Türkiye’nin NATO Üyeliğinin Basına Yansımaları

Türkiye’nin NATO’ya giriĢi Türk basında da önemli yer tutmuĢtur. Cumhuriyet Gazetesi, TBMM’nin NATO üyeliğini onaylamasını, “Millet Meclisi’nin Dünkü

Tarihi Kararı” manĢeti ile duyurmuĢ ve Ģu ifadeye yer vermiĢtir: “Muhalefet, Hükümeti tebrik ederek, “bu eser milli politikanın sağladığı milli bir eserdir” dedi”346

.

Hürriyet Gazetesi, NATO’ya eĢit haklarla girdiğimize vurgu yapmıĢtır. Gazete, Meclis kararını, “Meclis Pakta iştirakimizi tasvip etti. Atlantik Paktı’na eşit haklarla

girdik” Ģeklinde duyurmuĢtur347

.

Milliyet Gazetesi, Meclis kararının ittifakla alınmasını ön plana çıkarmıĢ ve Meclis kararını Ģu Ģekilde duyurmuĢtur: “Meclis, Kuzey Atlantik Paktı’na iltihakımızı

344 _{Ayın Tarihi, Sayı 219, ġubat 1952, s. 26.} 345 _{DurmuĢ Yalçın, a.g.e., s. 470-471.}

346 _{Cumhuriyet Gazetesi, “Millet Meclisi’nin Dünkü Tarihi Kararı”, 19 ġubat 1952, s. 1.} 347

ittifakla tasvip etti. 404 milletvekilinin iştirak ettiği dünkü celsede partiler tam bir milli birlik manzarası gösterdiler”348.

Zafer Gazetesi yazarı Mümtaz Faik Fenik 18 ġubat 1952 tarihli yazısında Türkiye’nin NATO üyeliğini önemli bir baĢarı olarak nitelemiĢtir. Fenik, Türkiye’nin Batı demokrasileri ve özellikle de ABD ile aynı ittifakta yer almasının öenmli olduğunu belirtmiĢ ve Ģunları yazmıĢtır:

“…Artık mukadderatımız, dünyadaki hür demokrasilerin mukadderatına bağlanmıştır. Müşterek barışı kurmakta olanlarla işbirliği yapacağız ve medeni alem manzumesi içinde hem kendi emniyetimizi garanti ederek, hem de her türlü tecavüz tehdidine karşı koyarak, medeniyete insanlık idealinin her ne şekilde olursa olsun örselenmesine müştereken mani olacağız. Bu, Türkiye’ye layık olduğu büyük devlet vazife ve salahiyetlerini temin eden Adnan Menderes hükümetinin parlak bir başarısıdır ve tarih daima bu başarı ile iftihar edecektir349

.

Mümtaz Faik Fenik bir gün sonraki yazısında ise Ģunları yazmıĢtır:

“Büyük Millet Meclisi dün tarihi bir toplantı yaptı ve Atlantik Paktı’na iltihakımız hakkındaki kanunu büyük bir tezahüratla ve sürekli alkışlarla kabul etti. Böylelikle, Türkiye artık demokratik dünyanın barış cephesindeki mevkiini resmen almış bulunmaktadır”350

.

Abidin Daver, Cumhuriyet Gazetesi’ndeki yazısında, Türkiye’nin NATO’ya eĢit haklarla girdiğini, bunun büyük bir baĢarı olduğunu vurgulamıĢ ve Türkiye’nin NATO’ya giriĢini Ģu Ģekilde değerlendirmiĢtir:

“Türkiye Cumhuriyeti’nin, Atlantik Paktı camiasına eşit haklar ve vecibelerle katılması tahakkuk etmiş bulunuyor. Dış politikamızın büyük başarısı Demokrat

348 _{Milliyet Gazetesi, “Büyük Millet Meclisi’nin Dünkü Tarihi Celsesi”, 19 ġubat 1952, s. 1.} 349 _{Mümtaz Faik Fenik, “Yepyeni Bir Devreye Giriyoruz”, Zafer Gazetesi, 18 ġubat 1952, s. 1.} 350

Parti iktidarının ve Adnan Menderes kabinesinin inkâr edilemez bir zaferidir. Cumartesi günü Büyük Millet Meclisi Dışişleri Komisyonunda Cumhuriyet halk partili üyelerinde Adnan Menderes Hükümeti’ni tebrik etmeleri gösteriyor ki kazanılan bu dış politika başarısı milli bir zaferdir. Devletimiz şimdiye kadar hiçbir zaman bu kadar büyük ve kuvvetli bir ittifak manzumesine girmiş değildi. Türkiye, Rus tehdit ve tehlikesi karşısında artık yalnız değildir”351.

