Avrupa Birliği üyelik sürecinde mevzuatımızı, AB mevzuatına uyumlu hale getirmek üzere anayasada ve mevcut yasalarda çeşitli düzenlemeler ve eklemeler yapılarak; uyum yasa paketleri hazırlanmıştır. Bugüne kadar 8 adet uyum yasa paketi çıkarılmıştır. Bu uyum yasa paketleri içinde 3. ve 7. uyum yasa paketlerinde eğitim ile ilgili bazı yasalarda AB müktesebatına uyum sağlanması amacıyla değişiklikler yapılmıştır. Bu uyum paketleri ile yapılan değişiklikler aşağıdaki gibidir:
104
1. 4771 sayılı, 3.8.2002 tarihli Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun:
Bu Kanunun 11 nci maddesinin (a) fıkrasında, 14.10.1983 tarihli ve 2923 sayılı Yabancı Dil Eğitimi ve Öğretimi Kanununun adı "Yabancı Dil Eğitimi ve Öğretimi ile Türk Vatandaşlarının Farklı Dil ve Lehçelerinin Öğrenilmesi Hakkında Kanun" şeklinde değiştirilmiştir (RG/24841, 2002).
Yapılan değişiklikle, uygulamadaki aksaklıkların giderilmesi amacıyla, Türk vatandaşlarının günlük hayatta kullandıkları farklı dil ve lehçeleri öğrenmeleri
imkânının kolaylaştırılmasını sağlayacak düzenlemeler getirilmekte, Türk
vatandaşlarının günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerin öğrenilmesi için 8/6/1965 tarihli ve 625 sayılı Özel Öğretim Kurumlan Kanunu hükümlerine tabi olmak üzere özel kurslar açılabileceği hükmü getirilmesine ve bu kursların açılış, işleyiş ve denetim esaslarını düzenleyen Yönetmeliğin de yürürlüğe girmesine rağmen, uygulamada sorunlarla karşılaşılması ve çıkarılan bu Yönetmelik çerçevesinde kurslarla öğretim imkânının bulunmaması nedeniyle, uygulamada kolaylığın sağlanması için, açılmış ve açılacak olan kurslarla açılmış olan diğer dil kurslarında Türk vatandaşlarının günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerin öğrenilmesi maksadıyla dersler oluşturulabileceği hükme bağlanmakta; bu kurslar ve derslerde, Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel niteliklerine, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne aykırı öğretim yapılamayacağı da özellikle belirtilmektedir (RG/24841, 2002).
Maddenin (b) fıkrasında; Yabancı Dil Eğitimi ve Öğretimi Kanununun 1 inci maddesi "Bu Kanunun amacı, eğitim ve öğretim kurumlarında okutulacak yabancı diller, yabancı dille eğitim ve öğretim yapan okullar ile Türk vatandaşlarının günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerin öğreniminin tabi olacağı esasları düzenlemektir" şeklinde değiştirilmiştir
Ayrıca, maddenin (c) bendinde Yabancı Dil Eğitimi ve Öğretimi Kanunu'nun 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine hükümler eklenmiştir. Yapılan değişiklikle;
105
Türkiye'de eğitimi ve öğretimi yapılacak yabancı dillerin Bakanlar Kurulu tarafından tespit edilmesi ve böylece yürütmenin işlevselliğinin sağlanması amaçlanmaktadır.
2. 5170 Sayılı 7.5.2004 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun'un 8'nci maddesi ile "Yükseköğretim
Üst Kuruluşları" başlıklı 131. maddede öngörülen değişiklikle, Genelkurmay Başkanlığı'nın YÖK'e temsilci vermesine son verilmiştir (RG/25469, 2004).
3. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 20 Eylül 2002'de Resmi Gazete'de yayınlan "Türk Vatandaşlarının Günlük Yaşamlarında Geleneksel Olarak Kullandıkları Farklı Dil ve Lehçelerin Öğrenilmesi Hakkında Yönetmelik"
yayımlanmıştır (RG/24882, 2002).
Yönetmelik, Türk vatandaşlarının günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerin öğrenilmesi amacıyla, Özel Öğretim Kurumlan Kanunu'na göre açılabilecek özel kurslara ilişkin iş ve işlemleri kapsamaktadır.
