Tekstil Ürünleri Üretimine Etkiler

Tekstil ürünleri üretiminde meydana gelen ve gelebilecek olan önemli değişiklikler açısından, konfeksiyon dahil tüm tekstil ürün yelpazesindeki mevcut durum ve olası gelişmelere, ana hatları ile aşağıda yer verilmiştir.

Moda-marka ürünlerinin pazar payı %5’i geçmese de, sağladıkları katma değerin yüksekliği nedeniyle şu anda bütün tekstilcilerin rüyası olmaya devam etmektedir.32 Bu pazarın endüstrisi modern teknoloji, yüksek ücretli çalışanlar ve tasarımcılar ve yüksek derecede esneklik ile ilgilidir. Bu endüstrideki firmaların mukayeseli üstünlüğü, fiyat etkinliğinden çok beğeni ve tercihlere yönelik tasarımlardan kaynaklanmaktadır. Asıl fonksiyonu pazarın bu segmentine hizmet vermek olan firmalar, çoğunlukla gelişmiş ülkelerde bulunmaktadırlar.33

Modaya yönelik, parti üretimi yapılan ve sağladığı katma değer sıradan ürünlere nazaran daha yüksek olan ürünlerin pazar payı ise %20 dolaylarındadır.

Ucuz, sıradan, seri üretilen tekstil ürünleri -commodity textiles-, halen hacim olarak pazarın yaklaşık %55-60 kadarını oluşmaktadırlar. Tekstil sektöründe mevcut kapasite fazlasının hemen hemen tamamı bu gruba aittir.34 Bu pazarın üreticileri genellikle gelişmekte olan ülkelerde bulunmakta ve sıklıkla ana ithalatçılarla hariçte işleme rejimi anlaşmaları kapsamında çalışmaktadırlar.35

Primer tekstil ürünleri -elyaf, iplik ve tekstil yüzeyleri-dokunmuş, örülmüş veya dokunmamış, örülmemiş kumaşlar-nonwoven- tarih boyunca birinci derecede giysilerin ve ev tekstillerinin hammaddesini oluşturmuş, bunun dışında teknik

32 _{Herwig, M. S.(2005), Kota Sonrası Dönemde Tekstilde Rekabet Gücü, Yeni Durum} Değerlendirmesi, Erişim: 18.12.05 http://www.tekstilisveren.org/content/view/190/38/.

33 _{Nordas, Kyvik(2004), The Global Textile and Clothing Indutry post the Agreement on Textiles and} Clothing, Erişim: 13.10.06, http://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/discussion_papers5_e.pdf. 34 _{Herwig, M. S.(2005), Kota Sonrası Dönemde Tekstilde Rekabet Gücü, Yeni Durum}

Değerlendirmesi, Erişim: 18.12.05 http://www.tekstilisveren.org/content/view/190/38/.

35 _{Nordas, Kyvik(2004), The Global Textile and Clothing Indutry post the Agreement on Textiles and} Clothing, Erişim: 13.10.06, http://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/discussion_papers5_e.pdf.

tekstiller olarak kullanım alanları kısıtlı kalmıştır.36 Ancak özellikle 20. yüzyılda sentetik liflerin keşfi ve 1939 yılında naylonun üretilmesinden sonra teknik tekstillerin kullanım alanlarında ve miktarlarında çok büyük bir artış meydana gelmiştir.37 Tekstil pazarının geri kalan yaklaşık %20’sini teknik tekstiller oluşturmaktadır. Özellikle Avrupa Birliği tekstil endüstrisi için, 1999 yılında toplam tekstil üretimi içindeki payı % 27,6’ya ulaşan teknik tekstiller segmenti endüstrinin önemli bir bileşeni haline gelmiştir. Bugün Almanya % 17’lik payı ile Avrupa Birliği’nde en büyük teknik tekstil üreticisidir. % 16’lık payları ile 2. sırada yer alan İngiltere ve Fransa’yı, Belçika % 15 ve İtalya %14’lük payları ile takip etmektedir.38

