MALATYA YÖRESİNDE TROPİKAL THEİLERİOSİSİN EPİDEMİYOLOJİSİ

Vet. Bi!. Derg. (2001).17. 2: 19-22

MALATVA

VORESiNOE

TROPiKAL THEiLERiosisiN

EPioEMiVOLOJiSi

MOnir Akta~10 Ay~e

,<akmak2

Epidemiology of

Tropical Theileriosi

s

in the

Malatya

Region

Summary: This study was carried out to investigate epidemiology of tropicat theileriosis in vaccinated and non·

vaccinated cattle in Malatya province between May-August 2000. Serum samples were collected from a total of 188 callie at varios ages and breeds. 01 these, 52 were from animals at pasture and vaccinated against Theileria an-nulata. 82 were from animals al haused and non-vaccinated, 54 were from animals at pasture and non-vaccinated, Serum antibodies against T.annulata were investigated by Indirect Fluorescence Antibody (IFA) test. In addition, pe-ripheral blood smears were prepared and examined under microscope. The rates oblalned for seropositivity by IFA test in animals at pasture and vaccinated, at pasture and non-vaccinated, at haused and non-vaccinated were 46.15%, 31.48% and 12.19% respectively. The rales obtained lor piroplasm carrier by microscopical examination were 23.07%, 25.92% and 3.65% respectively. The rates obtained seroposillvity and piroplasm carrier was higher in animals at pasture and vaccinated and non-vaccinated than in animals al haused and non-vaccinated (P<O.OOI).

Key words: Theileria annulata, IFA, Callie

Ozet: Bu rrall~ma, MaYls-Haziran 2000 tarihlerinde Malatya yOresinde a~11I ve a~lslz sl{jlrlarda Iropikal theileriosisin epidemiyolojisinin ar~tlflhnasl amaclyla yapllml~tlr. Bu amayla 52'si meraya ylkan ve T.annulata'ya ka~1 a!llli, 82'si meraya ylkmayan ~ISIZ ve 54'u meraya ylkan a~ISlz olmak Ozere, de{ji!lik ya!l ve Irkta toplam 188 slglrdan kan all-narak serum elde edilmi!ltir. Bu serumlarda Indirek Roresan Antikor (IFA) lesti ile T.annulata'ya kar~1 ~killenen an-!Ikorlar ar~tlntml~tlr. Aym zamanda slgulann kuyruk ucundan kan almarak yayma froWer hazlrlanml!l ve bu frotiler mikroskopik muayene jle T.annulata'nm piroplasm formlan yOnOnden incelenmi!llir. Malatya yOresincle IFA testi ve kan !rotisi baklsl ile muayene editen slglrlardan slrasl ile meraya ylkan a!lllllann %46.15 ve %12.19'unun, moraya Iflkan ~lslzl8f1n %31.48 ve %25.92'si ile meraya Iflkmayan a!llslzlarm %12.19 ve %3.65'inin seropozitif ve piroplasm la-~lylCISI oldugu saptanml!l!Ir. Maraya Iflkmayan a~ISlz 9ruba oranla, meraya Iflkan a!llli ve a~lslz grupta seropozitiflik Otani ve piroplasm t~lylclllglnm daha yOksek oldugu ve aradaki farklO is!atistiksel olarak anlamll oldugu (P<O.OOI) bu· lunmu!ltur.

Anahtar kelimeler : Theileria annulata, IFA, Slglr

Giri,

Theileria annulata'nm sebep oldu{ju tropikal

theileriosis, Avrupa'nln bir bOIOmO, Asya ve Af· rika'nm tropikal ve subtropikal bOlgelerinde, ba~ta sl{jlrlar olmak Ozere manda, zebu ve bizonlarda

gO-rulen bir protozoon enfeksiyonudur (Barnett, 1977;

Uilenberg, 1981; Soulsby, 1986). Haslallk etkeni,

Hyalomma soyuna bagh kene IOrleri taraflndan

nakledilir (Robinson, 1982; Oumanll, 1983; Gautam

ve Ohar, 1983). Bu haslallk Ozellikle kOltur Irkl Sl'