Yönetmeliğe göre, kurslar, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nin "kurum açma" ve "öğretime başlama" izinlerinin verilmesine ilişkin koşulların yerine getirilmesi durumunda açılabilecektir.
SONUÇ
Yaşadığı karanlık yüzyılın ardından uluslararası alanda etkin aktör olmayı hedefleyen Avrupa Birliği; siyasi, ekonomik gelişmelerin ardından refahın ve gelişmişliğin en önemli göstergesi olan “Eğitim” kavramına yoğunlaşmıştır.
Eğitim ve öğretimin bütünleşmedeki rolü, Birliği eğitim alanında somut adımlar atmaya teşvik etmiştir. Bu anlamda en büyük amacı, var olan Birliği ve temellerini Avrupa vatandaşlığı temelinde bireylerin bilincine yerleştirmektir.
Birbirinden farklı siyasi, kültürel, tarihi, politik kimliklere sahip olmalarının doğal sonucu olarak eğitim yapıları da farklılık arz etmektedir. Bu farklılığı kazanca
106
dönüştüren Birlik, her ülkenin eğitim alanındaki bilgi ve deneyimlerini kullanarak yeni bakış açıları kazanmıştır. Bu avantajı “Çeşitliliğe Saygı” ilkesiyle koruma gayretinde olmuşlardır.
Birliğe üye olan ülkeler geleceğin birbirlerini tanımadan geçtiği gerçeğinden hareketle; diğer ülkelerin eğitim sistemleri hakkında bilgi sahibi olmaya önem vermişlerdir. Bunun Birliğe belli başlı iki yararı olmuştur. Birincisi bilgi, deneyim ve yeniliklerin değişimi karar mekanizmalarının doğru kararlar almasında yardımcı olmuştur. İkincisi, eğitim alanındaki işbirliğinin Avrupa boyutunun sağlıklı biçimde gerçekleşmesine katkıda bulunmuştur.
Birliğin eğitim politikası, kurucu antlaşmalarda direkt olarak olmasa da çeşitli maddelerde ele alınmıştır. Paris Antlaşmasından başlayarak Roma Antlaşması’na dek süren ve Avrupa Birliği’ni kuran Maastricht Antlaşmasına dek süren dönemde ortaya çıkan çalışmalarda, değişken hız ve yoğunluklarda eğitimle ilgili alanlarda çeşitli ilerlemeler kaydedilmiştir.
Eğitimin toplumları bilinçlendirme ve şekillendirmedeki öneminin farkında olan Birlik, üye ülkelerin eğitim sistemlerindeki farklılıkları bir potada eriterek bir işbirliği ortamı sağlamak ve çeşitliliğin oluşturabileceği olumsuzlukları azaltabilmek için eğitim ve öğretim alanında işbirliğine yönelik çeşitli programlar dizayn etmiştir.
Avrupa bütünleşmesi kavramı, devletler düzeyinden günlük yaşantıya indirgeyen eylemler, finansal açıdan desteklenen Avrupa Birliği programları altında toplanmıştır.
Avrupa Birliği Programları, üye ülkeler arasındaki işbirliğini genişleterek, karşılıklı bilgi alışverişinde bir ağ oluşturmaktadır. Bu ağın bilinçli bir şekilde kullanımı ile üye ülkeler, aday ülkeler ve adaylığı söz konusu olmayan üçüncü ülkelerin, Birlik çatısı altında birlikte çalışmalarına ve birçok konuda ortak politika izlemelerine öncülük etmiştir.
Avrupa Birliği politikaları içinde eğitim politikalarının özel bir yeri vardır. İlgili politika ve programlar; bireylerin ve düşüncelerin değişimi yoluyla kıta çapında bir
107
işbirliğine, eğitim ve öğretim malzemelerinin kalitesini yükseltmeye, eksikleri gidererek gerekliliklerin karşılanmasına katkıda bulunurlar.
Eğitim politikaları ile Avrupa’nın inşasında görev alacak bireylerin Avrupa bilincine sahip, Avrupa Vatandaşlığını özümsemiş bireyler olacağı şüphe götürmez bir gerçektir.
