• Sonuç bulunamadı

1.2. ÇALIAN PERFORMANSINI BELRLEYEN FAKTÖRLER

1.2.2. Örgütsel Faktörler

1.2.2.2. Yönetim Politikas

Amirlerin astlarna kar olan tutumlar, çalanlarn örgütsel hedeflere güdülenmelerinde ve enerjilerini örgütün hedeflerine paralel olarak kullanmalarnda büyük bir etmendir46. Dier bir deile, örgütlerin yönetili biçimi ve çalan politikas, çalan dorudan etkilemektedir.

Amir ve çalan arasnda oluacak pozitif bir iliki; çalanlarn her hareketleriyle en iyiye ulamay hedef almalarn, ellerinden gelenin en iyisini yapmalarn, çalmalarn elenceli görmelerini, yaratc yönlerini sergilemelerini, uzmanlklarn gelitirmelerini, ilerini ilk seferinde doru yapmalarn, i arkadalaryla ibirlii içerisine girmelerini ve kendilerini snrlamamalarn salayacaktr47.

Yönetim, hedeflerin etkili ve verimli bir ekilde gerçekletirilmesi amacyla bir insan grubunda i birlii ve koordinasyon salamaya yönelik faaliyetlerin tümüdür48. Yönetim biçimi, örgütte yer alan herkesin uymakla sorumlu olduu kurallar ile somutlamaktadr.

Yönetim politikas, çalanlarn performansn iyiletirerek örgütsel performans yükseltmeyi ve bu yolla çalann örgütten salayaca yararlar arttrmay hedeflemektedir49. Bir örgütün yönetim biçimi, benzer özellikleri tayan ve benzer yönetim biçimini uygulayan amirlerin çounlukta olmasyla belirginleir. Yönetim politikas; amirin özellikleri, amirin görev yapsn kurma davran, amirin görevine kar olan tutumu, amirin astlar ile ilikisi, çalann varsaylan özellikleri ve çalma ortam ile ekillenmektedir50.

46 BAARAN, a. g. e., s. 161.

47 MEK, M. erif ve Dierleri; Kariyer Yönetimi ve nsan Kaynaklar Yönetimi Uygulamalar, 2. Bask, Gazi Kitabevi, Ankara, 2007, s. 400.

48 GENÇ, Nurullah; Yönetim ve Organizasyon, 2. Bask, Seçkin Yaynclk, stanbul, 2005., s. 18. 49 GENÇ, a. g. e., s. 19.

16 Dier yandan, toplumda yaanan hzl ve köklü deime sosyal ve kültürel yaplarda farkllklar ortaya çkarmakta dolaysyla yaanan teknolojik gelimeler örgütleri dorudan etkilemektedir. Özellikle, bilgi ve iletiim teknolojilerinde yaanan gelimeler, yeni örgüt modellerinin ortaya çkmasna neden olmakta bunun yan sra, mevcut örgütlerin yönetim politikalarnda deiimi zorunlu klmaktadr51. Deiimin etkin yönetimi, mevcut durumun anlalmas, arzulanan gelecek durumun dülenmesi ve örgütün mevcut durumundan geçi dönemi ile birlikte örgütün gelecekte arzulanan durumuna doru hareket etmesini içerir52. Bu süreçte yönetim politikasnn örgüt yaps ve çalan davranlar ile uyumunun salanmas, çalan performansnn belirleyicisi konumundadr.

1.2.2.3.  Tasarm

Yetenek, günümüzde olduu gibi bilgi temelli örgütler için en önemli kavramdr. Bunun nedeni; uzun dönemde sadece yetenek, örgüt için deer oluturacak koullara ulamay salayabilecektir53. Bireyler yetenekleri bakmndan farkllk gösterirler54. Her çalann sahip olduu bu farkl yetenekleri gün yüzüne çkarmak hem örgütsel açdan istenilen hedeflere ulamay kolaylatrmas, hem de yüksek moral ve motivasyona sahip, artan performans gösteren çalanlara sahip olunmas açsndan önemlidir. O halde çalanlarn yeteneklerini ön plana çkarmalarn salayacak tarzda çalan-i uyumunun salanmas, verimli bir örgüt yapsnn da temelidir.

