Başlık: TENDOGEN VE ARTHROGEN HYDROPS'LARIN çEşİTLİ CORTİsON PREPARATLARİYLE TEDAVİsİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALARYazar(lar):ÖKTEM, Burhanettin;ANTEPLİOĞLU, H. Cilt: 14 Sayı: 1 DOI: 10.1501/Vetfak_0000000377 Yayın Tarihi: 1967 PDF

A. (J. Veteriner Fakültesi Birinci Şimrji Kürsüsü

TENDOGEN VE ARTHROGEN HYDROPS'LARIN

çEşİTLİ CORTİsON PREPARATLARİYLE TEDAVİsİ

ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR

Burhanettin Öktem *

Giriş

Hayrettin Anteplioğlu**

Bilindiği gibi son çeyrek asır içinde, özellikle akut seyirli yangısel olaylardan büyük bir kısmında, adrenocorticotropique deriveler, ya da bunların şimik ve sentetik analoglarının lokal ve sistemik olarak tatbik-Ierinden geniş olçüde faydalanılmaktadır. Bu arada articulear ve ten-dovaginal olan synovial keselerle subcutan mukös keselerin akut ve kronik tabiatlı aseptik serös yangılarında da, yukarıda adı yazılı pre-paratlardan çok başarılı sonuçlar alındığı üzerinde pek çok araştırıcı görüş birliğine varmıştır.

Synovia deyimi i6 ıncı asırda PARACELS US tarafından (I

493-iS4i) birçok vücut sıvıları için kullanılmıştır. Bu gün synovia capsula articularis ve tendogen kılıflarla ilgili bursaların suyukları için kulla-nılmaktadır. Mc Fadyean i887 de synovia'nın eklem yüzlerini yağlayıcı, kayganlaştırıcı özellikte olduğunu ve terkibinde Mucin ile Albumin bu-lunabileceğini düşündüğünü ifade etmiş ve synovial hücrelerin Mucin (kan plazması dyalysat'ını taşıyan bir protein) salgıladığını, bu sal-gının muayenesiyle eklcm'ic husule gelen değişim derecesinin tayin edilebileceğini kaydetmiştir. Bir çalı~ml,da, eklem içerisine enjekte edilen adrenocortical steroid'lerin yahut bunların sentetik analog'ları-nın, en büyük etkilerini patolojik proces'Icre maruz bulunan synovial zar üzerine yaptıklarını ve bunun sonucu olarak synovia'nın normal karekterini kazandığını, ekleme enjekte cdilcn eortison'un tison'a dönüşcrek yangıya karşı olan etkisini gösterdiğini,

hydrocor-• A. Ü. Veteriner Fakültesi ı. Şirurji Kürsüsü Profesörü, Ankara-Türkiye •• A. Ü.Veteriner Fakiiltesi i. Şimrji Kürsiisü Doçenti, Ankara-Türkiye.

26 Burhanettiu Öktem - Hayrettin Anteplioğlu

ıison'un synovial membran'ın peım~abilitesini de değiştirdiğini, bu deği~mcnin arthritis rheumı.tica'lı hayvanlarda diz deklemine radioak-tiv natrium şırınga edildiğinde synovial zarın boşaltmı. özelliğini azalttığını, bunun klinik sonuca uyduğunu bildirm~ktedir. Ayrıca synovial sıvının normalde lıücresiz ve başlıca m ınonuclear'leri kapsa-diğını, bunların büyük bir kısmının fagositoz etkili bulunduğunu, durmakla synovia'nın pıhtı yapmadığını (4 santigrad derecede 48 sa-atte) saptamış ve synovia'nın

%

2,5 oranındaki 7 N glacial acetique acide'le lifli demetçikler şeklinde prccipitation gösterdiği tesbit edil-miştir (2,3ı,47).

Synovi'anın polysaccharide'e parçalanmasından, hyalunoric acid'in husule geldiği (30) ve köpeklerde ekzersiz esnasında synovial sıvının Ph sının oldu.kça asit bulunduğu gösterilmiştir(26). Synovial Mucin'de bir mucopolysaccharide, hyalunoric acid bulunduğu, syno-via'nın esas görevinin facies articularis'leri kayganlaştırmak olduğu ve bu funksiyonu hyalunoric acid vasıtasile yaptığı açıklanmıştır

(ı4, 18, 2i, 35, 48) .Synovia'lar üzerinde yapılan bir çalı~mada, synovi-al membran'ın gerek sıvılar ve gerekse collaid'ler için iki yönlü ge-çirgen (permeable) olduğu tesbit edilmiştir (3i, 5 ı). Synovia'nın terkibinde bulunan Mast hücrelerinin (Mactocyt). hyalunoric acid' i salgıladığı belirtilmiştir (3). Adrenocorticoid'lerin intrasyno-vial, özellikle intra-articular enjek~iyoniyle, synovia'nın içindeki leucocyt'le~in sayısında azaımı. husule geldiği, buna paralelolarak eklem içindeki ısının (intra-articular temperature) düştüğü böylece eklemlerin aseptik, seröz yangılarında, yangıyı ve buna ilgili semptom-ları hafiflettiği bildirilmiştir (22). Synovia'nın terkibindeki protein ve iyonizasyona göre Ph nın değişmekte olduğu ve Ph nın aşağı derecelere düşmesiyle terkibindeki protein miktarının çoğaldığı da belirtilmiştir (9).

Araştırıclardan bir kısmı insan ve atlarda normal synovia sıvısı-nın fizik ve şimik faktörleri üzerinde inceltmeler yapmışlar, normal synovia'nın berrak, sarımtrak renkte, flokülasyonsuz olduğunu ve genç atlarda synov.ia miktarının, yaşlılara nazaran normal şar.tlarda daha fazla bulunduğunu, şeker miktarının kan serumu şekeri seviye-sinden daha yüksek olduğunu, birçok leucocyt ihtiva ettiğini, bunlar içinde lymphocyt'lerle, monacyt'lerin başlıcalarını teşkil ettiğini pek az sayıda synovia hücresine de rasladıklarını bildirmişlerdir. (4,6,7, 12,i3,i9,25,38,39).

At ve sığırlarda yapılan bir araştırmada, synovia'nın atlarda sa-rımtırak, sığırlarda ise sarıdan - renksizliğe kadar varan değişik ton-lar gösterdiğini, içinde leucocyt'lerin bulunduğunu,

polym0rphnuc-Tendogcıı ve Arılırogen Hydrops'lann Tedavi.i 27 lear neutrophyle'lerin genel leucocyt sayısının hiç bir zaman

%

LO nunun üstüne çıkmadığım, glycose miktarının kan serumundaki seviye-ye eşit bulunduğunu, total protein miktarının nisbeten az bulunduğu-nu, bulgularının sonuçlarına göre, patolojik hallerde synovia'mn fizik ve şimik, mikroskopik terkibinde dikkate alınm<J.sıgereken ve pratik yönden faydalı olabilecek faktörleri şu şekilde sıralamışlardır: (a) Synovia'mn az veya çok bulamk olması, (b) içinde pıhtı ya da flokü-lasyon olup olmadığı , (c) leucocyt'lerde özellikle polymorphnuclear neutrophyl leucocyt'lerde oranlı bir artmanın bulunması, (d) glycose seviyesinin dü~mcsi, Ce) protein miktarımn yükselmesi, (f) mucin'in precipitation karakterinde deği~me ve nihayet, (g) bakteriyolojik muayene sonuçlariyle septik yada aseptik bir yangısel olayın gelişiminin tesbit edilebileceği bildirilmiştir. (I 6,i7,20,24,27,28,29). Bazı araştırı-cılar bir çok hayvan. türlerinin articulaer ve articulaer olmayan synovia'larının terkibi hakkında çeşitli yönden araştırmalar 'yap-mışlardır. Bu arada bir kısmı sığırlarda tarsal eklemlerden toplamış bulundukları synovia içinde ort<ı-Iamaloucocyt miktarımn 103, 5-14, 23

Icc.

olarak bulmuşlar ve yaptıkları frotileri Wright metodiyle boya n-dıktan sonra ncutrophyl'leri 6,0

+

1,24

%,

lymphocyt'leri 49,08

+

2,77

%,

monocyt'leri 38,22

+

2,47

%,

macrophage'ları ),93

-+-

1,38

%

ve eosinophyl'leri 0,77

-+-

0,22

%

olarak saymışlardır. Basopbyl lökosite hiç rastlamamışlardır. (I 2,i3,21.13). Sığırlarda synovia'nın terkibin-de bulunan mucin pıhtlsı (polysaccharide parçacıkları) nisbi visko-zitesinin P 0,05 ten yüksek bulunduğunu göstermiştir (53). Diğer bir denemede tam besin verilip iyice doyurulan ve i8 saat aç bırakılan sığırların synovia'sında şeker seviyesinin deği~m~diği gösterilmiş ve sığırlarda synovia'nın tarkibinde bulunan neutrophyl ve heterophyli-que leucocyt miktarının alkalin phosphatase ile paralel şekilde yüksc1-rneğe eğilim gösterdiği açıklanmıştır (Sı). İnsanlarda ve sığırlarda articulus genu, art. tarsi'lerde şekillenen lezyonlarda diagnose'u sağ-lamak maksadiyle biyopsi maddesinin a1ırımasınl, bunun histolojik, histopatolojik, histoşimik ve bakteriyolojik muayeneler için önemli olduğunu ve çeşitli diartbrodial articulation'ların yangılarında dif-ferential diagnose'u sağlayıcı nitelikte bilgi verebileceği açıklanmıştır

(37, 46). Tek tırnak1ılarda, topuk, tarsus ve genu eklemlerinde arthrocentesis'in tekniği üzerinde ça1ı~ı1mı~ve bu işin ilgili eklemlerin kontrast arthrogram'larına göre yapıldığını, bu enjeksiyonların eklem kapsulalarının aseptik, seröz tabiatlı yangı1arında intraarticu ola-rak adrenocorticoid steroid'ler yada bunların sentetik analog'larımn verilmesi için gerekli olduğu bildirilmiştir (I, 27, 45). Çeşitli capsula articularis ve vagina tendineum mucosa'ların kronik tabiatlı aseptik yangınlarında corticosteroid'lerin lokal

enjeksiyon-28 Burhanettin Öktem - Hayrettin Antepüo~lu

larının denenmesi salık verilmiştir (34,36, 4 ı). Diğer bir çalı~mada 6iX

-Methylprednisolon acetate solüsyonu (40 mg/cc.) at ve sığırlarda çeşitli derecede arthritis bulunan 23 ekleme enjekte edilmiş, atlarda tek enjeksiyonla

%

49, sığırlarda <Yo 48 inde tam başarılı sonuç alın-mış, hastalıkların atlarda ençok tibio-tarsal articulation'da (% 36), sığırlarda ise gene aynı eklemde (% 87) oranında lokalize olduğu, enjeksiyonlardan sonra alınan simptomatolojik ve klinik sonuçların aşağıdaki gibi sıralanabileceği bildirilmiştir: (a) Ağrının aza)ması, (b) Yangının hafiflfmesi, (c) Excretion'un resolution'u ve, (d) Adımın düzelmesi, topaılığın kalkması müşahade edilmektedir (I 1,233°, 4°, 42,51). Topailık gösteren 91 articulaer ve nonarticulaer synovia has-talığında corticosterid'lerin enjeksiyoniyle 53 ünde (% 58) tam iyi-leşme, 33 ünde düzelme hali (% 36) ve 5 inde başarısız (%) 6) sonuç alındığını, intraarticulaer steroid preparatların enjeksiyonundan

