ĠnĢaat sektöründe yaĢanan hasarlar ve kayıplar sadece kendi sektörünü değil inĢaata bağlı yüzlerce alt sektörde de etkisini gösterir. Bu alt sektörlerin dıĢında sigortacılık sektörü de yaĢanan hasarlardan payına düĢen kısmı almaktadır.
ĠnĢaat iĢlerinin gerek çok yapılı bünyesinden, gerekse yüksek risk ihtiva etmesinden dolayı riskleri sıfıra indirmek hemen hemen imkânsız denilebilir. Ancak riskler öngörülebilen ve öngörülemeyen olarak ikiye ayrılıp öngörülebilenler için gerekli adımlar atılırsa yaĢanan kayıplar en aza indirgenmiĢ olur.
Sahadaki görülebilecek her türden riskler için Alman reasürans devi Munich RE bir çalıĢma yapmıĢ ve hem yüklenici firmalar hem de sigortacılar adına fayda sağlayacak bir kılavuz yayınlamıĢtır. Ġçinde tüm inĢaat türlerini ve olası riskler için alınması gereken adımları barındıran bu kılavuzda yer alan özel Ģartlar inĢaat sigortalarında aktif rol oynamaktadır.
Munich RE’nin bu branĢta aktif rol oynamasının sebebi sigorta Ģirketlerinin kendi mali yapılarından ötürü birçok riski üzerlerinde tutmaktansa kendi bağlı oldukları tretelere yada ihtiyari plasman yapıp reasürans desteğine baĢvurmasıdır. Munich RE gibi bir firma da Türkiye’deki birçok sigorta Ģirketinin ya tretesinde pay bulundurmakta ya da bilfiil trete lideri olmaktadır. Bunun dıĢında ayrıca özel risklerde ihtiyari destek de verdiğinden üzerine aldığı risklerde standart bir yapı oluĢturmak adına kendi klozlarını belirlemiĢtir.
Munich RE klozlarının bazılarında Türk Genel ġartlarına aykırı madde bulunmaktadır. Yüklenici, yaĢayacağı herhangi bir haksızlıkta sigortacıyı yasal sürece sürükler ve yüklenicinin hakkı Türk ĠnĢaat Sigortası Genel ġartlarınca korunur. Örneğin, sigortacı hiçbir suretle yüklenicinin inĢaat poliçesinde deprem teminatını hariç tutamaz (Kloz 009 verilemez). Müteahhit firma hukuki süreçte bu tür davaları kazanmaktadır. O yüzden yasal sürece baĢvurmadan sulh yoluyla çözüme gidebilmek adına hem Munich RE klozları hem Türk Genel ġartları etraflıca incelenmelidir. Aksi takdirde hukuki sürecin doğuracağı masraflara her iki taraf da katlanmalıdır.
Doğru fiyatlandırma dördüncü bölümde yapılan değerlendirmelerle sadece iĢin tekniğini bilmekle yetebilecek bir kavram değildir. Doğru fiyatlandırma için teknik değerlendirmenin yanı sıra kalıcı, ekonomik ve hızlı çözümler de sağlanmalıdır. Sigorta ve inĢaat sektörleri için hem doğru fiyatlandırma, hem de ileriye dönük çözümler adına yapılabilecek çalıĢmalar Ģu Ģekilde sıralanabilir:
Sektörler Arası Çapraz Eleman Alımı
Büyük inĢaat firmaları, teknik ofis veya saha mühendislerine ya sigortacılık eğitimi vermeli ya da Ģirket bünyelerine inĢaat sigortalarından anlayan kiĢiler istihdam etmelidir. Yükleniciler genellikle sigorta brokerleri ile iletiĢime geçip gerekli danıĢmanlık hizmetlerini aracı yoluyla almaktadır. Günümüzde inĢaat sigortaları için acente/aracı komisyonlarının %10 - %20 dolaylarında olduğu düĢünülürse maliyeti artıran bu ara basamağın ortadan kaldırılıp kaldırılmaması iyi tetkik edilmelidir. Örneğin, basit bir matematik ile yılda 200 milyon $’lik iĢ yapan bir firmanın en kötü senaryoda binde 1,5 fiyat ile sigorta poliçesi yaptırılacağı düĢünülürse sigortacıya ödemekle yükümlü olduğu 300.000 $ prim ortaya çıkar. Bunun %15’i de 45.000 $ eder ve sigorta aracısına ödenir. Eğer aracı olmasaydı ve yüklenici bunun yerine Ģirket bünyesinde sigorta iĢlemlerini yürütseydi aylık yaklaĢık olarak 3.750 $’ lık bütçe ayırabilirdi. Bu hesap iyi yapılırsa sigortacılık hizmeti maliyeti önemli ölçüde düĢürülebilmektedir. Günümüzde bunun benzer örnekleri mevcuttur. Örneğin, yüksek miktarda iĢ yapan yükleniciler sadece sigorta uzmanı istihdam etmekle kalmayıp kendi acentelerini kurmakta ve sigortacılık hizmetlerini bu acentelerden yürütmektedir. Böylelikle grup Ģirketi olarak baĢka bir kanaldan gruba menfaat sağlanmaktadır.
