Bu araştırmada yöntem bakımından tarama modeli ve betimsel model kullanılmıştır. Yapılan alan çalışmasında anket yönteminden yararlanılmıştır. 2008 yılı ÖSYM kayıtlarına göre Türkiye’de Büro Yönetimi ve Sekreterlik eğitimi veren 74 üniversitede 123 meslek yüksek okulu bulunmaktadır. Araştırmanın evrenini bu 123 meslek yüksek okulu yöneticisi oluşturmaktadır. Daha önceden Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde yüksek lisans tezi kapsamında hazırlanarak uygulanmış (Lafçı, 1999) anket formu bu araştırmanın ihtiyaçlarına göre yeniden düzenlenerek tüm Büro Yönetimi ve Sekreterlik Eğitimi veren meslek yüksek okullarına gönderilmiş, 91 meslek yüksek okulu yöneticisinden geçerli anket geri dönmüştür. Anket formlarından elde edilen bilgiler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Verilerin analizi sonucunda elde edilen bulgular çalışmanın içinde yer almaktadır.
3.1 Araştırmanın Modeli
Araştırma modeli, araştırma amacına uygun bir şekilde ve ekonomik olarak verilerin toplanarak çözümlenebilmesi için gerekli koşulların düzenlenmesini kapsamaktadır. Araştırmalarda amacına göre yaygın olarak tarama ve deneme olmak üzere iki temel yaklaşımdan birisi kullanılır.
Geçmişte başlayan ve halen var olan bir durumu var olduğu şekliyle değerlendirmeyi amaçlayan yaklaşım, tarama yaklaşımıdır. Tarama yaklaşımında, araştırma konusu kendi koşulları içinde mevcut şekliyle tanımlanmaya çalışılır ve herhangi bir şekilde koşulları değiştirme, etkileme çabası gösterilmez. Tarama modelleri de kendi içinde genel tarama ve örnek olay tarama yöntemi olarak iki gruba ayrılır. Genel tarama modeli; bir evrende, evren hakkında araştırılan konu üzerinde bir durum tespit etmek, bir görüş elde etmek için evreni temsil eden bir örneklem üzerinde yapılan tarama düzenlemelerini kapsamaktadır (Karasar, 2005: 76).
Betimsel araştırmaların verileri, örneklemde yer alan bireylerin kendilerinden bilgi alınarak toplanır. Katılımcılardan, anketler aracılığıyla yazılı olarak bilgi alınabileceği gibi, görüşmeler yoluyla sözlü olarak da bilgi toplanabilir. Betimsel araştırma verileri, betimsel istatistikler kullanılarak analiz edilir (Kırcaali-İftar, 1999: 6-7).
Bu araştırma evren olarak tespit edilen tüm Türkiye çapında yapıldığından genel tarama modeline uymaktadır. Ayrıca verilerin Türkiye çapındaki Büro Yönetimi Eğitimi veren tüm meslek yüksek okullarının yöneticilerine anket uygulanmasıyla toplanıp araştırma hipotezleri ile karşılaştırılacağından betimsel modeldir.
3.2 Evren ve Örneklem
Evren, araştırma bulgularının genelleneceği bireylerin tümünü ifade etmektedir. Belirlenen evrende ulaşılamayacak kadar çok sayıda bireyin bulunması durumunda, evrenden bir örneklem alınarak araştırma bu örneklem üzerinde yapılır.
2008 yılı ÖSYM kayıtlarına göre Türkiye’de Büro Yönetimi ve Sekreterlik eğitimi veren 74 üniversitede 123 meslek yüksek okulu bulunmaktadır. Örneklem seçilmemiş olup, tüm Türkiye’de Büro Yönetimi ve Sekreterlik eğitimi veren Meslek Yüksek Okullarına anket gönderilmiştir. Tablo 4’de Büro Yönetimi Eğitimi veren meslek yüksek okullarının listesi sunulmuştur.
Tablo 4. Büro Yönetimi Eğitimi Veren Meslek Yüksek Okulları *
ÜNİVERSİTE MESLEK YÜKSEK OKULU
1 CEYHAN MYO
1 ÇUKUROVA Ü.
2 KOZAN MYO
2 ADIYAMAN Ü. 3 BESNİ MYO
4 AFYON MYO 5 BOLVADİN MYO 3 AFYON KOCATEPE Ü. 6 SANDIKLI MYO 7 AKSARAY MYO 4 AKSARAY Ü. 8 ORTAKÖY MYO 9 AMASYA MYO 5 AMASYA Ü. 10 MERZİFON MYO 11 BEYPAZARI MYO 12 SOSYAL BİLİMLER MYO 6 ANKARA Ü.
