Politik Konuşmalardaki İkna Bileşenleri Faktörlerinin

Aşağıdaki Tablo 3.21’de, ikna bileşenleri ölçeği faktörlerinin eğitim durumuna göre karşılaştırılması gösterilmiştir. Tabloda ortalama, standart sapma ve Anova test sonuçları verilmiştir. Post-Hoc test sonuçları Ek-2’deki tabloda sunulmaktadır.

Tablo 3.21. Politik Konuşmalardaki İkna Bileşenleri Faktörlerinin Eğitim Durumuna Göre Karşılaştırılması

Okuma Yazma Bilmiyor 15 3,356 ± 1,050

İlköğretim 209 3,593 ± 0,866

Lise 247 3,597 ± 0,851

Ön lisans 204 3,578 ± 0,828

Lisans 279 3,427 ± 0,895

Yüksek Lisans ve üzeri 61 3,311 ± 0,943 Okuma Yazma Bilmiyor 15 3,373 ± 0,944

İlköğretim 209 3,213 ± 0,752

Lise 247 3,111 ± 0,751

Ön lisans 204 2,985 ± 0,779

Lisans 279 2,948 ± 0,802

Yüksek Lisans ve üzeri 61 2,843 ± 0,808 Okuma Yazma Bilmiyor 15 3,756 ± 1,042

İlköğretim 209 3,994 ± 0,845

Lise 247 3,911 ± 0,758

Ön lisans 204 4,095 ± 0,729

Lisans 279 4,200 ± 0,670

Yüksek Lisans ve üzeri 61 4,240 ± 0,603 Okuma Yazma Bilmiyor 15 3,333 ± 0,891

İlköğretim 209 3,644 ± 0,853

Lise 247 3,779 ± 0,797

Ön lisans 204 3,853 ± 0,728

Lisans 279 3,927 ± 0,761

Yüksek Lisans ve üzeri 61 3,973 ± 0,689

*p<0,05 n Ort. ± S.S. F Sig. Konuşmalardaki İkna Bileşenleri Pathos (Duygusal Çekicilikler) 2.313 0,042* Elocutio (Biçemli İfadeler) 4.769 0,000* Ethos (Kaynağın Güvenilirliği) 5.594 0,000* Logos (Rasyonel Çekicilikler) 4.977 0,000*

Buna göre, Pathos (Duygusal Çekicilikler) faktörü eğitim durumuna göre farklılaşmaktadır (p<0,05). Bu farklılığın hangi gruplardan kaynaklandığını bulmak için post-hoc testleri uygulanır. Lisans seviyesinde eğitime sahip kişiler ile ilköğretim, lise seviyesindeki eğitime sahip kişiler arasındaki fark ve yüksek lisans seviyesinde eğitime sahip kişiler ile ilköğretim, lise, ön lisans seviyesinde eğitime sahip kişiler arasındaki fark anlamlıdır (p<0,05). Lisans ve yüksek lisans seviyesinde eğitime sahip kişilerin mesajlardaki duygusal çekicilikler faktörü ortalaması daha düşüktür. Buna göre, eğitim seviyesi yükseldikçe siyasi liderlerin politik konuşmalarındaki duygusal çekicilikli ifadelere daha az değer verilmektedir

denebilir. Eğitimin, siyasi liderlerin konuşmalarında; duygusal çekicilik kapsamında değerlendirilecek ifadelere bir mesafe kazandırdığından bahsedilebilir.

Elocutio (Biçemli İfadeler) faktörü eğitim durumuna göre farklılaşmaktadır (p<0,05). Post-Hoc test sonuçlarına göre; lisans ve yüksek lisans seviyesinde eğitime sahip kişiler ile okuma yazma bilmeyenler, ilköğretim, lise seviyesinde eğitime sahip kişiler arasındaki fark ve ön lisans seviyesinde eğitime sahip kişiler ile ilköğretim seviyesinde eğitime sahip kişiler arasındaki fark anlamlıdır (p<0,05). Lisans ve yüksek lisans seviyesinde eğitime sahip kişilerin biçemli ifadeler faktörü ortalaması daha düşüktür, ayrıca ön lisans seviyesinde eğitime sahip kişilerin biçemli ifadeler faktörü ortalaması ilköğretim seviyesinde eğitime sahip kişilere göre daha düşüktür. Eğitim düzeyi yükseldikçe; konuşmalarda biçemli ifadelere katılım düzenli azalmaktadır. Bu durumda, eğitim seviyesi yükseldikçe; siyasi liderlerin biçemli ifadeler vasıtası ile yaptıkları konuşmaların ikna etme etkisi azalacaktır denebilir veya eğitim düzeyi düşük seçmenlerin liderlerin konuşmalarında biçemli ifadelere daha fazla dikkate aldıklarından bahsedilebilir.