(a) topailık tromatik olmalı, bir konstriksiyon hatası olmamalıdır, (b) Tedavide en uygun metodlar kullanılmalıdır, (c) prognose'u az-çok elverişli olan şartlarda başarı sağlanabileceği bildirilmiştir (I 1,34). Bordet ve mesai arkadaşları atlarda synovia'nın aspire edilmesinden sonra içeriye 2,5-5 ml

%

2,5 hydrocortison sölüsyonu ile 100.000 U. cryst. penicillin enjekte ederek gerek Hydarthrose ve gerekse Tendo-vaginitisler'de çok başarılı sonuçlar aldıklarını yayınlamıştır. Dietz ve çalışma arkadaşları ise atlarda enfekte synovitis'lcrde Hydrocortison ile Nebacetin'i birlikte enjekte etmiştir. Sonucun tatminkar olmadı-ğını açıklamıştır (22). Diğer araştırıcılardan Schebitz (I 958), jirina (1959) Freddenberg ve Gessner (1959)' sadece geleneğe uyarak bu ilacı kullandıklarını, aslında bildirilen etkilerin sağlanamadı ğıni belirtmişlerdir. Quinlan (1959) 113 vak'ada synovia'yı aspire et-tikten sonra prednisolon

-+-

hyaluronidase enjekte ederek

%

69 ora-nında bir başarı elde edebildiğini, Temple (1960) ise bir çok yarış_ atında Synovitis'lerin tedavisinde Fluoroprednisololone kullanmış ve hepsinde de tedaviyi takiben çalı~maya engel bir durumun husul bul-madığını, dozun 4-7 mg intrasynovial yada lO mg i.m. olduğunu, tedavi sonuçlarının iyiden fevkaladeye kadar değiştiğini, V i gu e (I 960) ise 59 akut yangıscl aseptik articulaer synovitis'te eklem kapsulasına 25-200 mg Prednisolon trjm~thyı acetate enjekte ederek %69 oranın-da başarılı sonuç aldığını açıklamıştır.

Lokal olarak corticosteroid'lerin tatbikinde şu _esaslar bildiril-miştir:

(a) Bir veya birkaç ekıem ve çevresi yangılarında, (b) adreno-cortical steroid veya ACTH nın sistemik tatbikinin kontrl'ndike ol-duğu hallerde, (e) genel tedaviye ek olarak, (d) eklem

deformasyonu-Tcndo:ı;cn ve Arthrogen Hydrops'lann Tcdavisi 29

nuönlemekiçin, (f) pre-vcpostoperativ orthopedique şirurji için. Septik Arthritis ve Periartlıritis'lcrde tatbiki kontrendikedir (32, 49). Atta carpus ekleminin boşluklarını gösterebilm-:;k için % 50 Diatrizoate sodium solüsyonunu kullanmışlar ve iyi bir artlırogram elde etmiş-lerdir. İnsanda ekleme mikrokristaller halinde hydrocotison enjekte edildiğinde iki saat içinde bunların synovia içinde kaybolduklarını ve bu kaybolma olayının crystal'lerin synovia hücreleri ile zarının absorb-tion' u sonu oluştuğunu, atlarda da benzeri şekilde bir olayın husule geldiği sonucuna varılmıştır (I 5, 33, 44, 49, ,50, 5 I, 52, 53).

Tromatik olan eklem synovia'sına ilgili lezyonlarda Mucin'in özelliklerinde hfmen değişme olmadığını, Mucin clışında kalan diğer bütün proteinlerin eklemIerin her çeşit yangılarında çoğaldığını, bunun perm~abilite veya damarların dejenerasyonu ilc şekillendiğini, bazan infectious olm'iyan hydrops yada artlıritis aceptica serosa'-larda protein miktarının norm'ildekinin iki katına çıktığını, Elektrolyt' lerden chlor miktariyle carbon?t'ların h.n serumundaki seviyesinden biraz yüksek bulunduğunu, Mg., Na ve K seviyelerinin kan serumuna eşit olduğunu, organik fosforların da kan serumundaki miktara ben-zer bulunduğunu, Ca iyonlarının i, iB olabileceğini, Elektrolit olma-yan maddelerden büyük bir kısmının kan serumu seviyesinde bulun-duklarını ve bunlardan U re'nin sığırda 8,2 mg

i

100 ml, Protein olma-yan Nitrogen'in 0,87, Uric Acide'in 0,84 olduğunu, glycose'un ise kan serumuna nazaran biraz düşük bulunduğunu bildirmişlerdir (5,8,10). Karakteristiği Enfekte olmayan enfekte olan arthritis'lerde

Berraktan bulanığa Çoğunlukla var 3000 1000 1000 Berrak Yok 500 5 ı) Fiziki görünüşü 2) Coagulation 3) Leucocyte mm3 4) Neutrophyl " 5) Protein gm

%

6) Acetic acid'le Mucin precipitat. 7) Şeker consentras. ı o 20

Sığırlarda norm":ı.lsynovia'nın şimik terkibinin

Ca

%

7,47 9,96 mg. Anorg. Phosphor

%

2,61 mg. Na

%

300,39 mg. K % 14,7 mg, Cl

%

388,85 mg. Ure

%

8,2 mg. olduğu bildirilmiştir. (4., 7, 9).

30 Burhanettin Öktem - Hayrettin Anteplioğlu

Materyal ve Metot

i

Çalı~manın kapsamına giren 3i baş hasta hayvan A.Ü. Veterİner Fakültesi i. Şirurji Kürsüsü Kliniğine tedavi maksadiyle getirilen 23 baş tcktırnaklı ile 8 baş çift tırnaklıdan ibarettir. Çalışma 1963 yılı ilkbaharından i966 yılına kadar devam etmiştir. Yukarıda bildirdi-ğimiz hasta sayısı ilc ilgili rakamlar tedaviye girip sonu takip edile-bilen hayvanlar olup bunun dışında daha bir misli takibi mümkün olmayan vak'alanm1z m~vcuttur.

Her hastada anemnesis ile şekillenen lezyonun durumu tesbit edilmiş ve sonra steril şartlar altında genel usul ve tekniğe uyularak, tendo-vagina y<ı.da eapsula artieularis'e punction yapılarak akan synovia steril tüplei'e alır, mış, bu arada miktarı da ölçülerek kaydedil-miştir. Tüplere alınan synovi,~'lar ilıtiva ettiği organik ve artorganik maddelerin tayini bakımından Fakültemiz Biyokimya Kürsüsü Laba-ratuvarına, mieroorgani~ ma yörıünden de Bakteriyoloji ve Salgınlar Kürsüsü Labaratuvarma gönderilmiş, alınan sonuçlar her vak'a için açılan dosyalara geçirilm;ştir. Hastalar düzerıli aralıklarla kontrol edil-miş ve ilk geldiğinde hastalıklı bölgenin ölçülerek kaydedilen çevre, uzunluk ve genişlik gibi faktörleri her seferinde tekrarlanarak aradaki farklar belirtilmiştir. Ayrıca synovia'nın görünümü, viskozitesi, ber-raklığı, rengi gibi fiziksel özelliklerinde tesbit edilebilen deği~meler de kaydedilmiş, yapılan m'iteakip punetion'larda çıkan synovia miktar-ları ölçülmüştür.

D~ncmclerimizde tedavi maksadiyle kullandığımız adrenocor-ticotropique hormon pn~paratları:

Hydroeortisone acctat "CIBA" 5 cc. = i25 mg., Decadron-phosphate "1.E." 2 ce.= 8 mg.

Hydro-Adreson "Oss Holland" 5 cc = i25 mg. Syneortyl (Acctate de

Desoxycorticosterone)-"Roussel" i Amp. = 5 mg.

Vecortenol (prendisolone) 25 mg

i

i cc. den ibarettir.

Vak' alarımız (Tek lırnaklılar) :

i - Dört yaşında, kızılkır, safkan ingiliz kısrak (I 3i

i

i963). Anemnesis'i; birkaç ay önce ön sol earpus eklcmi proximalinde bir şişkinlik belirmiş ve yarışlar sonunda artmış, tedavi için ong. ve-sicatoire çekilmiş, fakat dağılmamış.

Yapılan muayenede: Articulus carpi'nin üzerinde boyu iI, eni 4 cm. olan ve yangı symptome'ları. bulunmayan fluetuan tendogen bir hydrops.

Tendo~en ve Arthrogen Hydrops'lann Tedavi,; 31 Yapılan müdahale: Gereken şartlara riayet eöilerck, keseye alt-tan punetion yapıldı ve içerden 80 cc. zeytinyağı kıvamında, koyu sarı renkli, berrak, pıhtlsız, bulanıklığı oJm'lyan bir synovia alındı. Aynı iğne vasıtasiyle kese içine Hydro-A.dreson/125 mg-j-500.000 U. eryst. penicillini ihıiva eden io cc. steril serum fizyolojik enjekte edildi ve regio tazyikli bir pansumanla kapatıldı.

7/4/ i963 günü hiç bir şişkinlik görülmediğinden onbeş gün istira-hatten sonra kontrol için getirilmesi söylendi. 4/5/ i963 te geldiğinde hafif birşişkinliklıissedildi, punction'la tckral' 4 cc. synovia alındı, yuka-rıdaki kül' tekrarlandı. 7/7/ i963 te yapılan kontrolde hiçbir bozukluk görülmedi. Nörmal işine başlam'l'1 öğütlendi. 6-g ,~y sonraki kontrol-lerde de herhangi bir şişkinlik görülm~di. İlaç tathikinden evvel alınan synovia'nın bakteriyolojik muayenesi steril kalmış, hiyoşimik analizinde ise aşağıdaki hususlar tesbit edilmiştir: Glycose % i3 mg., Albumin % 2,4 gr., Natrium chlorure %525 m~., Potassium % 35 mg. ve Cal-eium % 6 mg. olar?k bulunm'ıştur.

2 - Askeri hayvan Ha,tahanesi deneme hayvanlarından Anglo-Amerikan doru at (I 39 /964-).

Yapılan m'ıayenesinde: Ön sol art. tarsi bölgesinde önde ve yan-larda ağrısız, soğuk flüktüan şişkinlikler (H ydarthrose) tesbit edildi.

Tedavi: Evvelkinde olduğu gibi capsula articularis'e steril şekil-de punction yapılarak 45 cc. synovia alındı. içeriye aynı iğne vasıta-siyle i amp. 8 m

s'

Decadron-plıosplıate ve içinde 200.000 İ.O. eryst. penieillin'i tutan 6 cc. steril serum physiologique enjekte edildi ve üzeri pansumanla kapatıldı. Lo gün sonra yapılan kontrolde eklem çevrcsinde 3 cm.lik hir küçülmenin husule geldiği ve çok hafif, yalnız ön recessus'te hissedilebilen bir sıvının bulunduğu anlaşıldı, tazyikli pansuman tekrarlandı. ı4/6/1964 günü yapılan kontrolde durumun dcği;mediği görüldü. Başka bir tedavi uygulanmadı. Synovia'nın bakteriyolojik yoklaması negatif kaldı, biyoşimik analizinde; Glyco-sc % 53 mg., Ure

%

13,99 mg., anorganik P

%

6,8 mg., Ca % 8,5 . mg., Na % 347 mg., K

%

14,8 mg., Chlore

%

346,9 mg., olarak

bulunmuştur.

