Bu araştırmada yabancı dil olarak Türkçe öğrenen B2 düzeyindeki 71 İranlı öğrencinin Türkçe yazılı anlatım başarıları belirlenmiş, yazılı anlatım başarıları çeşitli değişkenlere göre incelenmiş ve İranlı öğrencilerin Türkçe yazılı anlatımlarında yaptıkları yanlışlar ortaya konmaya çalışılmıştır.
5.1.1. Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen İranlıların Yazılı Anlatım Başarılarına İlişkin Sonuçlar
Öğrencilerin yazılı anlatım başarılarına ilişkin elde edilen bulgular doğrultusunda ulaşılan sonuçlar şu şekildedir:
1. Araştırmaya katılan 71 öğrencinin 46’sının (%64,8) Türkçe yazılı anlatım başarıları orta düzeydedir. Öğrencilerin 13’ünün (%18,3) başarısı düşük, 12’sinin (%16,9) başarısı yüksek düzeydedir. Buna göre öğrencilerin yarıdan fazlasının yazılı anlatım başarılarının orta düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
2. Araştırmaya katılan öğrencilerin Türkçe yazılı anlatım başarı puanlarının cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Kadın öğrencilerin yazılı anlatım başarı puanlarının ortalaması (44,17), erkek
öğrencilerin yazılı anlatım başarı puanlarının ortalamasından (37,65) daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
3. Araştırmaya katılan öğrencilerin Türkçe yazılı anlatım başarı puanlarının yaş değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Ancak 15-29 yaş aralığındaki öğrencilerin yazılı anlatım başarı puanlarının ortalaması (43,82), 30 ve üzeri yaşa sahip öğrencilerin yazılı anlatım başarı puanlarının ortalamasından (41,30) az da olsa yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
4. Araştırmaya katılan öğrencilerin Türkçe yazılı anlatım başarı puanlarının ana dili değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Ana dili Farsça olan öğrencilerin yazılı anlatım başarı puanlarının ortalaması (44,82), ana dili Azerbaycan Türkçesi olan öğrencilerin yazılı anlatım başarı puanlarının ortalamasından (39,12) yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
5. Araştırmaya katılan öğrencilerin Türkçe yazılı anlatım başarı puanlarının yabancı dil değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Ancak yabancı dili diğer dillerden biri olan öğrencilerin yazılı anlatım başarı puanlarının ortalaması (43,88), yabancı dili İngilizce olan öğrencilerin yazılı anlatım başarı puanlarının ortalamasından (41,38) daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
6. Araştırmaya katılan öğrencilerin Türkçe yazılı anlatım başarı puanlarının eğitim durumu değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. İranlı öğrencilerin sahip oldukları eğitim seviyesinin Türkçe yazılı anlatım başarılarını etkilenmediği sonucuna ulaşılmıştır.
7. Araştırmaya katılan öğrencilerin Türkçe yazılı anlatım başarı puanlarının Türkçe öğrenme amacı değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Ancak eğitim amacıyla Türkçe öğrenen öğrencilerin sıra ortalaması (37,28) iş, seyahat ve hobi amacıyla Türkçe öğrenenlerden daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
8. Araştırmaya katılan öğrencilerin Türkçe yazılı anlatım başarı puanlarının Türkçe öğrenme amacı değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Ancak öğrencilerin yazılı anlatım başarı puanlarına ait sıra ortalamasına bakıldığında Türkçe öğrenmeyi kolay olarak algılayan öğrencilerin (34,22), zor olarak algılayan öğrencilere (31,85) göre daha başarılı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
9. Araştırmaya katılan öğrencilerin Türkçe yazılı anlatım başarı puanlarının ders dışında Türkçe yazı yazma değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Ancak ders dışında Türkçe günlük, hikâye, şiir ya da mektup/e-posta yazan öğrencilerin yazılı anlatım başarı puanlarının ortalaması (43,50) ders dışında Türkçe yazı yazmayan öğrencilerin yazılı anlatım başarı puanlarının ortalamasından (41,14) daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
10. Araştırmaya katılan öğrencilerin Türkçe yazılı anlatım başarıları puanlarının Türkçe öğrenirken yanlış yapmaktan korkma değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir.
11. Araştırmaya katılan öğrencilerin Türkçe yazılı anlatım başarı puanlarının ziyaret ettikleri internet sitelerinin dili değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir.
5.1.2. Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğrenen İranlıların Yazılı Anlatımlarında Yaptıkları Yanlışlara İlişkin Sonuçlar
Öğrencilerin yazılı anlatımlarında yaptıkları yanlışlara ilişkin elde edilen bulgular doğrultusunda ulaşılan sonuçlar şu şekildedir:
1. Yazım, noktalama ve ses bilimsel yanlışlar incelendiğinde en çok yanlışın büyük ünlü uyumunda yapıldığı görülmektedir. Bunun yanında öğrencilerin ince ve kalın ünlüleri birbirine karıştırdığı belirlenmiştir. Öğrencilerin özellikle Farsçada bulunmayan sesleri karıştırdıkları, kök ve gövdeye eklenecek eklerin ses bakımından uyumunu tam olarak kavrayamadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
2. Biçim ve söz dizimsel yanlışlar incelendiğinde en çok yanlışın söz diziminde yapıldığı görülmektedir. Öğrenciler Farsça söz diziminin yoğun etkisi nedeniyle uzun ve bağlaçlı cümleler kurdukları belirlenmiştir. İncelenen kompozisyondaki cümlelerin önemli bir kısmının “ki” bağlacı ile kurulan cümleler oluşturmaktadır. Bunun yanında öğrencilerin belirtme ve yönelme durumu eklerini birbirine karıştırdığı; kimi zaman da belirtme durumu ekini kullanmadıkları görülmüştür. Ayrıca öğrencilerin fiilimsi eklerinin işlevlerini tam olarak kavramadıkları, özellikle –Ip ve –DIk fiilimsi eklerini doğru kullanmadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
3. Sözcük-anlamsal yanlışlar incelendiğinde en çok yanlışın Türkçe ve Farsçada bulunan ortak sözcüklerin kullanımlarında yapıldığı görülmüştür. Özellikle Arapça sözcüklerin iki dilde çeşitli anlam ve bağlam farklılıklarının bulunması bu yanlışın yapılmasına neden olmuştur. Bunun yanında Türkçede bulunmayan Farsça sözcüklerin ya da herhangi bir Türk şivesinde bulunan ama Türkiye Türkçesinde bulunmayan sözcüklerin kullanımından kaynaklanan yanlışlar da mevcuttur. Öğrencilerin Türkçe sözcüklerin anlam inceliklerine ve kullanıldıkları bağlama ait bilgi eksikleri nedeniyle yanlış sözcük seçiminde bulunmalarını da eklemek gerekir. Bazı öğrencilerin ise Farsça ifade kalıplarının birebir Türkçeye aktararak kullandıkları sonucuna ulaşılmıştır.
4. Süreç temelli yanlışlar incelendiğinde en çok yanlışın unutmadan kaynaklandığı görülmektedir. Öğrenciler bir ünlüyü, bir ünsüzü, bir heceyi ya da bir sözcüğü yazmayı unutmuşlardır. Bu durum öğrencilerin yazdıklarını zihinlerinde iyi yapılandırmadıklarını, dikkatlerinin dağınık olduğunu ve yazmayı önemsemediklerini göstermektedir. Kimi öğrencilerin ise bir eki, bir sözcüğü ya da herhangi bir dil unsurunu aşırı derecede kurallaştırarak gereksiz yere kullandıkları sonucuna ulaşılmıştır.