{jlrlarda elkili olup, bunlarda %40-60 oranlnda

OIOm-lere neden olurken, endemik bOlgelerde hastall{j1

hafif klinik belirtiler ile allalan yerli Irk. sl{jlrlar la~tYlel

duruma g8gerler (Brown, 1987). Gerek subklinik

en-lekle sl{jlrlann belirlenmesinde ve gerekse

T.annula!a ~izonl a~lsl ile a~llanan slglrlarda immun cevabln de{jerlendirilmesinde, serolojik

yOn-GclitTanhl : 26.09.2000 @:munir·aktas@lhotmai!.com.

I. F.o.. Vel. Fak. Paraziloloji Anabilim Dah, ELAZIG.

temlerdan yararlamlmaktadlr (Pipano va Chana,

1969; Pipano, 1974; Ohar va Gautam, 1977;

Fu-jinaga ve Minami, 1981; Singh, 1991; Kaehani ve

ark., 1991; Kaehani ve ark., 1994; Campbell ve

ark.,

1994).

DOnyanm bazl b6lgelerinda IFA testi ile

ya-pllan seroepidemiyolojik ~h~malarda %30-60

oran-larlnda seropozitiflik elde edilmi~tir (Singh, 1991; O'Oliveira ve ark" 1995).

TOrkiye'nin de~i~ik b6lgelarinde tropikal

the-ileriosisin epidemiyolojisi Ozerinde IFA testi jle

ya-pllan ~h~malarda %10 Ue %91.4 oranlarmda se·

ropoziliWk lespit edilmi~ (Qakmak ve Oz, 1993;

SaYln ve ark., 1994; Eren ve ark., 1995; Saym ve

ark., 1997; Akla~ va Dumanh, 1999;

Inci

ve ark.,

1999), kan frolilerinin mikroskopik baklsma dayall ~ll~malarda ise %2.3 Ue %43.9 oranlannda

AKTA.$. <;:AKMAK

Tablo 1. Maraya 91kan a~III va a~Isiz sI91r1ar lie meraya 91kmayan a~Isiz SI91( gruplarmda sarolOllk ve mikroskDPIk mu-ayena sOflu~lan

Setolojlk bakl (IFA) Miktoskobik bakl Saropozitif

Gruplar SI91( saYIsi Sl91( saylsl Meraya 9tkan a~11t 52 24

Maraya ~Ikan a~lslz 54 17

Meraya ylkmayan a~lslz 82 10

Toplam 188 51

T.annulata'mn piroplasm formlanna rastlanml~lIr (Mimioglu.1955; G6ksu, 1959; Erkut, 1967; TOzer, 1982; Dumanll ve Ozer, 1987; SaYln ve ar1c:., 1990; Dlnyer ve ark., 1991; Ozer ve ark .• 1993).

Bu call~ma ile Malatya yoresinde meraya ylkan

a~ilh ve a~lslz slgHlar ile meraya (flkmayan a~lslz Sl-glrlarda tropikal theileriosisin epidemiyolojisin ara~­

tmlmasl amaylanml~tlr.

Materyal ve Metol

Bu yall~ma, MaYls-Haziran 2000 tarihlerinde Malatya yoresinde meraya ylkanlml~ va T.annulata'ya ka~1 a~lh va a~lslz slglrlar ile meraya

ylkanlmayan a~lslz slglrlar Ozerinde yOrGtOlmO~tOr.

Malatya merkez. Ye~ilyurt ve Battalgazi ilyeleri ve

bu ilyeJere bagll koylerden 82'sl meraya ylkmayan ve 54'0 meraya ylkan a~lslz slglr ile; 26'sl

