140 Banka 14 Katsayı Std. hata z P>IzI %95 güven aralığı
D1.(NPL) .6926442 .0822984 8.42 0.000 .5313422 .8539461 D1.(LOAN) .0003353 .0031934 0.11 0.916 -.0059235 .0065942 D1.(EBTP) .0276412 .0104287 2.65 0.008 .0072014 .048081 D1.(SIGN) -.0343286 .0239118 -1.44 0.151 -.081195 .0125377 D1.(CAR) -.0000147 .000196 -0.08 0.940 -.0003989 .0003695 D1.(SIZE) -.0057022 .0029182 -1.95 0.051 -.0114217 .0000172 D1.(GDPR) .0006959 .0022188 0.31 0.754 -.0036529 .0050448 Sabit .0001895 .0001897 1.00 0.318 -.0001823 .0005612
Banka 15 Katsayı Std. hata z P>IzI %95 güven aralığı D1.(NPL) .5779794 .0915485 6.31 0.000 .3985477 .7574112 D1.(LOAN) -.0221079 .0125918 -1.76 0.079 -.0467873 .0025715 D1.(EBTP) .0164922 .0099996 1.65 0.099 -.0031067 .036091 D1.(SIGN) .039872 .0277433 1.44 0.151 -.0145038 .0942478 D1.(CAR) .0001989 .0001962 1.01 0.311 -.0001857 .0005836 D1.(SIZE) -.0040644 .0043424 -0.94 0.349 -.0125753 .0044466 D1.(GDPR) -.001103 .0025583 -0.43 0.666 -.0061173 .0039112 Sabit .000419 .0002806 1.49 0.135 -.0001311 .000969
141 dıĢındakilere sunulması; ikincisi iĢletme faaliyetlerine iliĢkin kaydedilen bilgilerin bir formata sokularak taraflara raporlanmasıdır. Ġkinci fonksiyon, bir diğer ifadeyle finansal raporlama fonksiyonu ile muhasebe bilgi sisteminin ürettiği raporlar, finansal bilgi kullanıcılarına sunulmaktadır. Finansal bilgi kullanıcıları iĢletme içi finansal bilgi kullanıcıları (ortaklar, yöneticiler ve iç müĢteriler) ve iĢletme dıĢı finansal bilgi kullanıcıları (devlet, kreditörler, dıĢ müĢteriler, tedarikçiler, rakip iĢletmeler, yatırımcılar, tüketiciler ve toplum) Ģeklinde sınıflandırılmaktadır. ĠĢletme içindeki ve dıĢındaki finansal bilgi kullanıcıları için geçmiĢe yönelik değerlendirme yapmak ve geleceğe yönelik karar almada finansal bilginin önem arzettiği açıktır. GeliĢen para ve sermaye piyasaları, küreselleĢme ve rekabet olguları sonucu finansal bilgi kullanıcıları niteliksel ve niceliksel olarak giderek artmaktadır. Bu noktada, muhasebe bilgi sistemi tarafından sunulan finansal bilginin kaliteli olmasının gereği gündeme gelmektedir.
Finansal bilginin kalitesini tanımlayan ve bilginin kalite özelliklerini belirleyen tek bir standart bulunmamakla (Demir, 2010: 144) birlikte, kaliteli finansal bilginin taĢıması gereken özellikler bulunmakta, bu özellikler faydalı finansal bilginin niteliksel özellikleri baĢlığı altında temel ve destekleyici nitelikler olarak sıralanmaktadır. Her zaman her finansal bilgi bu özellikleri barındırmamakta, muhasebe uygulamalarının muhasebe bilgisini bozması, değiĢtirmesi ve olduğundan farklı göstermesi söz konusu olmaktadır. Bunun ana amacı, finansal bilgi kullanıcılarının verecekleri finansal kararlara, iĢletmelerin yöneticileri aracılığıyla müdahale etme isteği olarak ifade edilmektedir. Türkiye’de ve dünyada kalitesi ve faydası tartıĢmaya açık finansal bilgilerin, tabloların ve raporların sunumu ekonomilere hiç de küçümsenmeyecek ölçüde zararlar vermektedir. Olduğundan farklı gösterilen, bir diğer ifadeyle arzulanan Ģekilde tasarlanmıĢ finansal bilgi bu noktada karĢımıza yaratıcı muhasebe olgusunu çıkarmaktadır.
