Teknolojik Yenilik Sonucunda İşletmelerin Başarısı, Maliyeti ve Büyümesine

Bu ana hipoteze ilişkin beş hipotez kurulmuştur. Bu hipotezler işletmelerin başarısı, maliyeti ve büyümesi, işletmelerin mülkiyetine ve sektörüne göre değerlendirilmeye alınmıştır.

Hipotez 1. Teknolojik yenilik sonucunda işletmelerin başarısı kamu ve özel işletmelere göre değişmemektedir.

Bu hipotezi test etmek için fark testlerinden “iki bağımsız örneklem t-testi” kullanılmıştır. Verilerin iki kategorik olması durumunda kullanılan testtir (Field, 2009: 334).

Tablo 3.29: Teknolojik Yenilik Sonucunda Firma Başarısı Kamu ve Özel İşletmelere Göre Değerlendirilmesi.

Varyans eşitliği için Levene Testi

Ortalama Eşitliği İçin t-testi

t SD Sig. (2- tailed) Ort. Farkı Std. Hata Farkı %95 Olasılıkla Ort. Güven Aralığı F Sig. _{Alt Üst} Işle tme b aşa rısı Eşit Varyanslar varsayıldı 2.502 .116 1.926 152 .056 .4908 .2548 -.0126 .9943 Eşit Varyanslar Varsayılmadı 3.214 9.660 .010 .4908 .1527 .1489 .8328

Tablo 3.29’de ilk bakılması gereken yer eşit varyans için Levene testinin p değeridir. Bu değer p (0.116) > 0.05 olduğu için varyansların homojenliği sağlanmıştır. Dolayısıyla, eşit varyanslar varsayıldı satırından p değeri olan sig. (2- tailed) değeri 0.05’dan büyük olması, iki grup arasındaki ilişkinin benzerlik

gösterdiğini ifade etmektedir. Dolayısıyla, teknolojik yenilik sonucunda firma başarısı kamu ve özel sektörler arasında bir farklılık göstermemektedir (H1 Kabul). Bir diğer ifade ile teknolojik yenilik sonucunda işletmelere kazandırdığı kalitede artış, rekabet gücünde arttırma, hız ve dinamik bir yapıyı sahiplendirme gibi değerlerde işletmenin kamu veya özel sektör olması her hangi bir etkiye sahip değildir.

Hipotez 2: Teknolojik yenilik sonucunda işletmelerin başarısı incelenen işletmeler sektörlerine göre değişmemektedir.

Bu hipotezde ikiden fazla kategori bulunduğu için fark testlerden tek yönlü ANOVA testi kullanılmıştır.

Tablo 3.30: Teknolojik Yenilik Sonucunda Firma Başarısı Homojenlik Testi

Levene İstatistikler SD1 SD2 Sig. (p)

1.503 10 143 .144

Tablo 3.30’da varyansların homojenliğin sağlandığını göstermektedir p>0.05. Tablo 3.31: Teknolojik Yenilik Sonucunda Firma Başarısı İncelenen İşletmelerin Sektörlerine Göre

Değerlendirilmesi

Karelerin Toplamı SD Kareli Ortalama F Sig. (p)

Gruplar Arası 8.233 10 .823 1.719 .082

Gruplar İçi 68.471 143 .479

Toplam 76.704 153

P değeri (0.082) > 0.05 olması ile birlikte Hipotez 2 Kabul edilmiştir

(Tablo 3.31). Bunun sonucunda firmalar sektörlerine göre kazandığı kalite, rekabet gücü ve dinamik yapı gibi değerler açısından (0.082) bir düzeyde aynı etkiyi göstermiştir denilebilir. Ortalamalarının yoğun olarak (3.93-4.25) aralıkta yer alması da firmalar arasında anlamlı bir fark olmadığını işaret etmektedir. Dolayısıyla, araştırmaya katılan Kabil’deki üretim ve ithalat işletmelerde teknolojik yenilik etkisinin aynı düzeyde olduğu söylenebilir.

Hipotez 3: Teknolojik yenilik sonucunda firma maliyet azaltılması kamu ve özel sektörlere göre değişmemektedir.

Hipotez 3’ün testi için iki bağımsız örneklem t-testi kullanılmıştır. Sonuç Tablo 3.32 ve 3.33’te gösterilmiştir.

Tablo 3.32: Grup İstatistikleri

Mülkiyet Durumu Sayı Ortalama Std. Sapma Std. Hata Ort. Teknolojik Yenilik

Sonucunda Maliyet

Kamu 8 4.5000 .26726 .09449

Özel 146 3.5445 .75183 .06222

Tablo 3.32 ortalama değerleri incelendiğinde teknolojik yenilik maliyeti hem özel sektörde hem de kamu sektöründe azaltıldığını göstermektedir. Kamu-özel sektör karşılaştırılmasında her ne kadar fark çıkmasa da kamu sektöründe yer alan işletme sayısının az olduğuna dikkat edilmesi gerekmektedir.