Birliğin eğitim alanındaki dünyayı kucaklama çabası, 1980’li yıllarda Comett, Lingua, Petra, Force, Erasmus vb. programlarla başlamıştır. 1995 yılı yeni programlar için başlangıç yılı olmuştur. Bunlar; Sokrates, Leonardo da Vinci ve Gençlik Programlarıdır.
Birlik 2007 yılındaki değişimle beraber “Yaşam Boyu Öğrenim” stratejisiyle okul öncesinden yaşlı eğitimine kadar programları daha sağlam temellere oturtmuştur. Avrupa Birliği’nin yaşadığı temel sorunlar eğitim politikalarında da kendini göstermesine rağmen dış politika, ortak güvenlik politikaları göz önüne alındığında gelinen nokta başarılı olarak değerlendirilebilir. 60 yıllık süreçte oluşturulan programlar ve ayrılan büyük çaplı bütçelerin büyük ölçüde amacına ulaştığı söylenebilir.
Eğitim Politikalarının, tüm yaş gruplarını kapsayıcı programları ve başta üye ülkeleri, aday ülkeleri hatta delegasyonlar/ikili antlaşmalar vasıtasıyla neredeyse tüm dünyayı sürece dâhil eden yapısı başarının en kilit noktalarıdır.
Topluluğun kuruluş yıllarında içinde bulunulan sosyo–ekonomik yapıya uygun olarak başlatılan mesleki eğitim politikaları, ilerleyen yıllarda diğer programlarla desteklenmiştir.
Eğitim Politikaları ve Programlarıyla Birlik; ülkeler arasındaki sistem farklılıklarını makul seviyelere çekmiş, kültürel farklılıkları azaltmış, Birlik dillerinin kullanımını ve öğretilmesini yaygınlaştırmış, sağladığı imkânlarla Birleşik Devletler, Kanada, Japonya gibi ülkelerle olan farklılıklarının üstesinden gelmiştir.
108
Bununla beraber oturmuş yapıları ile Comenius, Lingua ve Gençlik Programları öngörülen hedefleri büyük ölçüde gerçekleştirmişlerdir.
Avrupa Birliği açısından programlar, eğitim seviyesini ciddi anlamda yükseltmiştir. Diplomaların denkliği ve Avrupa Kredi Transfer Sistemi öğrencilerin hareketliliğini kolaylaştırdığı gibi, sistem farklarının azaltarak eğitimin kalitesini yükseltmiştir.
Türkiye açısından, Eğitim Politikalarına uyum diğer başlıklara göre daha anlaşılır ve kolay ilerlemektedir. İlerleme raporlarına yansıyan sorun ve öneriler kanun ve mevzuat değişiklikleriyle büyük ölçüde aşılmıştır.
Programlar, Ulusal Ajans eliyle yürütülmektedir. Burada göze çarpan en büyük eksiklik; programların ana yürütücüsü olan Ulusal Ajans başta olmak üzere, Yüksek Öğretim kurumlarının yetişmiş personel eksikliğidir. Bununla beraber Bologna Süreci’nin ülkemizdeki işlerliğini sağlayan, Yükseköğretim Kurumu’nun süreçle ilgili çabalarının yeterli desteği bulamaması da ciddi bir problemdir.
Avrupa Kredi Transfer Sisteminin, üniversitelerimiz tarafından henüz özümsenememiş olması, AKTS’nin ayrılmaz parçası durumunda olan Diploma Ekleriyle ilgili işlemlerinde istenen düzeye ulaşamamasına neden olmaktadır.
Ayrıca AKTS deki eksiklikler ülkemize gelen öğrencilere zaman
kaybettirmekte; giden öğrencilerinde akademik tanınırlılık işlemlerini sekteye uğratabilmektedir.
Bu eksikliklere rağmen programların ülkemizde işleyişi, bazı üye devletlerden bile daha iyi bir seyir izlemektedir. Ülkemizin program değişim rakamlarındaki yeri bunun en büyük ispatıdır. Yüksek öğretimdeki kalitemizle paralel olarak yararlanıcıların bilgi ve bilinç düzeyi yükselecek; böylece programlardan sağlanacak yarar maksimum olacaktır.
