö renci anketinde yer alan “Ders kitaplar mol kavram ile ilgili yeterli bilgi vermiyor” sorusuna ait cevap da l m ……….35

(12)

Tablo 37. Ö renci anketinde yer alan “Atom say s verilen atomal yap l bir

elementin kütlesine geçebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m ………. 35 Tablo 38. Ö renci anketinde yer alan “Atom say s verilen molekül yap l element ve bile iklerin kütlesine geçebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m …………...36 Tablo 39. Ö rencilerin ba ar testindeki netlerinin da l m ………...….36 Tablo 40. Ö rencilerin ba ar testindeki netlerinin cinsiyetlerine göre da l m ...37 Tablo 41. Ö rencilerin ba ar testindeki netlerinin anne-baba birlikteli ine göre da l m ……….38 Tablo 42. Ö rencilerin ba ar testindeki netlerinin “Ders kitaplar mol kavram ile ilgili yeterli bilgi vermiyor” sorusu aras ndaki çaprazlama………. .39 Tablo 43. Ö rencilerin ba ar testindeki netleri ile “Ders kitaplar mol kavram ile ilgili yeterli bilgi vermiyor” sorusu aras ndaki tek yönlü varyans analizi …...…….39 Tablo 44. Ö rencilerin ba ar testindeki netlerinin baba e itimi ile çaprazlamas ...40 Tablo 45. Ö rencilerin ba ar testindeki netleri ile baba e itimi aras ndaki tek yönlü varyans analizi ………...41 Tablo 46. Ö renci anketindeki “Kimya dersinde kendimi ba ar l buluyorum” ve “Mol kavram konusunda kendimi yeterli buluyorum” sorular aras ndaki

çaprazlama ………....42 Tablo 47. Ö renci anketindeki “Kimya dersinde kendimi ba ar l buluyorum” ve “Mol kavram konusunda kendimi yeterli buluyorum” sorular aras ndaki tek yönlü varyans analizi ……….………..42 Tablo 48. Ö renci anketindeki “Kimya dersinde kendimi ba ar l buluyorum” ve “Molekül tan m n yapabiliyorum” sorular aras ndaki çaprazlama …….…..…..…43 Tablo 49. Ö renci anketindeki “Kimya dersinde kendimi ba ar l buluyorum” ve “Molekül tan m n yapabiliyorum” sorular aras ndaki tek yönlü varyans

Analizi ………...…44 Tablo 50. Ö renci anketindeki “Kimya dersinde kendimi ba ar l buluyorum” ve “Sorularda molekül ve atomal yap y hemen ay rt edebiliyorum” sorular aras ndaki çaprazlama ………....45

(13)

Tablo 51. Ö renci anketindeki “Kimya dersinde kendimi ba ar l buluyorum” ve “Sorularda molekül ve atomal yap y hemen ay rt edebiliyorum” sorular aras ndaki tek yönlü varyans analizi………... 45 Tablo 52. Ö renci anketindeki “Kimya dersinde kendimi ba ar l buluyorum” ve “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisini kavramamda çok etkisi oldu” sorular aras ndaki çaprazlama ………...46 Tablo 53. Ö renci anketindeki “Kimya dersinde kendimi ba ar l buluyorum” ve “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisini kavramamda çok etkisi oldu” sorular aras ndaki tek yönlü varyans analizi ………...47 Tablo 54. Ö renci anketindeki “Kimya dersinde kendimi ba ar l buluyorum” ve “Okudu um soruyu anlay p, gerekli çözüm yolunu belirleyebiliyorum” sorular aras ndaki çaprazlama...48 Tablo 55. Ö renci anketindeki “Kimya dersinde kendimi ba ar l buluyorum” ve “Okudu um soruyu anlay p, gerekli çözüm yolunu belirleyebiliyorum” sorular aras ndaki tek yönlü varyans analizi ………...48 Tablo 56. Ö renci anketindeki “S navlarda mol say s ndan molekül say s na

geçebiliyorum” ve “Mol say s ile Avogadro say s aras nda kurdu um orant n n molekül yap l element ve bile iklerde atom say s n bulmam için yeterli oldu unu dü ünüyorum” sorular aras ndaki çaprazlama ………...49 Tablo 57. Ö renci anketindeki “S navlarda mol say s ndan molekül say s na

geçebiliyorum” ve “Mol say s ile Avogadro say s aras nda kurdu um orant n n molekül yap l element ve bile iklerde atom say s n bulmam için yeterli oldu unu dü ünüyorum” sorular aras ndaki tek yönlü varyans analizi……….. 50 Tablo 58. Ö renci anketindeki “S navlarda mol say s ndan molekül say s na

geçebiliyorum” ve “Mol-tanecik say s ili kisi denildi inde akl ma Avogadro say s geliyor” sorular aras ndaki çaprazlama ………...……...51 Tablo 59. Ö renci anketindeki “S navlarda mol say s ndan molekül say s na

geçebiliyorum” ve “Mol-tanecik say s ili kisi denildi inde akl ma Avogadro say s geliyor” sorular aras ndaki tek yönlü varyans analizi ………...……..52

(14)

Tablo 60. Ö renci anketindeki “Yap lan kimya s navlar nda moleküllerdeki atom say s n belirleyebildim” ve “Mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular formül kullanarak çözebiliyorum” sorular aras ndaki çaprazlama ………...53 Tablo 61. Ö renci anketindeki “Yap lan kimya s navlar nda moleküllerdeki atom say s n belirleyebildim” ve “Mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular formül kullanarak çözebiliyorum” sorular aras ndaki tek yönlü varyans analizi ……...54 Tablo 62. Ö renci anketindeki “S navda atom say s verildi inde molekül say s n rahatça bulabiliyorum” ve “Mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular formül kullanarak çözebiliyorum” sorular aras ndaki çaprazlama………. 55 Tablo 63. Ö renci anketindeki “S navda atom say s verildi inde molekül say s n rahatça bulabiliyorum” ve “Mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular formül kullanarak çözebiliyorum” sorular aras ndaki tek yönlü varyans analizi ……...56 Tablo 64. Ö renci anketindeki “Yap lan kimya s navlar nda moleküllerdeki atom say s n belirleyebildim” ve “Mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular oran-orant kullanarak çözebiliyorum” sorular aras ndaki çaprazlama………...57 Tablo 65. Ö renci anketindeki “Yap lan kimya s navlar nda moleküllerdeki atom say s n belirleyebildim” ve “Mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular oran-orant kullanarak çözebiliyorum” sorular aras ndaki tek yönlü varyans analizi ……...57 Tablo 66. Ö renci anketindeki “S navda atom say s verildi inde molekül say s n rahatça bulabiliyorum” ve “Mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular oran-orant kullanarak çözebiliyorum” sorular aras ndaki çaprazlama ………..…...59 Tablo 67. Ö renci anketindeki “S navda atom say s verildi inde molekül say s n rahatça bulabiliyorum” ve “Mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular oran-orant kullanarak çözebiliyorum” sorular aras ndaki tek yönlü varyans analizi …….…..59 Tablo 68. Ö renci anketindeki “S navda atom say s verildi inde molekül say s n rahatça bulabiliyorum” ve “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisi için bize farkl kitap ve soru bankalar ndan örnekler çözdü” sorular aras ndaki çaprazlama….….61 Tablo 69. Ö renci anketindeki “S navda atom say s verildi inde molekül say s n rahatça bulabiliyorum” ve “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisi için bize farkl

