YÖK Kurulu Tez Merkezinden Yapılan taramalar sonucu seçmiş olduğum araştırma konusuyla ilgili birebir örtüşen bir araştırma yapılmadığı görülmüştür. Konuyla ilgili olabilecek tezler aşağıda verilmiştir. Araştırmamla ilgili terimleri içeren tezlerin tam listesi ekte sunulmaktadır.
Tablo 3. YÖK Tez Merkezinde Yer Alan Bu Alanda Yapılmış Benzer Araştırmalar
Tez Adı Tez Türü Dili
1
Sezgin Lafçı
Yönetim bilişim sistemlerinin eğitim kurumlarına uygulanması 1999 111 sayfa.
Danışman: Doç.Dr. Uğur Yozgat
Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Yüksek
Lisans Türkçe
2
Yüksel Göktaş
A comparative study between the European Union countries' and Turkey's education systems regarding the integration of information and communication technologies [Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye'nin bilgi ve iletişim teknolojilerinin eğitim sistemlerine bütünleştirilmesi açısından karşılaştırılmalı bir çalışma]
2003 142 sayfa
Danışman: Y.Doç.Dr. Zahide Yıldırım
Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi · Fen Bilimleri Enstitüsü
Yüksek
Lisans İngilizce
3
Ahmet Ağır
Bilgi yönetimi sistemleri ve eğitimde bilgi yönetimi sistemi uygulaması [Knowledge management systems and application of knowledge management systems in education]
2005 406 Sayfa
Danışman: Prof.Dr. Ahmet Orkan
Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi · Sosyal Bilimler Enstitüsü · · İletişim Anabilim Dalı ·
Tez Adı Tez Türü Dili
4
İkram Daştan
Eğitimde bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeyi ve bir uygulama [Level of benefitfrom information technologies in education and an application]
2006 100 Sayfa
Danışman: Prof.Dr. Şule Özkan
Yer Bilgisi: Atatürk Üniversitesi · Sosyal Bilimler Enstitüsü · · İşletme Anabilim Dalı ·
Yüksek
Lisans Türkçe
5
Celale Esra Algan
Özel okullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin eğitimde bilgi teknolojileri kullanımı öz-yeterlilikleri ve derslerinde bilgi
teknolojilerinden yararlanma durumları [The perception of self-efficacy of the use of it in education of the classroom teachers' teaching at private schools & the way of benefit from it in their lessons] 2006 133 Sayfa
Danışman: Y.Doç.Dr. Levent Deniz
Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi · Eğitim Bilimleri Enstitüsü · · Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Anabilim Dalı ·
Yüksek
Lisans Türkçe
6
Murat Öztok
Avrupa Birliği eğitim faaliyetlerinde bilgi ve iletişim teknolojileri açısından türk öğretim programındaki bilgisayar dersinin yeterliliği [Sufficiency of Turkish computer lesson in terms of ict in European Union education activities]
2007 104 Sayfa
Danışman: Y.Doç.Dr. Nesrin Özdener
Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi · Eğitim Bilimleri Enstitüsü · · Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı ·
Yüksek
Lisans Türkçe
7
Aydın Kiper
İlköğretim öğretmenlerinin bilgi teknolojilerini derslerde kullanım durumları ve bilgi teknolojileri ile ilgili almış oldukları hizmet içi eğitimler hakkındaki görüşleri (Sakarya ili örneği) [The usage of information technologies in classrom environment amoung primary school teachers and their perception on in-service training programs on it (Sakarya city sample)]
2008 87 Sayfa
Danışman: Yrd. Doç. Dr. Selçuk Özdemir
Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi · Eğitim Bilimleri Enstitüsü · Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü · Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı ·
Yüksek
Tez Adı Tez Türü Dili
8