109 KAYNAKÇA–REFERANSLAR
AB Bülteni (2005). AB Yolunda Türkiye AB Mektubu.
AB Eğitim Ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı, 2007 Yılı Hayatboyu
Öğrenme Programı Etki Analizi Sonuç Raporu, Ankara
AB Eğitim Ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı, 2008 Yılı Hayatboyu
Öğrenme Programı Uygulama Raporu, Ankara
AB Komisyonu (1998). Türkiye’nin Avrupa Birliğine Katılım Sürecine İlişkin
110
AB Komisyonu (1999). Türkiye’nin Avrupa Birliğine Katılım Sürecine İlişkin
1999 İlerleme Raporu
AB Komisyonu (2000). Türkiye’nin Avrupa Birliğine Katılım Sürecine İlişkin
2000 İlerleme Raporu
AB Komisyonu (2001). Türkiye’nin Avrupa Birliğine Katılım Sürecine İlişkin
2001 İlerleme Raporu
AB Komisyonu (2002). Türkiye’nin Avrupa Birliğine Katılım Sürecine İlişkin
2002 İlerleme Raporu
AB Komisyonu (2003). Türkiye’nin Avrupa Birliğine Katılım Sürecine İlişkin
2003 İlerleme Raporu
AB Komisyonu (2004). Türkiye’nin Avrupa Birliğine Katılım Sürecine İlişkin
2004 İlerleme Raporu
AB Komisyonu (2005). Türkiye’nin Avrupa Birliğine Katılım Sürecine İlişkin
2005 İlerleme Raporu
AB Avrupa Komisyonu Türkiye Temsilciliği (2004). Basın Duyurusu. Ankara
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2001). Avrupa Birliği
Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2003). Avrupa Birliği
Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2008). Avrupa Birliği
Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (1998). Türkiye 1998 İlerleme
Raporu
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (1999). Türkiye 1999 İlerleme
111
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2000). Türkiye 2000 İlerleme
Raporu
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2001). Türkiye 2001 İlerleme
Raporu
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2002). Türkiye 2002 İlerleme
Raporu
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2003). Türkiye 2003 İlerleme
Raporu
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2004). Türkiye 2004 İlerleme
Raporu
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2005). Türkiye 2005 İlerleme
Raporu
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2006). Türkiye 2006 İlerleme
Raporu
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2007). Türkiye 2007 İlerleme
Raporu
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2008). Türkiye 2008 İlerleme
Raporu
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) (2009). Türkiye 2009 İlerleme
Raporu
ABGS (Avrupa Birliği Genel Sekreterliği). Screening Chapter 26 Education and
Culture.
AKDEVELİOĞU, Atay (2001). Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşından
Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar (Cilt I; 1919–1980), 3.Baskı. Ankara: İletişim
112
AKTAN, C.Can (2002). Türkiye Avrupa Birliği’nin Neresinde? İzmir: Agiad Yayınları
AKTAR, Cengiz (2000). Avrupa Yol Ayrımında Türkiye. Ankara: İletişim Yayınları
AMARAL, Alberto, NEAVE, Guy, MAASSEN, Peter, (2009). European
Integration and the Governance of Higher Education and Research (Higher Education Dynamics).Netherlands, Springer
ANKARA ÜNİVERSİTESİ Ataum–AB Ofis, (2003). AB Eğitim ve Gençlik
Programları Kılavuzu. Ankara, Ankara Üniversitesi Yayınları
ARCARO, Jerome S. (1995). Quality in Education. London, St. Lucie Press, ATABAY, Sevinç (2004). Avrupa Eğitim Programlarına Katılım. Avrupa
Birliği’ne Giriş Sürecinde Eğitim. Eğitim Dizisi, 1, 2. Baskı, İstanbul: Alkev
AYKIN, Sibel M. Ve OĞUZ, Ceren U. (2003). Eğitimde Avrupa Boyutu:
Socrates, Leonardo Da Vinci ve Gençlik Programları, AB ve Türkiye. (Editör: M.