Ethos (Kaynağın Güvenilirliği) faktörü eğitim durumuna göre farklılaşmaktadır (p<0,05). Post-Hoc test sonuçlarına göre lisans ve yüksek lisans seviyesinde eğitime sahip kişiler ile okuma yazma bilmeyenler, ilköğretim, lise seviyesinde eğitime sahip kişiler arasındaki fark ve ön lisans seviyesinde eğitime sahip kişiler ile lise seviyesinde eğitime sahip kişiler arasındaki fark anlamlıdır (p<0,05). Lisans ve yüksek lisans seviyesinde eğitime sahip kişilerin kaynak güvenirliği faktörü ortalaması daha yüksektir. İkna bileşenleri içerisinde en yüksek katılımın gerçekleştiği boyut olmakla birlikte; eğitim düzeyi arttıkça, liderlerin konuşmalarında güven tesis eden ifadelere katılım da artmaktadır. Seçmenlerin eğitim düzeyleri arttıkça; liderlerin konuşmalarında güven tesis eden ifadelerin daha fazla aranacağı savı ileri sürülebilir.

Logos (Rasyonel Çekicilikler) faktörü eğitim durumuna göre farklılaşmaktadır (p<0,05). Post-Hoc test sonuçlarına göre ön lisans, lisans ve yüksek lisans seviyesinde eğitime sahip kişiler ile okuma yazma bilmeyenler ve ilköğretim seviyesinde eğitime sahip kişiler arasındaki fark ve lise ile okuma yazma bilmeyen

kişiler arasındaki fark anlamlıdır (p<0,05). Ön lisans, lisans ve yüksek lisans seviyesinde eğitime sahip kişilerin rasyonel çekicilik faktörü ortalaması daha yüksektir. Eğitim düzeyi yükseldikçe; liderlerin konuşmalarında rasyonel çekicilik barındıran ifadelerin ortalaması düzenli artmaktadır. Buna göre, eğitim düzeyi arttıkça siyasi konuşmalarda seçmenler rasyonel çekicilik kapsamında değerlendirilebilecek ifadeleri liderlerden daha fazla talep edeceklerdir denebilir.

Tüm bu farklılaşmalara bağlı kalınarak; eğitim düzeyi yükseldikçe liderlerin konuşmalarında duygusal çekicilik ve biçemlilik barındıran ifadelerden etkilenmenin azalacağından; lideri güvenilir kılan ve rasyonellik ihtiva eden ifadelerin ise ikna ediciliğinin artacağından bahsedilebilir.

3.2.5.6. Politik Konuşmalardaki Üslup Ölçeği Faktörlerinin Eğitim Durumuna Göre Karşılaştırılması

Aşağıdaki Tablo 3.22’de, üslup ölçeği faktörlerinin eğitim durumuna göre karşılaştırılması gösterilmiştir. Tabloda ortalama, standart sapma ve Anova test sonuçları verilmiştir. Post-Hoc test sonuçları Ek-2’deki tabloda sunulmaktadır.

Tablo 3.22. Politik Konuşmalardaki Üslup Ölçeği Faktörlerinin Eğitim Durumuna Göre Karşılaştırılması

n Ort. ± S.S. F Sig.

Okuma Yazma Bilmiyor 15 2,728 ± 0,920

İlköğretim 209 2,605 ± 0,837

Lise 247 2,352 ± 0,822

Ön lisans 204 2,053 ± 0,783

Lisans 279 1,859 ± 0,743

Yüksek Lisans ve üzeri 61 1,748 ± 0,778 Okuma Yazma Bilmiyor 15 3,647 ± 0,640

İlköğretim 209 3,741 ± 0,635

Lise 247 3,916 ± 0,669

Ön lisans 204 4,098 ± 0,607

Lisans 279 4,239 ± 0,668

Yüksek Lisans ve üzeri 61 4,246 ± 0,571

*p<0,05

Konuşmalardaki Üslup

Çatışmacı 29,403 0,000*

Uzlaşmacı 18,731 0,000*

Buna göre, çatışmacı üslup faktörü eğitim durumuna göre farklılaşmaktadır (p<0,05). Post-Hoc test sonuçlarına göre okuma yazma bilmeyen kişiler ile ilköğretim ve lise seviyesinde eğitime sahip kişiler arasındaki fark, ayrıca lisans ile

yüksek lisans arasındaki fark haricindeki tüm karşılaştırmalar anlamlıdır. Okuma yazma bilmeyenlerin çatışmacı üslup ortalaması en yüksek iken; yüksek lisans ve üzeri eğitime sahip kişilerin çatışmacı üslup faktörü ortalaması ise en düşüktür. Genel olarak eğitim seviyesi düştükçe çatışmacı üslup faktörü ortalaması artmaktadır.

Uzlaşmacı üslup faktörü eğitim durumuna göre farklılaşmaktadır (p<0,05). Post-Hoc test sonuçlarına göre okuma yazma bilmeyen kişiler ile ilköğretim ve lise seviyesinde eğitime sahip kişiler arasındaki fark, ayrıca yüksek lisans ile ön lisans ve lisans arasındaki fark haricindeki tüm karşılaştırmalar anlamlıdır. Okuma yazma bilmeyenlerin uzlaşmacı üslup faktörü ortalaması en düşük iken; yüksek lisans ve üzeri eğitime sahip kişilerin uzlaşmacı üslup faktörü ortalaması ise en yüksektir. Genel olarak eğitim seviyesi arttıkça uzlaşmacı üslup faktörü ortalaması artmaktadır.

3.2.5.7. Politik Konuşmalardaki İkna Bileşenleri Faktörlerinin Gelir