3 - As. Vet. Akd. Hastanesi hayvanlarından Anglo-Amerikan doru kısrak (157/964). Bir konkur esnasında şekillenmiş sağ carpus eklcmi proximal'inde 8 cm. boy ve 5 cm. eninde fülüktüan, tendogen hydrops.

Yapılan müdahale: Steril şartlara uyularak Bursa mocosa sub-tendinea'da birikmiş olan portakala yakın koyu sarı renkli, kıvamı oldukça fazla, pıhtısız, berrak 38 cc. ölçülen synovia alındı, keseye

32 Burhanettin Öktem - Hayrettin Anteplioğlu

. aynı ıgne vasıtasiyle i amp. /8 mg. Decadron-phosphate ve içinde

200.000 U. cryst. penicillin tutan 4 cc. steril serum physiologique .enjekte edildi. Punction yerine Teinture d'iode dokundurulup tazyikli

bandla pansumana alındı. Sekiz gün sonra şişkinliğin azaldığı görüdü ve gene punction yapılıp 22 cc. synovia aspire edildikten sonra, ilaç kürü tekrarlandı ve rcgio pancumanla kapatıldı. Ongün sonraşişkinliğin çok farketmediği, fakat cidarının oldukça sertleştiği, muhtevisinin de evvelkilerde olduğu gibi dalgalı olmadığı görüldü, punction yapıldı,-fiziki özelliklerinde deği~me olmayan i3 cc. kadar synovia çekilebiidi, ilaç kürü tekrarlandı. Yirmi günlük bir istirahattan sonra vazifeyegön-deriidi. 21/7/ i964 günü yapılan kontrolde, hydrops'un çok küçüldüğü, kalan belirtinin flüktüan olmaktan ziyade içinde fibröz kısımları kapsayan oldukça kıvamlı bir şekle girdiği anlaşıldı, tedaviye son verildi.

tık

defasında alınan synovia'nın bakteriyolojik muayenesinde staphylococ'ların ürediği bildirildi. Biyoşimik analizinde ise, Glycose

%

65 mg., Ure

%

8,i.

mı.,

CC'.

%

6,7 m;., anorg. P

%

7,9

mı.,

Na

%

325 mg., K

%

15,9 mJ., Clılore

%

347 m:s. olarak bulunmuştur. 4 - i2 yaşında yerli doru at (I 58 /964). Ön sol topuk ekleminin üstünde ve arkaya doğru iki taraflı, inciğe. doğru daralarak uzayan 9 cm. boyunda ve 6 cm. genişliğinde fulüktüan kıvamda Tendovagi-nitis chronica.

Punction'la 26 cc. synovia steril bir tüp te toplandı. Punksiyon iğnesi vasıtasiyle kese içine i25 m~. H ydrocortison acetate ile cc'ünde

100.000 U. cryst. penicillin'i tutan 5 cc. steril serum fizyolojik enjekte edildi, punction deliğinc Teinture d'iode sürülerek m'ıtedil basınçlı bir pansum'inla örtüldü. On gün sonra belirsiz bir halde bulunduğu görüldü. Hayvan sahibine onbeş günlük istirahatten sonra yavaş yavaş işe başlattırıJm1.s1 tenbihiyle verildi.

Alınan synovia'da herhangi bir hastalık etkeni bulurım'lm\ş ve biyoşimik m1ıayenelerinde de aşağıdaki bulgular tesbit edilmiştir. Glycose

%

60 m~., Albumin %2,6 gr. Ure

%

0,0241 mg., Potassium

%

i2,6 mg, Sodiüm

%

353 mg., P

%

5,9 mg., Ca

%

5,3 mg., Chlor %352 mg.

5 - yerli doru kısrak, (I 57/964). altı ay evvel arka sağ topuk eklcmi bölgesinde iki taraflı YLm'l~ak bir şişkinliğin beli! mesi ve za-manla ha(minin artıp ara sıra hayyanda topallık görülm~si ile kliniğe getirilmiştir.

Muayenede: Hayvanda bundan evvelki vak'ada olduğu gibi eski, serös tabiatte bir tendovaginitis'in bulunduğu anlaşıldı.

Punc-Tendogen ve Arthrogen Hydrops'ların Tedavisi 33 tion'la 27 cc. synovia alındı, içeriye 125.mg. Hyhrocortisonc-acetatc ile cc. ünde 100.000 U. cryst.penicillin tutan sterirserum fizyolojik~ ten 5 cc. enjekte edildi, nahiye pansum1.nla kapatıldı. Bir hafta sonra yeniden punction'la i1 cc. synovia alındı ve ilaç kürü tekrarlandı. Onbeş gün sonraki kontrolde şişkinliğin tamamen kaybolmamakla bera-ber oldukça küçüldüğü görüldü ve yavaş yavaş işe sevkiyle tedaviye: son verilmesi uygun bulundu. 1117

i

1964 günü yapılan kontrolde hydrops'ta

bir artmanın olm:ıdığı ve hayvanın çalı~maya devam ettiği anlaşıldı. Synovia'nın ~akteriyolojik m'ıayenesinde herhangi bir hastalık etkem te;bit edilem~di, biyoşimik muayenesinde ise; Glycose

%

51 mg., Albumin

%

2 mg., Ure

%

0,201 mg., K

%

11,8 m:s., Na

%

349 mg., P

%

5,9 mg., Ca

%

5,2 mg., ve Chlor~

%

355,9 mg. olarak bulun-muştur.

6 - Yerli 14 yaşında kır at (579/964). Ön sağ articuluscarpi önünde dorsale doğru iki diverticulum'lu olarak uzanan ve bir aydan beri gittikçe büyüyen bir şişkinlikten şikayet edilmekte, bun~n hayvanın adım atmasına engel olduğu ve ara sıra tökezlediğinden bahsedil. m~kteydi.

Yapılan muayenede adı geçen bölgede vertikal boyu 14, alt en uzunluğu 7; en geniş yerindeki çevresi ise 36 cm. olan flüktüan Tendo-gen bir hydrops'un bulunduğu anlaşıldı. Punction'la 35 cc. hafif kanlı sarı, synovia alındı. İçerisine 2 ampul (LO m:s) Syncortyl (Acetate de Dcsoxycorticosterone)- Rousse1 ile 7 cc. steril serum fizyolojik içinde eritilmiş 500.000 U .cryst. penicillin enjekte edilip pansumana alındı ve hayvanın istirahati için tenbihatta bulunuldu. Bir hafta sonra şişkinliğin yeniden şekillendiği ve çevce ölçüsünde de eksilıtte ol-madığı tesbit edildi. Yapılan soruşturm1.da hayvanın tedavi. csnasın~ da. çalıştırıldığı öğrenildi. Yeniden punction'la 25 cc. synovia boşal-tılıp ilaç kürü tekrarlandı. İstirahat ettirilmesi tenbih edildi. 1815 11964 tc getirildiğinde eklcm çevresinin 29,1 cm'e indiği, yangı belirtilerinin kaybolduğu görüldü, nahiyeye Teinture d'iode sürülerek bir süre daha istirahat ettirilmesi tavsiye edildi. Vak'adan alınan synovia'nın bak-teriyolojikmuayenesi steril kalmış, biyoşimik m'ıayenesinde ise, Gly-cose

%

59 m

s.,

Albumin

%

2,4 mg., Ure

%

25,7 mg., K

%

13 mg., Na

%

355 mg., P

%

6,1 mg., Ca

%

5,7 mg ve Chlore

%

357,3 mg. olarak bulunmuştur.

7 - 12 yaşında dorwnonius kısrak (585/964). Bir yıldan berj soi articulus tarsi'sinde başlıyan şişkjnliğin gittikçe arttığından şikfl.yetle getirildi. Yapılan muayenede; Sol articulus tarsi'de oldukça gelişmiş bir hydarthrose ve tırıs harekette eklemin az çok anormal hareketi tesbit edildi. Hayvan genel narkozla yatırıldı, ekleme punction-yapıldı,

34 Burhanettin Öktem . Hayrettin Anteplioğlu

120 CC. synovia aspire edildi, içeriye 125 m~ (5 Cc.) Hydrocortisone acetate ile içinde 500.000 U. cryst. penicillin tutan 7 cc. steril serum fizyolojik enjekte edilip üzerine pansLm:ın kondu. 8

/S/

1964 te kür tekrarlandı, eklernde şişkinlik arttı ve sıcaklık, ağrı ile birlikte yangı olayı hmulc geldi. Hastalığın ba'jlangıcında 46 cm çevresinde bulunan eklemin 15/5/ i964 te 40 cm'e indiği görüldü, kürtekrarlandı. 26/8/ i964 te yapıları kontrolde ise ekh m çevresinin 36,5 (m.e indiği tesbiıolun-makla tedaviye. ve kontroleson verildi. Synovia'nın bakteriyolojik mua.yenesi steril kaldı, .biyoşimikm'ıaycnesinde ise Glycose

%

52,5 mg.) Ure;

%

14,6 m.~., p

%

6,8rn.~., Ca

%

8,8, mj., Na

%

340 mg.) K 01<) IS mg.,:Vc Chlore

%

34-7,5 mg olarak bulur.mıi~tur~:

8 - 13 yaşında yerli doru -at (602/964). Ön sağ dizinde şişkinl!k ve topallığından şikayetle getirildi. Yapıları m'ıayenede ekhm'de dış diverticulum'un 16- 16 cm boyutlarınde, topallığa sebep olan eski bir hydröps olduğu tesbit edildi. Ayakt<~punction yapıldı ve 220 cc. ko-yuca kıvamıı, bal renginde, içinde pilıtı bulurm'ıyan bir synovia alın-dı, aynı iğne vasıtasiyle içeriye 125 m.~ prednisolon ve içinde 500.00o U. cryst, penicillin'i tutan 10 cc. steril serum fizyolojik karışımı verildi. 13/5/1964 deki kontrolde. çevresinin 36 cm'e indiği, ç!jyerticuIEm'un boyutlarının ise 13-14,5 cm'e düştüğü tesbit edildi, punction'la tekrar 70 cc. ~vvelce alınan sunovia'nın özelliklerine benzersynovia aspire edildi ve içeriye aynı ilaçenjekte Gdiidi. 20/5/1964 g~;E'jyapılan koı:ıt-rolde çevresi 34,5 cm. küçülmüş olan şişkin eklem kıvamında yer yer. sert adacıklar aras]nda flüktüan kısımların bulunduğu kayde-dildi. iS günlük bir İstirahat devresinden sonra nokta şeklinde koteı:izasyon yapılarak tedaviye son verildi. Synovia'nın bakteri-¥olojik m11<!-yenesisteril alm:ş,.biyoşimik m'ıayenesinde ise protein

%.

5,5 gr., Glycose

%

82 mg., ~a

%

338 mg., K

%

12,:) mg., Chlore

%

278,88 m~, Ca,

%

9,45 mg., P

%

3,i mg bulunmuş-tur.