Sul-tansuyu Tanm i~letmesi, 26's Ida Ziraat Okulu'na ail, 4 ay Once (14 Mart 2000) T.annulata'ya kar91 a~iI­ lanml~ ve meraya ylkanlml~ 52 slglr olmak Ozere loplam 188 sigudan belirlenen tarihler araslOda bit

defa kan ahnarak serum elde edilmi~tir. Bu

se-rumlar iFA testi ile inceleninceye kadar -20'C'de

saklanml~lIr. Aynca kan oroegi allOan her slQmn kuyruk ucundan bir damla kan allOarak yayma

fro-tiler hazulanml~. metanol ile tespit edildikten sonra %5'lik Giemsa boyasl lie boyanml~ ve T.annutala'nlO piroplasm formlan y6nOnden mik-roskopta incelenmi~tir.

indirek floresan anlikor (lFA) lesti Iyin gerekli

olan T.annulala piroplasm ve ~izonl antijenleri ile negalif ve pozitil kontrol serumlan Ankara

Uni-versitesi Veteriner FakOltesi Protozooloji ve En-lomoloji laboratuvannda haZtrlanml9tlr. IFA testinde kullanllan konjugatlO (SIGMA. Anti-bovine Ig G,

FITC Conjugate, Cat. No. F-7S09) en iyi floresan

veren sutandmna basamagl Schachbrelt- titrasyon lesti ile belirlenmi~tir (Beulner, 1971; Storch. 1979; c;akmak, 1990).

Testin deQerlendirilmesinde T.annulata

pi-MOspet % Sl9Jr saYlsl % 46. t5 12 23.07 31.48 14 25.92 12.19 3 3.65 27.12 29 15.42

roplasm antijenleri iyln 1 :20 ve OslO, ~izont an-tijenleri iyin 1 :40 ve OslO titreler temel titre olarak

kabul edilmi~, bu tilrelerin allindaki titreler negalll

olarak deQerlendirilmi~tir.

Oranlar araslndaki lar1c:llllklan deQerlendirmek iyin Fischer exact testi kullamlml~ ve % 5 (0,05) du-zeyindeki bir farkllilk istatistiksel olarak onemli kabul edilmi~tir. Bu tesller Epi Inlo Istatistik programl

(Dean ve ark., 1994) ile yapllml~tl(. Bulgular

Malatya y6resinde meraya ylkan a~11I ve a~lslz

slQlrlar ile meraya ylkmayan a~lslz slQlrlarda IFA

testi ile T.annulata'ya kar$1 elde edilen pozitiflik

du-rumu ve mikroskopik bakl sonuc;;lafi Tabla l'de ve· rilmi~tir.

Tablo I'den anla~llacaQI glbi meraya ylkan a~11I

52 slglfln 24'0 (%46.15), a~lslz 54 slglfln 17'si (%31.48) ve meraya Clkmayan a~lslz 82 slglfln 10'u (%12.19) seropozilif bulunmu~, aynl gruplarda kan

frotilerinin mikroskopik baklslOda Ise SlraSI ile 12 (%23.07), 14 (%25.92) ve 3 (%3.65) slQlnn

PI-roplasm ta91YlciSI oldugu tespil edilmi~lir. Meraya ylkan a~11I grup ite meraya ylkmayan a~lslz grup

araslOda seropozitiflik ve piroplasm la$IYlclllgl

yo-nunden yapllan ka~lla~tlrmada ortaya <:Ikan farkllilk istatistiksel olarak yok anlamll bulunmu~ (P<O.OOI). buna kar~lllk meraya <:Ikan a~11I grup ile a~lslz grup araslOdaki larklO onemsiz oldugu gorGlmO~tGr

(P>0.05). Vine meraya Clkan a~lslz grup ile meraya ylkmayan a~lslz grup araslndaki lar1c:lll1k da IS-tatistiksel olarak anlamh bulunmu~tur (P<O.OS).