142 Bu çalıĢmada, yaratıcı muhasebe kavramının içeriğinin ne olduğu, bir diğer taraftan da finansal bilgi manipülasyonu ve hileli finansal raporlama kavramlarının arasında hangi noktada yer aldığı üzerinde durulmuĢtur. Yaratıcı muhasebe uygulamasının doğuracağı sonuçlara maruz kalınmaması için alınacak önlemler ve yaratıcı muhasebe uygulamaları karĢısında gerek dünyada ve izdüĢümü olarak ülkemizde alınan yasal önlemlerin açıklanması da bu çalıĢmada üzerinde durulan önemli noktalardan olmuĢtur. ÇalıĢmada ele alınan bir diğer alt baĢlık da etik olmuĢ, yaratıcı muhasebe uygulamalarının etik boyutu tartıĢılarak sınırının ifade edilmesi amaçlanmıĢ, bir diğer ifadeyle yaratıcı muhasebenin sınırlarının çizilmesi, hile ile ayrıĢtığı veya örtüĢtüğü noktaların belirlenmesi, yaratıcı muhasebe ile benzer anlamda kullanılan diğer kavramların açıklanması ve finansal bilgi manipülasyonunun bu kavramlar karĢısındaki durumunun açıklanması, bu çalıĢmanın ana amaçlarından birini oluĢturmaktadır. Sonuç olarak, Stolowy ve Breton (2003) sınıflandırması doğrultusunda, finansal bilgi manipülasyonunun genel bir çerçeve olduğu ve niyetin ortaya konduğu bir kavrama iĢaret ettiği; kazanç yönetimi, büyük temizlik muhasebesi, gelir düzleĢtirmesi ve saldırgan muhasebenin, yine finansal tabloların olduğundan farklı sunumunu hedefleyen farklı görünümlerdeki yaratıcı muhasebe uygulamaları olduğu; hile ile örtüĢtüğü noktaların olmasının yanında, genel kabul görmüĢ muhasebe ilkeleri ve muhasebe standartlarına tamamen aykırı olan hileden ayrıldığı noktanın da bu ilke ve standartların dâhilinde gerçekleĢtirilmesi Ģeklinde uygulanan güncel muhasebe yaklaĢımının yaratıcı muhasebe kavramı olduğu sonucuna ulaĢılmıĢtır.
Yaratıcı muhasebe literatürü incelenirken, konu ile ilgili yapılan çalıĢmaların reel sektörde yoğunlaĢtığı, Türkiye’de finansal (mali) sektörde yaratıcı muhasebenin araĢtırılmasını amaçlayan çalıĢmaların oldukça sınırlı olduğunun belirlenmesi, bu çalıĢmada rotanın finansal sektör olarak seçilmesi sonucunu doğurmuĢtur. Reel sektörün yanı sıra, finansal sektörün de araĢtırmalara konu edilmesinin; birbirinden farklı iç
143 dinamiklere sahip bu gibi sektörlerde farklılık ve benzerliklerin ortaya konması açısından da önem arz ettiği düĢünülmektedir. Bunun ötesinde, finansal sektörün en temel yapı taĢı olan bankalarda yaratıcı muhasebe uygulamalarının ve dahası hilenin neden olduğu maliyetlerin etkili hile saptama ve önleme politikaları ve uygulamaları yardımıyla azaltılmasının sosyal ve ekonomik refaha olumlu yansıyacağı, bireylerin ve kurumların yaĢamları ve sürekliliklerine önemli katkı sağlayacağı düĢünülmektedir (Kandemir ve Kandemir, 2017: 19). Finansal sektörde reel sektöre benzer Ģekilde, gelir düzleĢtirme uygulamasının altında yatan en önemli güdü piyasa katılımcılarının bankaya dair risk algısını azaltmak ve böylelikle bankanın finansal gücüne ve kalitesine iliĢkin algıyı kuvvetlendirmektir (Acar, 2017: 40).
Yapılan literatür incelemesi sonucunda, bankacılık sektöründe yaratıcı muhasebe uygulamalarının daha çok gelir düzleĢtirmesi görünümüyle gerçekleĢtirildiği görülmüĢtür. Bu noktadan hareketle, bankada gelir düzleĢtirmesinde özellikli tahakkuk hesabı olarak adlandırılan kayıp kredi karĢılıkları kullanılmasının, finansal tablo hazırlayanların kârın yüksek olduğu zamanlarda daha fazla, kârın düĢük olduğu zamanlarda ise daha düĢük kayıp kredi karĢılığı ayırarak raporlanan kâr rakamında dönemler arasında istikarlı bir görünüm elde etmelerine olanak sağlayacağı beklenmektedir. Kayıp kredi karĢılıklarını yaratıcı muhasebe uygulamasının tespitine uygun kılan özellikleri (Temiz vd., 2016: 256); finansal tablo hazırlayıcıların kredi karĢılığını belirlemede serbest olmaları ve yetkileri dâhilinde olması, iĢlemin izleyen dönemlerde tekrarlanma zorunluluğunun olmaması, yapılan iĢlemin genel kabul görmüĢ muhasebe ilkelerine aykırı olmaması ve karĢılık ayırmanın üçüncü kiĢilerle yapılan bir iĢlem değil, hesapların içinde oluĢturulmakta olması Ģeklinde sıralanmaktadır.