, 9 ----:-5 yaşında saf kan arap al at (656/964,)' Sol tarsal eklemi çevresirıdeki şişkinlik ve harekette bu baeağın normal atılamamasından şik~yetle getirilmiş; Muayc~ede: Adı geçen eklemin hydarthrose'u tesbit edilmiştir. 'Nar~otik bir ilaÇverilerek yitmldı. pl1nction'la30 cc. syrıovia alındı, içeriye i25 mg prcdnisolon ile 500.000 U. cryst. penicillin ihtiva eden 5 cc. steril serum fizyolojik 'enjekte ed&li. Pait~ sunnnla nahiye sarıldİ; Evvelce yapılan ölçmede letaral şişliğin boyu 7 cm., eni ise 5 cm; olarak buluTimuştu. 15/5/1964 günkü kontrolde aynışişkinliğin boyunun 5, eninin ise 3 cm. geldiği ölçüldü ve yuka-rıdakicilaç kürü tekrarlandı. 26/8/1964 günü kontrolde hydaTthrose'un farkedilmediği görüldü ve tedaviye' son verildi. Synovia'nın

Bakteri-Tendogen ve Artlırogen Hydrops'ların Tedavisi 35 yolojik muayenesi sonucu steril kalmış, biyoşimik muayenede, Glycose

%

45 m~., Ure

%

27 m;s., Ca

°Ic,

7 mg., P

%

7 mg., Na

%

352,5 mg., K

%

i7,25 mg ve Chlore

%

356 mg olarak tayin edilmiştir.

ıo - 19 yaşında yerli doru at (741/964). Oç buçuk ay evvel kliniğe ön sol carpus eklemi çevresinde bulunan şişkinliğin tedavisi için getirilmiş ve tedavi maksadiyle ong. vesicatoire sürülmüş, fakat mü s-bet sonuç alınam:ı.mıştır. Yapılan muayenesinde articulus carpi'nin ön yüzünde iki diverticulum'lu tendogen hydrops tesbit edildi. Alt kesenin çevresinin 35 cm, üst kesenin çevresinin ise 32 cm geldiği ölçülerek kaydedildi. Ekleme punction yapıldı, içerden 25 cc synovia alındı ve yerine i25 mg hydrocotisone acetate .ilc, içinde 500.000 U. crysİ. penicillin bulunan 5 cc. steril serum fizyolojik enjekte edildi, pansum'lnla kundaklandı.

20/5/1964 günü alt çevrenin 32,5, üst kese çevresinin ise 30,2 cm. olduğu ölçüldü ve ilaç kürü tekrarlandı. 5/6/964 günü şişkinliklerin yu-muşak kıvam gösteren kısmının htm'~n hemen kaybolduğu, buna kar-şılık az çok sert ve eklrmin flexion'unu oldukça güçleştiren bir sert-liğin kaldığı görüldü, bir hafta sonra noktavı koterizasyon y~pılarak tedaviye son verildi. Synovia'nın bakteriyolojik muayene sonucu steril kalmış ve Biyoşimikm1ıayenesinde Glycose

%

30 mg., Ure

%

18,1 mg., Ca

%

9,8 m:;., P

%

6,7 mg., l\'a

%

35° mg., K

%

17 mg., Chlore

%

329 mg olarak tesbit edilmiştir.

i i i i yaşında yerli al tay (2142/964.). Hastalık bir ay önce art sol topuk çevresinde bir şişkinliklc ba'jlamış, Yapılan klinik m'ıayenede, eklem çevresinin 28 cm., sağlam sim~trik ekleminkinin ise 25 cm ol-duğu tesbit edildi ve hastalığın Tendogen Iıydrops (Molette) olduğu anlaşılmıştır. Punction'la ancak 2 cc. kadar synovia çekiIebilmiştir. Aynı punction iğnesi vasıtasiyle içeriye i2.') mg Iıydrocortisone ac~tate ilc içinde 600.000 U. crysİ. peniciIIin'i tutan -serum fizyolojik enjekte edilmiş ve regio kuru pansumanla kundaklanmıştır. 5/1/1965 günü genel anestetikten ileri gelen paraphlebitis görüldü, gerekli tedavisine başlandı. Hayvan sahibinin isteği üzerine kontrol ve tedaviye mek üzere hasta sahibine verildi. Bir daha tedavi ve kontrole getiril-m~yen hayvanın durumu yerinde tahkik ettirildi, hastanın iyileşmiş olduğu anlaşıldı.

Synovia'nın biyoşimik analizinde ancak Natrium ve Potassium miktarlarının tayini yapılabilmişdiğer muayeneler yaptırılamamış-tır. Na

%

350 mg., K % i7 m.~..

12 - i8 yaşında, yanık kestane doru kısrak (720/96.')). Bir süre-den beri sağ tarsal eklemin iç yüzünde beliren ve gittikçe büyümekte

36 Burhanettin Öktem - Hayrettin Anteplioğlu

olan şişkinlikten bahisle getirilmiştir. Muayenesinde; adı geçen eklemin medial yüzünde m.tibialis anterion'un tendo'suna ait tendovagina'nın hydrops'u bulunduğu anlaşıldı.

Hayvan yatırılmış, punction'la synovia alınmıştır. İçeriye 125 mg. hydroeortison aeetate ile 250000 U. cryst. penicil. solüs .. enjekte edilmiştir. Hayvanmüşahadeye alınmış ve punetion'dan evvel yapılan

ölçmede şişkinliğin boyunun 8, eninin 6,5, çevresinin ise 45 (m. olduğu kaydedilmiştir. 12/6/1965 günü yapılan kontrolde şişkinliğin boyu 7, eni 5,5 ve çevresi de 38,5 (m. olarak, 22/6/1965 günkü kontrolde ise aynı bozukluk boyunun 6, eninin 5,4 çevresinin 42 (m. olduğu tes-bit edilmiştir. Belirli bir yerinde fluetuation gösteren şişkinliğe punction yapılarak 0,5 cc. synovia aspire edilmiş, ilaç tatbik edilm -:emiş,sadece punction yerlerine Teinture d'iode dokundurulm'Jştur. İstirahate terkedilen vak'anın 29/6! i965 günkü m'ıayenesinde hydrops boyunun 8,2 eninin 7,3 ve çevresinin ise 42 (m olduğu anlaşılm'ş, tekrar puc-tion'a müsait özeııikte olm ~dığından ileride koterizasyon yapllm1.k tavsiyesiyle tedaviye son verilmişti'r. Synavia'nın yapılan'bakteroyol~~ jik muayenesinde kültürde Baciııus anthraciodes'in ürediği

bildiril-miştir.

13 - ro Yaşında yerli, al at (777/965). Altı-yedi ay önce sağ articulus tarsi'nin plantar kısmı dışardan bir tromatik etki ile delinmiş ve synovia akmış, zam'mla yara enfekte olup kendiliğinden kapanmış. Üç ay sonra eklem çevresi şişm~ğe başlamış. Yapılan klinik muaye-nede trauma'ya bağıl olarak ş'ekiııenmiş bir hydarthrose tesbit edildi. Çevresi 42, boyu 13ve eni ıo (m. ol~rak ölçüldü. Punct!on'la

i 2 cc. synovia aspire edildi ve içeriye i25 mg. Hydrocortison acetate ilc cryst. peniciHin solüsyonu enjekte edildi. i6/6/ i965 gün~ü kont-rolde çevrenin 4I, boyunun 5,5 ve eninin ise 4,5 cm. olduğu ve 2i

/6/-1965 günü ise yapılan muayenede çevrenin 42, şişkinlik uzunluğunun 8,5 ve,eninin ise 6,5 cm. olduğu anlaşılmış, tekrar punction'la 5 cc. synovia aspire edilmiş ve ilaç kürü tekrarlanmıştır. Bir hafta sonra durumda her hangi bir değişiklik olmadığı, hastalığın yerinde sabit kaldığı görülmüştür. Synovia'nın bakteriyolajik ekimleri steril kalmış, biyo-şimik analizinde; Glycose

%

i15 mg., Albumin

%

i gr., K 0/0

14. m::;., Ca

%

8,6 mg., P % i2,2 mg., Chl~r~

%

282, 08 mg., Na

%

356 mg. bulunmuştur.

14 - i yaşında, safkan ingiliz, koyu kestane doru tay (920/965). Sol articulus carpi'nin meaial'inde hydrops. Yapılan ölçmede çevre-sinin 34, boyunun i0,5 ve eninin ise i i cm. olduğu anlaşıldı. Steril şartlar içinde keseye punction yapılan ve Lo cc. içinde kan pıhtılarını ihtiva eden synovia alındı, 62,5 mg Hydrocortison acetate enjekte

Tendogen ve Arthrogen Hydrop3'lann Tedavi,i 37

edilerek nahiye pasum ınla kundaklandı. Tayın İstanbul'dan Anka-ra'ya nakledilirken Düzcc 'civarında arka sağ ayağının kaymasiyle düştüğü, çabalam'llar sonu paldum bölgesinde çeşitli yaralarla birlikte carpus ekleminde de hydrops'un şekillendiği öğrenildi. i3/7/ i965 günkü kontrolünde eklem çevresinin 3°,9, şişkinliğin boyunun 8,2 ve eninin ise 8 cm olduğu tesbit edildi. Palpation'la flüktüan bir kısım bulunamadı, ancak katı esnek bir sertlik terketmiş olduğu anlaşıldı. Synovia'nın bakteriyolojik m'ıayene sonuçları steril kalmış, biyo-şimikanalizinde ise; Albumin

%

2500 mg., Glycose

%

42 mg., Na % 335 mg., K

%

17 mg., Chlore

%

451,83 mg., Ca

%

13,8 mg., P

%

3,4 mg. olarak bulunmuştur.

15 - 13 yaşında yerli al at (1754/965). Yirmi günden beri hay-van sahibinin dikkatini çeken ve sol genu eklemi civarında gittikçe artmakta oları: bir şişkinlik dolayısiyle eklemin hareketindeki güçlükten şikayetle getirildi. Yapılan muayenede genu ekleminin önünde verti-kal çapı 2i, horizontal çapı 28 cm olan iki kompartımanlı birbiriyle ilişkisi bulunan Tendogen hydrops olduğu anlaşıldı. Yapılan punc-tion'la 310 cc. koyu bal renginde synovia aspire edildi, içeriye 125 mg H ydrocortison acetate ve i.000.000 U. cyst. Penic. solüs. enjekte edildi. Bir hafta sonra şişkinliğin çok azaldığı vertikal çapın 12, horizon-tal çapın ise i5 cm. olduğu ölçülerek tesbit edildi, yeniden punction'la 55 cc. synovia çekildi ve ilaç kürü tekrarlandı. On gün sonra şişkinliğin belli belirsiz olduğu görüldü, bir müddet daha istirahat tavsiye edile-rek tedaviye son verildi. Alınan synovia'nın yapılan bakteriyolojik muayenesinde ekim ve kültürler steril kalmış, biyo-şimik muayene-sinde ise; glycose

%

90 m~., Ca

%

12,49 mg., P

%

4,9 mg., Chlore

%

182,02 mg., Na

%

350 mg., K

%

ıo mg. olarak tesbit edil-miştir.

16 - Yedi yaşında saf kan ingiliz doru at (1773/1965). Sol tar-sal eklemindeki şişkinlikten şikayetle getirildi. Yapılan klinik muaye-nesinde ; eklem hydrops'u tesbit edildi. Hasta eklemin çevresi muka-bilindeki normaline nazaran 6 cm. genişlemiş bulundu. Punction'la

i7 cc. synovia çekildi ve içeriye i25 mg. Hydrocortison acetate ile 500.000 U. cryst. Penic. enjekte edildi, eklem bandaja alındı. i4/

12/-1965 günkü kontrolümüzde şişkinliğin tamamen kaybolduğu ve eklem çevreleri arasındaki farkın hasta eklcm lehine 2,4 cm.lik bir azalma gösterdiği müşahade edildi, bir süre daha istirahat tavsiyesiyle te-daviye son verildi. Synovia'nın bakteriyolojik muayeneleri steril kaldı, biyo-şimik analizinde ise; Glycose

%

90 mg., P

%

2,6 mg., Na

%

395 mg., K

%

17,5 mg., ve Chlore

%

291,46 mg. ola-rak hesaplandı.