(15)

kitap ve soru bankalar ndan örnekler çözdü” sorular aras ndaki tek yönlü varyans analizi ……….……...61 Tablo 70. Ö renci anketindeki “Okudu um soruyu anlay p, gerekli çözüm yolunu belirleyebiliyorum” ve “Mol say s ile Avogadro say s aras nda kurdu um orant n n molekül yap l element ve bile iklerde atom say s n bulmam için yeterli oldu unu dü ünüyorum” sorular aras ndaki çaprazlama ……….63 Tablo 71. Ö renci anketindeki “Okudu um soruyu anlay p, gerekli çözüm yolunu belirleyebiliyorum” ve “Mol say s ile Avogadro say s aras nda kurdu um orant n n molekül yap l element ve bile iklerde atom say s n bulmam için yeterli oldu unu dü ünüyorum” sorular aras ndaki tek yönlü varyans analizi ………...63 Tablo72: Kimya ö retmenlerinin ö rencilerinin kimya dersi için gerekli alt yap ya sahip olduklar görü lerineait frekans ve yüzde de erleri ………..…...65 Tablo 73: Kimya ö retmenlerininmol kavram ndaki mol-tanecik say s , mol-kütle ve mol-hacim ili kilerini ö retmede zorluk ya amalar na yönelik görü lerineait frekans ve yüzde de erleri ……….……...66 Tablo 74: Kimya ö retmenlerininmol kavram sorular n n çözümlerinde formül ya da oran-orant y kullanman n kolay anla m sa layaca na yönelik görü lerine ait frekans ve yüzde de erleri ………....67 Tablo 75: Kimya ö retmenlerininmol-tanecik say s ili kisini verirken somut modelleri kullanma ile ilgili görü lerineait frekans ve yüzde de erleri …………..68 Tablo 76: Kimya ö retmenlerinin mol kavram ile ilgili ders kitaplar nda verilen bilgilerin yeterlili i ile ilgili görü lerine ait frekans ve yüzde de erleri ………….68 Tablo 77: Kimya ö retmenlerinin ö rencilerinin mol-tanecik say s ili kisi sorular n çözebilmesi için gerekli matematiksel i lemleri yapabilmeleri ile ilgili görü lerine ait frekans ve yüzde de erleri ………...69

(16)

(17)

G R

Ülkelerin geli mi likleri ekonomik ölçülerle belirlenmekte ve ekonomik kalk nma fen ve teknolojide elde edilen ba ar lar ile sa lanmaktad r. Bir ülkenin her alanda kalk nabilmesi ve ilerlemesi o ülkenin sahip oldu u kaliteli insan gücüne ba l d r. Kaliteli insan gücünün en önemli kayna nitelikli bir e itimdir.

Fen bilimlerinin ve ona dayal olarak üretilen teknolojinin toplumlar n geli mesine sa lad katk lar say lamayacak kadar çoktur. Bu nedenle Fen Bilimlerinin ve Fen Bilimleri e itiminin önemi göz ard edilemez. Günlük ya ant m zda kulland m z ve gözlemledi imiz pek çok olay temel bilimler olarak adland r lan fizik, kimya, biyoloji veya tamam ile ilgilidir. Ya ant m zdaki geli meleri alg lay p yorumlayabilmek için temel kimya konular n n iyi ö renilmesi ve bu konudaki e itimin zorunlulu u aç kça görülmektedir (Derman, 2007).

Kimya biliminin ö retilmesinde mol kavram önemli bir yer al r. Çünkü mol kavram temel kimya i lemlerinde problem çözümlerinde s k ekilde kullan lan, ayr ca ö renilecek di er baz kavramlara da temel te kil eder nitelikte bir kavramd r. Bu ba lamda molün ezber olarak de il, kavramlar düzeyinde özümsenerek verilmesi gerekir. Mol kavram n n verilmesinde en çok mol–tanecik say s ili kisi kavram n n ö retilmesi ve ö renilmesinde zorluklar ya an lmaktad r. Son 20–30 y lda özellikle yabanc literatürde kavramsal boyuttaki çe itli çal malar n say s önemli ölçüde artm t r. Ülkemizde de dünya literatüründe ki bu geli meye paralel olarak kavram ö retimi, yanl kavramlar n tespiti ve yanl kavramlar n giderilmesine yönelik yöntemlere ili kin çal malara ilgi gittikçe artmaktad r.

Kavramlar temel ve karma k kavramlar olarak ikiye ayr lmaktad r. Temel kavramlar kelimelerle kolayca ifade edilemeyen fikirler veya ay r mlard r. Bu nedenle onlar ö retmek isteyen biri, hem kavramlar n örneklerini hem de örnek olmayanlar n ortaya koymak zorundad r (Englemann ve ark.1982). Karma k kavramlar ise çok boyutludurlar ve dinamiktirler. Boyutlar aras nda bir etkile im vard r ve bir boyuttaki de i im di er boyutlar etkiler (Ferrara ve ark. 1987).

Ö rencilerin önceki fikirleri, onlar n ö renmelerini kolayla t r r veya zorla t r r (Hewson ve ark.1983). Genellikle ö rencilerin zihinlerinde yerle mi ,

(18)

ö retmen ve bilim adamlar ndan çok farkl olan dü üncelerle derslere girdikleri üzerinde büyük bir görü birli i vard r (Treagust 1988). Bilimin temel amac belirlenen problemleri çözmek ise bu durumda ö rencilerin derslerde ald klar temel bilgilerle verilen problemleri çözebilmeleri için kavramlar çok iyi ö renmi olmalar gerekmektedir. 5 te bu a amada sorunlar ö rencilerin kavramlar n n uzmanlar nkinden farkl olmas ile ba lamaktad r. Bu do ru olmayan kavramlar yanl kavramlar olarak adland r l r (Nakleh 1992).

“Yanl Kavramlar Zor Ölür” ismiyle yay nlanan çal mada, lise ve daha üst düzeylerdeki okul kademelerinde fen bilgisi derslerinde ö rencilerin defalarca ayn kavramlar ö rendikleri, buna ra men ö rencilerin öncül kavramlar n n yeni ö rendikleri fen bilgisi kavramlar ile kar abildi i görülmü tür (Stepans ve ark. 1986).

Çal malardaki öngörülmü saptamalar dikkate al nd nda yanl kavramlar n önceden tespit edilerek de i tirilmesi için yollar aranmas çok önem ta maktad r. 1988 tarihli Treagust taraf ndan yap lan bir çal ma fen bilgisi dersinde ö rencilerin yanl kavramlar n n de erlendirilmesine yönelik tan testlerinin geli tirilmesi ve kullan m n irdelemektedir. Literatürde çoktan seçmeli sorular içeren testleri kullananlar da çok say dad r.

“Fen bilgisi müfredat içersindeki kavramlar ve yanl kavramlar” ismiyle yay nlanm makalede kimya konular n ö renmenin ço u ö renci için zor oldu u ve fen bilgisi ö rencilerinin yetersiz ve tam olmayan bilimsel kavramlar olu turduklar belirtilmektedir. Baz yanl kavramlar n zarars z oldu u ancak ço unun sonraki bilginin olu umunu etkiledi i, hatta engelledi i bir gerçektir. Makalede daha sonra, fen bilgisi s n f nda yanl kavramlar, kimyasal prensiplerin yanl kavranmas üzerine ara t rmalar, kimyasal reaksiyonlar n yanl kavranmas üzerine ara t rmalar, atomik ve moleküler yap hakk nda yanl kavramlar, moleküler yap ve ba hakk ndaki yanl kavramlar, organik yap ve reaktiflik hakk ndaki yanl kavramlar, yanl kavramlar literatürünün bir özeti, laboratuar çal mas n n amaçlar , laboratuar ö retimi stratejileri, laboratuar ö retiminin etkinli i, laboratuar n pedagojik yararlar isimli ba l klarla yararl olabilecek birçok nokta verilmi tir (Muth ve ark.1999).

(19)

Ö retmenler ö rencilerinin ne bildi ini, önceki bilgilerini göz önüne alarak buna dayal bir ö retim planlamal d rlar ve mevcut yanl kavramlar nas l de i tirebileceklerini ara t rmal d rlar (Meyer 1993).

Günümüz fen e itiminde ö retim sürecinin merkezinde art k ö retmen de il, ö renci bulunmaktad r. Bu süreç içerisinde ö retmenin önemli görevlerinden biri de ö rencilerin bili sel etkinliklerini artt rmakt r. Ö rencilerin bili sel etkinliklerini uygun ve olumlu yönde artt rabilmek için ö retmenin, ö renme sürecinin yöntem ve

artlar yla ilgili bilgilere sahip olmas gerekmektedir (Canpolat ve ark. 2004).