13 KAZAN MYO
7 BİLKENT Ü. 14 BİLGİSAYAR TEK. VE BÜRO YÖNETİMİ MYO
8 FATİH Ü. (İSTANBUL) 15 ANKARA MYO
9 HACETTEPE Ü. 16 SOSYAL BİLİMLER MYO
10 AKDENİZ Ü. ANTALYA 17 SOSYAL BİLİMLER MYO
ÜNİVERSİTE MESLEK YÜKSEK OKULU
12 ADNAN MENDERES Ü. AYDIN 19 AYDIN MYO 20 BALIKESİR MYO 13 BALIKESİR Ü.
21 HAVRAN MYO
14 BATMAN Ü. 22 BATMAN MYO
15 BAYBURT Ü. 23 BAYBURT MYO
24 GÖLPAZARI MYO 16 BİLECİK Ü. 25 SÖĞÜT MYO 26 ADİLCEVAZ MYO 17 BİTLİS EREN Ü. 27 AHLAT MYO 28 BURDUR MYO 29 AĞLASUN MYO
30 BUCAK HİKMET TOLUNAY MYO 18 MEHMET AKİF ERSOY Ü.
31 GÖLHİSAR MYO
32 SOSYAL BİLİMLER MYO 19 ULUDAĞ Ü.
33 ORHANELİ MYO 20 ÇANAKKALE ONSEKİZ MART Ü. 34 ÇANAKKALE MYO
35 ÇORUM MYO 21 HİTİT Ü. 36 OSMANCIK MYO 37 DENİZLİ MYO 38 BULDAN MYO 22 PAMUKKALE Ü. 39 HONAZ MYO
23 DİCLE Ü. 40 ÇERMİK MYO
41 EDİRNE SOSYAL BİLİMLER MYO 24 TRAKYA Ü.
42 UZUNKÖPRÜ MYO
25 FIRAT Ü. (ELAZIĞ) 43 SOSYAL BİLİMLER MYO
44 ERZİNCAN MYO 45 REFAHİYE MYO 26 ERZİNCAN Ü.
46 TERCAN MYO
47 İSPİR HAMZA POLAT MYO 27 ATATÜRK Ü. (ERZURUM) 48 NARMAN MYO 49 AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ 28 ANADOLU Ü. 50 ESKİŞEHİR MYO 51 GAZİANTEP MYO 29 GAZİANTEP Ü. 52 NİZİP MYO 53 GİRESUN MYO 54 ALUCRA MYO 30 GİRESUN Ü. 55 ŞEBİNKARAHİSAR MYO 56 ANTAKYA MYO 57 İSKENDERUN MYO 31 MUSTAFA KEMAL Ü. (HATAY)
ÜNİVERSİTE MESLEK YÜKSEK OKULU
59 UZAKTAN EĞİTİM MYO 60 ATABEY MYO 61 EĞİRDİR MYO 62 GÖNEN MYO 63 ŞARKİKARAAĞAÇ MYO 32 SÜLEYMAN DEMİREL Ü. 64 YALVAÇ MYO