Tartl~ma ve Senuy

Tropikal lheileriosisin epidemiyolojisinde latent

enleksiyonlann 6nemli bir yeri vardlf. Subklinik en·

fekle slglrlar piroplasm la~lylclsl oldugundan vektOr keneler iyin enleksiyon kaynaQlO1 olu~turur1ar

(Brown, 1987). Bu tOr enleksiyonlann te~hisinde se-rolojik yontemler yaygln olarak kullanllmaktadlr (PI'

MaialYI yoresinde lropikallbcileriosisin ...

pano ve Chana, 1969; Ohar ve Gautam, 1977;

Fu-Jlnaga ve Minami, 1981; Campbell ve ark .. 1994). Hindislan'da yapllan bir aralllirmada, slglrlann

% 14.9'unda T.annulala'nln piroplasm lormlanna

rastianmlll, aym slglrlann serolojik muayenelerinde

%30-60 arasHlda degillen oranlarda pozitiflik

bu-lundugu bildlnimilllir (Singh, 1991). Ispanya'da

ya-pllan bir ara~llrmada ise %40 oranmda poziliflik lespil edilmilllir (O'Oliveira ve ark., 1995). Bu ca-h~mada meraya Clkan a~lslz slglrlarda gOrillen

se-ropoziliflik oranl (%31.48) Hindislan (%30--60) ve Ispanya'da (%40) elde edden sonuelarla benzerfik

arzederken, piroplasm la~IYlclhgl (%25.92) Hin-dislan'da elde edilen sonUCtan (%14.9) daha

yOk-sek bulunmu~lur. Vine bu ara'itmnada meraya

Clk-mayan slglrlardaki seropozitiflik va piroplasm lalllYlcllIQ'1 oranlan diger arallurma (Singh, 1991;

O'Ollvelra ve ark., 1995) sonuclanndan cok dOllOk

bulunmu~tur. Bu durum, yaz aylannda

ba-nnaklardaki slglrlarda kene enfestasyonunun daha dOlluk oImasl ila aelklanabilir.

Turluya'de tropikal theileriosisin epi·

demlyoloJlsi uzun Yillar periler kan va lenf

fro-tllerinin mikroskopik baklsl ila ara~tlfllmilltir. Son

yillarda ise Ozellikle subklinik anlaksiyonlann be-IIrlenmesinde IFA testi kullanltmilltir (<;akmak 'Ie

Oz, 1993; SaYIn ve ark., 1997; Inci ve ark .. 1999;

Akta~ 'Ie Oumanh, 1 999; Akta~ 'Ie ark., basklda). Bu yOnlemle allilanmaml~ slglriar Ozerinde yapllan

call~malarda, Adana'da (<;akmak va Oz, 1993) %10.7; Ankara 'Ie crvannda (Sayln 'Ie ark., 1997)

%16.7; Kayseri yOresinde (Inci va ark., 1999)

%33.5; ElazlO'da (Akta~ 'Ie Dumanh, 1999) %27.5 va Malatya'da (Aktall ve ark., Basklda) %17.1 ora-nlnda saropozititlik tespit edilmilllir. Garak bu ara~­ firma 'Ie gerekse diger ara~tlrmalardan, bOlgelere

va Yillara gOre pozitiflik oranlnda larkllhk gOrOldOgO Maya Clkml~tlr. Vine bu aralltlrmadan,

se-ropozltifligin slglrlann meraya ClklP Clkmama du-rumuna gOre degilltigi anla~llmakladlf. Kaysari y6-resinde (Incl va ark., 1999) a~11I slglrlarda elde edilen seropozitiflik oranl (%92.7), bu aralltlrmada

a~lh slgu1arda elde edilen seropozitillik oramndan

(%46.15) cok yOksek Clkmilltir. Bu ara~tlrmada

kul-lamlan serumlarln, a~1 uygulamaslOdan 4 ay sonra kan allnan slQlrlardan elde edildiQi gOz OnOna alln-dlQlnda, farkhhgln a~llamadan sonrakl kan alma

suresi ile ilglli oldugu kanlslna vanlml~llf.