ÇalıĢma kapsamında, büyük skandalların patlak verdiği Türk bankacılık sektöründeki yaratıcı muhasebe uygulamalarının ortaya çıkarılması amacıyla, literatürle uyumlu
144 olarak kayıp kredi karĢılıklarının bağımsız değiĢken olarak ele alındığı bir model, 2009 – 2016 yılları arasında BIST’de faaliyet gösteren bankalar üzerinde test edilmiĢtir.
Bulgular ıĢığında, temel olarak test edilen iki etkiden (kayıp kredi karĢılıkları ve kâr / kayıp kredi karĢılıkları ve sermaye yönetimi) vergi ve karĢılık öncesi kârın kayıp kredi karĢılıkları ile anlamlı bir iliĢkiye sahip olduğu sonucuna varılmıĢtır (EBTP). En önemli bağımsız değiĢkenlerden biri olarak görülen kâr (vergi ve karĢılık öncesi) ile kayıp kredi karĢılıkları arasında anlamlı bir iliĢki bulunması, Türk bankacılık sektöründe, çalıĢmaya dâhil edilen bankalar arasında gelir düzleĢtirme görünümündeki yaratıcı muhasebe uygulamalarının desteklendiği sonucuna iĢaret etmektedir. Bu noktada, veri setinin, BIST’de iĢlem görmekte olan, bankacılık mevzuatı ve/veya sıkı bankacılık teamüllerine tabi olan, aktif büyüklükleri itibariyle de Türkiye’nin önde gelen bankalarının verilerinden oluĢmakta olmasına rağmen bankaların gelir düzleĢtirme iĢlemine baĢvurduklarının görülmesi dikkat çekicidir. Finansal (mali) sektör, diğer sektörlere kıyasla en ağır düzenlemelerin yapıldığı sektördür ve bankalar da bu düzenlemeler altında faaliyetlerini sürdürmektedir.
Bankacılık sektöründe karĢılaĢılan yaratıcı muhasebe uygulamaları, kurumsal bankacılık anlayıĢını tehlikeye sokmakta, fon sahiplerinin mevduatlarını kaçırmalarına neden olmakta, bankaların sermaye tabanını eritmekte, sonuçta gelir, müĢteri ve itibar kaybına neden olmaktadır, en önemli sonuç ise müĢteri güveninin kaybolmasıdır (Kandemir ve Kandemir, 2017: 23). Türk bankacılık sektöründe, TMSF’ye devirlerin dikkat çekici oranda yüksek olmasıyla birlikte, çalıĢma kapsamındaki bankalarda, ampirik bulgular ıĢığında bu olumsuzlukların bulunmaması beklenmektedir.
Sonuç olarak, ifade etmek gerekir ki, yaratıcı muhasebe literatürü incelendiğinde, geniĢ kabul görmüĢ, bir diğer ifadeyle kalıplaĢmıĢ modellerin reel sektör için geçerliliği bulunduğu, finansal sektörde kullanılan modeller konusunda henüz geniĢ bir uzlaĢı
145 bulunmadığı görülmüĢtür. Bu çalıĢmanın ele aldığı modelin, Türk bankacılık sistemi* esas alınarak, mevduat bankaları (kamusal sermayeli mevduat bankaları ve özel sermayeli mevduat bankaları), yabancı sermayeli bankalar (Türkiye’de kurulmuĢ yabancı sermayeli bankalar ve Türkiye’de Ģube açan yabancı sermayeli bankalar), kalkınma ve yatırım bankaları (kamusal sermayeli kalkınma ve yatırım bankaları, özel sermayeli kalkınma ve yatırım bankaları ve yabancı sermayeli kalkınma ve yatırım bankaları) ve katılım bankaları ayrımına gidilerek yapılmasının önemli bulgular sağlayacağı düĢünülmektedir. Bu çalıĢmada, bu ayırıma gidilmeden BIST’te iĢlem gören her banka çalıĢma kapsamına alınmıĢ, heterojen bir yapı analize tabi tutulmuĢtur.
Diğer taraftan, üretim ve satıĢ gibi faaliyetlerde bulunamayan, iĢletmelere iĢtirak eden ve çoğunlukla böyle iĢletmelerin büyük ortağı konumunda olan veya baĢka yollarla hâkimiyeti elinde bulunduran iĢletmeler topluluğu olarak tanımlanabilen holdingýlerin de, gelecekteki çalıĢmalara dâhil edilmesinin çarpıcı sonuçlar ortaya çıkaracağına inanılmaktadır, bunun nedeni ise bu çalıĢmanın ele aldığı dönemi oluĢturan 2009 - 2016 yılları arasında finansal (mali) sektördeki toplam firma sayısı olan 143 içinde en yüksek ağırlığı holdingler ve yatırım Ģirketleri (58)’ nin oluĢturmasıdır.