Şükrü Erdem). Bursa: Ezgi Kitabevi
BARKÇİN, Fatma (2004). VII. ve VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planlarında Eğitim Politikaları. Avrupa Birliği’ne Giriş Sürecinde Eğitim. Eğitim Dizisi, 1, 2. Baskı, İstanbul: Alkev
BAYDAROL, Can (2003). Kopenhag Zirvesi’nin Ardından Türkiye AB İlişkileri. TİSK İşveren Dergisi
BROCK, Colin ve TULASIEWICZ, Witold (2000). Education in a Single
Europe, 2nd Ed., London
CANBOLAT, İbrahim S. (1994). Uluslarüstü Siyasal Sistem: Avrupa
113
CEDEFOP (2000). Making Learning Visible, Luxembourg, Office for Publications of the European Communities.
CEDEFOP (1994). Vocational Education and Traning, Berlin.
COLLINS, Helen (1994). European Vocational Education Systems, London COMMISSION of EUROPEAN COMMUNITIES (1993), Working Paper:
Guidelines for Community Action in the Field of Education and Traning,
Luxembourg, Office for Offical Publications of European Communities
COMMISSION of EUROPEAN COMMUNITIES (2008), Progress Towards
the Lisbon Objectives in Education and Training, Luxembourg, Office for Offical
Publications of European Communities
COMMISSION of EUROPEAN COMMUNITIES (2009), ECTS User’s Guide, Luxembourg, Office for Offical Publications of European Communities
CORBETT, Anne (2005). Universities and the Europe of Knowledge: Ideas,
Institutions and Policy Entrepreneurship in European Union Higher Education 1955– 2003, Palgrave Macmillian, England
CRAM, Laura (1997). Policy–Making in the European Union. Conseptual
Lenses and the Integration, 3rd Ed., European Public Policy, London
ÇALIŞ, Şaban (2008), Türkiye–Avrupa Birliği İlişkileri, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım
ÇERÇEVE ANTLAŞMA (2002). Türkiye Cumhuriyeti ile AB Arasında İmzalanan Türkiye Cumhuriyeti’nin Topluluk Programlarına Katılmasının Genel İlkeleri Hakkında Çerçeve Antlaşma. T.C. Resmi Gazete, 24863, 1 Eylül 2002.
ÇELİK, Salih (2003). Ülkemiz Mesleki ve Teknik Eğitiminde Dış Kaynaklı Proje Uygulamaları. Ankara Üniversitesi IVETA Bölgesel Konferansı 20–22 Ekim
114
DELGADO, I. Lirola ve Del, LOZA ve C. Jueyo (1997). Educational Policy in
the European Union and the Principle of Subsidiarity: Legal Aspects and Diverse Areas of Action, 2nd Ed., Rego
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2003b). Ulusal Ajans Gençlik Programı
Dokümanları (Broşür). Ankara: DPT Ulusal Ajans Yayınları.
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2003c). Ulusal Ajans Gençlik Programı
Dokümanları (Broşür). Ankara: DPT Ulusal Ajans Yayınları.
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2003d). Ulusal Ajans Gençlik Programı
Dokümanları (Broşür). Ankara: DPT Ulusal Ajans Yayınları.
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2003e). Ulusal Ajans Gençlik Programı
Dokümanları (Broşür). Ankara: DPT Ulusal Ajans Yayınları.
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2003f). Ulusal Ajans Gençlik Programı
Dokümanları (Broşür). Ankara: DPT Ulusal Ajans Yayınları.
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2003g). Ulusal Ajans Gençlik Programı
Dokümanları (Broşür). Ankara: DPT Ulusal Ajans Yayınları.
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) Avrupa Birliği İle İlişkiler Genel Müdürlüğü (2003). Türkiye İçin Katılım Ortaklığı Belgesi (14 Nisan 2003 tarihinde AB Konseyi tarafından kabul edilen nihai metin).
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı. Gençlik Programı Haber ve Bilgi Bülteni, 2, Ocak–Mart 2005
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2003). 540 Sayılı DPT Kuruluş ve Görevleri Hakkında KHK’de Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun. Resmi Gazete. 6 Ağustos 2003/25191.
DÖNMEZ, Mustafa (2003). Kopenhag Zirvesi Sonrasında Türkiye Avrupa Birliği İlişkileri. TİSK İşveren Dergisi, Ocak
115
DUMAN, Tayyip (2001). Avrupa Birliği Programları “Sokrates Programı”. Milli
Eğitim Dergisi, 149
ERGİNER, Aysun (2006). Avrupa Birliği Eğitim Sistemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 5–6.