38 Burhanettin Öktem . Hayrettin Anterlioğlu

17 - 9 yaşında anglo-amerikan doru at (272/966). Tarsus ek-lemindeki şişkinlikten şikayetlc getirildi. Yapılan m1ıayenede Hydar-throse tesbit edildi. Eklemin çevresi ölçüldü, normal bulunan muka-bilindeki ekı em çevresine nazaran 14 cm. fazlalık bulunduğu, tekniğe uyularak yapılan punetion'la synovia (35 cc.) aspire edildi, eapsula artieularis içine 125 mg Hydrocortison aeetate ile 500.000 U.eryst. Penie. enjekte edildi.

9/31

i966 da hasta eklem çevresinin mukabilin-deki sağlam eklem çevresinden i i cm. fazla olduğu görüldü. Yeniden

i8 cc. synovia aspire edilip aynı ilaç kürü tekrarlandı ve eklem ban-daja alındı. i

4/31

i966 günü ekı em çevresindeki büyüme farkının 6 cm ye indiği görüldü. ilaç verilmeksizin bir süre daha .istirahati tav-siye edildi. i

7/41

i966 günü çevredeki farkın 2,6 em.ye indiği, şiş-kinliğin belirsiz bir hal aldığı tesbit edildi ve tedavi ile kontrolüne son verildi. ilk defa çekilen synovia'nın bakteriyolojik muayenesinde hiçbir etken üretileml'miş ve biyo-şimik analizinde ise; Protein

%

1,5 gr., Na

%

352 mg., K

%

14, 5mg., Chlore

%

343,34 mg., Glyeose

%

104 mg., Anorganik fosfor <Ya 3.2 mg., bulunmuştur.

18 - Anglo-amerikan doru at (273/966). Sağ tarsus eklemindeki şişkinlikten bahisle getirildi. Yapılan muayenede eklem hydrops'u tesbit edildi. Eklem çevresinin normOlline nazaran 6 cm. büyüdüğü görüldü. Punetion 'la i9 cc. içinde kan izleri bulunan synovia alındı, içerisine i25 mg. H ydroeortison aeetate ile 500.000 U .eryst. Penie. enjekte edilerek pansuman tatbik edildi. Kontrolümüz altında bulundu-rulan hastanın ongün sonra yapılan muayenesinde çevredeki büyü-menin 3,6 em.ye indiği görüldü. Yeniden kundaklanıp istirahate ter~ kediidi. 14 gün sonra şişkinliğin hemen hemen kaybolduğu tesbit edilerek bir hafta kadar dinlendirildikten sonra vazifeye dönme-si tavdönme-siye edildi. Bir hafta sonra getirildiğinde eklem çevre.>indeki büyümenin bir cm. civarında bulunduğu ve başka her hangi anor-malliğin bulunmaruğı anlaşıldı, tedavi ve kontrole son verildi, evvel-ee alınan synovia'rnn bakteriyolojik muayenelerinde etken tesbit edi-lememiş ve biyo-şimik analizinde ise, Protein

%

1,75° gr., Na

%

3°0 mg., K

%

i6,25 mg., Chlore

%

33i,58 mg., Fosfor

%

2,4 mg. ve az miktarda kan bulunduğu anlaşıldı.

19 - II Yaşında yerli .at (315/966). Sağ tarsus eklemindeki şiş-kinlikten şikayetle getirildi. Yapılan muayenede adı geçen eklcmde Hydarthrose tesbit edildi. Eklem çevresinin 9,5 cm. büyüdüğü anla-. şıldı. Tekniğe uyularak punetion'la 35 cc. synovia aspire edilip içeriye 5 cc

i

i25 m~. Hydroeortison aeetate'la 500.000 U. eryst. Penie. enjekte edildi, eklem bandaja alınıp istirahat tavsiye edildi. Bir hafta içinde ölçülerin hemen hiç değişmediği görüldü, synovia aspire edilip ilaç kürü

Tendoıı;en ve Arthrogcn Hydrops'lann Tedavisi 39 tekrarlandı. Ongün sonra" çok az bir fark teshit edildi . .Bqgün sonra kontrolü yapılmak üzere sahibine verildi.

9/41

i966 günü' hydarthro se'un evvelkinden daha da büyüdüğü anlaşıldı, yapılan soruşturmada hayvanın daimi olarak çalıştırıldığı, hiçistirahat verilmediği anlaşıl-dı ve ilaç kürü tekrarlandı, bir ay sonra hydarthrose'lu eklernde az biriyile~m'~ Iıusule 'geldiği, fakat sahibi tarafından daimi olarak çalıştırıldığı öğrenildi.

20 - Yerli, ı4 yaşında soru at (448/966)'. Sağ genu eklemiride bir~ kaç aydan beri şekillenip büyüm~kte olan şişkinlikle getirildi. Yapılan klinik muayenesinde, patdla'nm altında bir portakal büyüklüğünde ve eKlemin lateralinde öndeki şişkinlikle ilgili bulunduğu anlaşılan uzun~ luğu3:ı cm., eni i8,5ölan ikinci flüktüan bir şişlikle özellqen Tendogen Iıydrops tesbit edildi. Yürüyüş halind"e hafif bir topallığıri bulunduğu müşahede edildi. Hastalıklı bölgenin çevresinin 74 cm. ol-duğu ölçülerek kaydedildi. Aseptik olarak hem lateral ve hem de ön-deki şişkinliğe punction yapılarak 2Bcc.herrak, içinde pıhtı bulun-mayan oldukça kıvamıı, bal renginde' bir synovia çekildi, 5 cc.

(125 mg.) H ydrocortison acetate ile 5°0.000 U. cryst. Penicillin solüs:' yonu enjekte edildi. ~ormal olan bacağın aynı regio'sunun çevresi 66 cm. olarak ölçüldü. Hasta sahibine istirahat ve bir hafta sonra getirilmek üzere teslim edildi. Ongün sonra çevresinin 67 cm'e indiği ve gene belirli derecede iki diverticulum'lu bir şişkinliğin bulunduğu görüldü, yeniden p~mcti()n yapılaraksynovia (75 cc.) aspire edildi ve ilaç kürü tekrarlandı. Bir hafta sonra şişkinliğin bira7, daha artmış oldu-ğu, hayvanın bu süre içindeçalıştırıldığı anlaşıldı. Yapılan punction'la 9ı cc. synovia aspire edilerek ilaç kürü gene tekrarlandı ve mutlak istirahat için kliniğe alındı. Altışar gün ara ilc aspirasyon ve ilaç üı.t-bikatı tekrarlandı ve yirmi günlük bir klinik müşalıadeden sonra az "çok belirgin şişkinliklerle sahibinin ısrarı üzerine, hayvan sanibine veril-di. Bir ay sonra yapılansoruşturmada, hayvanın çalıştırıldığı fakat şiş-kinliklerin ilk geldiğinden daha küçük olmak üzere kaldığı anlaşıldı. Synovia'nın bakteriyol~jik m'.layenesinde Staph. albus üretildiği, biyo-şimik muayenede ise, Alımmin

o/,)

i7,5 mg., Clycose

%

64 mg::, ehlore

%

338,24 m~., Fosfor % 2,2 mg., Ca %

%

10,5 mg., Na %3ıo mg., K

%

i6,25 mg. ve az miktarda kanın bulunduğu bildirildi.

,-,__2i - Yerli i3 yaşında doru at (4-69/966). Sağ ön bacağının diz bölgesindeki şişkinliklerden şikayetle getirildi. Yapılan muayenesinde articulus carpi'ni nönünde Tendogen hydrops tesbit edildi. Punction'la 40 cc. synovia aspire edildi ve içeriye 5 cc. (I 25 g) hydrocortison ace-tate enjekte edilerek, eklcm çevresipansum<ı.nla kundaklandı. Syno-via'nın aspirasyonundan evvel hastalıklı hölgedeçevre 29 cm. nor'"

40 Burhanettin Öktem - Hayrettin Anteplioğlu

mal ayağın ayru regio'sunun çevresi 27 cm, synovia çekildikten sonra ise 27,8 Cm. geldiği anlaşıldı. 6 - 8 gün aralıkla ,yapılan beş ilaç kürü tatbikatına rağmen her seferinde şişliklerin yeniden şekillendiği görüldü ve bu türlü tedaviye son verilerek koterizasyon yapılıp hasta sahibine verildi. Synovia'nın bakteriyolojik muayene sonuçları steril kaldı, biyo-şimik analizde ise, Glycose

%

59 mg., Albumin

%

2,4 g,4 g., Ure

%

25,7 mg., K

%

ı3 mg., Na

%

355 mg., P

%

6,ı mg., Ca

%

7,7 mg. ve Chlore

%

357,3 mg. olarak bulunmuştur.

22 - Yerli, ı 2 yaşında doru at ((525/966). Arka sağ dizindeki şişkinlikten şikayetle getirildi. Yapılan klinik muayenede patella'nın he-men altında eklem aralığı mesafede önde ve lateral'de olmak üzere iki flüktüan şişkinliğin bulunduğu ve ekı em çevresinin 7 ı cm. geldiği hastalığın bir Hydarthrose olduğu tesbit edildi. Tekniğe uyularak punction'la synovia aspire edildi (aspire edilen miktar 3ı5 cc.), eklem çevresi, yeniden ölçüldü, 69 cm. geldiği anlaşıldı. Eklem içine 5 cc. (ı25 mg.) Hydrocortison acetate ile 500.000 U. cryst. Penic. enjekte edildi ve hasta klinikte müşahadeye alındı. 2ı 14/ı966 günü ekı em çevresinin 68,5 cm'e indiği anlaşıldı, yeniden 149 cc. synovia çekildi ve ilaç kürü tekrarlandı.

3/51

ı 966 günü hasta aynı ilaç kürüne tabi tutularak sahinine istirahat ettirilmek üzere teslim edildi. 6/61 ı 966 da şişkinliğin 2/3 oranında azaldığı ve hayva,run çalışmasın~ devam ettiği anlaşıldı (Resim: ı).

23 - Yerli, 9 yaşında doru at (866/966). Art sağ articulus tarsi'-sinde beliren ve üç aydan beri müteaddit tedavilere rağmen iyile~me-den gittikçe büyümekte olan şişkinlikten ve bu bacağın hareket esnasında ağır kaldırıldığından şikayetle getirildi. Yapılan klinik muayenede hydarthrose tesbit edildi. Punction'la 62 cc. synovia çekiidi. İçeriye

125 mg. Hydrocortison aeetate ile 500:000 cryst. Penic. enjekte edildi, eklcm bandaja alırup bir hafta sonra getirilmek ve istirahat ettirilmek üzere sahibine verildi. Dokuz gün sonra şişkinliğin az nisbette indiği görüldü, yeniden ı ı cc. synovia çekildı, ilaç kürü tekrarlandı. Pansumana alınıp istirahat tavsiyesinde bulunuldu. ı ı gün sonra şişkinliğin hemen aynı seviyede bulunduğu görüldü, cklem çevresi,. ne hafif Teinture d'iode badöjönajı yapılarak bir süre daha beklen-mesi uygun bulundu. Hasta bir daha kontrole getirilmedi. Yapılan soruşturma ve mahallinde tetkikte hayvanın ayru durumda çalıştırıl-dığı, yairuz evvelce mevcut bacak hareketindeki anormal durumun bulunmadığı anlaşıldı.