Küçük – Orta Büyüklükteki ĠnĢaat Firmaları için Acente/Aracı Gücü ĠĢlem hacmi yönünden henüz bünyesinde sigorta uzmanına ayırabilecek düzeye gelmemiĢ küçük - orta büyüklükte inĢaat firmalarının inĢaat all risk sigortası teklifi alırken sigorta sektörünün önde gelen sigorta acentelerinin kurumlarının desteğini ve gücünü alması çoğu incelenen teklifte de tespit edildiği üzere primi düĢüren bir etkendir. ĠnĢaat firmaları hem satın almıĢ oldukları teminatı bir uzman yardımıyla temin ettikleri için belirsiz noktaları deplase etmiĢ hem de acentenin/aracının sadece bu CAR teklifine özgü
olmayan müĢteri potansiyeli sebebiyle sigortacı firmadan daha ucuza teklif almasını sağlamıĢ olur. Bir broker ya da acente kanalıyla yapılan iĢlerde müĢteri portföyü yüksek aracıların gerektiğinde kendi nüfuslarını kullanarak bizzat primde indirim yaptığı görülmüĢtür. Böylelikle inĢaat sektöründeki nispeten daha küçük firmalar sigorta sektörünün daha etkin isimlerini kullanarak primi azaltacak adımı atmıĢ olurlar.
Yazılımlar ve Bilgisayar Programları
Bir bilgisayar programı eĢliğinde parametreler tek tek sisteme yerleĢtirilip, her kloz için teklifte verilen limit ve konulan muafiyet tutarları da bu programa girildiğinde arka planında tanımlanmıĢ aralıklarda çalıĢan bir sistem eĢliğinde doğru fiyatlandırma çalıĢması hem çok kısa sürede hem çok az maliyette yapılabilir. Günümüzde yoğun rekabetin yaĢandığı sigortacılık sektöründe bu çalıĢma çok iyimser kalsa da en azından olması gereken fiyat (minimum rate) hakkında bilgi verir ve eğer indirim yapılacaksa da bu oranının görülmesini sağlar. Ayrıca sistem zorunlu deprem fiyatı gibi kavramlar için oto-kontrol kapsamında uyarı vererek sigortacıyı uyarabilir. ĠnĢaat firmaları perspektifinden bakıldığı zaman da yazılacak küçük bir program eĢliğinde ihale fiyatlarına en doğru sigorta maliyeti eklenebilir. Aynı parametreler eĢliğinde alınan fiyat bilgisi sayesinde sigorta kapsamında beklenmeyen bir gider çıkmayarak ihale teklifi en doğru tahminle verilmiĢ olunur. Bilhassa yurt dıĢı projelerindeki ağır sanayi iĢlerinde, özellikle iĢ makineleri teminatı alınanlar baĢta olmak üzere, sigorta maliyetleri toplam proje bedelinin %1’ine kadar çıktığı gözlenmiĢtir. Proje bedeline göre değiĢkenlik gösterebilen bu oran yeri geldiğinde milyon dolarlar mertebesinde sigorta maliyeti doğurduğu gözlenmiĢtir. Bu programlar sayesinde risk iyice değerlendirilip sigortacı gözünden bakılarak olası yanlıĢ maliyet hesaplarının önüne geçilmiĢ olunur.