EUA, ACA (2009). Internationalisation of European European Higher
Education, Berlin
EUROPEAN COMMISSION (1994), Growth, Competitiveness, Employement–
White Paper, Luxembourg, Office for Offical Publications of European Communities
EUROPEAN COMMISSION (1996), White Paper: Teaching and Learning,
Towards the Learning Society, Luxembourg, Office for Offical Publications of
European Communities
EUROPEAN COMMISSION (1998), Activities in the Fields of Education,
traning and Youth, Luxembourg, Office for Offical Publications of European
Communities
EUROPEAN COMMISSION (2000), Guide to Programmes and Actions, Luxembourg, Office for Offical Publications of European Communities
EUROPEAN COMMISSION (2000), Socrates: Guidelines for Applicants for
the Year 2000, Luxembourg, Office for Offical Publications of European Communities
EUROPEAN COMMISSION (2002), A European Area of Lifelong Learning, Luxembourg, Office for Offical Publications of European Communities
EUROPEAN COMMISSION (2002), A New Impetus for European Youth, Luxembourg, Office for Offical Publications of European Communities
EUROPEAN COMMISSION (2002), Education and Traning in Europe:
Diverse systems, shared goals for 2010, Luxembourg, Office for Offical Publications
116
EUROPEAN COMMISSION (2008), The European Qualifications Framework
for Lifelong Learning, Luxembourg, Office for Offical Publications of European
Communities
EUROPEAN COMMISSION, EACEA (2007), Key Data on Education in
Europe 2007, Brussels, Office for Offical Publications of European Communities
EUROPEAN COMMISSION, EACEA (2008), Key Data on Education in
Europe 2008, Brussels, Office for Offical Publications of European Communities
EUROPEAN COMMISSION, EACEA (2009), Key Data on Education in
Europe 2009, Brussels, Office for Offical Publications of European Communities
EUROPEAN COMMISSION, EACEA (2009), Higher Education in Europe
2009: Developments in the Bologna Process, Brussels, Office for Offical Publications
of European Communities
EUROPEAN COMMISSION, EACEA (2010), Focus on Higher Education in
Europe 2010: The Impact of the Bologna Process, Brussels, Office for Offical
Publications of European Communities
PHILLIPS, David, ERTL, Hubert (2003). Implementing European Union
Education and Training Policy: A Comparative Study of Issues in Four Member States, 2nd Ed., Netherlands,
EUROSTAT (2006). UOE and Population Statistics. EUROSTAT (2007). UOE and Population Statistics. EUROSTAT (2008). UOE and Population Statistics. EUROSTAT (2009). UOE and Population Statistics.
HANTRAIS, Linda (2007). Social Policy in the European Union, 3rd Ed. London
117
HINGEL, Anders (2000). Education Policy and European Governance, 2nd Ed., Brussels
FIEDL, John (1998). The European Dimensions. Education, Training and the
European Union, 2nd Ed. London
GELLERT, Claudius (1993). Higher Education in Europe (Higher Education
Policy) , Jessica Kingsley Pub, London
IBÁÑEZ–MARTÍN, José Antonio, JOVER, Gonzalo (2010). Education in
Europe: Policies and Politic, Netherlands, Springer
İKV (İktisadi Kalkınma Vakfı) (2000). Amsterdam Antlaşması. İstanbul, İKV Yayınları
İKV (İktisadi Kalkınma Vakfı) (2002). Avrupa Birliği Genişleme Süreci ve
Türkiye. İstanbul, İKV Yayınları
İKV (İktisadi Kalkınma Vakfı) (2003). AB ve Türkiye–AB İlişkileri Temel
Kavramlar Rehberi. İstanbul, İKV Yayınları
İKV (İktisadi Kalkınma Vakfı) (2004). Avrupa Birliği’nin Bilim, Araştırma ve
Eğitim Politikaları ve Türkiye Uyumu. İstanbul: İKV Yayınları
KARLUK, Rıdvan (2005). Avrupa Birliği ve Türkiye. İstanbul: Beta Basım Yayım
KISAKÜREK, A. Mehmet (2006). AB Eğitim Programları ve ECTS Uygulamaları. Ankara Üniversitesi AB Eğitim Programları ve ECTS Koordinatörlüğü
KİHTİR, Arzu (2004). Avrupa Birliği’nin Eğitim Politikası,. İstanbul, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları
KOZBEK, Ali (2002). E–Öğrenme ve Avrupa Birliği’nin Eurydice–Avrupa Bilgi Ağı. Eğitim ve Teknoloji Bülteni,5
118
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). 2002 Yılı Başında Milli Eğitim–Uluslararası
Eğitim Etkinlikleri. Ankara: Milli Eğitim Yayınları, 23.
