Personelin Verimini Artıracak Unsurlar: Eğitim Ve Süpervizyon

Süpervizyon temelde bir meslek alanında çalışan daha deneyimli birinin gözetim ve desteği altında işin öğrenilmesi ve deneyim kazanılması anlamına gelmektedir. Her meslekte olduğu gibi insanla çalışan mesleklerin hepsinde süpervizyon almak büyük bir gerekliliktir. Acar ve arkadaşları (2017) , sosyal hizmet uzmanların süpervizyon desteği alamaması sonucunda bilgi, deneyim ve etik açıdan güçsüz kaldıklarını ve hizmet sunumunda etik ihlâllerle karşılaştıklarını bulmuşlardır. Araştırma da ayrıca süpervizyonun insanla direk temas eden mesleklerde önemli bir yeri olduğu, süpervizyon desteğinden yoksun sosyal hizmet uzmanlarının tükenmişlik yaşadıkları bulunmuştur.

Madde bağımlılığı alanında da süpervizyon, danışmanların becerilerini geliştirmeleri için olmazsa olmazdır (Kavanagh 2003;akt Wheeler 2007).

Araştırmacının gözlemi de bağımlılık alanında çalışanlardan süpervizyon hizmeti alan çalışanların alana karşı daha ilgili, literatüre daha hâkim ve alan tecrübelerinin diğer katılımcılardan daha fazla olduğu yönündedir. Katılımcılar da süpervizyon almanın kendileri için önemli olduğunu vurgulamışlardır.

“Öncelikle şunu söyleyeyim. Eğitim noktasında bu alanda çalışan kişilerin kesinlikle desteklenmesi şart diye düşünüyorum. Dışarıda özel eğitimler evet para ile alınıyor. Ama kurumlar bunu kendi imkânları ile evet çalışanlarına sağlayabilir. Kurumumuz sağ olsun bu imkânları bize sağlamaya başladı. SAMBA eğitimlerimizin hepsini kurumumuz sağladı. Yeni alacağımız eğitim programını da belediyemiz karşılayacak. Öncelikle bu alanda çalışan kişiler eğitim olarak desteklenmeli.” (K2)

“Birincisi süpervizyon bence çok önemli. Çünkü her ne kadar bir süre sonra tecrübe kazandığınızı düşünseniz de öyle değişik vakalar geliyor ki yani ne yapacağınızı şaşırıyorsunuz. Hani bundan bir adım sonrasında nasıl bir strateji uygulamam gerekir diye kalakalıyorsunuz yani. O yüzden en azından süpervizyon toplantılarının olması, bizlerden çok daha deneyimli terapistlerin moderatör olduğu ve bizi aydınlattığı toplantıların olması bence çok önemli. Bu alanda çalışan insanların bu alanla ilgili alacağı eğitimlerin çalıştıkları

75

yerden tarafından finanse edilmesi bence çok önemli. Çünkü benim bir aylık maaşım kadar bir bağımlılık eğitimi var örneğin. Nasıl alacağım onu? Yani ya o ay yaşamaktan vazgeçeceğim ya eğitimden. Mecburen eğitimden vazgeçiyoruz falan. O yüzden hani belediyede çalışıyorsak belediye, bakanlıkta çalışıyorsak bakanlık, özel bir merkezde çalışıyorsak o özel merkez hani her nerede çalışıyorsak aldığımız eğitimlerin alacağımız eğitimlerin mutlaka ben finanse edilmesi gerekiyor.”(K5)

“Bana sorarsan kişilerin kişisel gelişimi son derece önemli. Kişisel terapileri de önemli. Madde bağımlılığı hastalığı ile ilgili alanda gözlem yapmak. Okumak araştırmak çok önemli kendini tanıyacaksın ona göre kendini geliştireceksin. Bunu kurumda yapabilir, gönder kendi elemanını yetiştir.” (K7)

“Şimdi şöyle kalifiye eleman çok önemli. İşverenin çalışanı iyi seçmesi ve gelişmeye zorlaması şart. Bununda tek yolu eğitimden geçiyor.”(K9)

