Turizm Pazarlamasında Sosyal Medya

İnternet teknolojisindeki gelişmelere turizm sektörü de kayıtsız kalmamıştır. Web 2.0 uygulamaları ile hayatımıza giren sosyal medya, turizm işletmeleri tarafından da özellikle pazarlama alanında sıkça kullanılan bir araç haline gelmektedir.

Turizm sektöründe bilgi teknolojilerinin kullanılması, birbirini izleyen 3 teknolojik gelişme ile ortaya çıkmıştır. Öncelikli olarak 1970’lerde bilgisayarlı rezervasyon sistemleri (CRS) ortaya çıkmış, ardından 1980’lerde global dağıtım sistemleri (GDS) bunu takip etmiş ve son olarak 1990’larda turizm sektöründe internet kullanılmaya başlanmıştır. Internet kullanımının artması sektörü ve seyahat eden kitle profilini ciddi oranda değiştirmiştir. 2000’lerden itibaren de internet gelişiminin bir ürünü olan Web 2.0 uygulamalarının kullanımına turizm sektörü de kayıtsız kalamamıştır.

Turist Tüketici Davranışını Anlamak

Pazarlama Faaliyetlerinin Etkinliği ve Verimliliği

Mevcut/Yeni Turistik Ürünleri Geliştirmek

Turistik Ürünleri

Satmak ^{Turistik Ürünleri} _Tanıtmak Turizm Pazarlaması Faaliyetleri

71

Turizmde yer alan Web 2.0 uygulamaları, başarılı bir danışmanlık firması olan PhoCusWright’ın CEO’su Philip C. Wolf tarafından, Turizm 2.0 olarak adlandırılmıştır (Miguens vd,2008:2). Web 2.0 ya da Turizm 2.0 uygulamaları arasında içerik oluşturma ve yönetim, etkileşimli web uygulamaları oluşturan teknikler (AJAX), müşteri derecelendirme ve değerlendirme sistemleri, etiketleme, vikiler, mesaj panoları, bloglar, sanal dünyalar ve videolar yer almaktadır.

Turizm tüketicileri, sosyal medya platformlarında bir araya gelerek sanal turizm toplulukları oluşturmaktadırlar. Sosyal medya platformlarında yer alan turizm firmaları, bu topluluklara kolaylıkla ulaşarak potansiyel müşterileri ile iletişime geçebilmektedirler. Tüketicilerin beklentilerini ve isteklerini sürekli takip eden turizm firmaları, sundukları ürün ve hizmetlerde tüketicilerin beklentilerini daha çok karşılayabilmektedirler. Sosyal medya platformları, turizm firmalarının bu amacı gerçekleştirebilmesini mümkün kılmaktadır.

Lin ve Huang (2006), çalışmalarında sosyal medyanın en bilinen çeşitlerinden olan blogların turizm pazarlamasında nasıl kullanıldığı ile ilgili çok çarpıcı bir örnekten bahsetmişlerdir. Tayvan’da yaşayan Justin isimli bir mühendis Yunanistan’a yaptığı seyahatten döndükten sonra, orada çektiği 1400 fotoğraftan seçtiği 124 fotoğrafı Mayıs 2003’te Yahoo-Kimo isimli internet sitesinde yayınlamıştır. Fotoğrafların boyutu elektronik posta ile gönderemeyeceği kadar büyük olduğu için arkadaşları ile bu fotoğrafları paylaşmak için bu yolu tercih etmiştir. İlk gününde 6000’den fazla kişi siteyi ziyaret etmiştir. Fotoğrafları görenler de kendi arkadaşları ile paylaşmaya başlamış ve birkaç hafta içerisinde sitenin günlük ziyaretçi sayısı 60 bini bulmuştur. İlk ay toplamda 1 milyon kişinin ziyaret ettiği siteyi 6 aylık dönemde toplam 2 milyon kişi ziyaret etmiştir. Justin açtığı blog ile Yunanistan’ı Tayvan’da tanımayan birçok insana tanıtmıştır. Bu başarının altında yatan temel sebep ise bu bloğun bir turizm birliği, bakanlık veya herhangi bir kamu birimi tarafından değil tamamen bireysel bir ziyaretçi tarafından açılmış olmasıdır (Lin ve Huang, 2006:1201).