Nadir Nadi, 19 ġubat 1952 tarihinde Cumhuriyet Gazetesi’ndeki yazısında, NATO üyeliğinin milli bir zafer olduğunu ve kamuoyunda memnuniyetle karĢılandığını belirtmiĢtir. Nadi ayrıca üyeliğin bazı sorumluluklar getirdiğine dikkat çekmiĢ ve Ģınları yazmıĢtır:

“…Her büyük eser aynı zamanda bir başlangıçtır. Şereflerinin yanında sorumlulukları da vardır. Pakta katılırken milli varlığımıza, istiklalimize ve hür insanlığa karşı yüklendiğimiz vazifenin ağırlığını bir an unutmamak gerekir. Atlantik Paktı üyeliği milletimize kutlu olsun”352

.

Ali Naci Karacan, 18 ġubat 1952 tarihli Milliyet Gazetesi’ndeki yazısında NATO üyeliği ile güvenliğimizin sağlandığını belirtmiĢ ve üyeliği, “Artık hudutlarımızın

içinde rahat, ailelerimizin yanında yarınımızdan emin, işlerimizin başında huzurlu, gönül ferahlığıyla çalışıp yaşayabiliriz. Kore’de mübarek kanlarını akıtarak milletin ebedi minnettarlığına hak kazanan şehitlerimizin ruhları şad olsun ve vatanperverlikleri, isabetli kararları yorulmak bilmez çalışmalarıyla milleti bu ikbal devrinin eşiğine ulaştıranlar Varolsunlar!” sözleri ile değerlendirmiĢtir353.

Ali Naci Karacan 19 ġubat 1952 tarihli yazısında ise NATO üyeliğinin ittifakla kabul edildiğini ve NATO’nun Türkiye’nin güvenliği açısından önemli olduğunu vurgulamıĢ ve Ģu değerlendirmeyi yapmıĢtır:

351 _{Abidin Daver, “Hükümetimizin Kazandığı Zafer”, Cumhuriyet Gazetesi, 18 ġubat 1952, s. 1.} 352 _{Nadir Nadi, “Kararın Manası”, Cumhuriyet Gazetesi, 19 ġubat 1952, s. 1.}

353

“…Bu suretle Türkiye, tarihin şimdiye kadar kaydetmediği derecede muazzam kuvvet ve emniyette bir müdafaa manzumesinin içine alınmak suretiyle artık herhangi bir tecavüze karşı en sağlam teminat altına alındı…”354

.

Falih Rıfkı Atay, 22 ġubat 1952’de Ulus Gazetesi’ndeki yazısında Türkiye’nin NATO üyeliği hakkında Ģunları yazmıĢtır: “…Atlantik Paktı’na girmekle yalnız

güvenlik teminatı almış değiliz. Bir takım vazife ve mesuliyetler altına da girmişizdir. Türkiye artık bir Üçüncü Dünya Harbi’nin dışında kalamaz…”355

.

Hüseyin Cahit Yalçın, 25 ġubat 1952 tarihli Ulus Gazetesi’ndeki yazısında Türkiye’nin NATO üyeliğini Ģöyle değerlendirmiĢtir: “…Atlantik Misakı bizim için

yeni vazifeler ve fedakârlıklar doğuran bir siyasi vesikadır. Bunun, memleketimizin selameti ve bekası namına elzem gördüğümüzden dolayı kendimizi bir takım taahhütlerle bağlıyoruz”356

.