Yaratıcı muhasebe uygulamasının hiç olmaması, en ideal durum olarak nitelendirilemez. Etik bilincinin içselleĢitirilmesinin gereği de, yaratıcı muhasebe uygulamalarının tamamen bulunmamasını ifade etmemektedir. Yaratıcı muhasebe uygulamaları, tahakkuk muhasebesinin bir sonucudur ve muhasebede var olan seçimlik uygulamaların tamamıyle ortadan kalkmaması için belli bir düzeyde var olması gerektiği de vurgulanmalıdır.
* https://www.tbb.org.tr/modules/banka-bilgileri/banka_Listesi.asp?tarih=17/4/2018
ý https://www.dunya.com/gundem/6102-sayili-turk-ticaret-kanununda-holding-sirketler-haberi-235659
146 KAYNAKÇA
Acar, M., Ġpci, M. Ö. (2015). Loan Loss Provisions and Income Smoothing Hypothesis:
Experience from Turkish Banking Sector, Journal of Accounting, Financa and Economics, Cilt 5, Sayı 1.
147 Acar, M. (2017). Türk Finans Sektörünün Kâr Yönetimi ve Kârların Süreğenliği Üzerinden Kâr Kalitesinin Ġncelenmesi, Bankacılar Dergisi, Sayı: 102.
Ahmed, A. S., Takeda, C. ve Thomas, S. (1999). Bank Loan Loss Provisions: A Reexamination of Capital Management, Earnings Managemet and Signaling Effects, Journal of Accounting and Economics, Vol. 28.
Akbulut Özerhan, Y. (1999). Meslek Ahlâkı Kriterleri ve Muhasebe Mesleği Üzerine Bir AraĢtırma, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Cilt 1, Sayı: 1.
Akbulut Özerhan, Y. (2007). Kavramsal Çerçevede Yapılması DüĢünülen DeğiĢiklikler:
IASB-FASB Ortak Projesi, Muhasebe Öğretim Üyeleri Bilim ve DayanıĢma Vakfı Dergisi, Eylül, Cilt 9, Sayı 3.
Akdoğan, N., Tenker, N. (2007). Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri. 10.
Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
Akgüç, Ö. (2012). Banka Finansal Tablolarının Analizi. GeniĢletilmiĢ 2. Baskı, ArayıĢ Basım ve Yayıncılık, Ġstanbul.
Akyel, N., (2009). Adli Muhasebecilik ve Türkiye’de Uygulanabilmesi için Altyapı BileĢenlerinin Mevcut Durumu, Değerlendirilmesi ve Öneriler, Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi.
Akyel, N., Karaca, N. (2005). Bağımsız Denetim Açısından Etik ve Yaratıcı Muhasebe Uygulamaları, Mali Çözüm 72.
Amat, O., Blake, J. and Dowds, J. (2009). The Ethics of Creative Accounting.
http://www.econ.upf.edu/docs/papers/downloads/349.pdf, EriĢim Tarihi: 20.03.2012
Anandarajan, A., Hasan, I., McCarthy, C. (2007). Use of loan loss provisions for capital, earnings management and signalling by Australian banks, Accounting &
Finance 47.
148 Ayarlıoğlu, M. A. (2007). Kâr Yönetimi Uygulamaları ve Ġstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda Test Edilmesi. YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, ĠĢletme Anabilim Dalı, Ankara.
Aygün, D. (2013). Yaratıcı Muhaebe Straejileri, EskiĢehir Osmangazi Üniversitesi ĠĠBF Dergisi, 8(2).
Atalar, M. (2013). Bankalarda Ticari Kredi Risk Haritası ve Muhasebe Kökenli Risk Kaynaklarının AraĢtırılması. YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Atan, M. (2015). Yaratıcı Muhasebe Teknikleri ile Finansal Tablo Manipülasyonu ve Örnek Uygulamalı Finansal Tablolar, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ġstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muhasebe ve Denetim Anabilim Dalı:
Ġstanbul.
Balaciu, D., Bogdan, V. and Vladu, A. B. (2009). A Brief Review of Creative Accounting Literature and its Consequences in Practice. Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 11, 1, pp: 170-182.
Balaciu, D., Vladu, A. B. (2010). Creative Accounting – Players and Their Gain and Losses, Annals of Faculty of Economics, Vol.1, Issue 2, pp: 813-819.
Bao, B., Bao, D. (2004). Income Smoothing, Earnings Quality and Firm Valuation.
Journal of Business Finance and Accounting, Vol. 3, No. 9-10, pp: 1525-1557.
Barton, J., Simko, P. J. (2002). The Balance Sheet as an Earnings Management Constraint. The Accounting Review, Vol. 77, pp: 1-27.