Akademik Eğitim
Üniversitelerde mühendislik ve mimarlık öğrencilerine risk değerlendirme dersleri, sigorta bölümü öğrencilerine de temel inĢaat mühendisliği bilgileri verilebilir. Bu iki branĢ arasında sağlanacak korelasyon ileride hem sigortacı adayının bir inĢaattaki temel riskleri görmesinde, hem de mühendis ve mimar
adaylarının risk olasılığını hesaplamasında fayda sağlar. Yurt dıĢında birçok üniversitede Risk Mühendisliği ve Risk Yönetimi kavramları hem lisans, hem de yüksek lisans ve doktora düzeylerinde ders olarak verilmektedir.
Sigorta - ĠnĢaat Sektörleri Bilinçlendirme Platformları
Bir ya da birden çok sigorta Ģirketi ve/veya sigorta aracıları ve brokerleri birleĢerek inĢaat sektörü oyuncularına seminerler verebilir. Bu seminerlerle yüklenicilere inĢaat tekliflerdeki primler, fiyatlar, reasürans destekleri, Munich RE klozları ve yapılan küçük risk analizleriyle önlenebilecek büyük riskler anlatılabilir.
Sigorta Sektörü Ortak Veri Havuzu - ORVEHA
Trafik sigortalarında TRAMER adlı bir sistem ile müĢteri bilgileri, hasar geçmiĢi gibi konularda ortak veri platformu oluĢturulmuĢtur. Bu platform ile tüm sigorta Ģirketlerinin trafik sigortası poliçe kayıtlarının tutulduğu iliĢkisel bir veritabanı oluĢturmak ve verileri en çok bir günlük gecikme ile sürekli güncellemek ve tüm sigorta Ģirketlerinin trafik sigortasına iliĢkin hasar verilerini almak ve bu kayıtları sigorta kayıtları ile iliĢkilendirmek esas alınmıĢtır. Bugün benzer sistem Mühendislik ve ĠnĢaat Sigortaları çerçevesinde yapılarak sektörün ortak veri havuzunda toplanabilir. Bu sayede inĢaat sahasında gerekli önlemlerini almıĢ ve hasar/prim oranı düĢük müĢterilere yüksek fiyat verilmesi önlenmiĢ olur ve inĢaat firmasının sigorta maliyetleri düĢürülür. Aynı Ģekilde yüksek hasar geçmiĢine sahip müĢterilere de gerekli önlemleri alması kaydıyla teklif çalıĢılabilir. Günümüzde çoğu Ģirket kendi portföylerindeki müĢteri analizlerini yapmaktadır. Ancak daha önce bir inĢaat sigortası yaptırmamıĢ ya da farklı sigortacıdan teklif almak isteyen müĢterilerin bilgileri bilinmemekte olup belirsizliği ve dolayısıyla primi artırmaktadır. Bu ağda sadece ham veri değil aynı zamanda iĢlenmiĢ veri de bulundurulabilir. Örneğin; GE-DA Yapı adlı bir inĢaat Ģirketine en çok hangi teminat kapsamında hasar ödemesi yapıldığının bilgisi sisteme girilebilir ve bu sistem sayesinde firmanın risk değerlendirmesine katkı sağlanmıĢ olunur. Bu program inĢaat firmalarının ortak kullanıma açılarak firmaların geçmiĢteki tüm sigortacılık faaliyetleri incelenebilir. Böylelikle firmaların hangi inĢaat tipinde hangi klozdan ne kadarlık bir hasar aldığı yada
hangi iĢleri hasarsız bitirdiği tespit edilebilir. Riskin frekansını bulmaya da yarayacak bu özellik ile benzer hasarları yaĢayan firmalar bilgilendirilerek muhtemel kayıpların önüne geçilmiĢ olunur. Bu sistem inĢaat firmalarının kalite güvence sistemlerinde de kullanabileceği gibi iĢ güvenliği birimince de takibi kolaylaĢtıran bir sistem olabilir.
