TARTIŞMA VE SONUÇ

Disiplinler arası eğitim bağlamında coğrafya konularının, 12.sınıf İngilizce öğretim programında ve ders kitabındaki yerinin incelendiği bu çalışmada elde edilen bulgular sonucunda aşağıdaki sonuçlara ula-şılmıştır.

Her iki programda birçok temada benzerliklerin olduğu yakın ko-nuların ele alındığı görülmektedir. İngilizce öğretim programında dil öğrenimini sağlamak için günlük hayattan konuların seçildiği, coğrafya konularına sıkça müracaat edildiği tespit edilmiştir.

İngilizce öğretim programında öğrenci ve öğretmenlerden beklen-tiler, öğretim materyallerinin yapısı ve değerlendirme şekillerinin coğ-rafya programı ile benzerliklerinin olması disiplinler arası eğitimin öne-mini ortaya koyan bir durum olarak dikkat çekicidir. İngilizce öğretim programında ders materyallerinin daha çok relia denilen günlük hayatta çokça karşılaşılan materyallerden seçilmesi sebebi ile sıkça coğrafya ko-nularının seçildiği görülmüştür.

Ziya İnce 58

.

Tamamı on tane temadan oluşan ve farklı dil kazanım hedeflerine hitap eden İngilizce 12.sınıf öğretim programında coğrafya konuları ile örtüşen dört adet temanın yer aldığı tespit edilmiştir. Bu dört ünitede (3.ünite İnsan Hakları, 4.ünite Çok Yakında, 8.ünite Alternatif Ener-ji Kaynakları ve 9.ünite TeknoloEner-ji) tema, kazanım, öğretim yöntemle-ri ve ders materyalleyöntemle-ri disiplinler arası eğitim bağlamında yakınlık söz konusudur. Özellikle 8.ünite olan Alternatif Enerji Kaynakları konusu coğrafya 11.sınıfta ayrıntılı olarak işlenmekte, böylece bu konu farklı iki derste öğrencilerin karşısına çıkması sebebi ile öğrencilerin bilgile-rinin hızlı bir şekilde tazelemesine yardımcı olduğu sonucu öğretmen görüşlerine göre de desteklenmektedir. Ayrıca incelenen İngilizce ders kitabında özellikle enerji kaynakları üzerinde durulurken, bu kaynakla-rın kullanımının fiziki ve beşeri ortam üzerindeki etkisinin coğrafi bir bakış açısı ile ele alınması önemli bir sonuçtur.

Çimen vd. (2018) tarafından hazırlanan Milli Eğitim Bakanlığı ta-rafından yayımlanan ve 115 sayfadan oluşan 12.sınıf İngilizce ders kita-bında coğrafya konularına yakınlık görülen ünite sayısı 8’dir. Bu durum ders kitabında öğretim programından daha çok benzerliklerin yer aldı-ğını göstermektedir. Yine bu ders kitabında kullanılan coğrafi kavram, terim ve yer isimlerinin sayısının toplamda 851’e ulaştığı ve İngilizce ders kitabında haritaların, dağ, köy, bitki, akarsu ve deniz resimlerinin önemli bir yer tuttuğu dikkat çekmektedir. Bu sonuçlara göre İngilizce ders kitabında coğrafya kaynaklarına geniş yer ayrıldığı ve bunun da disiplinler arası eğitim açısından önemli bir sonuç olduğu değerlendiril-mektedir. Bu sonuçların Demirel vd. (2008), Konukaldı (2012), Yıldırım (1996), Aybek (2001), Doğan (2014), Turna vd. (2012), İnce (2018), Bay ve Kılıç (2016), Sağdıç ve Demirkaya (2014) ve Koç vd’nin (2016) yaptığı çalışmalar ile benzeştiği görülmektedir.

Araştırma sonuçlarından biri de coğrafya öğretmenlerinin disip-linler arası eğitim konusundaki görüşleridir. Coğrafya öğretmenleri bu konuda olumlu görüş bildirerek, coğrafya ve İngilizce arasında kesişen konuların öğrencilerin coğrafya konularını daha hızlı kavradıklarını;

farklı kaynaklardan ve farklı öğretmenlerden coğrafya bilgilerini daha rahat öğrendiklerini savunmuşlardır. Bu da coğrafya ve İngilizce disip-linlerinin birbirleriyle yakın bir ilişkide olduğunun bir kanıtıdır.