Bayazıtlı, E., Çelik, O. ve Gürdal, K. (2016). Genel Muhasebe, Siyasal Kitabevi:
Ankara
149 Bayındır, S. (2010). Türk Sermaye Piyasası Hukukunda Manipülasyon Suçu.
YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hukuk Anabilim Dalı Kamu Hukuku Bilim Dalı, Ġstanbul.
Bayırlı, R. (2006). Yaratıcı Muhasebe, Etik, Firma Değeri ve Örnek Bir Uygulama.
YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü ĠĢletme Anabilim Dalı Muhasebe Finansman Bilim Dalı, Ankara.
Beaver, W. H. ve Engel, E. E. (1996). Discretionary Behavior with Respect to Allowances for Loan and Losses and the Behavior of Security Prices, Journal of Accounting and Economics, Vol. 22.
Beaver, W. H. ve McNichols, M. F. (1998). The Characteristics and Valuations of Loss Reserves of Property Casualty Insurers, Review of Accounting Studies, Vol. 3.
Beaver, W. H., McNichols, M. F. ve Nelson, K. K. (2003). Management of the Loss Reserve Accrual and the Distribution of Earnings in the Property – Casualty Insurance Industry, Journal of Accounting and Economics, Vol. 35.
Beneish, M. D. (1997). Detecting GAAP Violation: Implications for Assessing Earnings Management Among Firms with Extreme Financial Performance, Journal of Accounting and Public Policy, Vol. 16, No: 3.
Bekçi, Ġ., AvĢarlıgil, N. (2011). Finansal Bilgi Manipülasyonu Yöntemlerinden Yaratıcı Muhasebe ve Bir Uygulama. MÖDAV, 2011-2.
Biedleman, C. R. (1973). Income Smoothing: The Role of Management. The Accounting Review, Vol. 48, No. 4, pp: 653-667.
Bikker, J., Metzemakers, P. (2005). Bank provisioning behaviour and procyclicality, Journal of International Financial Markets, Institutions and Money 15.
150 Bourne, A., C. (2008). Predictability of Fraudulent Financial Reporting, Doctor of Business Administration, Anderson University, UMI Dissertations.
Bouvatier, V., Lepetit, L. (2012). Effects of loan loss provisions on growth in bank lending: some international comparisons, International Economics 132.
Bozkurt, N. (2009). ĠĢletmelerin Kara Deliği Hile: ÇalıĢan Hileleri, Alfa Basım Yayım Dağıtım Ltd. ġti.: Ġstanbul.
Burgstahler, D. ve Dichev, I. (1997). Earnings Management to Avoid Earnings Decreases and Losses, Journal of Accounting and Economics, Vol. 24.
Canbulut, G. (2008). Finansal Bilgi Manipülasyonu ve Örnek Bir Uygulama.
YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, ĠĢletme Anabilim Dalı Finasman Bilim Dalı, Ġzmir.
Carpenter, T. D., Reimers, J. L. (2005). Unethical and Fraudulent Financial Reporting:
Applying the Theory of Planned Behaviour. Journal of Business Ethics, 2005, Vol. 60, pp. 115-129.
Cohen, L. J., Cornett, M. M, Marcus, A. J. ve Tehranian H. (2014). Bank Earnings Management and Tail Risk During the Financial Crisis, Journal of Money, Credit and Banking, Cilt 46, Sayı 1.
Collins, J. H., Shackelford, D. A. ve Wahlen, J. M. (1995). Bank Differences in the Coordination of Regulatory Capital, Earnings, and Taxes, Journal of Accounting Research, Vol. 33, No. 2.
Copeland, R. M. (1968). Income Smoothing. Journal of Accounting Research, Vol. 6, pp: 101-116.
CoĢkun, M., Ardor, H. N., Çermikli, H., Eruygur, H. O., Öztürk, F., Tokatlıoğlu, Ġ., Aykaç, G. ve Dağlaroğlu, T. (2012). Türkiye’de Bankacılık Sektörü Piyasa Yapısı,
151 Firma DavranıĢları ve Rekabet Analizi, Türkiye Bankalar Birliği Yayını No: 280, Ġstanbul.
Çelik, O. (2002). Sermaye Piyasalarında Gönüllü Kamuya Açıklama. Muhasebe ve Denetime BakıĢ, Yıl 2, Sayı 6.
Çıtak, N. (2007). Hileli Mali Raporlamada Yaratıcı Muhasebe ve Bir Uygulama.
YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, ĠĢletme Anabilim Dalı Muhasebe Finansman Bilim Dalı, Ġstanbul.
Çıtak, N. (2009). Yaratıcı Muhasebe Hileli Finansal Raporlama Mıdır? Mali Çözüm Dergisi, Sayı: 91, pp: 81-109.
DeAngelo, L. E. (1986). Accountign Numbers and Markey Valuation Substitutes: A Study of Management Buyouts of Public Stockholders, The Accounting Review, Vol.