Ruminan!' lar:

24 - Dokuz yaşında yerli sarı inek (849/963).' Sahibi tarafından tarihi kesin olarak bilinmeyen ve fakat eski olduğu ifade edilen .sağ

Tcndogcn ve Artlırogen Hydrops'lann Tedavisi 41 earpus ekıemi önünden başlayıp yukarıya doğru uzayan, altı genİş, üstü dar bir şişkinlikten şikayetle getirildi. Hastalığın Carpus eklemi üzerinde hydrops olduğu anlaşıldı. Yüksekliğinin ı7, kaidesinin 8 ve üst dar kısmının 4,8 cm. geldiği tesbit ediIdi, yapılan punetion'la ı80 cc. sarımtrak synovia aspire ediIip yerine 2 ampul Syncortyl ile 500.000 U. eryst. Penie. enjekte ediIip bandcletli sargı ile kundaklandı. 24/-4/963 te küçülen şişkinIikten ancak 25 cc. synovia çekildi ve ilaç kürü tekrarlandı, 4/5/963 te ıo cc. synovia alınıp ilaç kürü gene tekrar-landı. 6/6/ ı963 günü yapılan kontrolde şişkinIiğin sadece deriye mün-hasır kalınIaşmadan ibaret kaldığı görüIerek tedaviye son verildi. Evvelce alınan synovia'nın bakteriyoIojik yoklaması steril kalmış, biyo-şimik analizinde ise, gIyeose

%

59 mg., Albumin

%

2,4 g. Üre

%

25,7 mg., k ı3 mg., Na

%

355 mg., Fosfor

%

6,ı mg., Ca

%

5,7 mg., ve Chlore

%

357,3 mg. olarak bulunmuştur.

25 - Doğu kırmızısı, 7 yaşında inek (859/963). SoI artieulus ear-pi önündeki şişkinlikten şikayetle getirildi. Yapılan muayenede artieu-Ius earpi önünde yukarıya doğru 34 cm. boy ve ı3,5 cm eninde topal-lığa sebep olan hydrops tesbit edildi. Pl:lnetion'la 309 cc. synovia as-pire edildi. hangi ilaç verildi. Eklem sargı ile kundaklandı. 24/4/963 te çok küçüldüğü görüIdü, punetion'la 40 cc. synovia alınıp iIaç kürü tekrarlandı. TopaIlığın belli belirsiz halegeldiği anIaşıldı. ı /5/ı963 te topallık tamamen geçmiş olarak bulundu ve tekrar ı5 cc. synovia alına-rak iIaç kürü tekrarlandı. 2 1/5/ i963 günü yapılan muayene normaIe ya-kın bulundu ve tedaviye son veriIdi. Tedaviden evvel aIınan synovia'-nın bakteriyoIojik muayenesinin steril kaldığı, biyo-şimik anaIizinde ise, GIyeose

%

58,9 mg., AIbumin

%

2,7 g., Ure

%

25,5 mg., K

%

ı2,7 mg., Na % 359 mg., P

%

6,4 mg., Ca% 5,9 mg., Chlorure

%

359 mg. oIarak buIunmuştur (Resim: 2).

26 - Yerli, doğu ~ırmızı, 7 yaşında inek (88ı /963). Kars'dan Ankara'ya trenIe nakIediIdiğinde vagon içindeki dış tesirlerle sağ earpus eklemi önünde patlıcan tarzında, topalıkla karakterize bir şiş-kinlik belirmiş. YapıIan muayenede tendogen hydrops oIduğu anIaşlIdı. UzunIuğunun 42 cm. iki divertieulum'undan üsttekinin çevresinin 32,5, aIttakinin 30 cm., oIduğu öIçülerek anIaşıldl. Punetion'la ı55 cc. içinde kan buIunan synovia aspire ediIdi ve aynı punetion deli-ğinden iğne vasıtasiyIe 2 amp. Syneortyl (ıo mg) ile 500.000 U. eryst. Penie. enjekte edildi. Pansumanla kundaklandı. 27/4/963 te şişkinIiğin azaldığı görüldü, punetion'la 66 cc. synovia aIınıp içeriye bu defa ı25 mg. H ydroeortison aeetate iIe 500.000 U .eryst. penie. enjekte edildi. 6/4/ı963 günü oldukça küçüldüğü görüldü, punetion'Ia yeni-den ıo cc. synovia alınabildi ve içeriye aynı iIaç kürü enjekte edildi.

42 flurhanettin Öktem - Hayrettin Anteplioğlu

i

9/51

i963 te hayvan sahibi kliniğe gelerek hayvanın iyileştiğini şişkin-liğin çok belirsiz bir Iıal aldığını ve topallığının kalmadığını, Mamakta kaldığı için hayvanı getirmediğini bildirdi. Tedaviden evvel alınan synovia'nın bakteriyolojik mııayenelerinde bir etken tesbit edilemc-miş, biyo-şimik analizind(~ ise Glycose

%

i3 m,~" Albumin

%

2,5 g., Nal. Chlorure

%,

525 mg., K

%,

i1,9 mg., Ca

%

6 mg. olarak bulunmuştur.

27 - 8 yaşındayerli sarı inek (66/963). Sol tarsus ekıemi çevre-sindeki şişkinlikten ve az çok topalladığından şikayetıc getirildi. Yapı-lan klinik muayenede üç fuslu, ekı em hydrops'u tesbit edildi. Yatırı-lıp aseptik şartlar altında ekleme punction yapıldı, i5 ce berrak syno-via aspire edildi, içeriye i25 mg. Hydrocortison ile loo:oooU.cryst. Penic. enjekte edildi ve eklem sargı ile kundaklandı. 2/31 i966 günü şişkinliğin yeniden, aynı derecede şekillendiği görüMü, synovia aspire edilip gene içerisine ilaç kürü enjekte edildi. Bir hafta sonra şişkinliğin .azalmadığı görüldü, ilaç kürü bir kere daha tekrarlandı. i

9/31

i966 günü yapılan kontrolünde her hangi bir değişiklik görülm(~diğinden bu metodla tedavinin mümkün olamıyacağı kanaatine varıldı. Gel-diğinde alınan synovia'nın yapılan bakteriyolojik muayenesinde her-hangi bir etken üretilememiş, biyo-şimik analizinde ise; Protein

%

i gr., Glycose mg., Anorganik P

'10

2,8 mg., Na

%

325 mg., K%

12,5 m:s., Ca

%

g,i mg., Chlore

%

306, 82 mg. olarak hesaplanmıştır. 28 - Bq yaşında A. Angus Boğa (981(963). Sağarticulus genu'yu çevreleyen ve şiddetli topallıkla birlikte bulunan eklem hyd-rops'u. Yapılan punction'la üç diverticulum'lu f1üktüan şişkinliğin içindeki i io cc. renksize yakın synovia boşaltıldı, 2 şişe Dec<'.dron ile 50o.000 ü. cryst. Penicillin enjekte edildi ve punction yeri collodion iodoforme ile kapatıldı. Klinikte alıkonan hastaya onar gün ara ile dört defa aynı ilaç kürü enjekte edildi, yapılan kontrolde, topaIlı-ğın belli belirsiz hal aldığı ve hydarthrosc'un büyük ölçüde küçüldüğü anlaşıldı. Eklemin yapılan grafisinde patella üzerinde aynı zamanda periostitis'e ilgili o.;teofitik teşekküilere raslandı, bu def'a onbeş gün sonra eklem üzerine hafifletilmiş ong. vesicatoire sürülüp tedavi-sine son verildi. Synovia'nın bakteriyolojik muayene sonuçları, nega-tif kaldı, biyo-şimik analizinde, Glycose % 80 mg., Üre

%

2 1,9 mg., Ca % 8,8 mg., P % 6,5 mg., Na % 347,5 mg., K % 15,5 mg., Chlore % 335 mg. olarak bulundu.

'29 - Yerli doğu kırmızısı altı yaşında inek (257/966). Sol carpus eklemi önündeki şişkinlikten şikayetlegetirildi. Muayenede boyu 23 cm, eni 7 cm. olan hydrops tesbit edildi. Yapılan punction'la 203 cc. syno-via boşaltıldı ve içerisine i25 mg. Hydrocortison acetate ile 500.000

Tendogen ve Arılırügen Hydroı:s'ların Tedavisi 43 U .cryst. Penic. enjekte edildi. Eklem pansumanla kundaklandı. ı 3 gün sonra yürürnede evvelce mevcut hafif topaılığın kalmadığı ~i~kinliğin çok azaldığı görüldü, yeniden punction'la 65 cc. synovia alındı, içeriye aynı ilaç kürü enjekte edildi. 2 ı gün sonra hastalığın belirsiz derecede azaldığı görülerek tedavisine son verildi. Bakteriyolojik muayene sonucu negatif oldu, biyo-~imik analizinde ise; Glycose

%

6ı mg., Albumin

%

2,2 g., ere

%

24,9 m:~., K

%

ı3,6 mg., Na

%

352 mg., P

%

6 mg., Ca

%

5,4 mg. ve Chlore

%

354 mg. olarak hesap-lanml~tır.

3° - Dokuz yaşında, boz öküz (628/966). Sağ ön diz bölgesinde-ki yumu~ak ~i~bölgesinde-kinlik ve topallıktan şikayetle getirildi. Yapılan muaye-nede, sağ regio earpalis'in önünde çevresi 3°, üstteki ve daha geni~ olan divertieilium'un ise 32,5 cm olan bir Hydrops tesbit edildi. Yapı-lan punction'la ı 60 cc. berrak synovia aspire edilip içeriye 5 cc. Veeor-tenol (ı 25 mg. Prednisolon) ilc 500.000 U. Penic, enjekte edildi. Ek-lem pansumanla kapatıldı. Ongün sonra yapılan kontrolde şişkinliğin 2/3 oranında küçüldüğü görüldü. Yeniden punetion yapılarak 29 cc. synovia aspire edilip ilaç kürü tekrarlandı. Bir hafta sonra hydrops'un evvelki seviyede büyüdüğü görüldü, ilaç kürü tekrarlandı ve eklem çevresiyle birlikte pansumana alındı. ı 8 gün sonra yapılan kontrolde ~i~kinliğin yalnız deriye ilgili kısmının hissedilcbildiği ve topallığın kal-madığı görülcrek tedavisine son verildi. Evvelee alınan synovia'nın bakteriyolojik muayenesi stnil kalmış, biyo-şimik analizinde ise,; Glyeose

%

ı4A mg., Albumin °Ic) 2, ı g., :'\a

%

523,3 mg., N

%

33,8 mg., Ca

%

6,6 mg., olarak bulunmu~tur.