Hewson ve ark. 1989’da yapt çal mada ö retmenlerin fen bilgisi ile ilgili kavramlar nas l tan mlad klar ve fen bilgisi ö retimi, kavramlar n ö retimi, ö rencilerin karakteristikleri, tercih edilen ö retimsel teknikler ve bir kavram n ö retilmesinde bu tekniklerin birle tirilmesi ile ilgili olarak mülakatlara tabi tutulmu lard r. Ö retmenlerin içeri i ve ö retecekleri hakk nda sahip olduklar fikirler; ö retim yollar n etkilemektedir. Ö retmenin alan nda yeterli birikime sahip olmamas , ö rencilerin ilgisini çekecek yöntem ve teknikleri kullanamamas s n fta etkile imi kötü yönde etkileyen bir etmen olarak görülmektedir (Güçlü 2000). Ö retmenlik mesle inin yap labilmesi için bireyin öncelikle aktaraca konu alan nda uzman olmas gerekir (Erden 1998).

1989 y l nda Zeidler ve Lederman taraf ndan yap lm olan çal ma ö rencilerin fen bilgisinin do as ile ilgili kavramlar n üzerinde ö retmenlerin kulland dilin etkisini ara t rm t r. Bu çal ma aç kça ortaya koymaktad r ki; ö retmenin kulland dil ö rencinin fen bilgisinin içeri i ve do as hakk ndaki kavramlar n büyük oranda etkilemektedir. Çal man n sonucunda istatistiksel olarak yap lan kar la t rmalar aç k bir ekilde ö retmenlerin dili ile ö rencilerin kavramlar aras nda bir ba lant oldu unu ortaya koymaktad r.

Piaget’e göre (1964) bir çocuk zihinsel geli im sa larken çe itli süreçlerden geçmektedir. 1) Duyu sal–motor (Do um–18. ay), 2) 5 lem öncesi dönem (18. ay–7 ya ), 3) Somut i lemler dönemi (7 ya –11 ya ), 4) Soyut i lemler dönemi (11 ya –14 ya ) olarak verilir. Yap lan baz çal malarda ara t rmac lar sadece ilkö retim düzeyinde çocuklar n büyük k sm n de il, kolej ö rencilerinin büyük bir k sm n n (Kolodiy 1977, Herron 1975) ve Amerika’da yeti kinlerinde neredeyse % 50’sinin

(20)

(Lawson ve ark.1976) hala somut i lemler basama nda dü ündükleri soyut dü ünme a amas nda olamad klar n ortaya koymu lard r (Vachon ve ark.1983).

Gorrell ve ark.1991 y l nda yapt çal ma çocuklar n kendi yaratt klar örneklerle fen bilgisi kavramlar n n k sa ve uzun süreli ak lda tutma durumlar n incelemi tir. Çal malar n n neticesinde sonuçlar n bir k sm n n ilkö retim okulu ö rencilerinin, kendi örneklerini yaratt klar kavramlar , kendi örneklerini olu turmad klar kavramlara göre daha çok an msad klar hipotezini destekler nitelikte oldu unu göstermi tir. Yine bu çal mada kendi örneklerinin olu turulmas ile ö rencilerin hem kavramlar ak lda tutmada, hem de sorular yan tlamada daha büyük ba ar gösterdikleri belirtilmi tir. Fen bilgisi kavramlar için ö renen taraf ndan kendi örneklerini olu turmas bilginin edinilme faz sürecinde aktif ö renimi içermektedir.

1987 y l nda bas lm olan bir kitap içerisinde stratejik ö retimin fen bilgisiyle ilgili yönleri ele al nmaktad r. Bu kitap belli bir program çerçevesinde haz rlanm t r ve ilkö retim düzeyinden kolej düzeyine kadar her çe it okul grubu üzerinde fen bilgisinin her seviyede ö retimine yönelik yeni yakla mlar geli tirmi tir(Jones ve ark.1987). Bu bölümde 4 farkl soruya yan t aranm ve bu sorular ba l k olarak kullan larak aç klay c ve yararl sonuçlar ortaya konmu tur. Bu bölümler; 1- Tan msal bir problem: “Anla lmak için ö retmek” fen bilgisinde ne anlama gelir? 2- Müfredat problemi: Anlam n n de er ta d fen bilgisi neyi içerir? 3- Ö renci ö renme problemi: Ö rencilerde bilimsel anlay nas l geli ir? 4- Ö retimsel bir problem: Ö retmenler ö rencilerin anlamas na yard mc olmak için neler yapabilirler? Bu sorular n cevaplar na yönelik sonuçlar haricinde bölümün sonunda ö retmenlerin fen bilgisinde stratejik ö retimi kullanmalar için 3 temel i lemin uygulanabilece i savunulmu tur.

1. 5lk olarak ö retimde kullan lan ders kitaplar n n ve di er materyallerin geli tirilmesi ve zenginle tirilmesidir.

2. Ö retmenlerin kendi stratejilerinin fark nda olmalar n ve yukar daki sorulara verilen yan tlardan yakla mlardan haberdar olmalar n sa lamak için ö retmen yeti tirme programlar n n içeri i geli tirilmelidir.

3. Sonuç olarak da ö retimin ko ullar n her anlamda iyile tirmeliyiz. (Anderson 1994 ).

(21)

Fen bilgisi e itiminde farkl olarak görülebilecek di er bir çal ma ise 1999 y l nda yap lm t r. Stratejik kullan m üzerinde kavram–yönlendirmeli okuma ö retiminin ve metinden kavramsal ö renimin etkileri isimli çal malar nda metinlerden en üst düzeyde kavram ö retiminden yararlan labilmesi için ne gibi nitelikli metinlerin gerekli oldu u üzerinde durmu lard r. Çal malar nda kavram– yönlendirmeli metinlerin kavram ö renimine etkilerini incelemi lerdir. Kavram– yönlendirmeli okuma ö retiminin 4 ayr safhas vard r. 1- Gözlemle ve ki ile tir. 2-Ara t r ve düzelt. 3- Kavra ve bütünle tir. 4- Di er bilgilerle birle tir (Guthrie ve ark. 1999).

Zoller 1990, “Üniversite 1.s n f kimyas nda ö rencilerin yanl anlamalar ve yanl kavramlar ” isimli ara t rma ile genel ve organik kimya konular nda yanl anlama ve yanl kavramlar incelemi tir.

Ö rencilerin okudu unu anlama ve matematiksel i lemlerdeki eksiklikleri de mol–tanecik say s ili kisi kavram n n ö renilmesinde etkili olmaktad r. Buna ba l olarak; okuma ve yazma güçlükleri çeken çocuklar n önceki bilgilerinde eksiklik meydana gelmekte veya çe itli alanlardaki kavramlar anlay lar ile birle meyle yanl kavramlara sahip olmaktad rlar (Lipson 1984). Bir ba ka makalede özellikle fen bilgisi ö retiminde matematiksel i lemlerin iyi ö renilmi olunmas n n önemine de de inilmi tir (Howell 1998).

Kimya e itimi ve kavramlar üzerine yap lm çal malar; Fast 1985, Yarroch 1985, Furio Mass ve ark.1987, Peterson ve ark. 1989, Gardner 1989, Candy 1990, Gussarsky ve ark.1990, Lythcott 1990, Banjeree 1991, Basili ve ark.1991, Bodner 1991, Abraham ve ark. 1992, Bou Joude 1992, Grifiths ve ark.1992, Menis ve ark.1992, Nakhleh 1992, Lee ve ark. 1993, Beall ve ark.1994, Ebenezer ve ark.1995, Staver ve ark.1995, Yalç nalp ve ark. 1995, Huddle ve ark.1996, Ayas ve ark.1997

eklinde verilebilir.

Mol kavram üzerine çal malar Guggenheim 1961, Duncan 1973, Hawthorne 1973, Kiefer 1973, Hudson 1976, Novik ve ark.1976, Allsop 1977, Gower ve ark.1977, Todd 1977, Kolb 1978, Henson ve ark.1979, Chiappetta ve ark.1980, Dierks 1981, Cervellati 1982, Graham 1983, Griffiths ve ark.1983, Gabel ve ark. 1984, Mac Donald 1984, Ihde 1985, Hent 1985, Ainley 1991, Emiliany 1991, Macdonald 1991, Nelson 1991, Abraham ve ark.1992, Staver ve ark.1993, Krishnan

(22)

1994, Gorin 1994, Tullberg ve ark. 1994, Staver ve ark.1995, Yalç nalp ve ark. 1995, Case ve ark.1999

ARA TIRMANIN AMACI

Bu çal ma, lise say sal s n f ö rencilerinin mol-tanecik say s ili kisini kavrama düzeylerini belirlemeyi ve yanl kavramalar n ortaya ç karmay amaçlamaktad r.