61, No: 3.
Dechow, P. M., Sloan, R. G. ve Sweeney, A. P. (1995). Detecting Earnings Management. The Accounting Review, Vol. 70, No. 2.
Dechow, P. M., Sloan, R. G., Sweeney, A. P. (1996). Causes and Consequences of Earnings Manipulation: An Analysis of Firms Subjected to Enforcement Actions By the SEC, Contemporaray Accounting Research, Cilt 13, No. 1.
Dechow, P. M., Skinner, D. J. (2000). Earnings Management: Reconciling the Views of Accounting Academics, Practitioners, and Regulators. Accounting Horizons, Vol. 14, No. 2, pp: 235-250.
Dechow, P. M. ve Dickev, I. D. (2002). The Quality of Accruals and Earnings: The Role of Accounting Estimation Errors, The Accounting Review, Vol. 77, Supplement:
Quality of Earnings Conference.
152 Degeorge, F. Patel, J. ve Zeckhauser, R. (1999). Earnings Management to Exceed Thresholds, Journal of Business, Vol. 72, No: 1.
Demir, B. (2010). Muhasebe Bilgi Sistemlerinde Bilgi Kalitesi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 148.
Demir, V., Bahadır, O. (2007). Muhasebe Manipülasyonu: Yöntemler ve Teknikler.
Mali Çözüm Dergisi, Sayı 84.
Diana, B., Madalina, P. (2008). Is Creative Accounting a Form of Manipulation?
Annals of the University of Oradea, Economic Science Series, pp: 936-941.
Dinç, Y., Cengiz, S. (2014). Muhasebe Denetiminde Hata ve Hilenin Denetçi Etiği Açısından Ġncelenmesi: Enron Skandalı Örneği, Çamkırı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt: 5, Sayı: 1.
Doğan, E. (2009). Finansal Bilgi Manipülasyonu ve Finansal Bilgi Manipülasyonunun Belirlenmesine Yönelik Modeller: Ġstanbul Menkul Kıymetler Borsa’sında Bir Uygulama. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Gazi OsmanpaĢa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
Dooley, D. V. (2002). Financial Fraud: Accounting Theory and Practice. (EriĢim Tarihi:
03.11.2011)
http://law2.fordham.edu/publications/articles/600flspub9457.pdf
Duman, H. (2010). Kamuyu Aydınlatma Ġlkesi Kapsamında Kazanç Yönetimi Uygulamalarının Finansal Raporlama Kalitesi ve ġirket Performansı Üzerine Etkisi:
IMKB’de Bir Uygulama, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, ĠĢletme Anabilim Dalı Muhasebe-Finansman Bilim Dalı: Konya.
DurmuĢ, A. H. (2017). Yaratıcı Muhasebenin Sınırları, Ġstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 16, Sayı 31.
153 Dye, R. A. (2002). Classifications Manipulation and Nash Accounting Standards.
Journal of Accounting Research, Vol. 40, No. 4, pp: 1125-1162.
Eckel, N. (1981). The Income Smoothing Hypothesis Revisited, Abacus, Vol. 17, No. 1.
Ertugay, E. (2013). Gelecekteki Nakit AkıĢlarının Tahmininde Nakit AkıĢlarının Rolü, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, ĠĢletme Anabilim Dalı: Ankara.
Fındık, H., Öztürk, E. (2016). Finansal Bilgi Manipülasyonunun Beneish Modeli Yardımıyla Ölçülmesi: BIST Ġmalat Sanayi Üzerine Bir AraĢtırma, ĠĢletme AraĢtırmaları Dergisi, 8/1.
Fiechter, P., Meyer, C. (2009). Big Bath Accounting Using Fair Value Measurement Discretion During the Financial Crisis. EriĢim Tarihi: 14.02.2012
https://www.uzh.ch/cmsssl/isu/entrepreneurship/workshops/Workshops/Fiechter.pdf
Fonseca, A., Gonzalez, F. (2008). Cross-country determinants of bank income smoothing by managing loan-loss provisions. Journal of Banking & Finance 32.
Francis, J. LaFond, R. Olsson, P. ve Schipper, K. (2005). The Market Pricing and Accruals Quality, Journal of Accounting and Economics, Vol. 9, No: 2.
Free, C. (2015). Looking Through the Fraud Triangle: a Review and Call for New Directions, Meditari Accountancy Research, Cilt 23, Sayı: 2.
Gherai, D. S., Balaciu, D. E. (2011). From Creative Accounting Practices and Enron Phenomenon to the Current Financial Crisis. Annales Universitatis Apulensis Series Oeconomica, 13, 1.
Greenawalt, M. B., Sinkey, J. F. (1988). Bank Loan-Loss Provisions and the Income Smoothing Hypothesis: An Empirical Analysis, 1976-1984, Journal of Financial Services Research, 1.