3ı -- Yerli kırmızı 8 ya~ında inek (298/966). Art sağ tarsus ek-lcmi önündeki şişkinlikten bahislc getirildi. Yapılan muayenede eklem eapsula'sının gergin ~ekilde divertieulum'larıyla dı~arı doğru şiştiği ve flüktüan kıvamı tesbit edilcrek hastalığın Hydarthrose oldu-ğu teşhis edildi. Ön medial'den yapılan punction'la 29 cc. synovia (berrak ve hafif sarımtrak) alındı. İçeriye Vecortenol (ı 25 mg. Pred-nisolon) ile 500.000 U. eryst. Penieil!in enjekte edildi. Eklem pansu-man la sarıldı. Bir hafta sonra yapılan kontrolde ~işkinliğin yarı yarıya azaldığı ve eklemin lıareketindeki güçlüğü n kalktığı mü~ahade edildi. İlaç kürü intraarticulaer olarak yenilendi. Oniki gün sonraki kontrolde şişkinliğin azaldığı ve harekette herhangi bir anormalliğin kal-madığı görülerek tedaviye son verildi. Evvelcc alınan synovia'nın yapılan bakteriyolojik muayenesinde ekimler steril kalmış, biyo-şimik analizinde ise; Glycose

%

68,8 mg., P

%

2,7 mg., Na % 32ı mg., K

%

ı ı,g mg., Ca

%

8,9 mg., Chlore

%

308, ı mg. olarak bulun-muştur.

Burhanettin Öktem - Hayrettin Anteplioğlu Vak'aların durumlarını özetleyen çizelge

Lezyonun türü _i Sonuçlar

Vak'a sayısı ---I Uygulanan tedavi

Hydarth. _i Hydrops _i Hydrath. da Hydrops'ta

1--1-4--1.' ~;cşitli

corticos~~ro-

---23 Equidae 9 3tam şifa, 6çe i tam şifa id prep:ıratl'lriyle şitli dereceli 12çeşitli cryst. penicillin salah. d.li salah kombinasyonun 1-6 _i i başarısız ikül' halinde lokal enj _i

8Ruminant 3 5

ı

"

"

"

2çeşitli dere- _i i tam şifa edi salah 4çeşitli

i başarısız dereceli salah. ---Total: 31 12 19 _._-- ---_._---- ---i

3tam şifa 2tam şifa

8Salah 16salah i Başarısız i başarısız

---12 19

Tek tırnaklı vak'alarımızda tedaviden evvd yapılan intrasynovial punction'larda elde edilen synovia'ların Biyo-şimik analizlerini kayıt sırasma göre özetleyen çizdge!

Bulunan 1-1--1"-2 _ __V_a_k_a_._I_.a_r (_m_g_fl_O_O_m_l_d_e_J _

Maddeler i 3 4 i 5 6 i 7 i 8 9 i iO Glycogen i 13 53 65 i 60 .ii 59 52 .5 82

ı

45 30 Albumin i_i 2.4 ... .. . 2 .6 2 2.1 . .. 5.5 ... . .. Dre .. . 13.99 8.1 0.0241 0.201 25.7 14.6 ... 27 ış.1 Na 525 347 325

i

3.~3 349 355 340 338 352 .5 350 K 35 1'1.8 15.9 12.6 1I.n

i

13 15 12,,1 17.25 17 Ca 6 8.5 6.7 5.3 5.2 5.7 8.8 9.45 7 9.8 An. P ... 6.8 7 .9

ı

5.9 6.1 6.8 3.1 7 . 6.7 5.9 Ch!. 1316.91 347 _i 352 _i 355.91 345.3 317.51278,88 356 329 ... Vakalar Bulıman maddder rngflOO ml i 12 i 13 i 14 i 15 16 i 17 i 18 i 19 i 20 Glycogen . .. 115 42 90 96 _i 164 .,. 64 59 Alb. ... 1.0 2 .5 . .. 1.5 i 1.75 i.75 2.4 ... Üre .. . .... ... o••• o••• o" • . .. . .. 25.7 Na 350 356 355 350 395 325 300 310 355 K 17 14 17 LO 17.5 14.5 16.25 16.25 13 Ca ... 8.6 13.81 12.19 •o•• o••• . .. 10.5 7.7 An. P ... 12.2 3.4 4.9 2 .6 3.2 2.4 2 .2 6.1 Ch!. ... 282 .08 451. 182 291 .461343.35 31 1.5 338.2 3.17.3 338.2 Ruminant'larda VAKALAR mgflOO ml de i i i 2 i 3 i 1- 5 6 i 7 Clvcose 58.9 13 70

i

80 61 14.4 68.8 Aıi:>. 2.7 2 .5 1.0 o••• 2 .2 2.1 ..0. Dre 25.5 ... . .... 21.9 24.9 .... o••• Ka 359 525 325 347 .5 352 423 321 K 12.7 35 12.5 I.i,,1 13.6 33.8 11.9 Ca

i

5.9 _i 6 9.1 8.8 SA 6.6 8.9 An. P 6A i o•• 0 2 .8 6.5 6 .... i 2.7 Chl 359 ••• 0. 306.8 335 354 . .. o. i 308

Te:ıdogen ve Artlırogen Hydrops'ların Tedavİsİ Tatrışnıa 45 13 Yak'a 11 " 2 " 2 " 2 " " Bu çalı~ma 1963-1966 yılları arasında A.Ü.Yet.Fak. r. Şirurji Kürsüsü Kliniğine tedavi için getirilen 23 tektırnaklı ve 8 ba~ gevi~en hayvan olmak üzere 31 hayvanda yapılml~tlr. Bu hayvanlarda bulu-nan lezyonlar a~ağıdaki gibidir:

Carpus bölgesinde tendogen H ydrops .

Art. tarsi'de Hydarthrose .

Topuk üstünde Tendovaginitis .

Genu eklemi Hydarthrose'u .

Genu eklemi bölgesinde tendogen hydrops .

Topuk bölgesiIlde tend. Hydrops .

Bu çalı~mamızda biz, ba~lıca klinik bakımından Hydrops ve Hy-darthrose symptom~'leriyle tedaviye getirilen yak'alarda intra-syno-vial olrak cryst. Penicillin solüsyoniyle kombine tarzda enjekte edi-len Adrenocorticotropique hOlmrm preparatları, yada bunların ~imik analoglarının tedavi yönünden ne dereceye kadar etkili olup olamı-yacağı mes'elesini ön pHında dikkate aldık. Bu arada aspire edilen syno-via'nın Bakteriyolojik muayeneleri ile Biyo-~imik analizlerinden elçle edilen sonuçların imkan nisbetinde kritiğini yapmağa çalı~tık.

Steril ~artlar altında yaptığımız punctionlar'la steril tüp ve ~i~elere alınan synovia, genu eklemi bölgesinde ~ekillenen tendogen hir Hydrops olayında 628 cc. miktarını bulmu~tur.

Lezyonların klinik yönden incelenmesinde; gerek arthragen ve gerekse tendogen Hydrops'ların, eklem ve tendoların hareketlerine engel olmayacak derecelerde bulunduğunda bir function bozukluğu doğurmadıklarını, buna kar~ılık maximal sınırı a~tıklarında hafiften orta dereceye varan topallık doğurduklarını (12) olayda mü~ahade ettik. Yapılan punctionlar'la synovia aspire edildikten sonra, içeriye 21 vak'ada her seferinde 125 mg. Hydrocortison acetate, 3 vak'ada Decadron phosphate, 2 vak'ada Yecortenol (Prednisolon), 2 vak'ada Syncortyl, bir vak'ada Hydroadreson ve 2 vak'ada Prednisolon adlı preparatları genel olarak minimal 62,5 mg, maximal 250 mg. doz üzerinden 200.000 - 1.000.000 U. Cryst. Penicillin solüsyonları ile birlikte enjekte ettik. Bu enjeksiyonların hiç birisinde her hangi bir komplikasyonla karşıla~madık. Pun'ction ve enjeksiyonların bir kısmı hayvan ayakta tesbit edilip lokal anestezi altında, diğer bir kısmı ise hayvan yatırılarak yapıldı. Punction ve enjeksiyonlar bir ila en çok 5 defa ve 8-10 gün ara ile tekrarlandı. 31 olaydan 9 unda ((%

46 Hurhanettin Öktem . Hayrettin Anteplioğlu

\ lezyonun şekline ve gösterdiği semptomların derecesine göre 1/5-2/3

saIMı, iki vak'ada ise başarısız sonuçlar aldık. Bizim bu çalış-mada elde ettiğimiz iyileşme oranları; Hubbart ve Porter (1943), Ropes, M.W. ve Bauer, W (1953), Shupe, j.W. (1961), Murdoch', W.R. ve Will, G. (1962), Van Pelt, R.W. (1963), Wilkins,j.H. (1961), Bordet et aL. (19.')8), Quinlan (1959), Temple (1960), Vigue (1960) adlı araştırıcıların elde ettikleri

%

49-69 başarılı sonuçlar oranından oldukça düşük olr~nştur. Salfth yada başarısızlıkla ilgili sonuçlar ise adı geçen araştırıcıların kime Iıemen hemen idendiktir.

. Vak'alarımızc!a tedaviye başlamadan evvel aseptik olarak aspire ettiğimiz synovia 'ların A. Ü .Vet. F ak.Salgınlar ve bakteriyoloji Kürsüsü Laboratuvarınd" yapılan nativ ve kültür muayenelerinde tek tırnak-ıılardan i7 sinde stcril, birinde Saplı. albus, birinde Staph. ve. birinde

de Bac. Anthrocoidcs bulunm'ış, bunlardan sonkinde tedavi başarısız kalmıştır. Staph. üreyen iki ole.yda ise tedavi salftlı ilc s.onuçlanmıştır. Ruminant'lardan aldığım'z sync-,ia'larda ise her hangi bir etken üre-tilememiştir.

Synovia'ların fizik ve biyo-şimik özellikleri: Vak'aların hepsin-de aspire edilen synovia'lar, berrak ,pıhtlSlz ve renksizlikten-sarım-trak ve bal rengine kadar değişen tonlarda bulunmuş, üç olayda syno-via'nın içinde az miktarda kan çizgileri tesbit. edilmiştir. Gencl ola-rak ruminant'larda sy!ıovia renginin tektırmıkhlara nazaran daha açık, yada renksiz olduğu müşahede edilmiştir. Viskozite oldukça de-ğişik bulunmuş ve iki olayda çok koyu bal kıvamı kaydedilmiştir. Başta Van Pelt olmak üzere bir çok araştırıcılar ve özellikle A.vV. Kersjes, evcil hayvanlarda noım~d ve patolojik synovia'lann biyoşi-mik analizinde, Glycose, Mucin,Precipitation, Viscosite üzerinde durmuşlar ve synovia'nın cellulaer morfolojisini incclemişlerdir. Biz hastalarımızdan aldığımız synovia'ların Fakültemiz Biyokimya Kür-süsü Laboratuvarında, Glycose, Albumin, Üre, Na, K, Ca, anorg. P ve Chlore miktarları üzerinde tayinler yaptırmış bulunuyoruz.

İnceleyebildiğimil. literatürlere göre bu güne kadar yukarıdaki analiz bölümlerindeil tektırnaklılarda yalnız Glycose ve Albumin üzeri'nde durulm'lş ve değişik hayvan türlerinde, değişik synovial kesdere göre norm:tl ve patolojik hallerde, değişik rakamlar bulun-muştur. Mesela, Van Pelt, A.W. Kersjes ve Sokoloff'a göre atta gly_ co se seviyesi ortatım.ı olarak 22,8- 126,6/100 ml, Protein (total) ise 2,88 g /i00 ml dir. Gevişenlerde nO! mıl synovia'nın hiyo-şimik analiz ortalamaları Chornelius, Ch.E.ve Kaneko, j..J.ye göre :Glycose 83 mg/ıoo ml, Üre 8,2 mg/ıoo ml, Na 300,39 mg/ıoo ml, K 14,7

Tendo!!cn ve Arıhl'ogen Hydrops'lann Tedavisi

Tektırnaklılarda adı gc~'cn ~naıizlerirı :Yliniınal-:Ylaximal sınırları ile ortalamaları

47

Glycase mgflOO ml synovia'ı.Ia Albumin gflOO ml " .:"!a " K Ca Anorg. P " Cl.