Sosyal medyada iletişimin kolay, maliyetsiz ve çabuk güncellenebilir olması sebebiyle irili ufaklı birçok işletmenin bu yeni sayılabilecek alana yöneldikleri görülmektedir. Konaklama işletmeleri, yiyecek içecek işletmeleri, havayolu firmaları, seyahat acentaları, destinasyon yönetimleri gibi turizm iştirakleri sosyal medya platformlarında

72

yer alarak, turizm tüketicilerine ürün ve hizmetlerini, geliştirdikleri sosyal medya pazarlama kampanyalarını sunabilmektedir. Hedef kitlenin de aktif ve yoğun olarak sosyal medyayı kullanıyor olması da turizm işletmelerini bu alana her geçen gün daha da çeken faktörlerdendir. Konaklama işletmeleri sosyal paylaşım siteleri üzerinden, müşteri hizmetlerini en üst düzeye getirip, her bir müşterisi ile birebir ilgilenebilmektedir. Facebook, Twitter, MySpace gibi sosyal paylaşım sitelerine üye olan turizm işletmeleri, ek bir donanıma ya da yazılıma gerek duymadan, bu sitelerde yer alan turizm tüketicilerine ulaşabilmektedirler.

İnternet ve beraberinde getirdiği uygulamaların insanların hayatını kolaylaştırırken diğer taraftan da kolaycılığa ve tembelliğe ittiğini de belirtmek gerekmektedir. Kullanıcılar ihtiyaç duydukları bilgilere mekandan bağımsız, diledikleri her yerden farklı cihazlarla ulaşmayı tercih etmektedirler. Belki de yoğun gündemler, iş tempoları insanları bu hızlı çözümlere itmektedir. Turizm sektöründeki işletmeler de hem bu durumun farkında olarak hem de çağın gereği olarak internet pazarlamasına yoğunlaşmışlardır. Bunun devamında da son zamanlarda sosyal medya uygulamalarını kullanmaya başlamışlardır. Turizm firmaları için sosyal paylaşım sitelerinde potansiyel müşteriler ile iletişim ve etkileşim içinde bulunmak uygun maliyetli olmaktadır. Bir turizm firması sosyal paylaşım sitelerine üye olarak, ek bir donanım ya da yazılıma gerek duymadan, bu sitelerin aktif kullanıcılarına ulaşabilmektedir. Facebook, Twitter, MySpace gibi sosyal paylaşım sitelerinde bulunan üyelerin oluşturduğu sanal topluluklar, turizm firmaları için kolaylıkla ulaşılabilir birer hedef kitle olmaktadırlar (Kasavana vd, 2010).

Konaklama işletmeleri açısından; sosyal medya pazarlama tekniklerinin başlıca amaçları otele ilgi yaratmak, promosyonları tanıtmak, misafirler ile samimi bir ortamda buluşmak, misafirleri otelde mutlu ve mutsuz eden unsurları takip etmek, markaya olan ilgiyi arttırmak, basının ilgisini çekmek, marka bilinirliği sağlamak veya arttırmak ve en önemlisi misafirler ile samimi bir ortamda iletişim kurmaktır (Bozatlı, 2011).

Bu noktada, sadece sosyal medya ortamlarında hesaplar açarak buradan bazı mesajları iletmenin yetersiz olacağını, istenilen sonuçları elde etmek için daha fazlasına ihtiyaç olduğunu da belirtmek gerekmektedir. Geliştirilecek kurumsal bir strateji ile konaklama işletmesi için en doğru sosyal medya ortamının seçilmesi, etkili mesajların iletilebilmesi, sürekli güncel ve etkileşim halinde olunması, hesabın sosyal medya

73

uzmanı sayılabilecek kişi veya kişiler tarafından yönetilmesi akla gelen ilk tavsiye niteliğindeki tespitlerdendir.