Sonuç olarak görülmektedir ki 12.sınıf İngilizce öğretim progra-mında ve İngilizce ders kitabında tema içeriğine bağlı olarak kullanılan coğrafi içeriklerin frekans sıklığı değişmekle birlikte coğrafya konuları ile ilgili birçok tema, kavram, terim ve materyal bulunmaktadır. Bu

ba-kımdan coğrafya ve İngilizce disiplinleri, disiplinler arası eğitim bağ-lamında bu durumun farkında olup kaynakları iyi değerlendirilse her iki disiplinde de olumlu sonuçlar alınabilir. Bu alanda yapılacak yeni çalışmalar coğrafya ve disiplinler arasındaki işbirliğinin geliştirilmesi bakımından önemlidir.

ÖNERILER

Disiplinler arası eğitim düşüncesinin ve iş birliğinin gelişmesi için coğrafya ve İngilizce öğretmenlerine bu konuda bilgi ve hizmet içi eği-tim verilmesi,

Eğitim Fakültelerinde, ders içeriklerinin disiplinler arası eğitim yaklaşımı doğrultusunda revize edilmesi,

İngilizce ve coğrafya birlikteliğinin geliştirilmesi için ders kitapları yazılırken, her iki alandan uzman bilim insanlarının görüşleri dikkate alınarak disiplinler arası eğitim düşüncesinin kitaplara yansıtılması,

Öğretim programları hazırlanırken disiplinler arası eğitim yaklaşım ile hazırlanmasına ve öğrencilerin hazır bulunuşluluk durumları, ilgileri ve ihtiyaçlarının göz ardı edilmesi,

Bu araştırma ile yapılan disiplinler arası eğitim yaklaşımı çalışsının coğrafya ile tarih, edebiyat, sosyoloji, fizik, kimya, biyoloji ve ma-tematik gibi disiplinleri ile de yapılması,

Her iki disiplinde program kazanımlarının ve temalarının günlük hayattan seçilmesine özen gösterilerek seçilmesi önerilmektedir.

Ziya İnce 60

.

KAYNAKÇA

Alım, M. (2008). Öğrencilerin Lise Coğrafya Programında Yer Alan Yeryuvarlağı ve Harita Bilgisi Ünitelerindeki Bazı Kavramları Anlama Düzeyleri ve Kavram Yanılgıları. Milli Eğitim Dergisi, sayı: 177, Ankara, 166-180.

Aybek, B. (2001). Disiplinlerarası (bütünleştirilmiş) öğretim yaklaşımı. Eğitim Araştırmaları Dergisi (Eurasian Journal of Educational Research), 3, 1-7.

Bay, E., ve Kılınç, H. H. (2016). Sosyal Bilgiler Dersinde Disiplinler Arası Öğretim Yaklaşımına Dayalı Analoji Tekniği Uygulamalarının Kavram Gelişimine Etkisi: Bir Durum Çalışması. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 11/19 Fall 2016, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827, ANKARA-TURKEY, 395-416.

Baykal, A. (2003). Program Geliştirme Yaklaşımlarında Alansal Bağlam.

Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi Cilt. 20 (2), 1-11.

Bilasa, P., ve Taşpınar, M. (2017). Hayat boyu öğrenme kapsamında anahtar yeterliliklerin belirlenmesi: Türkiye için durum analizi. Milli Eğitim Dergisi, Sayı 215, 129-144.

Clifford, N. J. (2009). Key Concepts in Geography. N. J. Clifford, S. L. Holloway, S. P. Rice, ve G. Valentine içinde, Key Concepts in Geography (s. 1).

London: SAGE Publications Ltd. London Printed in Great Britain by The Cromwell Press Ltd. Second Edition.

Çiftçi, F. (2017). Disiplinler Arası Yaklaşım Bağlamında Türkçe Eğitimi Lisans Programlarında Okutulan Seçmeli Derslerin Değerlendirilmesi. 1st International Black Sea Conference on Language and Language Education September 22-23 (s. 240-251). Samsun: Ondokuz Mayıs University.

Çimen, F., Tigin, B. T., Demir, E., Çokçalışkan, A., ve Fındıkçı, G. (2018).

12’th Grade Student’s Book Count Me In. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.

Demirel, Ö. (2012). Eğitim Sözlüğü (Dictionary of Education). Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Demirel, Ö., Demir, K., İşcan, C. D., Tuncel, İ., ve Karacaoğlu, C. (2008). Çoklu zekâ kuramı ile disiplinler arası yaklaşımı temel alan uygulamalara ilişkin öğretmen-öğrenci görüşleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 33, (147), 14-25.

Doğan, C. (2014). Coğrafya Öğretiminde Disiplinlerarası Ders İşlenişinin Başarıya Etkisinin Değerlendirilmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı (Yayınlanmamış Yüsek Lisans Tezi).

Doğanay, H. (2017). Coğrafya Bilim Alanları Sözlüğü. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.

Edeer, Ş. (2005). Sanat Eğitiminde Disiplinler Arası Yaklaşım. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. (19), 78-84.

