Sanayi Faaliyetleri

“Tarım, hayvancılık, ormancılık, avcılık ve madencilik yoluyla elde edilen çeşitli türdeki hammaddeleri işleyerek fiziksel ve kimyasal yapısında değişiklikler meydana getirip, insanın tüketeceği, kullanacağı veya yararlanabileceği şekle sokan faaliyetlere sanayi faaliyetleri denilmektedir.” (Özçağlar, A. 2000 s.138)

Sanayi ile hammadde ayrılmaz bir bütündür. Bir bölgede yoğunlaşan sanayi kollarının temelinde o bölgede yoğun olan hammadde kaynakları ya da ulaşım, ticaret gibi diğer etkenler yer alır. Bu etkenlerden özellikle ikisi hammadde ve pazara yakınlık sanayi faaliyetlerinin mekandaki dağılışı üzerinde etkili olan iki önemli unsurdur. Bolvadin ilçesinde bu iki unsurdan ve ulaşımın kolay olmasından dolayı sanayi faaliyetleri gelişmektedir. Sanayi faaliyetlerinin daha çok ilçe merkezi görevini üstlenen Bolvadin şehrinde toplandığı görülmektedir. Sanayi faaliyetlerinin geliştiği alanlarda, sosyal ve ekonomik yaşam koşulları da sanayiye bağlı olarak gelişme göstermektedir. Bu tip alanlar nüfus çeken ve dışardan göç alan alanlardır. Bolvadin ilçesinde sanayinin bir nevi gelişme göstermesinden dolayı dışardan göç alan bir yapıya sahiptir. Bolvadin ilçesindeki evsel, atölye ya da modern anlamda sanayi kollarında hammadde, ilçe alanı içerisinde elde edilen hammadde ürünlerine dayanmaktadır. Bazı sanayi kollarının ise hammaddeleri az da olsa dışardan getirilmektedir. İlçe alanı içerisinde en çok üretilen hammaddeler tarım ve hayvansal hammaddelerdir.

İlçedeki sanayi kollarını; tarıma dayalı (gıda) sanayi, metal eşya sanayi, orman ürünleri sanayi, kimya sanayi, taş ve toprağa dayalı sanayi ve deri sanayi olarak altıya ayırmak mümkündür.

İlçedeki sanayi tesisleri daha çok D.675 karayolu yakını ve üzerinde bulunmaktadır. D.675 karayolu Konya ilini Eskişehir ve oradan da İstanbul’a bağlayan önemli bir karayoludur. Bu karayolu ilçenin yaklaşık 38 km kuzeyinde Ankara - İzmir karayolu ile kesişmekte ve ilçenin Ankara ve İzmir’e ulaşımını da sağlamaktadır. Bu nedenle ilçede sanayi tesisleri bu yol üzerinde yoğunlaşmaktadır.

Foto 8. Bolvadin Küçük Sanayi Sitesinden Bir Görünüş.

Bolvadin ilçesinde; hammadde - sanayi ilişkilerinin sanayi tesislerinin yer seçimi üzerindeki etkisine birçok örnekler vardır. İlçedeki tuğla fabrikaları kum ocaklarının hemen yanında veya yakın mesafelerde bulunmaktadır. İlçe genelinde yetiştirilen buğday ve arpa Bolvadin şehrindeki un ve yem fabrikalarında işlenmektedir. İlçe ve yakın çevresinde üretim izni verilen haşhaşta ilçe merkezinin 5 km batısında 1981 yılında kurulan Alkoloid fabrikasında işlenmektedir.

İlçedeki sanayi tesislerinin işgücü ihtiyacı genelde ilçe içinden karşılanmaktadır.