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). 2003 Yılı Başında Milli Eğitim. Ankara: Milli Eğitim Yayınları, 24.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI TALİM TERBİYE KURULU BAŞKANLIĞI (2005a). Yeni İlköğretim Programları ve Yeni Yaklaşımlar (sunu), 3.
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (1998). Cumhuriyetin 75. Yılında Gelişmeler ve
Hedefler. Ankara: Milli Eğitim Basımevi, 9–10.
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2005b). Milli Eğitim Bakanlığı Tarafından
Gerçekleştirilen AB Müktesebatına Uyum Çalışmaları Raporu, 4–6.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI PROJELER KOORDİNASYON MERKEZİ (2005b). TED Bülteni TEDP’ni Kalemi
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2005c). Avrupa Birliğine Katılım Sürecinin
Etkileri. Ankara: Milli Eğitim Basımevi, 9–12.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI PROJELER KOORDİNASYON MERKEZİ (2005d). TEDP Postası, 2, 1–3.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI PROJELER KOORDİNASYON MERKEZİ (2005e). TEDP Postası, 4, 1–4.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI PROJELER KOORDİNASYON MERKEZİ (2004). MTEM Bülteni, 1, 3.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI PROJELER KOORDİNASYON MERKEZİ (2003b). MTEM Başlangıç Raporu, 2–3.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI PROJELER KOORDİNASYON MERKEZİ (2005f). MTEM Bülteni, 1, 4.
119
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI PROJELER KOORDİNASYON MERKEZİ (2006). MTEM Bülteni, 2, 7.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI PROJELER KOORDİNASYON MERKEZİ (2005g). MTEM Bülteni, 2, 5.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI. Türkiye Eğitim İstatistikleri 2005–2006. Ankara: Milli Eğitim Basımevi, 1.
MCMAHON, Joseph A. (1995). Education and Culture in European Community Law. European Community Law Series. London, V.8
MOROĞLU, Nazan (2004). Avrupa Birliği Eğitim Politikalarına Uyum Çalışmaları ve İlköğretim Sisteminde Yenilikler. Avrupa Birliğine Giriş Sürecinde
Eğitim, Eğitim Dizisi, 1, 2nd Baskı. İstanbul: Alkev
MUTABAKAT ZAPTI. TC ile AT Arasında Türkiye Cumhuriyeti’nin Topluluk Programları Leonardo Da Vinci II, Socrates II ve Gençlik Programlarına Katılımı Hakkında Mutabakat Zaptı. T.C. Resmi Gazete, 25456, 8 Mayıs 2004.
NEAVE, Guy (1984). The EEC and Education, 2nd Ed. Oxford
NOVOA, Antonio, DEJONG ve LAMBERT, William (2003). Educating
Europe: An Analysis of EU Educational Policies, 2nd Ed. London,
OECD (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) (2003). Education at a Glance, 254–255.
OECD (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) (2004). Education at a Glance
Indicators
PHILIPS, David (2003). Implementing European Union Education and Training
Policy, 3rd Ed. London
KAPTAN, Saim (1998). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri, 10 Baskı. Ankara: Tekışık Yayınlar.
120
KARASAR, Niyazi (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler,
Teknikler, 7. Baskı. Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd Şti.
SELLIN, Burkhart (1991). Euroqualifiactions For All. New EC Approaches and
Programmes For the Vocational Training of Young People, 3rd Ed. Berlin
SEZGİN, S. İlhan (2001). Türkiye AB İlişkileri, AB’nin Eğitim, Öğretim ve