ALT PROBLEMLER

Yukar daki amaca ula mak için a a daki sorulara cevap aranacakt r Ö rencilerin mol-tanecik say s ili kisini alg lamalar cinsiyetlerine göre farkl la makta m d r?

Ö rencilerin mol-tanecik say s ili kisini alg lamalar baba e itim durumuna göre farkl la makta m d r?

Ö rencilerin mol-tanecik say s ili kisini alg lamalar anne e itim düzeyine göre farkl la makta m d r?

Ö rencilerin mol-tanecik say s ili kisini alg lamalar baba mesle ine göre farkl la makta m d r?

Ö rencilerin mol-tanecik say s ili kisini alg lamalar anne mesle ine göre farkl la makta m d r?

Ö rencilerin mol-tanecik say s ili kisini alg lamalar maddi durumlar na göre farkl la makta m d r?

Ö rencilerin mol-tanecik say s ili kisini alg lamalar anne ve baban n beraber veya ayr olmas na göre farkl la makta m d r?

Ö retmenler mol kavram n n ortaya konu amac n ve kavram n temel mant n alg layabilmi midirler?

Ö retmenlerin s n f düzeylerine göre, mol kavram n olu turma ekilleri ve mol kavram tan mlar farkl l klar göstermekte midir?

Mol kavram n n bir birim oldu u kavranabilmi midir?

Ö renciler mol kavram ile ilgili bilgilerini mol–tanecik say s ile ilgili kimyasal problemlere uygulayabilmekte midirler?

Ö rencilerin mol–tanecik say s ili kilerinde sahip olduklar yanl kavramlar ve alg lamalar n n sebepleri nelerdir?

(23)

Ö retmenlerin mol–tanecik say s ili kisini vermedeki kar la t klar zorluklar n sebepleri nelerdir?

Mol kavram n n kütle–tanecik say s –hacim ili kilerini daha iyi kavratabilmek için neler yap labilir?

ARA TIRMANIN GEREKÇES VE ÖNEM

5lgili konuda, yurt d nda ve ülkemizde yap lan akademik çal malar n tespiti için 1980-2004 y llar aras nda yap lan ve bu ara t rma ile do rudan ve dolayl ilgili olabilecek çal malar taranm ve gerek kavram ö retimi, gerekse mol kavram ile ilgili çok say da yüksek lisans ve doktora çal mas yap ld tespit edilmi tir. Ancak mol-tanecik say s ili kisine yönelik fazla bir çal maya rastlanmam t r. Bu aç dan bak ld nda bu çal man n alandaki önemli bir bo lu u dolduraca dü ünülmektedir. Bu ara t rmadan elde edilecek sonuçlar n kimya e itimine, e itim programlar n n iyile tirilmesine ve ilgili literatüre katk sa layaca umulmaktad r.

Kavramlar n ö retilmesi hem temel te kil etmektedir, hem de bu bilgi parçalar aras nda olmazsa olmaz bir köprü görevi yapmaktad r. Ö retmenler kavramlar n öneminin fark nda olmal , ö retim öncesinde kavramlar iyi analiz etmeli ve ö rencilerin kavramlar etkili bir biçimde ö renmelerini sa lamal d rlar.

Bilimde kullan lan kavramlar evrensel düzeyde kabul edilmi kavramlard r. Ö rencilerdeki bilimsel kavramlarla ilgili yanl kavraman n olu mamas için, ö retmen merkezli olarak okullarda sürdürülen ö retimin ö renci merkezli duruma getirilmesi gerekir.

Ö rencilerin ço unlu u bilgileri ö retmenin söyledi i veya kitaptaki yaz ld gibi kabul ederler ve sunulan bilgilerle daha önceden ö rendi i bilgiler aras nda ba lant kuramamaktad rlar. Bu da kavram ö renimi ile ilgili önemli bir a aman n atlanmas anlam na gelmektedir.

Ö rencilerin okullarda verilen derslerde, her seviye ve ya ta sahip olduklar yanl anlamalar ve yanl kavramlar, ö renciler, e itimciler ve ö retmenler aç s ndan büyük bir problem yaratmaktad r. Temel fen bilgisi kavramlar ve kimya kavramlar da ortaya ç kan bu problem içerisinde büyük bir yere sahiptir. Kimya zaten ö renilmesi zor bir aland r. Kendine ait bir dili, kendine özgü sembolleri bulunmaktad r. Mol kavram kimya dersleri kapsam nda incelenmesi gereken önemli

(24)

bir kavramd r. Mol kavram özellikle ba lant l olan birçok alt kavram n anla lmas , kimyasal hesaplar n yap labilmesi ve birçok kimyasal kanun ile kuram n anlat labilmesi için de önem ta yan temel bir kavram niteli indedir. E er ö renciler bu kavram ö renemediler, eksik ö rendiler veya yanl kavrad lar ise sahip olduklar bu öncül kavramlar di er tüm kavramlar ö renimlerini etkileyebilecek boyutlara ula abilir.

Mol kavram , asl nda bir birimi ifade etmektedir. Mol birimi, kimyaya 1900 y l nda Ostwald taraf ndan sunulmu tur ve Ostwald bu birimi gram cinsinden tan mlam t r. Mol kavram n n u an kabul gören bilimsel tan m ise 1971 y l nda SI birim sistemi içerisine dâhil edilmesi ile yap lm t r. Mol kavram nda yanl kavranabilecek en zor anla lan ili ki mol–tanecik say s ili kisidir. Mol kullan ld nda, temel parçac klar belirgin olmal d r. Bu parçac klar atomlar, moleküller, iyonlar, elektronlar, di er parçac klar veya bu parçac klar n özel gruplar olabilirler (Mills ve ark. 1988).

Bu noktada mol–tanecik say s ili kisinin ö renciler taraf ndan ö renilmesi ve ö retmenler taraf ndan ö retilmesinde kar la lan zorluklar n tespit edilmesi önem ta maktad r. Bu ara t rma ile mol–tanecik say s ili kisinin yanl kavranmas n n nedenleri, bu yanl kavramlara yol açmadan nas l ö retilebilece i problemlerine cevap aranacakt r. Böylelikle kimya e itimine katk sa lamak hedeflenmektedir.

(25)

TANIMLAR

Ara t rmada kullan lan baz terimlerin ara t rman n anla labilmesi amac yla ve sonraki çal malara fikir verici olmas için tan mlar verilecektir.

Kavram, e yalar , olaylar , insanlar ve dü ünceleri benzerliklerine göre s n fland rd m zda bu gruplara verdi imiz adlard r.

Kavram olu%turma, kavram n örnekleriyle benzer ve farkl yanlar n n alg lanmas , benzerliklerden genellemeye gidi sürecidir.

Yanl$% kavram, kavramlar n bilimsel olarak ortaya konmu tan mlar d nda ö renciler veya birey taraf ndan edinilmi olan hatal kavram olu umlar na verilen isimdir.

Mol kavram$, SI birim sistemindeki tan m ile birim olarak mol kavram “0,012 kg. C-12 atomunun içerisinde bulunan atom say s kadar temel parçac k içeren bir sistemin madde miktar ” olarak tan mlan r.

Avogadro say$s$, deneyler sonucunda bir mol içerisinde belirlenen sabit kabul ve de erlere göre ortaya konulmu olan 6,0221367 x 1023 rakam 6,022 x 1023

eklinde yuvarlanarak Amedeo Avogadro’nun (1776–1856) kimyaya katk lar nedeniyle an s na bu ekilde isimlendirilmi belirleyici bir say d r.

Mol kütlesi, molekül yap l element ya da bile i in Avogadro say s kadar molekülünün toplam kütlesidir.

Gerçek molekül kütlesi, molekül yap l element veya bile i in 1 molekülünün kütlesidir.

Atom kütlesi, elementin Avogadro say s kadar atomunun toplam kütlesidir. Gerçek atom kütlesi, elementin bir atomunun kütlesine denir.

Atomal yap$, elementlerin ço unun sahip oldu u atomlar n olu turdu u yap d r.