Ertürk, S. (1982). Eğitimde program geliştirme (4. Baskı). Ankara: Meteksan Yayınları.

Geçit, Y. (2010). Coğrafya Eğitimi Alanında Temel Yönelimler. Kuram Uygulamada Eğitim Bilimleri 10 (2), 925-987.

Güneş, H. (2015). Eğitim Bilimleri Terimleri Sözlüğü. Ankara: Ütopya Yayınları.

Gür, T. M. (2003). Araştırma ve Eğitimde Disiplinler Arasılık. O. B. (editör) içinde, Eğitimin Geleceği (s. 182-203). İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayınları.

Karakuş, N., ve Turgut, E. (2017). Avustralya’daki ve Türkiye’deki 8. Sınıf Ana Dili Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Tema ve Tür Bakımından Karşılaştırılması: Cambridge ve MEB Örneği. International Journal of Languages Education and Teaching, Volume:5, Issue:3, 632-650.

Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 25.Basım.

Koç, H., Önal, H., ve Ergün, A. (2016). Ortaöğretim Tarih Ders Kitaplarında Coğrafi Unsurlara Nasıl ve Ne Düzeyde Yer Verilmektedir? International Journal Of Eurasia Social Sciences (IJOESS), Vol: 7, Issue: 25, 99-117.

Konukaldı, I. (2012). İlköğretim fen ve teknoloji eğitiminde disiplinler arası tematik öğrenme yaklaşımının öğrencilerin öğrenme ürünleri üzerine etkisi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).

MEB. (2018a). MEB Ortaöğretim Coğrafya Dersi Öğretim Programı 2018. Eylül 25, 2018 tarihinde MEB Öğretim Programlarını İzleme ve Değerlendirme Sistemi: http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=336 adresinden alınmıştır

MEB. (2018b). MEB Ortaöğretim İngilizce Dersi Öğretim Programı 2018. Eylül 25, 2018 tarihinde MEB Öğretim Programlarını İzleme ve Değerlendirme Sistemi:

http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=342 adresinden alındı Öncül, R. (2000). Eğitim ve Eğitim Bilimleri Sözlüğü. İstanbul: Milli Eğitim

Bakanlığı Yayınları.

Özaydınlı, B., Tosun, E. A., ve Çeper, E. N. (2018). 2014 ve 2017 Ortaöğretim İngilizce Dersi Eğitim Programlarının Eğitim Programlarının Temel Öğeleri Açısından Karşılaştırılması. 1st International Congress on New Horizons in Education and Social Sciences (ICES-2018) April 9-11, ISBN:

978-605-2132-20-3. İstanbul-Turkey: IBAD.

Özçelik, C., ve Semerci, N. (2016). Disiplinler Arası Öğretim Yaklaşımına Dayalı Hazırlanan Öğretim Etkinliklerinin, Öğrencilerin Geometrik Cisimlerin Hacimleri Konusundaki Akademik Başarılarına Etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt: 26, Sayı: 2, 141-150.

Ziya İnce 62

.

Öztürk, M. (2008). John Dewey’in Eğitim Felsefesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.

Sağdıç, M., ve Demirkaya, H. (2014). Evaluation of Interdisciplinary Teaching Approach in Geography Education. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 13 (49) DOI:10.17755/esosder.30182, 386-410.

Tezcan, M. (1985). Eğitim sosyolojisi (4.Baskı). Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.

Tomlinson, B. (2012). Materials Development For Language Learning And Teaching. Cambridge University Press, 45.2,, 143-179.

Turna, Ö., Bolat, M., ve Keskin, S. (2012). Disiplinler Arası Yaklaşım: Müzik, Fizik, Matematik Örneği. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi 27-30 Haziran. Niğde, Türkiye: Pegem.

Ulum, Ö. G. (2014). Teachers’ Views on ‘’Yes You Can’’, The Ninth Grade English Coursebook For Public Schools. International Journal of Languages’

Education and Teaching December, 132-148.

Yanpar, T. (2005). Sosyal Bilgiler Dersinde Oluşturmacı Yaklaşımda Öğrencilerin Etkinlik Dosyalarını Yordayan Değişkenler. Cilt:13 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi, 513-526.

Yeşil, R. (2004). İnsan hakları ve demokrasi eğitiminde yöntem. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 35-41.

Yıldırım, A. (1996). Disiplinlerarası Öğretim Kavramı ve Programlar Açısından Doğurduğu Sonuçlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi sayı:12, 89-94.

Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri.

Ankara: Seçkin Yayıncılık Dokuzuncu Baskı.

Bölüm 4

ÖZEL YETENEKLI ÖĞRENCILER