Programın Kapsamı

Ortaöğretim Kurumları Almanca Dersi Öğretim Programı şekilde görülen kazanımlardan oluşmaktadır;

Şekil 18: Program Kazanımları

(OADÖP)’in uygulanmasına yönelik, okulların ders saatleri, oluşturulacak dil seviyeleri ve okul türlerine göre farklılıklar, detaylı olarak ele alınmış ve herhangi bir karışıklığa yer vermeyecek şekilde açıklanmıştır.

Ortaöğretim Hazırlık, 9, 10, 11. ve 12. Sınıflar Almanca Dersi Öğretim Programı çerçevesinde ele alınacak tema sayısı yirmi iki olarak belirlendiği görülmektedir. Önerilen tema ve içeriklerin nasıl seçilip ne şekilde işleneceği programda detaylandırılmış tablolar halinde sunmuştur.

Tablo 15: Temalar ve İçerik Önerileri

TEMALAR İÇERİK ÖNERİLERİ

1 BİREY VE

TOPLUM

Kişisel bilgiler, biyografi, aile, okul, arkadaş, akrabalar, komşular, çevreye bakış, birlikte yaşama, ulaşım, ulaşım sorunları, yardımlaşma, dayanışma( yaşlı bakımı, engellilere karşı tutum vb.)

2 DEĞERLER

Atatürk, evrensel değerler, kültürel değerler, millî değerler, ahlaki değerler, sosyal değerler, demokrasi ve insan hakları, vatandaşlık, sivil toplum kuruluşları, gönüllü hizmetleri vb.

3 EĞİTİM

Dersler, üniversite, öğrenci kulüpleri, dil yeteneği, dil öğrenimi, dil ve düşünme, bireysel öğrenme, eğitim sistemi, sınavlar, eğitim teknolojisi, uzaktan eğitim, aile ve eğitim, okul ve eğitim, çevre ve eğitim, eğitim sorunları, hayat boyu öğrenme vb.

4 MESLEKLER Meslek seçimi, meslek tanıtımı, geleceğin meslekleri, sıra dışı meslekler vb.

5 HAYALLER VE

PLANLAR

Gelecekle ilgili hayaller, bireysel hayaller, toplumsal hayaller, bir günlük plan, hafta sonu planları, gezi planı, tatil planı vb.

6 GENÇLİK

Eğitim ve gençlik programları, gönüllü hizmetleri, gençlik sorunları, alışveriş, yurt dışında eğitim fırsatları, gençlik kampları, izcilik, bilgisayar oyun. vb.

7 SPOR

Bireysel sporlar, mücadele sporları, sportmenlik ve sorumlu davranış, spor organizasyonları, olimpiyatlar, engelli olimpiyatları, sıra dışı sporlar vb.

8 KİŞİLİK VE

KARAKTER

Ruhsal özellikler, fobiler, kişisel gelişim, hobiler, kendini tanıma, alışkanlıklar, iletişim/etkileşim vb.

9 SAĞLIK VE

BESLENME

İlk yardım, hastalıklar, tedavi, tıp, gelişme, kişisel bakım, sağlıklı beslenme, dengeli beslenme, genetiği bozulmuş hormonlu gıdalar sağlıklı yaşam, uyku, besinler vb.

10 DOĞA VE

ÇEVRE

Mevsimler, hava durumu, yer şekilleri ( dağ, göl, akarsu vb.) güneş sistemi, çevre dengesi, küresel ısınma, doğal afetler, çevre sorunları, açlık, alternatif enerji kaynakları, hayvanlar, nesli tükenmiş türler(hayvanlar, bitkiler), nesli tükenmekte olan türler(hayvanlar, bitkiler) vb.

11 İLETİŞİM

Çevre, medya, telefon, internet, bilişim suçları vb.

12 TARİH

Müze, tarihi eserler, tarihi kişiler, anıtlar, ören yerleri, eski uygarlıklar, arkeoloji, yazılı ve sözlü tarihi kaynaklar vb.

13 TURİZM

İç turizm, dış turizm, kültür, seyahat, seyahat acentesi, turizm çeşitleri (sağlık, kültür turizmi vb.) vb.

14 ÜLKEMİZ

Ülkemizin demografik yapısı, coğrafyası, iklimi, kültürü, ekonomisi, folkloru, gelenek ve görenekler, bayramlar vb.

15 DÜNYAMIZ

Ülkeler, komşu ülkeler, hedef dilin konuşulduğu ülkeler, kıtalar, dünya nüfusu vb.