Örgütsel hedeflere ulaabilmek için, örgüt içi ve örgüt d deien koullar karsnda bazen ilerin yeniden ele alnarak tasarlanmas gerekebilmektedir.  tasarm, örgütün ve teknolojinin gerektirdii koullara göre iin yeniden düzenlenmesi gibi amaçlarla yaplrken, ayrca ii yapan çalann iten tatmin olmasn salamak, ii en az zaman, çaba ve maliyet gerektirecek ekilde

51 GENÇ, a. g. e., s. 46-47.

52 KEÇECOLU, Tamer; Bir Deiimin Anotomisi, Alfa Yaynlar: 916, stanbul, 2001, s. 14. 53 SCHWEYER, Allan; Talent Management Systems, John Wiley & Sons, Inc., Canada 2004, s. 18. 54 ÖZKALP, a. g. e., s. 49.

17 basitletirilerek yeniden düzenlenmek ve bu balamda çalan performansnn arttrlmasn salamak amacyla da yürütülmektedir55.

 tasarm, belirli bir i ya da birbirine baml ilerden oluan sistemlerin, hem çalanlarn i deneyimlerini, hem de performanslarn artrmak amacyla deitirilmesini içeren faaliyetlerdir56. Her ne kadar i tasarm, anahtar i unsurlarnn tasarlanmas veya yeniden yaplandrlmas üzerinde odaklanm olsa da, deien dinamik ve küresel koullar gerei örgütler açsndan; ya, cinsiyet, yaam tarz, farkl yeteneklerin bir araya getirilmesinde ve bu farkllklar arasnda motivasyon salayarak performans düzeyini etkileyebilecek kilit unsur konumundadr57.

Çalan ve i arasndaki uyumun yükseltilmesi, çalann i doyumunun ve performans düzeyinin yükseltilmesini salayacaktr. Çalanlar motive etmek ve iten tatmin olmalarn salamak amacyla i tasarm gerçekletirilmektedir. Baka bir deile i tasarm, i ve çalan uygun bir biçimde birletirmeyi hedefleyen yönetsel bir uygulamadr58.

Çalan ve i uyumunun en belirgin görüntüsü kiinin bilgi, yetenek ve benzeri özellikleri açsndan yapt ie uymas ve iinden tatmin olmasdr.  tasarm sonucunda çalan ve i uyumunun salanmas, igücü devir orannn dümesi ve devamszln azalmasn da salayacaktr. Baka bir deile böyle bir uyumun olmas halinde çalan iini yaparken çeitli yönlerden kendisini gelitirecek, i yapma gücü ve arzusu artacak ve dolaysyla çalann performans düzeyinde art gerçekleecektir59.

Çalan yetenekleri ve kiilikleri gibi performanslar da bireyseldir. Kiilik, doutan gelen özelliklerin yan sra çevresel faktörlerden etkilenerek gelimektedir

55 KOZAK, a. g. e., s. 34. 56 KOZAK, a. g. e., s. 171. 57 BNGÖL, a. g. e., s. 92-94.

58 CAN, Halil, AKGÜN, Ahmet ve KAVUNCUBAI, ahin; Kamu ve Özel Kesimde nsan Kaynaklar Yönetimi, Siyasal Kitabevi, Ankara 2001, s. 81.

59 ERDOAN, lhan; letmelerde Kii Deerlemede Psikoteknik, 4. Bask, . Ü. letme Fakültesi Yaynlar, Yayn No: 243, stanbul, 1990, s. 29.30.

18 ve bu geliim çalan ie balamadan önce balamaktadr. Yetenekleri ve kiilikleri ile uyumlu ilerde görev alan çalanlar performanslarnn art yönünde davran sergileyeceklerdir60.

Dier yandan çalanlarn kiilik özellikleri performans düzeyleri üzerinde önemli bir rol oynarken, çalann sergiledii performans üzerinde sahip olduu yeteneklere ve kiilik özelliklerine uygun bir ii üstlenmesi onun ortaya koyaca performans bakmndan ayrca önem arz etmektedir.

Çalann ie uyumu, iin gerektirdii zihinsel ve bedensel yeteneklere sahip olmas ve ie ilikin baz kiilik özelliklerini tamasyla mümkün olacaktr. Çalann i tatmini salamas; istek ve beklentilerinin, deer yarglarnn ve psikososyal yapsnn iyeri artlarna uyum salamasna baldr. Bir iin gerektirdii bilgilere, zihinsel ve bedensel yeteneklere sahip olan kiiye göre iin yaplmas zor olmayacaktr. Özelliklere tam olarak sahip olmayanlara göre ise sözü edilen i, güç ve stres yaratan bir faktör özellii tayacaktr61.

Benzer Belgeler