Bolvadin Ticaret Odası’ndan almış olduğum veriler doğrultusunda ilçede 12 adet önemli sanayi kuruluşu bulunmaktadır. İlçedeki sanayi tesislerinin dışında, mülkiyeti kişilere ait olan birçok atölye tipi işletmede bulunmaktadır. Bu atölye tipi işletmeler Bolvadin şehrindeki küçük sanayi sitesinde toplanmıştır. Bolvadin ilçesindeki iki önemli sanayi tesisini değerlendirecek olursak; Alkoloid fabrikası Türkiye’de haşhaş üretim izni verilen Afyon, Uşak, Isparta, Amasya, Konya gibi çeşitli illerdeki üretilen haşhaşın işlendiği tek fabrikadır. Fabrikanın yıllık üretim kapasitesi ortalama 263.585 kg.dır. Dünyanın en büyük haşhaş işleme fabrikası olan tesis yılda yaklaşık 80 ton baz morfin üreterek ilaç sektöründe kullanılmak üzere uluslararası piyasaların ihtiyacının %30’unu karşılar. Son derece sıkı güvenlik önlemlerinin alındığı fabrika yılda yaklaşık 50 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirmektedir. 15 il ve 50 ilçede ekim izni verilen haşhaş üretimi ile yaklaşık 150.000 çiftçi geçimini

Foto 9. Bolvadin Alkoloid Fabrikası

Foto 10. Bolvadin Alkoloid Fabrikası Haşhaş İşleme ve Baz Morfin Ünitesi

İlçedeki bir diğer önemli sanayi tesisi de Avşar Emaye’dir. Konya - Çay yolu üzerinde 15. km.de Develi mevkiinde yer alan fabrika ürettiği emaye mutfak eşyalarıyla yurt dışında önemli bir pazar elde etmiştir. Oldukça büyük bir tesise sahip olan fabrika da yaklaşık 390 kişi çalışmaktadır.

İlçede üretilen arpa ve buğday gibi tarım ürünleri kurulan yem ve un fabrikalarında işlenmektedir. İlçe merkezinde yer alan tesislerin yanında Bolvadin -Afyonkarahisar yolu üzerinde Kocatepe Yem ve Un Sanayi tesisi gibi büyük tesisler de bulunmaktadır.

Foto 11. Bolvadin İlçesi Sanayi Tesislerinden Kocatepe Un Fabrikası

Un ve yem fabrikalarında üretilen ürünler ilçenin ihtiyacını karşıladığı gibi çevre ilçe ve köylerde de pazarlanmaktadır.

Bolvadin ilçesinde faaliyet gösteren bir diğer sanayi kolu da deri sanayidir.

Özellikle ilçede yetiştirilen büyük ve küçükbaş hayvan derileri Bolvadin ilçe merkezinin kuzeyindeki tabakhanede işlenerek kullanılabilir hale getirilmektedir.

İşlenen deride daha sonra ilçedeki atölye tipi sanayi tesislerinde ayakkabı ve çanta yapımında kullanılmaktadır.

Bolvadin ilçesindeki bir diğer sanayi kolu da tarım alet ve makineleridir. Çeşitli tarım alet ve makinelerinin üretildiği bu sanayi kolu daha çok atölye tipi sanayi kuruluşlarında üretilmektedir. Bu sanayi koluna ait tesislerin büyük çoğunluğu ilçe merkezinin güneyindeki küçük sanayi sitesinde yer almaktadır. Küçük sanayi sitesi 288 işyerine sahip küçük bir sanayi sitesidir. Halen Bolvadin ilçe merkezinde 140 işyerine sahip bir sanayi çarşısı, 35 işyerine sahip bir sebze hali ve 68 işyerine sahip terziler sitesi bulunmaktadır.

İş ve İşçi Bulma Kurumu’ndan alınan verilere göre yukarıda bahsedilen sanayi kuruluşları, atölye ve belediye gibi kuruluşlarda 26’sı kadın 1120’si erkek olmak üzere toplam 1146 işçi çalışmaktadır.

Genel olarak Bolvadin ilçesi sanayi tesislerinin yoğunluk gösterdiği bir ilçe alanıdır. Birçok sanayi kolunun gelişme gösterdiği ilçede, sanayi tesislerinin kapasitelerinin arttırılması ve yeni yatırımların yapılması muhakkak ilçenin çehresini değiştirecektir. İlçe merkezinin yaklaşık 8 km kuzeyinde yapımına 2004 yılında başlanan organize sanayi bölgesi çalışmaları 2008 yılında bitecektir. Organize sanayi bölgesiyle birlikte ilçenin bölgede oluşturduğu sanayi yapısı daha da güçlenecektir.