Tablo 3.33: Teknolojik Yenilik Sonucunda Firma Maliyet Azaltması Kamu ve Özel Sektörlere Göre Değerlendirilmesi, bağımsız t testi.

TYMF= Teknolojik Yenilik Sonucunda Maliyet Faktörü Levene’nin eşit varyanslar Testi

Ortalama eşitliği için t-testi

F Sig. t SD Sig. (2- tailed) Ortalama Farkı Std. Hata Farkı %95 Olasılıkla Ort. Güven Aralığı Alt Üst TYM F Eşit varyans varsayıldı 10.232 .002 3.573 152 .000 .95548 .26745 .42708 1.48388 Eşit varyans varsayılmadı 8.445 14.257 .000 .95548 .11314 .71323 1.19773

Tablo 3.33’de eşitlik varyans sağlanmadığı için “eşit varyanslar varsayılmadı” değerlerini incelendiğinde p (0.000) < 0.05 olarak çıkması (H3) reddedilmiştir. Dolayısıyla, teknolojinin geliştirilmesi ve kullanılması firmanın kamu ve özel sektörler arasında maliyet açısından anlamlı bir düzeyde farklılık göstermekte, kamu firmalarında maliyet daha düşük ve israflar daha fazla önlenmiştir.

Hipotez 4: Teknolojik yenilik sonucunda firma maliyet azaltması incelenen işletmelerin sektörlerine göre değişmemektedir.

Bu hipotezde ikiden fazla kategori bulunduğu için fark testlerden tek yonlu ANOVA testi kullanılmıştır.

Tablo 3.34: Varyansların Homojen Dağılım Testi

Levene İstatistikler sd1 sd2 Sig. (p)

Tablo 3.34 varyans homojenliğinin sağlanmadığnı ancak hala analizin gerçerli olduğunu göstermektedir.

Tablo 3.35: Teknolojik Yenilik Sonucunda Firma Maliyet Azaltması İncelenen İşletmelerin Sektörlerine Göre Değerlendirilmesi, ANOVA Testi

Karelerin Toplamı sd Kareli Ortalama F Sig. (p)

Gruplar Arası 7.401 10 .740 1.291 .241

Gruplar İçi 81.984 143 .573

Toplam 89.385 153

*sd = serbestlik derecesi.

Tablo 3.35’de p (0.241) > 0.05 büyük olması sektörler arasında maliyet, israfların önlenmesi, hız ve esneklik konusunda firmalar arasında anlamlı bir düzeyde farklılık yoktur (H0/H4 Kabul).

Hipotez 5: Teknolojik yenilik sonucunda işletme büyümesi mülkiyetine göre değişmemektedir.

Bu hipotezi test etmek için fark testlerinden “iki bağımsız örneklem t-testi” kullanılmıştır.

Tablo 3.36: Grup İstatistiği

Mülkiyet durumu Sayı Ortalama Std. sapma Std. hata ortalaması

TYBüF Kamu 8 4.2500 .53452 .18898

Özel 146 4.0616 .76088 .06297

*TYBüF = Teknolojik yenilik sonucu büyüme faktörü.

Tablo 3.36 incelendiğinde işletmenin büyümesine yönelik ortalama değerler hem kamu (4.25), hem de özel sektörde (4.06) yüksek olması nedeniyle, teknolojik yeniliğin işletmeye kazandırdığı değerler arasında işletmenin yeni pazarlara açılmasına, çeşitli ürün üretilmesine ve ensekliğini(büyümesi üzerindeki etkisine) yönelik katılımın ortalamanın üstü olduğunu göstermektedir ki, bu da teknolojik yenilike yönelik yöneticilerin tutumu pozitif olduğunu göstermektedir. Yine de kamu işletmenin sayısının az olduğu dikkat edilmelidir.

Tablo 3.37’de eşitlik varyanslar için Levene testindeki p değeri (0.314) >0.05 çıkması eşitlik varyansın sağlandığını ve Ortalama Eşitliği için t-testindeki (p >0.05)

çıkması araştırmaya katılan firmaların mülkiyetine göre anlamlı düzeyde benzerlik gösterip aynı seviyede büyüdüğünü işaret etmektedir (H5 Kabul).

Tablo 3.37: Teknolojik Yenilik Sonucunda Firma Büyümesi Mülkiyetine Göre Değerlendirilmesi

TYBüF = Teknolojik Yenilik Sonucunda Büyüme Faktörü

Eşitlik varyans için Levene Testi

Ortalama eşitliği için t-testi

F Sig. t SD Sig. (2- tailed) Ortalama Farkı T YB ü

F Eşit varyans varsayıldı 1.020 .314 .690 152 .491 .18836

Eşit varyans varsayılmadı

.946 8.636 .370 .18836