Moleküler yap$, ayn veya farkl tür atomlar n olu turdu u bir molekülün tekrarland yap d r.

(26)

(27)

YÖNTEM

Bu bölümde ara t rman n modeli, evreni ve örneklemi, veri toplama araçlar ile toplanan verilerin de erlendirilmesinde kullan lan analiz yöntemleri üzerinde durulmu tur.

ARA TIRMA MODEL

Ara t rma 3 ayr bölüm eklinde gerçekle tirilmi tir. 5lk bölümde fen bilgisi e itimine, kavram ö retimine, yanl kavramlara, mol kavram na ve yanl kavranmas na yönelik literatür taramas yap lm t r. 5kinci bölümde lise say sal s n f ö rencilerinin mol – tanecik say s ili kisi kavram n anlama seviyelerini ve problem çözebilme yeterliliklerini ölçebilecek nitelikte alan uzmanlar n n da görü ü al narak haz rlanan 30 soruluk çoktan seçmeli bir ba ar testi haz rlanm t r. 2 liseden seçilen bir grup ö renciye test uygulanm ve istatistiksel olarak de erlendirilmi tir. Üçüncü bölümde teste kat lan ö rencilere ve kimya ö retmenlerine uzmanlar n görü ü al narak haz rlanm anketler uygulanarak konunun anla lamamas n n sebepleri ara t r lm t r.

EVREN VE ÖRNEKLEM

Bu ara t rman n çal ma evrenini, MEB’na ba l Denizli ili liseleri ö rencileri olu turmaktad r. Ara t rma örneklemini, Denizli ilinde MEB’na ba l belirlenen 2 Anadolu lisesinin 11. s n f say sal ö rencilerinden 50 ö renci olu turmaktad r. Ara t rma örneklemi tesadüfî küme örnekleme yöntemiyle seçilmi tir.

VER TOPLAMA ARAÇLARI

Bu ara t rmada kullan lacak ba ar testi için ara t rmac taraf ndan haz rlanan mol-tanecik say s ili kisini içeren 100 soru tez dan man Prof. Dr. Erdal ÖZKAN taraf ndan incelenip düzenlendikten sonra, ba ar testi uygulamas için içlerinden 30 soru, ara t rmac taraf ndan seçilerek Prof. Dr. Erdal ÖZKAN’ n onay ile ö rencilere uygulanm t r.

Ba ar testinde bulunan sorular mol–tanecik say s , tanecik say s –kütle, tanecik say s –hacim ili kisinin anla l p anla lamad n ara t rmay amaçlayan sorulard r (Ek-1).

(28)

Sorular haz rlan rken özellikle mol–tanecik say s ili kisinin bilinip bilinmedi ini ara t r c nitelikte, kar la labilecek her tipten olmas na dikkat edilerek olu turulmu tur.

Ö renci ve ö retmenlere uygulanacak anket sorular ara t rmac taraf ndan istatistik çal malar nda yard mc olan uzman n rehberli inde haz rlanm t r. Anketlerdeki sorular kesinlikle kat lm yorum, kat lm yorum, karars z m, kat l yorum ve kesinlikle kat l yorum cevaplar n içerecek ekilde düzenlenmi tir. 5statistik çal malar SPSS 13,0 paket program ile yap lm t r. Ö renci anketinde bulunan sorular mol-tanecik say s ili kisinin anla lmas nda etken olan faktörlerin anla lmas n amaçlayan sorulard r (Ek-2).

Ö retmen anketinde bulunan sorular mol-tanecik say s ili kisini verebilmek için etken olan faktörlerin anla lmas n amaçlayan sorulard r (Ek-3).

5statistik çal malar için gerekli olan ö renci ki isel bilgilerini içeren tablo ara t rmac taraf ndan olu turulmu tur (Ek-4).

VER LER N TOPLANMASI VE ANAL Z Verilerin Toplanmas$

Veriler, ba ar testi ve anketlerin 2009–2010 e itim ö retim y l güz yar y l nda Denizli Buldan Ali Tunaboylu Anadolu Lisesi ve Denizli Anadolu Lisesi 11. s n f nda ö renim gören say sal ö rencilerine uygulanmas yla elde edilmi tir. Ba ar testi ve anketlerin uygulamas u ekilde gerçekle tirilmi tir: Buldan Ali Tunaboylu Anadolu Lisesi’nde uygulama ara t rmac taraf ndan bizzat yap lm t r. Denizli Anadolu Lisesinde ise okulun kimya ö retmeni taraf ndan ba ar testi ve anketlerin uygulamas yap lm t r. Bu uygulamada ö rencilerden, ara t rma sonuçlar n n geçerli i için samimi ve içten olmalar rica edilmi tir. Bu ara t rman n amac , önemi ve içeri i hakk nda ö renciler bilgilendirilmi tir. Ara t rma sonuçlar nda, isimleriyle ilgili bir aç klaman n kesinlikle olmayaca ö rencilere bildirilmi tir.

Uygulamalar süresince ara t rmac , ö rencileri etkileyebilecek yönlendirmelerden kaç nm t r. Ö rencilerin kendilerine yöneltilen sorular yanl veya eksik anlad durumlarda düzeltmeler ve ek aç klamalar yap lm t r.

(29)

Ö retmen anketleri de 2009-2010 e itim ö retim y l güz yar y l nda Denizli 5linde görevli 10 tane kimya ö retmenine uygulanm t r.

Verilerin Analizi

Ara t rman n nicel k sm nda, veri toplama araçlar ile toplanan veriler bilgisayar ortam na girildikten sonra de i kenler aras ndaki ili kiyi ortaya koymak amac yla, aritmetik ortalama, ba ms z gruplar için, tek yönlü varyans analizi(F testi) ve frekans da l m teknikleri kullan lm t r.

Nitel ara t rmada veri analizi çe itlilik, yarat c l k ve esneklik anlam na gelir. Her nitel ara t rma farkl bir tak m özellikler ta r ve veri analizinde bir tak m yeni yakla mlar gerektirir. Bu nedenle ara t rmac n n, gerek ara t rman n gerekse toplanan verilerin özelliklerinden yola ç karak ve var olan veri analiz yöntemlerini gözden geçirerek kendi ara t rmas için bir veri analiz plan geli tirmesi beklenir (Y ld r m ve Gim ek, 2005).

(30)

(31)

BULGULAR

Bu bölümde ara t rman n alt problemlerine ili kin bulgulara yer verilmi tir.

A- BA ARI TEST VE ANKETLERDEN ELDE ED LEN VER LERE A T BULGULAR

1- Örnekleme al$nan öDrencilerin cinsiyet, anne eDitimi, baba eDitimi, annenin i%i, baban$n i%i, anne-baba birlikteliDi ve ayl$k gelirleri ile ilgili al$nan verilerden elde edilen frekans ve yüzde tablolar$n$n incelenmesi Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin cinsiyetlerine göre da l mlar Tablo 1'de verilmi tir.

Tablo-1 Ara%t$rma örneklemine al$nan öDrencilerin cinsiyetlerine göre daD$l$mlar$

Cinsiyet Frekans %

K z 24 48

Erkek 26 52

Toplam 50 100,0

Tablo 1'de görüldü ü gibi, ara t rma örneklemine giren ö rencilerin cinsiyet de i kenine göre da l mlar incelendi inde, ö rencilerin 24’ünün k z (%48 ), 26’s n n erkek (%52 ) oldu u görülmektedir.

ekil-1 ÖDrencilerin cinsiyete göre daD$l$m pasta grafiDi

Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin anne e itimine göre da l mlar Tablo 2'de verilmi tir.

Frekans

K z; 24

Erkek; 26

(32)

Tablo-2 Ara%t$rma örneklemine al$nan öDrencilerin anne eDitimine göre daD$l$mlar$

Anne E itimi Frekans Yüzde

5LK 22 %44

L5SE 9 %18

ORT 2 %4

ÜNV. 17 %34

Toplam 50

Tablo 2'de ara t rma örneklemine giren ö rencilerin anne e itimlerine göre da l mlar verilmi tir. Tablo 2 incelendi inde, ö rencilerin 22’sinin (%44) annesinin ilkokul, 17’sinin (%34) annesinin üniversite, 9’unun (%18) annesinin lise, 2’sinin (%4) annesinin ortaokul mezunu oldu u görülmektedir.

ekil-2 ÖDrencilerin anne eDitim durumunu gösteren sütun grafiDi

Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin baba e itimine göre da l mlar Tablo-3'de verilmi tir.