16 DUYGULAR

Olumlu duygular(sevinç, merhamet, umut vb.) ve olumsuz duygular(üzüntü, endişe vb.), kaygı ile başa çıkma yolları, endişe ile başa çıkma yolları, öfke kontrolü vb.

17 SANAT

Edebiyat (şiir, öykü vb.), tiyatro, sinema, müzik, resim, sanat galerisi, el sanatları, kültürel sanatlar vb.

18 BİLİM VE

TEKNOLOJİ

Bilim kurgu, bilimsel organizasyonlar, sosyal bilimler, fen bilimleri, bilgi çağı, yenilikler, yeni icatlar vb.

19 EKONOMİ

Ticaret, üretim, tüketim, ithalat, ihracat, kaynak, üretici, gelir, gider, bütçe, vergi, yatırım, iktisat, kalkınma vb.

20 TASARIM

Mimari, dekorasyon, aksesuar, aletler, otomobiller, desenler, renkler, giysiler vb.

21 BAŞARMA

Başarıya ulaşma yolları, sınav kaygısı, stresle baş edebilme, başarı hikâyeleri, zamanı etkin kullanabilme, çalışma stratejileri vb.

22 GÜVENLİK

Ülke güvenliği, toplum güvenliği, birey güvenliği, özel güvenlik kuruluşları, trafik, trafik güvenliği, güvenliği sağlayan tedbirler (alarm, banka kartı, bilgisayar, çelik kapı) vb.

Tablo 16 : Tema ve İçerik Önerileri Tablosu

Öğretmen açısından bakılacak olursa, Öğretim Programı öğrenme safhaları ile ilgili birçok tavsiyede bulunmaktadır. Örneğin;

1. Kuralları açıklamalı ve uyulup uyulmadığını takip etmeli,

2. Yönergeleri bizzat uygulanmalarını görerek, gerekirse öğrencilerle birlikte, açıklamalı ve onlara sezdirmeli,

3. Ders süresini etkin bir şekilde kullanmalı,

4. Etkinliğe katılmaya isteksiz öğrencileri cesaretlendirmeli, teşvik etmeli, 5. Öğrencileri kendilerini geliştirmeye teşvik etmeli,

6. Öğrencilerin, olumlu ve güçlü yanlarına odaklanmalı,

7. Çalışmalarda temel sorunları belirleyebilme ve çözüm bulmalı, gerekirse öğrencilerle ortak çözüm üretmeye çalışmalı,

Dil Yeterlik

Düzeyleri

Tema Sayıları İçerik Sayıları

A.1.1 8 tema 12 içerik

A.1.2 8 tema 12 içerik

A.2.1 8 tema 24 içerik

A.2.2 12 tema 36 içerik

B.1.1 8 tema 24 içerik B.1.2 8 tema 24 içerik B. 2.1 10 tema 30 içerik B.2.2 10 tema 30 içerik C.1.1 -- -- C1.2 -- -- (ADÖP: 2011)

8. İhtiyaç duyulduğunda sınıfı bu sorunlar üzerine düşünmeye yoğunlaştırmalı, 9. Sınıfta dile getirilen düşünceleri tartışma gruplarındaki “Kolaylaştırıcı

(Moderatör)” gibi yönetmelidir. Şeklinde ifade edilmiştir.

Ayrıca öğretmen için gerek okul içi, gerek okul dışı meslektaşlarıyla iş birliği yapmak yeni bir dinamizmin ortaya çıkmasını sağlamsı gerektiği vurgulanmaktadır.

Öğrencilerden ise beklenen kazanımların;

1. Kendi öğrenme süreçlerini düzenleyebilen, 2. Öğrenme yaşantılarını değerlendirebilen,

3. Öğrenmeyi öğrenerek sürekli ilerlemeyi sağlayabilen,

4. Yaşam boyu öğrenme tutumunu birey olarak sergileyerek sürdürebilen 5. Öğrenmeyi konu alanı ile ilişkilendirebilen,

6. Öğrenmeyi gerçek yaşam durumlarında uygulayabilen,

7. Uygun öğrenme stratejilerini kullanarak okuyan, yazan, konuşan ve dinleyen, 8. Kendisi ve başkaları için sorumluluklarının bilincine varabilen,

9. Kendisi, çevresi ve dış dünya ile başarı ile sosyal sorumluluk duyarlığını geliştirebilen,

10. Bireysel isteklendirilmeleri (motive edilmeleri) güçlü ve kendi yeteneklerinin farkına varabilen,

11. Teknolojiyi kullanabilen,

12. Bilgi, beceri ve tutum geliştirebilen,

13. Düşünme becerilerini kullanarak sebep-sonuç ilişkileri kurabilen, karar verebilen ve problem çözebilen bireyler olmaları. Olduğu ifade edilmiştir.