33 BAHÇEŞEHİR Ü. İSTANBUL 65 BAŞÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ MYO
34 BEYKENT Ü. İSTANBUL 66 BEYKENT ÜNİVERSİTESİ MYO
36 FATİH Ü. (İSTANBUL) 67 FATİH ÜNİVERSİTESİ MYO
37 İSTANBUL AREL Ü. 68 AREL ÜNİVERSİTESİ MYO
38 İSTANBUL AYDIN Ü. 69 ANADOLU BİL MYO
39 KAVRAM EĞİTİM VAKFI İSTANBUL 70 İSTANBUL KAVRAM MYO
40 MALTEPE Ü. 71 MALTEPE ÜNİVERSİTESİ MYO
41 MARMARA Ü. İSTANBUL 72 SOSYAL BİLİMLER MYO
42 OKAN Ü. İSTANBUL 73 OKAN ÜNİVERSİTESİ MYO
43 DOKUZ EYLÜL Ü. İZMİR 74 İZMİR MYO
44 YAŞAR Ü. İZMİR 75 YAŞAR ÜNİVERSİTESİ MYO
76 KAHRAMANMARAŞ MYO 77 AFŞİN MYO
46 KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM Ü.
78 ELBİSTAN MYO
47 KARAMANOĞLU MEHMETBEY Ü. 79 KAZIM KARABEKİR MYO 80 SOSYAL BİLİMLER MYO 48 KAFKAS Ü. KARS
81 KAĞIZMAN MYO
49 ERCİYES Ü. KAYSERİ 82 SOSYAL BİLİMLER MYO
50 KIRIKKALE Ü. 83 KIRIKKALE MYO
51 KIRKLARELİ Ü. 84 LÜLEBURGAZ KEPİRTEPE MYO
52 AHİ EVRAN Ü. KIRŞEHİR 85 ÇİÇEKDAĞI MYO
86 KOCAELİ MYO
87 GAZANFER BİLGE MYO 53 KOCAELİ Ü.
88 GEBZE MYO
54 SELÇUK Ü. 89 SOSYAL BİLİMLER MYO
90 KÜTAHYA MYO 91 ŞAPHANE MYO 55 DUMLUPINAR Ü.
92 TAVŞANLI MYO 93 AHMETLİ MYO 56 CELÂL BAYAR Ü. (MANİSA)
94 GÖRDES MYO
95 SOSYAL BİLİMLER MYO 57 MERSİN Ü.
97 TARSUS MYO
58 MUĞLA Ü. 98 MUĞLA MYO
ÜNİVERSİTE MESLEK YÜKSEK OKULU
60 NEVŞEHİR Ü. 100 NEVŞEHİR MYO
61 NİĞDE Ü. 101 NİĞDE MYO
62 RİZE Ü. 102 FINDIKLI MYO
103 SAKARYA MYO 63 SAKARYA Ü.
104 GEYVE MYO 105 HAVZA MYO 64 SAMSUN ONDOKUZ MAYIS Ü.
106 HAVZA MYO
107 ŞARKIŞLA AŞIK VEYSEL MYO 65 CUMHURİYET Ü. (SİVAS)
108 YILDIZELİ MYO 109 ŞANLIURFA MYO 66 HARRAN Ü. (ŞANLIURFA)
110 HİLVAN MYO
111 SOSYAL BİLİMLER MYO 112 ÇERKEZKÖY MYO 113 HAYRABOLU MYO 67 NAMIK KEMAL Ü.
114 MARMARA EREĞLİSİ MYO 68 GAZİOSMANPAŞA Ü. (TOKAT) 115 TOKAT MYO
116 TRABZON MYO 69 KARADENİZ TEKNİK Ü. (TRABZON)
117 BEŞİKDÜZÜ MYO
70 UŞAK Ü. 118 EŞME MYO
71 YÜZÜNCÜ YIL Ü. (VAN) 119 VAN MYO
72 YALOVA Ü. 120 YALOVA MYO
121 ÇAYCUMA MYO 73 ZONGULDAK KARAELMAS Ü.
122 DEVREK MYO
74 DOĞU AKDENİZ Ü. 123 DOĞU AKDENİZ Ü. (KKTC)
*2008 Yılı ÖSYM Yerleştirme Rehberi Baz Alınmıştır.
Araştırmanın evrenini 123 meslek yüksek okulunun müdür, müdür yardımcıları ile bölüm başkanları oluşturmaktadır. Örneklem seçilmemiş olup, okullardaki yöneticilerin tamamına anket ve çeşitli hatırlatma yazıları gönderilmiştir. Buna rağmen ancak 91 adet geçerli anket geri dönmüştür. Tablo 5’te okul türüne göre anket cevaplanma oranları görülmektedir.
Tablo 5. Okul Türüne Göre Anket Cevaplanma Oranları
Toplam Gönderilen
Anket Sayısı Cevaplanan Anket Sayısı Anket Cevaplanma Oranı Okul
Türü f f %
Devlet 112 80 71,4
Vakıf 11 11 100,0
3.3 Verilerin Toplanması
Verilerin elde edilmesinde anket yöntemi kullanılmıştır. Anket sorularının oluşturulmasında benzer araştırmalar ve uzman görüşlerinden yararlanılmıştır. Daha önceden Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde yüksek lisans tezi kapsamında hazırlanarak uygulanmış (Lafçı, 1999) anket formu bu araştırmanın ihtiyaçlarına göre yeniden düzenlenerek tüm Büro Yönetimi ve Sekreterlik Eğitimi veren meslek yüksek okullarına gönderilmiş, 91 meslek yüksek okulu yöneticisinden geçerli anket geri dönmüştür. Anket formunda öncelikle katılımcı ve okullara ait bilgileri içeren sorular, sonrasında okullardaki bilgisayar kapasitesi ve kullanımına ilişkin sorular ve son olarak okullarda yönetim bilgi sisteminin kullanımına ilişkin sorular yer almıştır. Yönetim bilgi sistemine ait sorularda 5’li Likert yöntemi kullanılmıştır.
3.4 Verilerin Analizi
Yapılan araştırma sonucu 91 Meslek Yüksek Okulu yöneticisinden elde edilen veriler SPSS (Statistical Packages for Social Sciences) paket programının veritabanına tablo şeklinde girilerek programa aktarılmıştır. Programa aktarılan veriler elde edilmek istenen sonuçlara uygun olarak kodlanarak analiz yapmaya hazır hale getirilmiştir. Kodlamanın ardından program yardımıyla frekans ve ki kare, anova, f ve t testi yapılarak elde edilen bulgular çeşitli yönleriyle aşağıda sunulmuştur.