Tablo-3 Ara%t$rma örneklemine al$nan öDrencilerin baba eDitimine göre daD$l$mlar$

Baba E itimi Frekans Yüzde

5LK 14 %28

L5SE 8 %16

ORT 5 %10

ÜNV. 23 %46

Toplam 50

Tablo-3 ile verilen ara t rma örneklemine giren ö rencilerin baba e itimlerine göre da l mlar incelendi inde, ö rencilerin 23’ünün (%46) babas n n üniversite,

22 9 2 17 0 5 10 15 20 25 LK L SE ORT ÜNV.

Anne E itim Durumu Frekans

(33)

14’ünün (%28) babas n n ilkokul, 8’inin (%16) babas n n lise, 5’inin (%10) babas n n ortaokul mezunu oldu u görülmektedir.

ekil-3 ÖDrencilerin baba eDitim durumunu gösteren sütun grafiDi

Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin anne i durumuna göre da l mlar Tablo 4'de verilmi tir.

Tablo-4 Ara%t$rma örneklemine al$nan öDrencilerin anne i% durumuna göre daD$l$mlar$

Anne 5 Frekans Yüzde

EV HANIMI 28 %56 Ö8RTMEN 7 %14 EMEKL5 4 %8 MEMUR 3 %6 TEKST5L 1 %2 AVUKAT 1 %2 BAKICI 1 %2 DOKTOR 1 %2 HEMG5RE 1 %2 SERBEST 1 %2 BOG 2 %4 Toplam 50 %100

Tablo-4'de verilen ara t rma örneklemine giren ö rencilerin anne i durumuna göre da l mlar incelendi inde, ö rencilerin 28’inin (%56) annesinin ev han m oldu u, 7’sinin (%14) annesininse ö retmen oldu u görülmektedir. Buradan görüldü ü gibi örneklem grubundaki ö rencilerin büyük ço unlu unun annesi ev han m d r.

Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin baba i durumuna göre da l mlar Tablo-5'de verilmi tir.

14 8 5 23 0 5 10 15 20 25 LK L SE ORT ÜNV.

Baba e itim Durumu

(34)

Tablo-5 Ara%t$rma örneklemine al$nan öDrencilerin baba i% durumuna göre daD$l$mlar$

Baba 5 Frekans Yüzde

Ç5FTC5 5 %10 EMEKL5 5 %10 MEMUR 4 %8 TEKST5L 4 %8 Ö8RT 3 %6 SERBEST 3 %6 T5CARET 3 %6 BANKACI 2 %4 ESNAF 2 %4 SUBAY 2 %4 TORNACI 1 %2 ASTSUBAY 1 %2 AVUKAT 1 %2 DOKTOR 1 %2 Güv.GÖR. 1 %2 5MAM 1 %2 5GC5 1 %2 KAPICI 1 %2 NAKL5YEC5 1 %2 OKUTMAN 1 %2 Ö retmen 1 %2 GOFÖR 1 %2 BOG 5 %10 Toplam 50 %100

Tablo-5'de ara t rma örneklemine giren ö rencilerin baba i durumuna göre da l mlar incelenmi tir. Ö rencilerin 5’i (%10) babas n n i inden bahsetmek istememektedir. 5 (%10) ö rencinin babas çiftçi, 5 (%10) ö rencinin babas n n da emekli oldu u görülmektedir.

Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin anne-baba birlikteli ine göre da l mlar Tablo-6'da verilmi tir.

Tablo-6 Ara%t$rma örneklemine al$nan öDrencilerin anne-baba birlikteliDine göre daD$l$mlar$

Anne-Baba Birlikteli i Frekans Yüzde

EVET 42 %84

HAYIR 8 %16

(35)

Tablo-6'da verilen ara t rma örneklemine giren ö rencilerin anne-baba birlikteli ine göre da l mlar incelendi inde, ö rencilerin 42’sinin (%84) anne ve babas n n birlikte oldu u, 8’inin (%16) ise anne ve babas n n ayr oldu u görülmektedir.

Ara t rma örneklemine al nan ö rencilerin ayl k gelirine göre da l mlar verilmi tir Tablo-7'de verilmi tir.

Tablo-7 Ara%t$rma örneklemine al$nan öDrencilerin ailelerinin ayl$k gelirine göre daD$l$mlar$

Ayl k Gelir Frekans Yüzde

BOG 14 %28 500-1000 11 %22 1000-1500 5 %10 1500-2000 4 %8 2000-2500 1 %2 2500-3000 4 %8 3000-3500 2 %4 3500-4000 3 %6 4000-5000 5 %10 5000+ 1 %2 Toplam 50

Tablo-7'de ö rencilerin ailelerinin ayl k gelirine göre da l mlar incelendi inde, ö rencilerin 14’ünün (%28) ailelerinin ayl k gelirlerini belirtmek istemedi i, 11’inin (%22) ailelerinin gelir düzeyinin dü ük oldu u (500-1000 Lira), 5’inin (%10) ise yüksek gelir düzeyine sahip oldu u (4000-5000 Lira) görülmektedir.

2- ÖDrencilerin uygulanan anket sorular$na verdikleri cevaplar$n frekans ve yüzde daD$l$mlar$n$n incelenmesi

Ö renci anketinde yer alan “Kimya dersinde kendimi ba ar l buluyorum” sorusuna ait cevap da l m Tablo-8'de verilmi tir.

Tablo-8 ÖDrenci anketinde yer alan “Kimya dersinde kendimi ba%ar$l$ buluyorum” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Soru 1 Frekans Yüzde

Kat lm yorum 2 %4

Karars z m 17 %34

Kat l yorum 22 %44

kesinlikle kat l yorum 9 %18 Toplam 50

(36)

Tablo-8'de ö rencilerin anketteki 1. soruya verdikleri cevaplar incelenmi tir. Kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 31 (%62) ö renci kimya dersinde kendini ba ar l bulmaktad r. 17 (%34) ö renci ise bu konuda karars z kalmaktad r.

Ö renci anketinde yer alan “Mol kavram konusunda kendimi yeterli buluyorum” sorusuna ait cevap da l m Tablo-9'da verilmi tir.

Tablo-9 ÖDrenci anketinde yer alan “Mol kavram$ konusunda kendimi yeterli buluyorum” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kesinlikle

kat lm yorum 1 %2

Kat lm yorum 6 %12

Karars z m 18 %36

Kat l yorum 19 %38

Kesinlikle kat l yorum 6 %12 Toplam 50

Tablo-9'da ö rencilerin anketteki 2. soruya verdikleri cevaplar incelenmi tir. Kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 25 (%50) ö renci mol kavram konusunda kendini yeterli bulmaktayken, 18 (%36) ö renci ise bu konuda karars z kalmaktad r.

Ö renci anketinde yer alan “Mol-tanecik say s ili kisini kavrad m” sorusuna ait cevap da l m Tablo-10'da verilmi tir.

Tablo-10. ÖDrenci anketinde yer alan “Mol-tanecik say$s$ ili%kisini kavrad$m” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kesinlikle

kat lm yorum 1 %2

Kat lm yorum 4 %8

Karars z m 11 %22

Kat l yorum 28 %56

Kesinlikle kat l yorum 6 %12

(37)

Tablo-10'da ö rencilerin anketteki 3. soruya verdikleri cevaplar yer alm t r. Cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 34 (%68) ö renci mol-tanecik say s ili kisini kavrad n dü ünürken, 11 (%22) ö renci bu konuda karars z kalmakta, kesinlikle kat lm yorum ve kat lm yorum cevab n veren 5 (%10) ö renci ise mol-tanecik say s ili kisini kavrayamad n dü ünmektedir.

Tablo-9 ve Tablo-10’daki verilerden görüldü ü gibi mol kavram n anlad n dü ünen ö renciler %50 paya sahipken, mol-tanecik say s ili kisini kavramak söz konusu oldu unda bu %34’e dü mektedir. Demek oluyor ki mol kavram nda en çok zorlan lan bölüm mol-tanecik say s ili kisidir.

