Veri Toplama Aracı

Çalışmada veri toplama aracı olarak anket kullanılmıştır. Bu anket, tez yazarı tarafından çeviri teknolojileri literatürü dikkatli bir şekilde incelenip konuya paralel olarak uygulanan diğer anket uygulamaları analiz edilerek tasarlanmıştır. Anket iki bölümden oluşmakta ve toplam 35 soru içermektedir. Anketin ilk sorusundan itibaren 24. sorusuna kadar olan kısım, anketin ilk bölümüdür ve tüm katılımcıların bu kısımdaki bütün soruları yanıtlamaları beklenmektedir. İkinci kısım ise, 24. sorudan başlayıp anketin sonuna kadar devam etmektedir. Bu bölümdeki sorular ise sadece BDÇ araçlarıyla ilgili ders veren ya da BDÇ araçlarını diğer bölüm derslerinde kullanan katılımcıların yanıtlaması için tasarlanmıştır. Böylelikle elde edilen veriler ışığında, çeviri teknolojilerini çeviri eğitimi esnasında kullanan öğretim elemanlarıyla diğer öğretim elemanlarının konuya ilişkin tutumlarının ayırdına varılması ve konu ile ilgili daha rasyonel veriler elde edilmesi hedeflenmiştir. Türkdoğan (2000: 85), bir anket içerisindeki soruların sıralanışında şu noktalara dikkat edilmesi gerektiğini vurgulamaktadır:

• Deneğin kolay yanıtlayabileceği ve hoşlanacağı sorular başa koyulmalı,

• Kendisinden sonra gelecek soruları koşullandıracak ya da yönlendirecek bir soru öne koyulmamalı,

• Sorular genelden özele, kolaydan zora doğru sıralanmalı,

• Açık uçlu sorular sonlara doğru konulmalıdır.

Tezimiz kapsamında oluşturduğumuz anket formunun içerisindeki soruların sıralanışında yukarıda belirtilen faktörler göz önünde bulundurulmuş ve her soru için gerekli yönergeler form içerisinde vurgulanmıştır.

Anket sorularının içerisinde; öğretim elemanlarına dair demografik bilgileri edinmeye yönelik sorular, öğretim elemanlarının genelde teknolojik araçlara ve özelde BDÇ araçlarına dair tutumlarını ölçmeye yönelik sorular ve BDÇ araçlarının öğretimine yönelik özel konuları araştıran sorular bulunmaktadır. Anket soruları içerisinde gerek açık uçlu gerekse kapalı uçlu sorulara yer verilmiş olup, bazı kapalı uçlu sorularda katılımcılara birden fazla seçenek işaretleme olanağı tanınmıştır. Bununla beraber anket içerisinde likert tipi sorular olarak bilinen ve bir konuda katılımcıların düşünceleri alınırken bunları derecelendirebilecekleri sorular da bulunmaktadır.

Katılımcılara anketi yanıtlamadan önce bu anketin konusunu, amacını ve çeviribilim alanındaki işlevini gösteren bir tanıtım yazısı (sunuş mektubu) gönderilmiştir. Katılımcılara iletilen elektronik postalarda ve anketin giriş sayfasında bu tanıtım yazısı bulunmaktadır. Karasar (2003: 178) tanıtım yazısını; anketin anlaşılırlığını artıran, hedef bireylere kendilerinden beklenenleri açık seçik bildiren ve bu yönleri ile cevap vermeyi güdüleyen biçim ve içerik çalışması olarak tanımlamaktadır. Çalışmamız çerçevesinde oluşturulan tanıtım yazısı da yukarıda belirtilen özellikleri taşımaktadır.