Sigorta Teklifinin Yapısı
Sigorta fiyatlarının bazı iĢlerde değerinden daha düĢük bedel ile satılmasının en büyük nedenlerinden biri sigortacılar arası yapılan agresif rekabettir. Bu rekabet sonucunda risk olması gereken teknik fiyatın çok altında satılmaktadır. Sigorta Ģirketlerinin kendi kapasitelerinin yetmediği büyük iĢlerde bu risk yurt dıĢına veya yurt içine deplase (ihtiyari) edilmektedir. Ġç piyasada yaĢanan aĢırı rekabetten ötürü sigortacı daha yüksek fiyatla reasürans desteği almaktadır. Bu durumda, sigortacı bu tür iĢlerde daha herhangi bir hasar olmadan zarar açıklamaktadır. Örneğin, 100 milyon €’luk bir iĢ aĢırı rekabet sonucu binde 2,5 fiyat yerine binde 1,5 fiyata müĢteriye satılmıĢ ve 150 bin € prim alınmıĢtır. Bedelin yüksek olmasından ötürü Ģirketin üzerinde tutma kapasitesi yetmemiĢ ve yurt dıĢından reasürans desteği aranmıĢtır. Reasürör fiyatını binde 2,1 olarak vermesi bu iĢten 210 bin € prim istemesi demektir. Bu durumda müĢteriden alınan 150 bin € reasüröre aynen devredildiği gibi Ģirket hesaplarından ekstra 60 bin € daha verilmek zorundadır. Böylelikle herhangi bir hasar yaĢanmadan poliçe baĢlangıcından 60 bin € zarar elde edilmiĢtir bu iĢte. Henüz iĢe baĢlamadan bu çaptaki mâli kayıp, sigortacının hasar ödemelerini sekteye uğratan bir gerçektir. Yükleniciler gerektiğinde sigortacıdan destek aldığı koasürörlerin listesini isteyebilir ve hatta belli baĢlı mâli denetim Ģirketlerinin reyting kriterlerine uymayanların bu plasmandan çıkarılmasını talep edebilir. Büyük projelerde yer alan bu çoklu yapı bazen hasar ödemelerinde sıkıntı yaratabilmektedir. Muhalif görüĢlerin de yer alabileceği bu yapılardan ötürü yüklenici hasar ödemesini geç alabilir ya da hiç alamaz. Bu tür durumlarda yüklenici poliçeye lider sigortacı (Jeran) atamalı ve geri planda destek veren diğer sigorta Ģirketleri ile mutabakatı bu lider ile yönetmelidir. Ayrıca yüklenici poliçesine belli bir limite kadar olan hasarların mutabakata varılmasına gerek kalmadan
otomatik ödenmesine dair bir özel not koydurarak sigortacılar arası yaĢanabilecek uyuĢmazlığın önüne geçmiĢ olur.
Sigorta ġirketlerinin Güçlü Mali Yapısı
Sigorta Ģirketleri mâli yapılarını, gerektiğinde değiĢik yatırım araçlarını da kullanarak, güçlendirdiğinde birçok yönden maliyetleri düĢürebilir. Güçlü sermayeye ve geniĢ satıĢ ağına sahip sigorta Ģirketleri hem sigorta aracısı hem reasürans desteğine gerek duymadan kendi bünyelerinde çözecekleri her sorun bu üçüncü Ģahıslardan doğacak maliyeti azaltır. Güçlü sermaye ile konservasyon ve trete kapasitesi yüksek sigortacılar daha az oranda reasürans hizmeti alıp bu hizmeti veren kurumların maliyetlerini bertaraf edebilmektedir. Mâli yapının daha da güçlendirilip reasürans desteğinin azaltılması, reasürans masraflarını düĢürücü yöntemlere baĢvurulması, satıĢ ağının geliĢtirilerek direkt müĢteri temasının kurulması ve bu müĢterinin her yıl portföyde tutulması hem yüklenici hem sigorta Ģirketleri için primi ucuzlatıcı etkenlerden birkaçıdır. Yüksek bedeldeki projelerde yüklenici, bir önceki öneride bahsedilen gerekli önlemleri almak kaydıyla, çoklu yapıda (koasürörlü) sigorta desteği alabilir. Bu durumda her sigortacıya düĢen risk kapasitesi hafiflediğinden yurtdıĢı desteği azaltılabilir ve buna bağlı prim seviyesi daha makul oranda tutulabilir.