Ö renci anketinde yer alan “Mol-tanecik say s ili kisinde önceden sahip oldu um bilgilerimi, yeni ö rendiklerimle e le tirebildim” sorusuna ait cevap da l m Tablo-11'de verilmi tir.

Tablo-11 ÖDrenci anketinde yer alan “Mol-tanecik say$s$ ili%kisinde önceden sahip olduDum bilgilerimi, yeni öDrendiklerimle e%le%tirebildim” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kesinlikle kat lm yorum 1 %2

Kat lm yorum 5 %10

Karars z m 10 %20

Kat l yorum 28 %56

Bo 1 %2

Toplam 50

Tablo-11'de ö rencilerin anketteki 4. soruya verdikleri cevaplar yer alm t r. Cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 33 (%66) ö renci mol-tanecik say s ili kisinde önceden sahip oldu u bilgileri yeni ö rendikleri ile e le tirebilirken, 10 (%20) ö renci bu konuda karars z kalmakta, kesinlikle kat lm yorum ve kat lm yorum cevab n veren 6 (%12) ö renci ise mol-tanecik say s ili kisinde önceden sahip oldu u bilgileri yeni ö rendikleri ile e le tiremedi ini dü ünmektedirler.

Ö renci anketinde yer alan “Mol-tanecik say s sorular n rahatl kla çözebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m Tablo 12'de verilmi tir.

(38)

Tablo-12 ÖDrenci anketinde yer alan “Mol-tanecik say$s$ sorular$n$ rahatl$kla çözebiliyorum” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 3 %6

Karars z m 13 %26

Kat l yorum 26 %52

Bo 1 %2

Toplam 50

Tablo-12'de ö rencilerin anketteki 5. soruya verdikleri cevaplar yer alm t r. Cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 32 (%64) ö renci mol-tanecik say s sorular n rahatl kla çözebildi ini dü ünürken, 13 (%26) ö renci bu konuda karars z kalmakta, kesinlikle kat lm yorum ve kat lm yorum cevab n veren 4 (%8) ö renci ise mol-tanecik say s sorular n rahatl kla çözemedi ini belirtmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Molekül tan m n yapabiliyorum” sorusuna ait cevap da l m Tablo-13'de verilmi tir.

Tablo-13. ÖDrenci anketinde yer alan “Molekül tan$m$n$ yapabiliyorum” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 3 %6

Karars z m 13 %26

Kat l yorum 21 %42 Kesinlikle kat l yorum 10 %20

Bo 3 %6

Toplam 50

Tablo-13'de ö rencilerin anketteki 6. soruya verdikleri cevaplar incelenmi tir. Kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 31 (%62) ö renci molekül tan m n yapabildi ini dü ünürken, 13 (%26) ö renci bu konuda karars z kalmaktad r.

Ö renci anketinde yer alan “Sorularda molekül ve atomal yap y hemen ay rt edebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m Tablo 14'de verilmi tir.

(39)

Tablo-14 ÖDrenci anketinde yer alan “Sorularda molekül ve atomal yap$y$ hemen ay$rt edebiliyorum” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 3 %6

Karars z m 14 %28

Kat l yorum 23 %46

Bo 1 %2

Toplam 50

Tablo-14'de ö rencilerin anketteki 7. soruya verdikleri cevaplar incelenmi tir. Kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 31 (%62) ö renci molekül ve atomal yap y hemen ay rt edebilmekteyken, 14 (%28) ö renci bu konuda karars z kalmaktad r.

Ö renci anketinde yer alan “S navlarda mol say s ndan molekül say s na geçebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m Tablo-15'de verilmi tir.

Tablo 15. ÖDrenci anketinde yer alan “S$navlarda mol say$s$ndan molekül say$s$na geçebiliyorum” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 2 %4

Karars z m 11 %22

Kat l yorum 20 %40

Bo 2 %4

Toplam 50

Tablo-15'de ö rencilerin anketteki 8. soruya verdikleri cevaplar incelenmi tir. Kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 35 (%70) ö renci mol say s ndan molekül say s na geçebilmekte iken, 11 (%22) ö renci bu konuda karars z kalmaktad r.

Ö renci anketinde yer alan “Yap lan kimya s navlar nda moleküllerdeki atom say s n belirleyebildim” sorusuna ait cevap da l m Tablo-16'da verilmi tir.

(40)

Tablo-16. ÖDrenci anketinde yer alan “Yap$lan kimya s$navlar$nda moleküllerdeki atom say$s$n$ belirleyebildim” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 4 %8

Karars z m 9 %18

Kat l yorum 25 %50

Bo 2 %4

Toplam 50

Tablo-16'da ö rencilerin anketteki 9. soruya verdikleri cevaplar incelenmi tir. Kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 35 (%70) ö renci moleküllerdeki atom say s n belirleyebilmekteyken, 9 (%18) ö renci bu konuda karars z kalmaktad r.

Ö renci anketinde yer alan “S navda atom say s verildi inde molekül say s n rahatça bulabiliyorum” sorusuna ait cevap da l m Tablo-17'de verilmi tir.

Tablo-17. ÖDrenci anketinde yer alan “S$navda atom say$s$ verildiDinde molekül say$s$n$ rahatça bulabiliyorum” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 4 %8

Karars z m 11 %22

Bo 2 %4

Toplam 50

Tablo-17'de ö rencilerin anketteki 10. soruya verdikleri cevaplar incelenmi tir. Kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 33 (%66) ö renci atom say s ndan molekül say s n belirleyebilmekteyken, 11 (%22) ö renci bu konuda karars z kalmaktad r.

Ö renci anketinde yer alan “S navda atom say s verildi inde, mol say s n bulam yorum” sorusuna ait cevap da l m Tablo-18 verilmi tir.

(41)

Tablo-18. ÖDrenci anketinde yer alan “S$navda atom say$s$ verildiDinde, mol say$s$n$ bulam$yorum” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 17 %34

Karars z m 7 %14

Kat l yorum 12 %24

Bo 3 %6

Toplam 50

Tablo-18'de ö rencilerin anketteki 11. soruya verdikleri cevaplar incelenmi tir. Kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 15 (%30) ö renci atom say s ndan mol say s n belirleyemedi ini dü ünürken, 7 (%14) ö renci bu konuda karars z kalmakta, kat lm yorum ve kesinlikle kat lm yorum cevab n veren 25 (%50) ö renci ise atom say s ndan mol say s na geçebildi ini belirtmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Ö retmen dersi anlat rken günlük hayattan verdi i somut örnekler anlamam kolayla t r yor” sorusuna ait cevap da l m Tablo-19'da verilmi tir.

Tablo-19. ÖDrenci anketinde yer alan “ÖDretmen dersi anlat$rken günlük hayattan verdiDi somut örnekler anlamam$ kolayla%t$r$yor” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 5 %10

Karars z m 13 %26

Kat l yorum 19 %38

Bo 1 %2

Toplam 50

Tablo-19'da ö rencilerin anketteki 12. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 31 (%62) ö renci ö retmenin günlük hayattan verdi i somut örneklerin anlamas n kolayla t rd n dü ünürken, 13 (%26) ö renci bu konuda karars z kalmakta, kat lm yorum ve kesinlikle kat lm yorum cevab n veren 18 (%36) ö renci ise bunun gerekli olmad n dü ünmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Kimya ö retmenim ba ar l d r” sorusuna ait cevap da l m Tablo-20'de verilmi tir.

(42)

Tablo-20. ÖDrenci anketinde yer alan “Kimya öDretmenim ba%ar$l$d$r” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 2 %4

Karars z m 2 %4

Bo 5 %10

Toplam 50

Tablo-20'de ö rencilerin anketteki 13. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 41 (%82) ö renci kimya ö retmenin ba ar l oldu unu dü ünürken, 5 (%10) ö rencinin bu konuda cevap vermedi i de görülmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Kimya ö retmenim derse kat l m m sa l yor” sorusuna ait cevap da l m Tablo-21'de verilmi tir.