154 Gowthorpe, C., Amat, O. (2005). Creative Accounting: Some Ethical Issues of Macro and Micro Manipulation. Journal of Business Ethics, Vol. 57, pp: 55-64.
Hasan, I., Wall, L. (2004). Determinants of the loan loss allowance: some crosscountry comparisons. The Financial Review 39.
HaĢit, G., Uçar, A. (2014). Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Kurumsal Yönetim Ġlkelerinden Yönetim Kurulu Ġlkesinin Ġncelenmesine Yönelik Nitel Bir AraĢtırma, Sakarya Ġktisat Dergisi, Cilt 3, Sayı 2.
Hazar, A., BabuĢçu, ġ., Tekindal, M. A. ve Köksal, M. O. (2018). Bankacılık Sektöründen Sermaye Yeterliliği Rasyosunu Belirleyen Risklerin Analizi, Uluslararası Ġktisadi ve Ġdari Ġncelemeler Dergisi, 20.
Healy, P. M. (1985). The Effect of Bonus Schemes on Accounting Decisions, Journal of Accounting and Economics, 7.
Healy, P. M., Wahlen, J. W. (1999). A Review of the Earnings Management Literature and Its Implications for Standard Setting. Accounting Horizons, Vol.13, No.4, pp: 365-383.
Hogan, C. E., Rezaee, Z., Riley, R. A. and Velury, U. K. (2008). Financial Statement Fraud: Insights from the Academic Literature. Auditing: A journal of Practice and Theory, Vol 27, No 2, pp: 231-252.
Hong, Y., Andersen, M. L. (2011). The Relationship Between Corporate Social Responsibility and Earnings Management: An Exploratory Study. Journal of Business Ethics, Vol. 104, pp: 461-471.
Hsieh, L., Tsai, Y. (2005). Information Asymmetry, Creative Accounting and Moral Choice: An Apocalypse of Procomp Informatics Ltd. The Journal of American Academy of Business, No: 2, pp: 64-73.
155 Im, K. S., Pesaran, M. H., Shin, Y. (2003). Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels, Journal of Econometrics, Vol. 115, No: 1.
Imhoff, E. A. (1975). Income Smoothing: The Role of Management: A Comment, The Accounting Review, Vol. 50, No: 1.
Jones, J. J. (1991). Earnings Management During Import Relief Investigations, Journal of Accounting Research, Vol.29, No: 2.
Jones, M. (2011). Creative Accounting, Fraud and International Accounting Scandals.
John Wiley&Sons Inc. Chichester, England.
Kale, S. (2017). Türk Bankacılık Sektörünün Aracılık Fonksiyonu, Finans Ekonomi ve Sosyal AraĢtırmalar Dergisi, Cilt 2, Sayı 3.
Kanagaretnam, K., Lobo, G., Mathieu, R. (2003). Managerial incentives for income smoothing through bank loan loss provisions. Review of Quantitative Finance and Accounting 20.
Kanagaretnam, K., Lim, C.Y., Lobo, G.J. (2010). Auditor reputation and earnings management: international evidence from the banking industry, Journal of Banking &
Finance 34.
Kandemir, C. (2016). Muhasebenin Yolsuzluk Amaçlı Kötüye Kullanımı: 2000 Sonrası Banka Ġflaslarında Türkiye Deneyimi, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, Cilt 12, Sayı 45.
Kandemir, C. ve Kandemir, ġ. (2017). Bankacılık Hileleri: Sınıflandırılması, Saptanması ve Önlenmesi, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, Cilt 54, Sayı 629.
Karabayır, M. E. (2012). Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ve Muhasebe Kalitesi: ĠMKB Örneği, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, ĠĢletme Anabilim Dalı: Ankara.
156 Karakaya, M. (1994). Muhasebe Bilgi Sistemi ve Bilgi Teknolojisi. Ankara, Gazi Kitabevi.
Karakoç, M., Özdemir, S. (2016). Ġç Kontrolde COSO ve ICFR ĠliĢkisi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 15, Sayı 56.
Karapınar, A. (2003). Özel Finans Kurumları ve Muhasebe Uygulamaları, Gazi Kitabevi, Ankara.
Karasioğlu, F., Karahan, N. S. (2016). 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Muhasebe Uygulamalarına Getirdiği Yeniliklerin Uygulayıcılar (SM, SMMM, YMM) Tarafından Algılanma Düzeyi: Konya Yerelinde Bir AraĢtırma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35.
Kaval, H. (2008). Muhsebe Denetimi, 3. Baskı, Gazi Kitabevi: Ankara.
Kaya, U. Yazan, Ö. (2015). Muhasebe Bilgisi Kalitesi Açısından Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Kazanç Yönetimi ve Finansal Performans ĠliĢkisi, YayınlamamıĢ Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Kurt, G., Uçma, T. (2013). COSO Ġç Kontrol – BütünleĢik Çerçeve Güncelleme Projesinin Yenilikleri, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Cilt 15, Sayı 2.