(OADÖP)’de teorik bilgilendirmeler dışında öğrenme sürecinde kullanılacak materyallerin nasıl olabileceği ile ilgili dört temel dil becerisine yönelik etkinlik örnekleri verilerek programın uygulanmasına yönelik katkı sağlamıştır.

Şekil 19: (OADÖP) B2 Düzeyi Okuma Etkinliği Örnekleri

Şekil 20: (OADÖP) B1 Düzeyi Yazma Etkinliği Örnekleri

Şekil 21: (OADÖP) B2 Düzeyi Konuşma Etkinliği Örnekleri

Şekil 22: (OADÖP) B1 Düzeyi Dinleme Etkinliği Örnekleri

Şekil 23: (OADÖP) Performans Görevi Örneği

Şekil 24: OADÖP Proje Görevi Örneği

Almanca Öğretim Programı öğretmene yabancı dil öğretim ve teknikleri konusunda iyi bir rehber niteliğindedir. Dersin etkili ve verimli olarak işlenmesi için kullanılacak yöntem ve tekniklerden oluşan öğrenme öğretme sürecinden ve kazanımların öğrenci tarafından edinilip edinilmediği, edinildiyse derecesini, edinilmediyse nedenlerini belirlemek amacıyla öğretmenlere yol gösteren ölçme ve değerlendirme bölümlerinden oluşmaktadır. Ayrıca yıllık ve günlük plan örnekleri, dil bilgisi ve programda yer alan Atatürkçülükle ilgili konular ve uygulama şekli belirtilerek verilmiştir.

Şekil 25: OADÖP Yıllık Plan Örneği

Şekil 26: OADÖP Günlük Plan Örneği

(ADÖP: 2011)

OADÖP sarmal bir yapıya sahip olduğunu vurgular. Bu nedenle Almanca konuları üst düzeylere doğru gidildikçe basitten karmaşığa, kolaydan zora, somuttan soyuta, yakından uzağa, genişleyerek ve derinleşerek ilerlemektedir. Bu durumdan dolayı programdaki açıklamalar sütununda belirtilen sınırlılıklara mutlaka uyulması gerektiğini vurgulamaktadır. Program; öğrenci odaklı ve çok yönlü öğrenme ortamlarına uygun esneklikte düzenlenmiştir. Öğrencilerin iş birliği yaparak ve birlikte sorumluluğu paylaşarak çalışabilecekleri öğrenme ortamlarına olanak sağlayacak şekilde oluşturulduğundan öğretmenlerin etkili bir uygulama yapmak için; öğrencilerin ilgisi, ihtiyaçları doğrultusunda ve bireysel farklılıkları gözeterek öğrenme ortamlarını çeşitli araç gereçler kullanarak zenginleştirmeli ve farklı yöntem teknikler uygulayarak gerekli düzenlemeleri yapmak zorundadır.

Programın hazırlanmasında, Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni’nden yararlanılmış olması, Ortaöğretim Almanca dersi Öğretim Programını dil öğrenme, öğretme ve değerlendirme alanlarında yabancı dil öğretmenlerine ve dil öğrenenlere yol göstermek amacıyla hazırlanmış kapsamlı, şeffaf ve tutarlı bir yapıda olmasını sağlamıştır. Özellikle yaşam boyu öğrenme, öğrenen özerkliği ve kültürler arası etkileşiminin önemi gibi kavramlar bu programın, özellikle kazanımların oluşturulmasında önemli bir yol gösterici olmuştur. Yabancı Dil öğrenen kişide kazanması beklenen hedef, bilgi ve beceriler dile ilişkin yeterlik düzeyleri ile tanımlanmaktadır. Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metninde belirtilen dile ilişkin yeterlik düzeyleri temel (A1-A2), bağımsız (B1- B2) ve yetkin (C1-C2) kullanıcı olarak ifade edilmektedir.

Bu kriterler dikkate alınarak hazırlanan Öğretim Programının Almanca öğretmenlerine Almanca öğretiminde etkin ve etkileşimli sınıf ortamları oluşturmaları, öğrencilere ise Almanca öğrenmenin kişisel, sosyal ve kültürel bakımdan gelişmeleri için gerekliliğini ve önemini benimsetme, birlikte öğrenmekten zevk alma ve kendini ifade etme becerilerini geliştirme bakımından önemli bir rehber niteliği taşımaktadır.

BEŞİNCİ BÖLÜM