Tablo-21. ÖDrenci anketinde yer alan “Kimya öDretmenim derse kat$l$m$m$ saDl$yor” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 3 %6

Karars z m 3 %6

Bo 2 %4

Toplam 50

Tablo-21'de ö rencilerin anketteki 14. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 42 (%84) ö renci kimya ö retmenin derse kat l m n sa lad n dü ünürken, 2 (%4) ö rencinin bu konuda cevap vermedi i de görülmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Kimya ö retmenim konulara hâkim” sorusuna ait cevap da l m Tablo-22'de verilmi tir.

(43)

Tablo-22. ÖDrenci anketinde yer alan “Kimya öDretmenim konulara hâkim” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 1 %2

Karars z m 3 %6

Bo 3 %6

Toplam 50

Tablo-22'de ö rencilerin anketteki 15. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 42 (%84) ö renci kimya ö retmenin konulara hâkim oldu unu dü ünürken, 3 (%6) ö rencinin bu konuda cevap vermedi i de görülmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Kimya dersinde ö retmen dersi bizimle bütünlük halinde anlat r” sorusuna ait cevap da l m Tablo-23'de verilmi tir.

Tablo-23. ÖDrenci anketinde yer alan “Kimya dersinde öDretmen dersi bizimle bütünlük halinde anlat$r” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 3 %6

Karars z m 6 %12

Bo 2 %4

Toplam 50

Tablo-23'de ö rencilerin anketteki 16. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 39 (%78) ö renci kimya ö retmenin dersi kendileri ile bir bütünlük halinde anlatt n dü ünürken, 2 (%4) ö rencinin bu konuda cevap vermedi i de görülmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisini çok iyi anlatt ” sorusuna ait cevap da l m Tablo-24'de verilmi tir.

(44)

Tablo-24. ÖDrenci anketinde yer alan “ÖDretmenim mol-tanecik say$s$ ili%kisini çok iyi anlatt$” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 2 %4

Karars z m 5 %10

Bo 1 %2

Toplam 50

Tablo-24'de ö rencilerin anketteki 17. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 42 (%84) ö renci kimya ö retmenin mol-tanecik say s ili kisini çok iyi anlatt n dü ünürken, 5 (%10) ö rencinin bu konuda karars z kald görülmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisini kavramamda çok etkisi oldu” sorusuna ait cevap da l m Tablo-25'de verilmi tir.

Tablo-25. ÖDrenci anketinde yer alan “ÖDretmenim mol-tanecik say$s$ ili%kisini kavramamda çok etkisi oldu” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 3 %6

Karars z m 7 %14

Kat l yorum 23 %46

Bo 1 %2

Toplam 50

Tablo-25'de ö rencilerin anketteki 18. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 39 (%78) ö renci kimya ö retmenin mol-tanecik say s ili kisini kavramas nda çok etkisi oldu unu dü ünürken, 7 (%14) ö rencinin bu konuda karars z kald görülmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisini ö renmemde çok soru çözdü” sorusuna ait cevap da l m Tablo-26'da verilmi tir.

(45)

Tablo-26. ÖDrenci anketinde yer alan “ÖDretmenim mol-tanecik say$s$ ili%kisini öDrenmemde çok soru çözdü” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 2 %4

Karars z m 4 %8

Toplam 50

Tablo-26'da ö rencilerin anketteki 19. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 44 (%88) ö renci kimya ö retmenin mol-tanecik say s ili kisi ile çözdü ü çok say da örne in ö renmesinde etkili oldu unu dü ünürken, 4 (%8) ö rencinin bu konuda karars z kald görülmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisini ö renmemde farkl kitaplardan da yararlan yor” soruya ait cevap da l m Tablo-27'de verilmi tir.

Tablo-27. ÖDrenci anketinde yer alan “ÖDretmenim mol-tanecik say$s$ ili%kisini öDrenmemde farkl$ kitaplardan da yararlan$yor” soruya ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 2 %4

Karars z m 7 %14

Kat l yorum 19 %38

Bo 2 %4

Toplam 50

Tablo-27'de ö rencilerin anketteki 20. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 39 (%78) ö renci kimya ö retmenin mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili farkl kitaplardan da yararland n belirtmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisi için bize farkl kitap ve soru bankalar ndan örnekler çözdü” sorusuna ait cevap da l m Tablo-28'de verilmi tir.

(46)

Tablo-28. ÖDrenci anketinde yer alan “ÖDretmenim mol-tanecik say$s$ ili%kisi için bize farkl$ kitap ve soru bankalar$ndan örnekler çözdü” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 3 %6

Karars z m 4 %8

Kat l yorum 24 %48

Toplam 50

Tablo-28'de ö rencilerin anketteki 21. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 42 (%78) ö renci kimya ö retmenin mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili farkl kitaplardan ve soru bankalar ndan örnekler çözdü ünü belirtmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Ö retmenim mol-tanecik say s ili kisini kavramam z için farkl kitaplardan ödev verdi” sorusuna ait cevap da l m Tablo-29'da verilmi tir.

Tablo-29. ÖDrenci anketinde yer alan “ÖDretmenim mol-tanecik say$s$ ili%kisini kavramam$z için farkl$ kitaplardan ödev verdi” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 5 %10

Karars z m 7 %14

Kat l yorum 22 %44

Toplam 50

Tablo-29'da ö rencilerin anketteki 22. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 37 (%74) ö renci kimya ö retmenin mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili farkl kitaplardan ödev verdi ini belirtmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Okudu um soruyu anlay p, gerekli çözüm yolunu belirleyebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m Tablo-30'da verilmi tir.

(47)

Tablo-30. ÖDrenci anketinde yer alan “OkuduDum soruyu anlay$p, gerekli çözüm yolunu belirleyebiliyorum” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 4 %8

Karars z m 10 %20

Kat l yorum 27 %54

Toplam 50

Tablo-30'da ö rencilerin anketteki 23. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 36 (%72) ö renci okudu u soruyu anlay p gerekli çözüm yolunu belirleyebildi ini dü ünürken, 14 (%28) ö renci okudu u soruyu anlayamad n bu yüzden gerekli çözüm yolunu belirleyemedi ini ya da okudu u soruyu anlasa bile gerekli çözüm yolunu bulamad n dü ünmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular formül kullanarak çözebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m Tablo-31'de verilmi tir.

Tablo-31. ÖDrenci anketinde yer alan “Mol-tanecik say$s$ ili%kisi ile ilgili sorular$ formül kullanarak çözebiliyorum” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 6 %12

Karars z m 11 %22

Kat l yorum 23 %46

Bo 1 %2

Toplam 50

Tablo-31'de ö rencilerin anketteki 24. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 32 (%64) ö renci mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular formül kullanarak çözebildi ini belirtirken, 17 (%34) ö renci mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular formül kullanarak çözmekte zorland n belirtmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular oran-orant kullanarak çözebiliyorum” sorusuna ait cevap da l m Tablo-32'de verilmi tir.

(48)

Tablo-32. ÖDrenci anketinde yer alan “Mol-tanecik say$s$ ili%kisi ile ilgili sorular$ oran-orant$ kullanarak çözebiliyorum” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 1 %2

Karars z m 6 %12

Kat l yorum 26 %52

Bo 1 %2

Toplam 50

Tablo-32'de ö rencilerin anketteki 25. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 41 (%82) ö renci mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular oran-orant kullanarak çözebildi ini belirtirken, 8 (%16) ö renci mol-tanecik say s ili kisi ile ilgili sorular oran-orant kullanarak çözmekte zorland n belirtmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Üslü say larla i lem yapabiliyorum” sorusuna ait cevap da l m Tablo-33'de verilmi tir.

Tablo-33. ÖDrenci anketinde yer alan “Üslü say$larla i%lem yapabiliyorum” sorusuna ait cevap daD$l$m$

Kat lm yorum 1 %2

Karars z m 10 %20

Kat l yorum 22 %44

Bo 3 %6

Toplam 50

Tablo-33'de ö rencilerin anketteki 26. soruya verdikleri cevaplar incelendi inde, kesinlikle kat l yorum ve kat l yorum cevab n veren 35 (%70) ö renci üslü say larla i lem yapabildi ini belirtirken, 12 (%24) ö renci üslü say larla i lem yapmakta zorland n belirtmektedir.

Ö renci anketinde yer alan “Mol-tanecik say s ili kisi denildi inde akl ma Avogadro say s geliyor” sorusuna ait cevap da l m Tablo-34'de verilmi tir.