Kan Irotilerinin mikroskopik baklslnda Istanbul

III 'Ie cevresinde %20.7 (TOzer, 1982); Orta Ana-dolu'da %17.8 (Sayln ve ark., 1990); Malatya ve bazi GOneydoQu Anadolu illerinde %26 ile %32 (Ozer va ark., 1993); Karadeniz bOlgaslnde %22.8

21

ile %32.8 (MimioQlu, 1955; Dineer 'Ie arX .. 1991);

Ankara yOresinde %11.4 (SaylO va ark., 1997); Ela· ZIQ bOlgasinde %2.3 (Dumanll 'Ie Ozer, 1987); Kay· seri y6resinda (Inci ve ark., 1999) alllhiarda %44.89, alllslziarda %51.04 oranlnda T.annulala'nln erit· rositer lormlan saptanml~hr. Bu ara~lIrmada, periler kan Irotisi baklsl yapllan slglr1ardan meraya Clkan alllhiann %23.07'si, alllslziann %25.92'si ve meraya Clkmayan a~ISIZlann %3.65'i pIroplasm talllYICISI ola·

rak saptanmlll olup, meraya Clkan sIgll1arda elde edilen sonuc1ar Ankara (SaylO ve ark., 1997) ve ElazlQ (Dumanh ve Ozer, 1987) b61gelennde elde edilen sonucfardan yOksek, Kaysari bOlgesinda (lncl ve ark., 1999) aide edilen sonuvtan dO~Ok

bu-lunmu~, diQer aralltlrmalann (Tuzer, 1982; Ozer ve

ark., 1993; Sayln ve ark., 1990; Mimioglu, 1955; Dintrer va ark., 1991; Ozer va ark., 1993) sonuelan ile paralellik arzettigi ortaya elkml~hr. Meraya elk-mayan slglr1arda elde edilan sonUC ise (%3.65) Ela-zig bOlgasinde yapllan ara~tlrma (Dumanll ve Ozer, 1987)

haricj:

diger aralltlnnalann sonuclanndan

dOllOk olmulltur. Bu sonuclar tropikal Ihaileriosisin TOrkiye'nin hemen her bOlgesinde yaygln olduQunu,

aneak yaylhll oranlan y6nOnden farkhhk arzetligini gOstermektedir.

Sonuc ofarak, IFA testi ile seropozitiflik ora-nlOlO, meraya Clkan allill slglnarda %46.15, meraya elkan alllsiz slglrlarda %31.48 'Ie meraya elkmayan alllsiz slQlrlarda %12.19 oldugu, seropozitillik ora-nlmn meraya Clkmayan a~lslz grubs g6re meraya elkan a~lh ve a~lslz gruplarda daha yOksek oIdu~~ va larkhhgln istatistiksel olarak Onem arzettlgl (P<O.OO1, P<O.OS), buna kar~lIlk meraya Clksn allih grup ile meraya Clkan alllsiz grup araslndaki lark

-IIl1gln istatistiksel olarak anlamh olmadlgl (P>O.05) ortaya Clkml~tlr. Kan frotilerinin mikroskopik ba· klslOda da aynl sonuelar elde edilmi~tir.

Kaynaklar

Akl~, M., Dumanll, N.{I999). Elazl~ YOreslnde Tropikal Theileriosise Kalil ~Ilanan SIQlrlarda Saha Cah~laf1. F.O. SaO.Bit.Oerg., 13,2,79-67.

Akl~ M., Sevgili, M., Dumanh, N .• Karaer, Z., Cakmak, A. (Basklda). EIazIC Malalya va Tuneeli IIlelinde Tropikal Theileriosisin SeroprevalansL Turk J Vel. Anim. Sci .. ... Barnell, S.F. (1977). Theileria. In "Parasitic PrOlozoa", Ed., J.P.Kreier. Academic Press. INC., New York. Beulner, E.H. (1971). Defined Immunofluorescenl Sla·

ining: Past Progress, Presenl Slatus, and Future Pros-pects lor Defined Conjugales. Annals 01 The New York Academy 01

Sciences

.

Published by The New York Aca· demy of Sciences.

Brown, C.G.D. (1967). Theileriidae.Eds. In". In vitro Me-tods for Parasite Cultivation", Ed., A.E.R.Taylor and J.A.Baker. Academic Press, london.

AKTA~.<;:AKMAK

«akmak. A. (1990). Ankara YOreslnde Bir SI91(

SU-rOsOnde Hem~razitlerin Insidensinin ar8$tlfllmasl. Fac. Vel. Med. Umv. Ankara 37, 3, 632·645.