Ruminant'larda aynı değcrlcr;n orıalaması Glyc.os~ "" n Alb. . f!,flOO ml Na "" K Ca Anorg. Ci Min Max. 13 - iı.~ 1-5.5 300 395 10-17,5 5,2-12.49 2.2 12.2 182-4:) i .H 13 -80 1-2.7 321 525 i i .9 35 5.49.1 2 .7-G .C) 306-359 Ortalama 56 mg/IOO ını 2.3H f!,/ " 330 mg/ 15 9.6 6

.--I~--.-'-'--i 47.75 mgflOO ını 2.1 gflOO ml 331 mg/ 100 ml IG.8 " " 6.2 4.8 260

mg/ıoo ml, Ca 7,47 -9,96 mıs/ıoo ml ve anorganik P 2,61 mg/ıoo ml olarak gösterilmi~jti,. Bir çok ar(l.'jtıricdar arasında özellikle A.W. Kersjes (I 963). synovial keselerin aseptik ve patolojik hastalıklarında (Hydrops, Hydartlırüse gibi) synovia'nın terkibindeki glycuse seviye-sinin düştüğünü ve protein miktarının çoğaldığını bildirmiştir. B~zim bulgulanmıza göre; gerek tektırnaklı ve gerekse gevişen hayvanlarda glycose seviyesi hydrops ve hydarthrose'larda yukarda adı geçen araş-tırıcıların normal synovia'da tesbit ettikleri glycose seviyesinden ol-dukça düşüktür, allıumin miktarları ise hemen hem(~n araştırıeıların bildirdikleri seviye civarındadır. Diğer analiz faktörlerimizin miktar-ları hakkında literatürlerde kesin bir bilgi bulur,madığından karşı-laştırma yapamadık.Ca müstesna Na, K, ve anorg. P ortalama-ları biraz fazla bulur,m'ıştur ((Ruminant'larda). Kesin kararlara, yada hipotezlere vaımak, birçok yönlerden mümkün değildir. Aslında bu konu çok geniş etüd ve incelemeleri gerektiren ve hassas analizlere dayanan bir problem halindedir.

Öze t

A.Ü.Vet.Fak. 1. Şirurji Kürsüsü Kliniğinde 1963-1966 yılları arasında 23 ü tektırnaklı

rı

i çifttırnaklı olmak üzere 31 Hydarthrose v.eHydrops olayında tedavi gayesi ile Adrenocorticotropique hormon preparatIarı ile cryst. Perucillin sülüsynu kombine olarak intra-ar-ticulaer ve intra-synovial yolla kullanılmıştır. ilaç kürü en az ı, en çok 5 defa ve her seferinde 62,5-250 mg.lik müessir maddeyi tutacak şekilde uygulanmıştır. Vak'alarımızdan 6 sında

(%

ıg) tam iyileşme,

48 Burhanettin Öktem .. Hayrettin Anteplioğlu

oranında düzelme görülmüş (% 38,7) ve 2 olayda da tedavi tesirsiz, kalmıştır (% 6,4).

Yaptırılan bakteriyolojik muayenelerde, tektırnak1ılardan iki vak'ada Staphylococcus, birinde ise Hac. anthrocoides ürediği bildiril-miş, gevişenlcrin synovia'ları steril kalmıştır.

Yapılan punction'larda synovia'nın rengi gevişenlerde, tek tır-naklılarınkinden genel olarak açık (renksizden açık sarıya kadar) tonda bulunin'ıştur. Üç vak'ada synovia'da kan izleri tesbit edilmiş, hepsinde berraklık, pıhtısız ve viskoziteleri hafiften bal kıvamına de-ğişen şekilde özellikler kaydedilmiştir.

Biyo-şimik analizlerinde; Glycose, Albumin, Üre, Na, K, Ca, anorg. P ve Cl. miktarlarının tayinleri yapılmıştır.

Bütün vak'alarda glycose seviyesi, normal svnovia'daki miktarın çok altında bulunm'ış, albumin miktarları ise normal seviyeye yakın olarak saptanmıştır. Sığırlarda Ca,K,Na ve Anorg. P ortalamaların-dan Ca müstesna, diğerlerinin normalden biraz fazla olduğu anla-şılmıştır.

Summary

Study on the Treatment of Hydarthrosis and Tendovaginitis . Aceptica of Doınestic Aniınals by Local Incejtions of

Diffe-. rent Corticosteroid Drugs

Thirty one cases of acept.ic synovitis (include: 14 hydarthrosis of tarsal, carpal and stiffle joints, and ı7 hydrops of different regions) of domestic animals (23 horses and 8 cattles) were treated by local injections of Cortieosteroid drugs (Hydrocortison acetate-Ciba, De-cadran phosphate İ.E., Hydro-adreson-Holland, Syncortryl-Roussel, and Vecortenol-prednisolon) wıth the combination of varying amo-unt of cryst. penicillin aqueous solution.

We obtained complcte recovery in 6 cases (ı9 %), near the rec-overy in ıı cases (5,5 %), ı2 cases showed varying degree ofimpove-ment (39 %), and two failures (6,4 %). The result of bacteriological and byo-chemical examinations were given in the section of details. The sugar lcvel of all synovial specimens were found below the nor-mal, and albumin was .near the normal level. Ca, K, Na, and unor-ganic phosplıorus were a lıttle high thannormal, exeept Ca in the bovi-ne specıes.

Tendogen ve Arthrogen Hydrops'lann Tedavisi

Literatür

49

1- Amman, K. (I 957): E rfahrungen mit der Hydrocortisonbehandlung der Gonitis des Pferdes. Dtsch. TierarztI. Wschr. 64,498.

2- Asboe-Hansen, G. (I 954): International revew of eytology. 3d. Ed.New York, Acadernic Press, New York.

3- Bauer, W., Ropes, M.W. ve Waine, H. (1940): The physyo-logy of articular structures. Physiol. Rev., 20, 272-3i2.

4- Bauer, W. (1959): Connective tissue research and the rizeumatic dıse-ase. Arthritis and Rheurn., 2, 482-498.

5- Bywa,ters, E.G.L. (1937): The metabolism ofjoint tissues. J. Path. and Bart. 44, 247--268.

6- Cajori, F.A. ve Pemberton, R.C. (I 928): The chfmival Com-position of synovial Fluid in cases oIjoint ejfusion. J .Biol. ehern., 76. 471-480.

7- ComeHus, Ch.E. (I 963): Clinical Biochemistry of Domestic Ani. mals. pp. 401-417., Acad. Press. New York - London.

8- Curtain, C.C. (I 955 ): The nature of the Protein in the 1f.J"alunoric complex of bovine. Boichern. Journ., 61, 698.

9- Coodley,. E.L. (I 960 ): Bursitis and posttraumatic lesions."Am. Prac. and Dig. ::frcat., Il, 181-188,

10- Davies, D.V. (1945): Observation on the volume, viscosyry and Nit-rogen conterıt of synovial jluid with a rıote on the histological appearence of the synovial membrane. J. Anat., 78, 68-78.

I1- D1rksen, G., Barkling, K.M. (I959): Beitrag zur

Behand-lung von Galenk..- und Sehnenscheidener Kran K ungen des Rindes und Nebennierenrinden hormonpröparaten (Hydrocortison, Fluorhydrocor-tison, Prednisolon). Dtsch, Tiereirztl, Wschr. 66,490

12- Davies, D.V. (1945): The cel! content of synovialfluid. J. Anat., 79,66-73.

13- Furey,

J.

G.; Clark, W.S. ve Brine, K.L. (1959): The practi-cal importance of synovialfluid analysis. J.Bone and Joint Surg., 41,

167-172•

14- Groulade,P.; Sorel, P.. et Groulade,

J.

(1960): Osteo-arthro-pathie chez le tureau. Etude clinique et biologique. Bull Acad. Vet.

de Fr., 33, 253.

15- Hase,.

ç.

(1959): Vergleichende Ph- Wert Messungen an Gelenk

U. Sechnenscheidenflüssigkeiten von Pferden. Vet. Dissrt., Leipzig. Rif.

50 Burhanettin Öktem - Hayrettin Anteplioğlu

16- Hollender, J.L.; Stoner, E.K.; Brown, E.M. and DeMoor, P. (I 95i ): ]oint temperature mesurement in the evaluation oj

anti-art-hritic agents.J. elin. İnvest., 3°, 7°°.

17- Hubbard, R.S.; Porter, R.C. (1943): The Clycolytic en;:ymes oj . synovialfluid. J. Lab. and elin. Med., 28. 1328-1335.

18- Jenny, J. (1962): Clinical diagnosis oj equineosieoarthritis.

J.

Am. - Vet. Meq. Ass., 141, 1'253.

1,9""Jebens, E.H. and Monk-Jones, M.E. (1959): On the viscosity and ph oj synovialjluid and the ph oj blood. Bone and Joint Surg. 41,

388-4~0. , '

20- Joseph, M.R.; Reed, C.I. and Hamburger, E. (1946): An

. in vi/ro st~dy oj the ph oj synovial jluid in Dogs. Am. Jour. Physiol., . - i46, ı.

21- Kersjes, A.W. (1963): Over Synovia en synovitis. Dissrt. Utrecht. 22- Leveque,

J.

(1957): Contribution a L'etude de pathologie des

syno-viales- Traitement des Hydropises par L' Hydrocortisone. Dissrt. Alfort. 23- ,Maekay.:Sırutlı, M.P. (1962): Pathogenesis and pathology

~f

equ-ine osteoarthritis. Am. Vet. Med. Ass., 141, 1246.

24- Meyer, K.; Sınıyth, E.M•.and Dawson, M.H. (1939): The isolation oj a mucopolysaccltaride 'from syno'lJial jluid. Journ. Biol. . Chem., 1~8, 319.,

25-=- Moffett, B.C.; Jr. (I 954).:Studies on synovial',permeability in rats. Anat. Rec., i i8,8 i3.

26- Murdoch, W.R. and Will; G. (I 962): M ethyıprednisolon aeetate , in intta-articulaer therapy. Brit. Med. J., 1,604-606.

27- Norcross;B.M. and Winter, J.A. (1961):Phenyıprednisolone aeetate A 'single preparation suıtable jor both intra driicular and systemic use. New York J. Med.

28- Ongston, A.G. and Stanier, J .E. (i953 ): The physiological ':'. junction oj hyalunoric acid in synovial jluid, viscous, elastic and lubricant

'properties. 'j. Phys. 119,244.

29- Öktem, B. (I 966): Özel Şirurji (III. Fasikül) Ön ve Arka Bacak-larzı! Hastalikları. Ders kitabı. A.

tl.

Basımevi, Ankara.

30- p'ol1ey, H.F;;Bickeİ, W.H.'and D'ockerty, M.B. (1955): A new punch biopsy techinç for diagnosis of joint diseases. Postgrad. Med.,

18, 47.

3 1- Ragan, C. and Meyers, K. (I 949 ): The hyalunoric acid of syno-vial fluid in rheumatoid arthritis. J. elin. İnvest., 28, 56-59'