Yavuz Akbulut
Öğretmen adaylarının bakış açısıyla eğitim fakültelerinde bilgi ve iletişim teknolojileri göstergelerinin belirlenmesi [Exploration of the indicators of information and communication technologies at education faculties through pre-service teachers' viewpoints]
2008 182 Sayfa
Danışman: Prof. Dr. Hatice Ferhan Odabaşı
Yer Bilgisi: Anadolu Üniversitesi · Eğitim Bilimleri Enstitüsü · Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü · Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı ·
Doktora Türkçe
9
Özlem Ozan
Kırsal eğitim ortamlarının bilgi ve iletişim teknolojileri yoluyla iyileştirilmesi: Eskişehir taşımalı ilköğretim uygulaması örneği [Improvement of rural education by the means of information and communication technology: Example of bussed education in Eskişehir] 2008 155 Sayfa
Danışman: Prof. Dr. Ali Ekrem Özkul
Yer Bilgisi: Anadolu Üniversitesi · Sosyal Bilimler Enstitüsü · Uzaktan Eğitim Bölümü · Uzaktan Eğitim Anabilim Dalı ·
Yüksek
Lisans Türkçe
Daha önce bu alanda yapılmış çalışmalar bu araştırmaya da yol gösterici nitelikte olmakla birlikte bugüne kadar yapılmış bu konuyla birebir örtüşen bir çalışma bulunmamaktadır.
Avrupa Birliği ülkelerindeki eğitim sistemiyle Türkiye’deki eğitim sisteminde bilgi teknolojilerinin kullanımını karşılaştıran bir çalışmada (Göktaş, 2003) ilk ve ortaöğretim kurumları mercek altına alınmıştır. Her ne kadar Avrupa Birliği ülkelerinde devletin eğitim sisteminde BT kullanımı ile ilgili bir politika oluşturduğu ve desteklediği, ülkemizin bu açıdan bir politikasının olmadığı; Avrupa Birliği ülkelerinin yöntem ve ilke olarak daha sistematik bir yol izlediği ve daha fazla bütçeye sahip olduğu. Türkiye’de bu konuda ilk ve ortaöğretim kurumlarında BT kullanımından sorumlu olan EĞİTEK’in amaçlarının açık ve çerçevelenmiş olmadığı gibi bulgulara ulaşılsa da, bu araştırmanın amacının üniversitelerde YBS kullanım düzeylerinin belirlenmesi olduğundan bu alanda bir bilgi boşluğunu dolduracaktır.
Göktaş’ın çalışmasına benzer bir çalışma da ilköğretim ve ortaöğretim okullarında YBS açısından mevcut durumun ortaya konmasına yöneliktir (Ağır, 2005). Araştırma ilk ve ortaöğretim kurumlarını kapsadığından bu çalışmayla örtüşmemektedir. Fakat bulguları bu
araştırmanın bulgularıyla örtüşür niteliktedir. Araştırma sonunda ilk ve ortaöğretim kurumlarında yönetim bilgi sistemlerinin daha çok finans, muhasebe ve öğrenci işlerinde kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Benzer olarak internet kullanımının da tüm ilk ve ortaöğretim kurumlarında var olduğu, bilgi teknolojileri alanında özel okulların resmi okullardan daha iyi olanaklara sahip olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Bu çalışmadan farklı olarak derste ve yönetimde kullanılacak donanımların yeterli olduğu fakat bu teknolojilerin amaçlarının yeterince kavranamadığı, bu nedenle nitelikli insan gücüne ihtiyaç olduğu bulgularına ulaşılmıştır.
Lisansüstü öğrencilerinin eğitimde bilgi teknolojilerinden yararlanma düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmış bir araştırma (Daştan, 2006) ile de; Türkiye’de bilgi teknolojilerinin kullanımının yetersiz olduğu, bir teknoloji politikasına sahip olmadığı ve akademik personelin teknolojiyi kullanmada yetersiz olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Bu çalışma lisansüstü öğrencileriyle ilgili birçok önemli veriyi ortaya koymakla birlikte, bizim araştırmamızla konu ve kapsam olarak örtüşmediğinden, çalışma literatürdeki bir boşluğu doldurur niteliktedir.