«akmak. A., Oz,

I.

(1993). Adana YOfesi SI{Wtannda

Kan Protozoonlannm Serodiagnozu. A.U. Vet. Fait.

Derg.,40. 1, 7().77

Campbell. J .. EI·Hasnaoul, M .. Ahmet. J .. Spooner, R.l. (1994). An Improved Serum Antibody Tast lor Theileria annulata. European Union third Coordination Meeting

00 TropICal ThderioslS. Antalya, Tur1<ey.

Dean, A.G., Dean. JA, Coulombler, D .. Brendel.KA. Smith. D.C .. Burton. AH., DICker, R.C .. Sullivan. K.M .. Fagan. RF., Amer, T.G. (1994). Epi-Inlo. Version 6 : A Word Processing, Database, and Statistics Program lor

Epidemiology on Microcomputers. Center lor Disease Control and Prevention, Atlanta. Georgia.

Ohar. S., Gautam. O.P. (1977). Indirect Fluores cent-Antibody test lor Serodiagnosis In Canle Infected with

The_lena annulata. Indian J. Anlm. Sci" 47, II, 720-723. D_nc;:er. ~., Saym, F., Karaer, Z., «akmak, A.,Fneclhotf, K.T .. MOiler, I., Incl. A., Yukan, B.A., Eren. H. (1991). Karaoonlz B61gesi SI9utannda Bulunan Kan Pa·

raz_tlennln $ero-Insldansi Uzerine Ara!itlrmalar. Ankara

Univ. Vet. Fak. Oerg .. 38. 1-2,206-226.

O·Ohveira. C .. Van Der Weicle. M., Habeta. MA, Jac-qUIet, P., Jongejan. F.(1995). DetectIOn 01 Theileria an -nulata In Blood Samples of Carner Canle by PCR.

J.Glin. MicroblOl., 33. 2665-2669.

Duman", N. (1983).

ElazIQ

ve YOresinde Hyalomma ex· cavatum (Koch. 1844),un Bryo-Ekolojisi Uzerine Ar8$'

lInnatar. Ooga Tu. Vet. Hay. Derg., 7,23-31.

Oumanh, N, Ozer.

e

.

(1987). Elazl9 YOreslOde SI' 9.rtarda G6rUlen Kan Para-Zltleri ve YaYlh!ilan Uzennde Ara!itlflnalar. S. U. Vel. Fak. Oerg .• 3. 1,159·166. Eren, H., Cakmak, A., Yukan, B.A. (BaskldB). Tur-klye'nin Far1<h Co{Irafik B6lgelenncle Theileria an·

nutata'nm Sero-PrevalanSI. Ankara Univ. Vet. Fak. Derg. Erkut, H.M. (1967). Ege aOlgeslnde Slglrtannda Pi· roplasmosis Durumu ve Tedavlde Yeni Ila~lamalar. Bor -nova Vet. Ara!i. Ens!. Oer9 .. 8. 16, 120-130.

FUJlnaga. T., Minami. T. (1981). Indirect Fluorescent

An-tibody and Complement Fixation Test In the Diagnosis

of BoVine Theileriosis and BabesiOSIS In Japan. Vet.Parasltol., 8, 115·126.

Gautam, a.p., Dhar, S. (1983). Bovine Tropical The·

IlenoslS -A ReVieW 1. Prevalance, Transmission and

Symptoms. Trop. Vel. Anim. Sci. Res .. I, I, 1-18. GOksu. K. (1959). Ankara ve Clvarl Sl9u1annda The-ilenoslS Uzerinde SlStematik Ara!itlrmalar. Ankara Univ. Vel Fak., Ankara

Ind. A., Cakmak, A., Karaer, Z .. Atasever, A., Oi~er,

~ .. SaYln, F., I~. A., «am, Y.(I999). Kaysen YOresinde Troplkal Theileriosis!n Epldemlyolojisi. 11. UlusaJ Pa-razitoloji Kongresl. 6·10 Ey1U1, Sivas.