Anket soruları hazırlanırken Türkiye’de farklı dillerde çeviri eğitimi veren öğretim elemanları bulunduğu gerçeği göz önünde tutularak, anket Türkçe olarak hazırlanmıştır. Anket soruları yazılmadan önce, kapsamlı bir literatür taraması gerçekleştirilmiş ve alanda kullanım kargaşasına sebebiyet verebilecek terminolojik terimlerin kullanılmasından kaçınılmıştır. Anket soruları orijinal olarak yazar tarafından oluşturulmuştur. Anket katılımcılara gönderilmeden önce, anket soruları çeviribilim alanında uzman öğretim elemanları ile yapılan fikir alışverişi sonunda tekrardan düzenlenip, yanlış anlaşılmalara fırsat vermeyecek şekilde tasarlanmıştır. Daha sonra,

anket Sakarya Üniversitesi çeviribilim bölümünde görevli öğretim elemanlarına uygulanıp, soruların anlaşılırlık düzeyi ve konuyla ilgisi bakımından test edilmiştir. 3.2.4. Veri Toplama Süreci

Anket, çevrimiçi olarak Google Belgeler platformu üzerinde hazırlanıp, katılımcılara elektronik posta aracılığıyla gönderilmiştir. Anketin çevrimiçi olarak hazırlanmasında iki amaç hedeflenmiştir. İlk olarak bu çalışma, çeviri teknolojileriyle ilgili olduğundan dolayı katılımcılara elektronik ortamda hazırlanıp çevrimiçi olarak yanıtlayabilecekleri ve teknolojiyi etkin bir biçimde kullanabilecekleri bir anket gönderilmiştir. İkinci olarak çevrimiçi anketlerin sağladığı avantajlar göz önünde bulundurulmuştur. İnternet aracılığıyla yapılan anketler verilerin daha verimli toplanmasının yanı sıra, analiz aşamasında sağladığı yararlar nedeniyle de telefon ve posta ile veri toplama yöntemlerine güçlü bir alternatif olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle uzak mesafede bulunan çok sayıda kişinin katılacağı anketler için internet aracılığıyla yapılan anketleri kullanmak daha faydalıdır. Elektronik posta ile katılımcılara anket linki gönderilmiş ve katılımcılar yönlendirildikleri link vasıtasıyla kolaylıkla ankete erişmişlerdir.

3.2.5. Veri Analiz Süreci

Anket uygulamasından elde edilen veriler öncelikle “Microsoft Excel” ofis programına aktarılmıştır. Bu aşamada anket sorularına eksik ya da hatalı cevap veren 5 katılımcının yanıtları geçersiz sayılmış ve toplam 72 öğretim elemanının anket sorularına verdikleri yanıtlar geçerli anket verileri olarak kaydedilmiştir. Sonrasında veriler SPSS 17.0 programına aktarılmıştır. SPSS programına verilerin girilmesinden sonra, öncelikle anket sorularına verilen yanıtların yüzde ve frekansları alınmış ve bu şekilde veriler tablolaştırılmıştır. Can (2013: 14) bir veri setinin geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılabilmesi için verilerin en az eşit aralık düzeyinde olması gerektiğini dile getirmektedir. Çalışmamızda ise toplanan veriler sınıflama düzeyinde olduğu için, geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılmaksızın verilerin analizi aşaması gerçekleştirilmiştir. Veri analiz sürecinin üçüncü safhasında ise, anket hedeflerine göre ikili testlere tabi tutulmasını gereken anket soruları arasında ilişki analizleri gerçekleştirilmiştir. Bu analiz aşaması sonrası elde edilen veriler ise, istatistiki olarak anlamlı ya da anlamsız ilişki testleri olarak gruplandırılmış ve tablo haline getirilip tez

içerisinde gerekli yerlerde konuşlandırılmıştır. İki yönlü Ki-kare testine tabi tutulan anket sorularında, elde edilen Pearson (p) değeri p>0,05 ise, bu sonuç analizde sözü geçen anket soruları arasında istatistiki olarak bir anlamlılığın olmadığını göstermektedir. Fakat ulaşılan Pearson (p) değeri, p<0,05 ise, bu sonuç sözü geçen anket soruları arasında istatistiki olarak bir ilişki olduğunu göstermektedir.