Küçük, Ġ. (2008). Finansal Raporlamada Hile – Manipülasyonlar ve Önlenmesi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü ĠĢletme Anabilim Dalı Muhasebe - Finansman Bilim Dalı, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ġstanbul.
Küçük, E. ve Uzay, ġ. (2009). Hileli Finansal Raporlamanın OluĢumu ve Doğurduğu Sonuçlar, Erciyes Üniversitesi Ġktisadi ve Ġdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 32.
Küçükaksoy, Ġ., Akalın, G. (2017). Fisher Hipotezinin Panel Veri Analizi ile Test Edilmesi: OECD Ülkeleri Uygulaması, Hacettepe Üniversitesi Ġktisadi ve Ġdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 35, Sayı 1.
157 Küçüksözen, C. (2004). Finansal Bilgi Manipülasyonu: Nedenleri, Yöntemleri, Amaçları, Teknikleri, Sonuçları ve ĠMKB ġirketleri Üzerine Ampirik Bir ÇalıĢma.
YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü ĠĢletme Bölümü, Ankara.
Küçüksözen, C., Küçükkocaoğlu, G. (2004). Finansal Bilgi Manipülasyonu: IMKB ġirketleri Üzerine Ampirik Bir ÇalıĢma. (EriĢim Tarihi: 22.09.2011)
http://www.baskent.edu.tr/~gurayk/kisiselearningmanipulation2.pdf
Korkmaz, Z. (2011). COSO Ġç Kontrol Standartları ve Türkiye Uygulaması, Çevre ve ġehircilik Bakanlığı Strateji GeliĢtirme BaĢkanlığı, Mali Hzimetler Uzmanlığı AraĢtırma Raporu, Ankara.
Kothari, S. P. Leone, A. J. ve Wasley, C. E. (2005). Performance Matched Discretionary Accrual Measures, Journal of Accoınting and Economics, Vol. 39, No: 1.
Laeven, L., Majnoni, G. (2003). Loan loss provisioning and economic slowdowns: too much, too late? Journal of Financial Intermediation 12.
Lendez, A. M., Korevec, J. J. (1999). How to Prevent and Detect Financial Statement Fraud. The Journal of Corporate Accounting and Finance, Autumn 1999, pp. 47- 54.
Leux, C., Nanda, D. and Wysocki, P. D. (2003). Earnings Management and Investor Protection: an International Comparison. Journal of Financial Economics, Vol. 69, pp:
505-527.
Levitt, A. (1998). Remarks by Arthur Levitt, SEC, The Numbers Game, NYU Center for Law and Business. EriĢim Tarihi: 14.02.2012
http://www.utdallas.edu/~andersmc/6344/Day%202%20-%20Numbers%20game.pdf
158 Liu, C.C., Ryan, S.G. (2006). Income smoothing over the business cycle: changes in banks’ coordinated management of provisions for loan losses and loan chargeoffs from the pre-1990 bust to the 1990s boom, The Accounting Review 81.
McBarnet, D., Whelan, C. (1999). Creative Accounting and the Cross,Eyed Javelin Thrower. John Wiley & Sons Inc. Chichester, England.
McNichols, M. ve Wilson, G. P. (1988). Evidence of Earnings Management from the Provision for Bad Debts, Journal of Accounting Research, Vol. 26.
Mengi, B. T. (2012). Hile Denetiminde Yetkinliklerin Değerlendirilmesi – Hile Karosu, Mali Çözüm Dergisi, Kasım – Aralık.
Mosso, D. (2011). Financial Analysts Need Sharper Accounting Tools. Accounting Horizons, Vol. 25, No. 2, pp: 419-435.
Moyer, S. E. (1990). Capital Adequacy Ratio Regulations and Accounting Choices in Commercial Banks, Journal of Accounting and Economics, Vol. 13, No: 2.
Moyes, G. D., Shao, L. P. and Newsome, M. (2009). Analyzing the Effectiveness of Red Flags to Detect Fraudulent Reporting, Journal of Academy of Business and Economics, Vol. 9, No. 1.
Mulford, C. W., Comiskey, E. E. (2002). The Financial Numbers Game – Detecting Creative Accounting Practices. John Wiley & Sons Inc. New York.
Munter, P. (1995). How Fraudulent Financial Reporting Happens and What COSO Advises Corporate America and Its Auditors. The Journal of Corporate Accounting and Finance, Spring 1995, pp. 39-57.
Murcia, F. D., Borba, J. A. (2007). Framework for Detecting Risk of Financial Statement Fraud: Mapping the Fraudulent Environment. Brazilian Business Review, 2007, Vol.4, No. 3, pp: 162-177.