Kachani, M., Spooner, R.L, Rae, P., aeJl-Sakyi, L,

Brown. C.G.D. (1991). Stage Specific Responses in

22

Theilena aMulsts Evaluated USing an ELISA. 46. Eds. O.K. Singh. a.c. Varshney. OnentallOn and Cooroinatlon 01 Research on Tropikai Theileriosis. Anand, India. Kschani, M., Flach, E., Williamson, S., McDonald. F .• Shi· els.

e.

,

Spooner, R. L, Ouhelli, H. (1994). The Use of ELISA in Theilenosis Studies In Morocco. European

Unioo third Coordination Meetmg on TropK:al TheileriOSiS, Antatya, Turkey.

Mlmioglu. M.( 1955). Sam&un, Ordu ve Giresun Vi· Ieayetlennde "Haematuna veslCBlls boVlS"li Slglriarda Pa· raZltolojik Ara!itlrmalar. Ankara Univ. Vet. Fak. Derg. 2. 183-192.

Ozer, E., Er~u!i. S.Z., KOro{llu. E.(1993). Malatya ve

Bazl GuneydoOu Anadolu IlIennde SIC'If. Koyun ve Ke-c;alerde Bulunan Kan Parazitleri ve Yayll'!ilan. Ooga·Tr. J. Vet. Anim. Sci., 17,209·215.

Pipano. E. (1974). Immunological Aspects of Theilena an -nulata Infection. Bull. Oft. Int. Epiz .• 31.1-2,139-159. Pipano, E., Cahana. M. (1969). Fluorescent Antibody Test for the Serodiagnosis 01 Thailena annulata. J. Pa·

rasllol., 55, 765.

Robinson, P.M. (1982). Theilena annulata and Its Trans· mission A R8VI8w. Trop. Anlm. Health. 14,3-12.

SaYln, F .. Ol~er, ~, Karaer, Z., «akmak. A., loci, A., Eren, H., Yukan, BA .. Kirvar, E. (1990). Studies 00 Tro-pical Theileriosis In Tur1<ey. Worl<shop ()(1 Theileria an· nulata, tlrad. Nairobi. Kenya,

SaYIn, F., DI~er, $., Dumanh. N., Karaer, Z .. Cakmak. A .• IncI, A., Yukan, BA, Eren, H., Beyazrt, A.. Spooner. R.l., Brown, C.G.D. (1994). Epidemiology of Tropical Theileriosis in Turkev. European Union Third Co· ordination Meeting on Tropical theileriOsIS. Antalya.

Tur-key.

Sayln, F .. Dinc;:er, ~., Karaer.

z.

.

«akmak. A .• Inci, A., Yu· karl, a.A .. Zeybek, H .. DOndar, a .. Nalbantoglu, S .. Va· tansever, Z., Deniz. A .. Cizmeci. G. (1997). A!illama Son· rasl Tropikal Theileriosisin Epidemryolojisi Uzerinde Cah!imalar. 10. Ulusal Parazitoloji Kongresi, 8-12 EylUi.

Ankara.

Singh, O.K. (1991). TheileriosIs in India, Orientation and Coordination 01 Research on Tropikal TheileriOsIs. Anand, India.

Soulsby, E.J.L (1986). Helminths. Arthropods and Pr o-tozoa 01 Domesticated Animals. Bailliere Tindall. London. Storch, W. (1979). Immunlluoreszenfibel. 1. Auflage. Jena, VEB Gustav, FISher Verlag. pp. 17-43.

Tuzer, E. (1982). Istanbul 111 ve «evreslnde SIQlrtarda GO-rOlan BabeSia, Thellena ve Anaplasma Turlen ve Bun· lardan al~n Enfekslyoniann YaYlh!il Uzennde Ara~·

tlrma.to. VeI.Fak.Derg .. 8, 1,97,110.

Ullenberg, G. (1981). Theilena SpecieS of OmesllC LJ· vestock. In. Advances in the Control of Theileriosis·, Ed., A.O.lrvin, M.D.Cunningham and A.S.Young Martinus N~. hoff, The Hague, London.