Risk TeftiĢlerinin Yapılması
ĠnĢaat sahası gezilerek detaylı bilgi ve görsel öğe elde edilmesi riskin fiyatlandırmasında büyük rol oynar. Örneğin, bitiĢik nizam yapılan bir inĢaatta fazladan verilecek Üçüncü ġahıs Mali Mesuliyet limiti sigortalının ek prim, sigortacının da ek yük altına girmesi demektir. Sigorta Ģirketleri teftiĢ raporları ve saha tetkikleri için ayrı bir birim kurmaya baĢlamaktadırlar. Bu sayede risk teftiĢ raporları bir dıĢ hizmet olarak satın alınmadan hazırlanır ki bu da hem süre hem de maliyet açısından sigortacıya tasarruf sağlar ve bu da primi düĢürebilen bir etkendir.
Yüklenicinin Rekabetçi Teklif ArayıĢları
ĠnĢaat firmaları sadece bir sigortacıdan değil farklı sigorta Ģirketlerinden de teklif talep ederek aralarından en iyisini seçmelidirler. Hatta yüklenicilerin teklif alacakları sigorta Ģirketine rakip sigorta Ģirketin teklifi örnek
gösterilerek primde indirim sağladığı örneğine pek çok kez rastlanan örneklerden biridir.
KAYNAKLAR
Acinan, H., 1998. Sigortaya Giriş, Can Matbaası, Ġstanbul.
Ağıralioğlu, N., 2008. Baraj Planlama ve Tasarımı C.3. Su Vakfı Yayınları Akatlı, C., 1985. Yangına Karşı Sigorta ve Yangın Reasüransı, Ġstanbul Akyol A., 2008. Kazım TaĢkent
http://www.ahmetakyol.net/index.php?option=com_content&task=vie w&id=342&Itemid=38, alındığı tarih 26.07.2010
Anadolu Sigorta Veri Bankası, 2009. Mühendislik Sigortaları ve Reasürans ÇalıĢmaları. Anadolu Anonim Türk Sigorta ġirketi Ġç Yayınları. Anadolu Sigorta Veri Bankası, 2011. ĠnĢaat All Risk Sigortaları Eğitimi. Anadolu
Anonim Türk Sigorta ġirketi Ġç Yayınları.
Ashley D. B., 1987. Bonner JJ. Political risks in international construction. ASCE Journal of Construction Engineering Management. 113(9), 447–67. Baloi D. and Price A. D. F., 2003. Modelling global risk factors affecting
construction cost performance. Int. Journal of Project Management. 21, 261–9.
Boutet, D., 1949. Yol Tekniğinin Bugünkü Durumu, Cilt II, ĠTÜ Kütüphanesi
Bryan, L. J., 1991. Lloyd’s Survey Handbook, Lloyd’s of London Press Ltd., Londra.
CEA, 2010. Insurance Industry Overview.
http://www.cea.eu/index.php/facts-figures, alındığı tarih 11.12.2010 Dickson G. and Steele, J., 1991. İngiltere’de Sigortanın Genel Prensipleri, The
Insurance Industry Training Council, Çeviren: Ergin Gediz (TSEV) Dickson, P. G. M., 1960. The Sun Insurance Office 1710-1960: The History of Two
and a half Centuries of British Insurance. London: Oxford University Press. pp. 324.
DSĠ, 2005. DSĠ Kütüphanesi.
http://www2.dsi.gov.tr/kutuphane/yayinlar.htm, alındığı tarih 24.01.2011
Ege Bölgesi Sanayi Odası, t.y. ĠnĢaat sektörü ve altbranĢları verileri. http://www.ebso.org.tr/, alındığı tarih 25.09.2010
Ege Üniversitesi, 2000, 2001. ĠnĢaat Mühendisliği Bölümü UlaĢtırma ve Trafik Ders Notları.
Elbeyli, M. Ü., 2001. Sigorta Sektöründe Risk Yönetimi, Ġstanbul, 2001.
Elbeyli, M. Ü., 1995. Sigorta ve Sigorta Pazarlaması, Sigorta Dergisi Yayınları, Ġstanbul.
Elektrik Üretim A.ġ., 2010. Hidrolik Santrallerimiz.
http://www.euas.gov.tr/, alındığı tarih 10.02.2011 Ererdi, H. C., 1998. Yangın Sigortacılığı. Ġstanbul
ERGO, 2011. ERGO Basın Bülteni.
http://www.ergoturkiye.com/web/79-303-1-
1/anasayfa/sigorta/basin_bulteni/munich_re_kalan_ergo_hisselerini_d evraliyor, alındığı tarih 25.03.2011
EuroStat, 2010, 2011. Facts and Figures of European Insurance Industry.
http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/statistics/themes, alındığı tarih 25.02.2011
Feldman G. D., 2001. Allianz and the German Insurance Business, 1933-1945. Cambridge University Pres.