Nihat Erim, Ulus Gazetesi’ndeki 20 ġubat 1952 tarihli yazısında Türkiye’nin NATO üyeliğine son derece gerçekçi yaklaĢmıĢ ve NATO’nun çıkarlarına uygun olduğu için bu ittifaka kabul edildiğimizi belirtmiĢtir. Erim ayrıca bir saldırı karĢıında silahlı yardım taahhüdünün sadece bir prensip olduğunu garanti sayılamayacağını yazmıĢtır. Erim’in yazısında Ģu ifadeler de yer almıĢtır:

“…Menfaat beraberliği devam eylediği müddetçe tecavüz tehlikesi karşısında yalnız bırakılmayacağımızı düşünerek Kuzey Atlantik Paktı’na girmiş olmayı siyasi bir kazanç saymalıyız. Kuzey Atlantik Paktı’na giriş hadisesi, siyasi sahada, Türkiye’nin hür milletler cephesi ile fiili kader ve işbirliğini yazılı taahhütle kuvvetlendirmiştir…”357

.

Milliyet Gazetesi, Türkiye’nin NATO üyeliğinin bütün dünyada ve bütün Türkiye’de memnuniyet ile karĢılandığını belirtmiĢ ve Ģunları yazmıĢtır: “Atlantik

354 _{Ali Naci Karacan, “En Büyük Kuvvetimiz; Milli Birlik”, Milliyet Gazetesi, 19 ġubat 1952, s. 1.} 355 _{Falih Rıfkı Atay, “Atlantik Paktı”, Ulus Gazetesi, 22 ġubat 1952, s. 2.}

356 _{Mert ÖzıĢıklı, a.g.e., s. 149.} 357

Paktı’na iltihakımız bütün dünyada memnuniyet uyandırdı… M.P. Milletvekili Bölükbaşı da bir telgrafla Menderes’e tebriklerini bildirdi. Yurdun her tarafından hükümete tebrik telgrafları yağıyor…”358

.

DıĢiĢleri Bakanı Köprülü, Türkiye’nin NATO’ya giriĢi hakkındaki görüĢlerini, Mayıs 1952 tarihinde Continental Daily Mail gazetesine verdiği bir beyanatla açıklamıĢtır. Köprülü NATO’nun demokratik rejimleri, medeniyeleri ve barıĢı korumak için kurulduğunu ifade etmiĢtir. Köprülü Türk halkının tarihi boyunca barıĢa ve demokratik prensiplere saygı duyduğunu bundan dolayı bu ittifakta yer almaktan mutluluk duyduğunu belirtmiĢtir. Bu beyaantta ayrıca Ģu ifadeler yer almıĢtır:

“…Tarihinde büyük güzellikler yaşayan Türk milletinin, NATO gibi bir teşkilata girmesi en tabii hakkıdır. Ayrıca, NATO’nun savunduğu demokrasi ve barışı koruma siyaseti, aynı emeli taşıyan Türk halkının demokrasi alanında verdiği mücadeleyi hızlandırmış ve 14 Mayıs 1950’de yapılan seçimlerle bu alanda gereken adımları atmayı başarmıştır. Kısaca, insanlığa, hukuka ve barışa büyük katkılar sağlamış olan Türk milletinin, demokrasi ve barışın korunması için kurulan NATO teşkilatına girmesi tabii bir sonuçtur”359

.

Basının görüĢlerinden de anlaĢılacağı üzere Türkiye’nin NATO’ya üye olması, kamuoyunun çoğu tarafından olumlu karĢılanmıĢ ve zafer olarak nitelendirilmiĢtir. Türkiye’nin demokrasi cephesinde yer alması ve üyelik kararının oy birliği ile alınması memnuniyetler karĢılanmıĢtır. Türkiye’nin NATO’ya eĢit haklarla kabul edilmesi ve ABD ile aynı ittifakta yer alması sevinç yaratmıĢtır. Türkiye’nin bu sayede güvenliğini sağlayacağı belirtilmiĢtir. Bunun dıĢında NATO üyeliğinin getireceği yükümlülüklerde göz ardı edilmemiĢtir.

358 _{Milliyet Gazetesi, “Atlantik Paktı’na Ġltihakımız Bütün Dünyada Memnuniyet Uyandırdı”, 20}

ġubat 1952, s. 1.

359