“Şöyle bunun sonu kesinlikle yok. Evet, şu anda hasta görebilmek için ve bağımlılığı anlayabilmek için güzel eğitimler aldığımı düşünüyorum ama insanın parmak izi bile çok farklılık gösteriyor hani kimsenin parmak izi diğerine benzemiyor. O yüzden malzeme insan olduğu için hiçbir zaman eğitimimi bitti olarak yorumlayamam ve ben bu alanda çalıştığım sürece mutlaka süpervizyon eşliğinde ilerlemeyi düşünüyorum. Çünkü duygusal yükü de ağır biliyorsunuz. Kurum tarafından personeline verilecek bir eğitim ve süpervizyon desteği, personeli gerçekten çok motive eder.” (K10)

“Aslında bence kurumlarda eğitim imkânları daha çok sağlanmalı biliyorsunuzdur belki. Mesela bir psikolog bir psikiyatr merkeze atanıyor. Ona sorulmuyor, sen bu eğitimleri aldın mı diye. Ya da hangisini aldın diye sorulmuyor. Sen oraya gir orada öğrenirsin deneyim kazanırsın gibi bir bakış açısı var. Ben bunu çok doğru bulmuyorum açıkçası. İnsan deneme tahtası değildir. Bence yapılması gereken en önemli şey eğitimli ve kalifiye personelle çalışmak. Hem devlet için hem özel için ben şuna inanıyorum süpervizyon çok önemli. Eksik kaldığımız zamanlar elbet olacaktır. Süpervizyon bu işte bana sorarsanız olmazsa olmaz.” (K13)

“Personelin verimini artıracak şey, kesinlikle usta çırak ilişkisi. Bilen birine danışmaları çok faydalı olur.” (K15)

Katılımcıların çoğunluğu, alanda çalışan meslek elemanlarının verimini artırma yollarının başında eğitim ve süpervizyonun geldiğini belirtmiştir. Çalışanın alana ilişkin bilgisi ne kadar derin olursa, çalışma verimliliğinin de o kadar artacağı yönünde görüş bildirmişlerdir.

76

Özellikle bağımlıların, davranış değiştirmeye karşı dirençli, kayma yaşama riski yüksek bir popülasyon olması sebebiyle de bağımlılarının ve kendilerinin motivasyonlarının yüksek tutmanın en kolay yolunun süpervizyondan geçtiğini düşünmektedirler.

Katılımcılar, alanın özellikle Türkiye’de henüz yeni olması sebebiyle, geniş bir eğitim alanı olduğunu düşünmektedir. Alanda kullanılabilecek tekniklerin fazla olması, disiplinlinler arası ve bütüncül bir bakış açısı ile yaklaşılması gerekliliği de alanın eğitim bölümünü zenginleştirmektedir. Ayrıca katılımcılar alanla ilgili tamamladıkları eğitimlerin verimliliklerini artırdığı yönünde görüş bildirmiştir.

Katılımcıların büyük bölümü, alanda aldıkları eğitimleri çalıştıkları kurumun finanse etmesinin yararlarından bahsetmiştir. Türkiye şartlarında madde bağımlılığı alanında eğitim veren sadece bir yüksek lisans programı bulunmaktadır. Bu sebeple alanda çalışan kişiler, sosyal bilimler alanında lisans eğitimi almalarına karşın madde bağımlılığı alanında, lisans eğitimlerinde aldıkları seçmeli derslerin haricinde alana ilişkin bilgi sahibi değildir. Alana ilişkin eğitim programları ücretli bir şekilde bazı eğitim kurumları tarafından verilmektedir. Yerel yönetimleri maaş politikalarından da genel olarak şikâyet eden katılımcılar, aldıkları maaşın önemli bir bölümünü alanda daha verimli çalışabilmek adına eğitimlere harcadıklarını belirtmişlerdir.

Ayrıca bazı katılımcılar alanın yıpratıcı yönünü de vurgulamıştır. Alanın psikolojik açıdan yıpratıcı olması sebebiyle, alanda çalışan personelin sosyal hayatlarında, kurum tarafından desteklenmesinin önemi katılımcılar tarafından dile getirilmiştir.