Celale Esra Algan (2006)’ın “Özel okullarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin eğitimde Bilgi Teknolojilerini Kullanımları”, Murat Öztok(2007)’un “Bilgi ve iletişim teknolojileri açısından Türk öğretim programındaki bilgisayar dersinin yeterliliği”, Aydın Kiper(2008)’in “Öğretmenlerin eğitimde Bilgi Teknolojilerini kullanma durumları ve hizmetiçi eğitimlerden memnuniyet düzeyleri” konulu araştırmaları ilk ve ortaöğretim kurumlarında eğitimde bilgisayar teknolojilerinden faydalanmayla ilgileri önemli çalışmalardır fakat şüphesiz üniversitelerde spesifik olarak büro yönetimi ve sekreterlik eğitimi veren meslek yüksek okulları üzerinde yönetim bilgi sistemlerinin kullanımıyla ilgili bir alan araştırması yapılması faydalı olacaktır.
Kırsal yaşamda çocukların eğitimlerinin zorlaştığı teziyle yapılan bir çalışma da Özlem Ozan(2008)’ın “Kırsal eğitim ortamlarının bilgi ve iletişim teknolojileri yoluyla iyileştirilmesi: Eskişehir Taşımalı İlköğretim uygulaması örneği” konulu araştırmasıdır. Kırsal yaşamda çocukların da işgören rolünü üstlenmeleri ve özellikle kış aylarında yol ve hava durumunun ulaşımı aksatması nedeniyle öğrencilerin fiziksel eğitim ortamından uzak kaldığı durumlarda; akıllı tahta, e posta, görüntülü sohbet ile internet üzerinden web tabanlı bir e öğrenme / harmanlanmış öğrenme uygulamasının eğitim üzerinde etkilerini inceleyen
bu çalışma literatüre çok değerli bulgularıyla katkı sağlamakla birlikte, konu ve kapsam olarak bizim araştırmamızla örtüşmemektedir.
Bu araştırmaya benzer bir araştırma Yavuz Akbulut(2008)’un çalıştığı “Öğretmen adaylarının bakış açısıyla eğitim fakültelerinde bilgi ve iletişim teknolojileri göstergelerinin belirlenmesi” konulu yüksek lisans tezi kapsamında ele alınmıştır. Araştırmanın bulguları bu çalışmayı de destekler niteliktedir. Araştırmanın bulguları ışığında okulların teknik altyapı olarak oldukça yetersiz oldukları, haberleşme ve ders amaçlı çevrimiçi ortamlardan yararlanma ile üniversiteler ile işbirliği içerisinde etkinlikler gerçekleştirme gibi konularda görüşlerin oldukça olumsuz olduğu görülmüştür.
Diğer tüm çalışmaların bu araştırmayla benzer ve farklı yönleri bulunmaktadır. Açıktır ki kapsam ve konu olarak en çok bizim çalışmamızı anımsatan araştırma Sezgin Lafçı(1999)’nın “Yönetim Bilişim Sistemlerinin Eğitim Kurumlarına Uygulanması” konulu çalışmasıdır. Nitekim araştırmada kullanılan anket formu benzerdir. Lafçı(1999)’nın araştırmasının üzerinden 11 yıl geçmiş olması ve bizim çalışma alanımızın daha sınırlandırılmış olması “Eğitim sektöründe yönetim bilgi sistemlerinin kullanımı: Büro yönetimi ve sekreterlik eğitimi veren meslek yüksek okulları üzerinde bir alan araştırması” konulu bir çalışma yapılmasını gerekli kılmaktadır. Araştırmamız hem geçmiş yıllarda yapılmış diğer araştırmaların bir devamı ve tamamlayıcısı niteliğinde, hem de daha önce büro yönetimi eğitimi verilen üniversitelerde böyle bir araştırma yapılmadığından kendine özgü bir niteliktedir.