Başlangıçta urgan, halat, çuval, yelkenbezi, keçe gibi kısıtlı miktar ve kullanım yeri olan teknik tekstillerin kullanım alanları, bugün, tarımdan inşaata,39 taşıt ve taşıma araçlarından uzay ve savunma sanayine ve sağlık sektörüne kadar geniş bir alana yayılmaktadır.40

Gelecekte, giyenlere ve kullananlara örtünme ve süslemenin ötesinde, başta sağlık, güvenlik ve enformasyon alanlarında olmak üzere, başka hizmetler de sunabilen çok işlevli akıllı tekstil ürünlerinin üretimi ve kullanımı sağlanacak ve gelişecektir. Uzun dönemde çok işlevli akıllı tekstil ürünlerinin ciddi boyutlu pazar payı alacağı beklenmektedir. Ar-Ge çalışmaları sonucu geliştirilecek bu ürünlerin üretimi, uzun yıllar güçlü Ar-Ge imkanlarına sahip bilgi toplumu ülkelerin tekelinde kalacak ve dolayısıyla sağladıkları katma değer de yüksek olacaktır.41

Sıradan teknik tekstil ürünlerinin üretimi artmaya devam ederken, asıl çığır açıcı gelişme, normal tekstillerden ve hatta metalik, seramik, plastik malzemelerden daha sağlam, daha hafif, daha hızlı ve daha akıllı olan "olağanüstü tekstiller"in,

36 _{Herwig, M. S.(2005), Kota Sonrası Dönemde Tekstilde Rekabet Gücü, Yeni Durum} Değerlendirmesi, Erişim: 18.12.05 http://www.tekstilisveren.org/content/view/190/38/.

37 _{Adanur, Sait, Wellington Sears Handbook of Industrial Textiles, CRC Press, USA, 1995, 1.} Edition, s. 3.

38 _{Katia, Lacasse ve Werner Baumann, Textile Chemicals: Enviromental Data and Facts, Springer} Publishing, Almanya, 2004, 1. Edition, s.4.

39 _{Herwig, M. S.(2005), Kota Sonrası Dönemde Tekstilde Rekabet Gücü, Yeni Durum} Değerlendirmesi, Erişim: 18.12.05 http://www.tekstilisveren.org/content/view/190/38/. 40 _{Adanur, a.g.e., s. 3.}

41 _{Herwig, M. S.(2005), Kota Sonrası Dönemde Tekstilde Rekabet Gücü, Yeni Durum} Değerlendirmesi, Erişim: 18.12.05 http://www.tekstilisveren.org/content/view/190/38/.

"yüksek performanslı teknik tekstil"lerin öneminde meydana gelecek artış olacaktır.42 Hatta tam olarak bir tekstil ürünü sayılmasa da, içinde elyaf bulunması nedeniyle tekstille ilişkili olan "elyaf takviyeli kompozitler"in de kullanımı artacaktır.43 Kompozitler, gelecekte çeliğin yerini alarak en önemli mühendislik malzemesi olmaya adaydır.

Primer tekstil sanayii, artık yalnız yüksek teknolojik (high-tech) makinelerle, sistemlerle çalışan değil, aynı zamanda kendisi de ileri teknoloji ürünleri üreten bir sanayi dalı haline dönüşmektedir. CAD ve CAM'in yaygın bir şekilde kullanıldığı konfeksiyon sanayii ise, özellikle giysilerde teknolojiyle sanatı buluşturmaktadır. Sonuç olarak, tekstil sanayiinin, basit ürünler üreten basit teknoloji bir sanayi olarak sanayileşmiş ve bilgi toplumu ülkelerin terk ettiği, daha ziyade fakir sanayileşmekte olan ülkelere uygun bir sanayi dalı olduğunu iddia etmek yanlıştır.44 Gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülkelere uyguladığı tekstil ve konfeksiyon ticaretindeki kotaların kalkmasından sonra, yüksek kalitedeki tekstillerin üretimine geçiş, tedarikçiler için rekabet gücü sağlayıcı en önemli unsurlardan biri olacaktır.45