Genç, Ö., 2002. Sigortacılık Sektörü ve Türkiye’de Sigorta Sektörünün Fon Yaratma Kapasitesi. Türkiye Kalkınma Bankası A.ġ., Ankara.
GESĠD, 2004. Sigortacılıkta sıkça kullanılan terimler ve anlamları
http://www.gesid.org.tr/?intPageStructureNo=2&sintLanguageID=0& bytContentType=2&intPageNo=79&strHitCountParam=2%7C2%7C0 %7C3%7C18alındığı tarih 11.11.2010
Gökçe Ekspertiz, 2000. Sigorta Terimleri
http://gokceekspertiz.com/Sigorta%20Terimleri.htm, alındığı tarih 18.07.2010
Gunhan S. and Arditi D., 2005. Factors affecting international construction. ASCE Journal of Construction Engineering Management. 131(3), 273–82. Güzhan, G., 2001. Risk Analizi.
http://www.deu.edu.tr/userweb/k.yaralioglu/dosyalar/kop_kan.ppt#37 alındığı tarih 24.03.2011
Gürer, E. E., 1997. ĠnĢaat Sektöründeki Riskler, Korunma Seçenekleri ve ĠnĢaat Sigortaları. Yüksek Lisans Tezi. Ġ.T.Ü., Ġstanbul.
Hastak M. and Shaked A., 2000. ICRAM-1: model for international construction risk assessment. ASCE Journal of Construction Engineering
Management. 16(1)
Hazine MüsteĢarlığı, 2010. SDK Raporları.
http://www.hazine.gov.tr/irj/go/km/docs/documents/Hazine%20Web/ Sigortacilik%20GM/Ekler/SDKRaporlari/2009/BOLUMI_Word.doc, alındığı tarih 26.02.2011
Hürriyet Haber, 07 Eylül 2010.
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/15729008.asp, alındığı tarih 19.03.2011
IMF Raporu, 2009. World Economic Outlook 2009.
http://www.imf.org/external/data.htm, alındığı tarih 11.08.2010 ISDR, 2004. What is Risk?
http://www.unisdr.org/eng/public_aware/world_camp/2004/booklet- eng/Pagina9ing.pdf, alındığı tarih 17.03.2011
ĠnĢaat Mühendisleri Odası, t.y. Zemin Sınıfları.
http://www.imoistanbul.org.tr/faydalibilgiler/zemingrp.pdf, alındığı tarih 17.09.2010
Karabulut, M., 1988. Sigorta Pazarlaması. Ġstanbul Üniversitesi ĠĢletme Fakültesi Yayınları, Yayın No.: 195, Ġstanbul
Karcı, B., 2008. Mühendislik Sigortalarında Fiyatlandırma, Hasar ĠĢlemleri ve Uygulamaları. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Ġstanbul. Karyüz, S., 2010. KiĢisel görüĢme.
Kireççi, T., 2011. Suudi Arabistan sosyal altyapı için 155 milyar dolar harcayacak. http://emlakkulisi.com/suudi_arabistan_sosyal_altyapi_icin_155_mily ar_dolara_harcayacak_-69515.html, alındığı tarih 26.03.2011
Kuruoğlu, M., 2009. Bilgisayar Destekli Planlama I Ders Notları. Ġ.T.Ü. Ġstanbul Milli Reasürans T.A.ġ., 2005. Tarihçe – Zaman Tüneli
http://www.millire.com/zamantuneli.htm, alındığı tarih 11.07.2010 Mingo, J., 2008. Coca Cola’nın Formülü Nasıl Bulundu?, Güncel Yayıncılık.
Ġstanbul
mitoloji.com, t.y. Baraj Tipleri.
http://mitoloji.com/, alındığı tarih 11.02.2011
Munich RE, 2000. 100 Years of Engineering Insurances at Munich RE
http://www.munichre.com/publications, alındığı tarih 18.01.2011 Munich RE, 2000. Munich RE History
http://www.munichre.com, alındığı tarih 18.01.2011 munichre.com, 2010. Annual Report 2009.
http://www.munichre.com/en/ir/publications/reports/default.aspx, alındığı tarih 09.01.2011
Mühürdaroğlu, Ġ., 1977. Sigorta Ekspertizleri Psikoloji ve Tatbikat, BaĢaran Matbaası, Ġstanbul
National Economic Development Office, t.y.. Construction Risks.
http://www.misronet.com/risks.htm, alındığı tarih 18.02.2011 Nomer, C., 1966. Contractor’s All Risk Sigortaları, Baha Matbaası, Ġstanbul.
Nomer, C. ve Yunak, H., 2000. Sigortanın Genel Prensipleri, Ceyma Matbaacılık, Ġstanbul.
Özdemir, M. A., 2010. Anadolu Sigorta Reasürans Eğitim Notları.
Özdinçer, R. E., 2002. ĠnĢaat Sigortaları ve Hasar Tesbiti, Yüksek Lisans Tezi, Ġ.T.Ü., Ġstanbul.
Özünal, F., 2011. KiĢisel görüĢme.
Palmer, S., 2004. Lloyd, Edward (c.1648–1713). Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/16829 Petersen, A. K., 2005. ĠnĢaat Yönetimi I Ders Notları. Portsmouth Üniversitesi.
Powers, M. R. and Shubik, M., 2006: "A 'Square-Root Rule' for Reinsurance," Revista de Contabilidade e Finanças (Review of Accounting and Finance), 17, 5, 101.
Schnitter, N., 1987. Die Entwicklungsgeschichte der Bogenstaumauer", in
Garbrecht, Günther, Historische Talsperren, Stuttgart: Verlag Konrad Wittwer, pp. 75–96, ISBN 3-87919-145-X
Sigorta Acenteleri Yönetmeliği,
http://www.tsrsb.org.tr/sayfa/yonetmelikler, alındığı tarih 07.04.2010 Sigorta Gazetesi, 2010. Ġstatistikler.
http://www.sigortacigazetesi.com.tr/istatistik.html?start=9, alındığı tarih 29.07.2010
Sigorta Genel ġartları, Türkiye Sigorta ve Reasürans ġirketleri Birliği.
http://www.tsrsb.org.tr/sayfa/insaat-sigortasi-genel-sartlari-butun- riskler alındığı tarih 06.04.2010
Sigorta Tebliğ Taslağı, Türkiye Sigorta ve Reasürans ġirketleri Birliği.
http://www.tsrsb.org.tr/sayfa/genelge-teblig-ve-sektor-duyurulari alındığı tarih 08.04.2010
Sigortacılık Kanunu, Türkiye Sigorta ve Reasürans ġirketleri Birliği.
http://www.tsrsb.org.tr/sayfa/sigortacilik-kanunu, alındığı tarih 08.04.2010
Spree, R., 2010. Two Chapters on early history of the Munich Reinsurance
Company: The Foundation/The San Francisco Earthquake. Department of Economics, University of Munich, Munich Discussion Paper No. 2010-11, München 2010.
Swiss RE, 2000. Contractor’s All Risk Insurances, Zurich. Swiss RE, 2010. sigma Dergisi, Zurich.
http://www.swissre.com/sigma, alındığı tarih 26.05.2010 Tinniswood, A., 2003. By Permission of Heaven: The Story of the Great Fire of
London. London: Jonathan Cape. TMB, 2010. AraĢtırma ve Yayınlar.
http://www.tmb.org.tr/arastirma_yayinlar.php, alındığı tarih 20.01.2010
TRT Haber, 2010. Marmaray’da Hırsızlık.
http://trt.net.tr/haber/haberana.aspx, alındığı tarih 15.04.2011 Turan, O., 2005. ĠnĢaat. Lokomotif Sektör.
http://www.emlakkulisi.com/e/ukra%20grup%20han%20plus_15.html alındığı tarih 26.01.2011
TÜĠK, 2011. Türkiye Ġstatistik Kurumu.
http://www.tuik.gov.tr/Start.do, alındığı tarih 17.03.2011 Türk Ticaret Kanunu, Türkiye Sigorta ve Reasürans ġirketleri Birliği.