ADDT Odaklı Grupla Psikolojik Danışma

ADDT odaklı grupla psikolojik danışma uygulaması geliştirilmeden önce ADDT’ye yönelik kuramsal bilgiler toplanmış, bu terapi yaklaşımının felsefesi, bireye bakış açısı, ilkeleri, terapi süreci ve ADDT temelli çok sayıda terapi uygulaması ve yapılandırılmış programlar incelenmiştir. Bu aşamada özellikle, ADDT’nin uygulamaları alanında önde gelen bilim insanlarından William Knaus’un çalışmalarından (Knaus, 1974; 1977a, b; 1985; 2004; 2005) büyük oranda yararlanılmıştır. Bu inceleme süreciyle eş zamanlı

olarak araştırmanın bağımlı değişkenleri olan psikolojik iyi olma ve öz-duyarlık alanındaki kuramsal ve uygulamaya yönelik literatür analiz edilmiş ve bu üç yapının her biriyle ilişkili olabilecek ve ADDT’nin terapi ilke ve uygulamalarını temel alacak bir uygulama programı geliştirilmiştir. Programın geliştirilmesi sürecinde araştırmacı, gerek tez danışmanı gerekse alanla ilgili diğer öğretim üyeleriyle her zaman bağlantılı olmaya ve sistemli bir çalışma izlemeye özen göstermiştir. Araştırmacı uygulamaya başlamadan önce, tez danışmanına hazırlanan programı son bir kez inceleterek gerekli düzeltme ve eklemeleri yapmış ve programı uygulamaya hazır hale getirilmiştir.

2.5.2. Genel Özellikleri ve Amacı

Bu uygulama, ADDT yaklaşımının temel ilkelerine dayalı olarak geliştirilen haftada bir kez olmak üzere 9 oturumluk bir uygulamadır. Uygulamanın temel varsayımı; duygusal rahatsızlıklara neden olan en önemli faktörün bireylerin inanç ve düşünceleri olduğudur. Đçeriğinde ise;

ABCDEFG modeli,

Akıldışı inançların saptanması ve daha akılcı ve işlevsel inançlarla yer değiştirmesi,

Olay-düşünce-duygu-tepki zincirlemesi,
Duyguları tanıma,

Değersizlik duygularıyla mücadele edebilme,
Gerçekler ve düşünceler arasındaki farklar,

Sağlıklı ve sağlıksız varsayımlar arasındaki farklar,
Yaşamın her zaman mükemmel olamayacağı,

Kişisel istekler ile akıldışı talepler arasındaki farklar,
Felaketleştirmenin doğasını keşfetmek,

Olumsuz içsel konuşmaların, olumsuz duygulara neden olduğuna ilişkin farkındalık kazandırmak,

Öz-yıkıcı duyguları tanımlama ve duyguları yönetebilme,
Duyguları ayarlama ve düzenleme,

Duyguların çeşitliliği ve duygu sözcükleri gibi temel konular bulunmaktadır. Uygulama sürecinde, uygulamanın içeriğine uygun olan ve psikolojik iyi olma ve öz-duyarlık yapılarıyla ilişkisi bulunan 17 etkinlik gerçekleştirilmiştir. Bu etkinliklerin içeriğiyle ilgili ayrıntılı bilgiler araştırmanın ekler bölümünde yer almaktadır. Ayrıca 9 oturum süresince, 20’ye yakın materyal (ekler bölümünde verilmiştir) kullanılmıştır. Uygulama sürecinde gerçekleştirilecek etkinliklerin listesi aşağıda sırasıyla verilmiştir;

Tanışma (Ek 6)
Duygular (Ek 7)

Farklı duyguları araştırma (Ek 8)
Duygu termometresi (Ek 9)
Duygular nereden geliyor (Ek 10)
Olay-düşünce-duygu-tepki (Ek 11)
Taleplere karşı tercihler (Ek 12)
Dertli yüz (Ek 13)

Felaketleştirme (Ek 14)

Đyi bir savaşçı olabilir misin? (Ek 15)
Đçsel konuşmalar (Ek 16)

Gerçekler ve düşünceler (Ek 17)

Akılcı olmayan inançlar ve sonuçları (Ek 18)
ABC'den DEFG'ye (Ek 19)

Đnsanlar niçin sağlıksız varsayımlarda bulunurlar (Ek 20)
Benlik kavramı çemberi (Ek 21)

Mükemmel olmayan dünyada mükemmel olmayan insanoğlu (Ek 22)

ADDT odaklı grupla psikolojik danışmanın genel amacı, bu yaklaşımı temel alarak düzenlenmiş olan oturumlarla, deney grubunda bulunan deneklerin psikolojik iyi olma ve öz-duyarlık düzeylerini artırmaktır. Ayrıca deneklerin ADDT’ye ait temel prensipleri öğrenerek onları yaşamlarında uygulamalarını; mantıkdışı inançlar ve öz-yıkıcı duygular yerine daha sağlıklı ve işlevsel düşünce ve duygular geliştirmelerini sağlamak diğer önemli bir amaçtır.

2.5.3. Oturumların Genel Akışı

Uygulama sürecinde bilgi verme, beyin fırtınası, tartışma, rol oynama ve ev ödevleri gibi çok sayıda yöntemden yararlanılmıştır.

Her bir oturumun başlangıcında, grup lideri ve üyeler kısa bir sohbet yaparak gruba ısınma sağlanacak ve üyelere paylaşmak istedikleri herhangi bir şey olup olmadığı sorulacaktır.

Oturumlara geçmeden önce, geçen oturumda hangi noktalar üzerinde durulduğuna ve nelerin ele alındığına yönelik genel bir özet yapılacaktır.

Lider her bir oturumda, üyelerle geçen oturumun ev ödevleriyle ilgili bir değerlendirme ve tartışma yapacaktır.

Lider her bir oturumun başlangıcında, hangi noktalar üzerinde durulacağına yönelik kısa bir bilgi verecektir.

Her bir oturum tamamlanmadan önce, üyelerle birlikte yapılan etkinlik ve uygulamalara yönelik kısa bir değerlendirme ve özet yapılacak ve üyelerin oturuma ilişkin duygu ve düşünceleri alınacaktır.

Lider oturum sonunda, üyelere bir sonraki oturumun ev ödevlerini sunacaktır.
Lider her bir oturumla ilgili değerlendirme raporunu hazırlayacaktır.

2.5.4. Grup Kuralları

ADDT odaklı grupla psikolojik danışmada uyulması gereken kurallardan bazıları (Ek 40), ilk oturum başlamadan önce lider tarafından oturumların gerçekleştirileceği grupla

psikolojik danışma odasına asılmıştır. Diğer kurallar ise lider tarafından üyelerle paylaşılmış ve onlara liste halinde verilmiştir. Bu kurallar genel olarak şu şekilde özetlenebilir.

Tüm üyeler birbirine güvenecek ve saygı gösterecektir.
Üyeler söz almak için elini kaldıracaktır.

Üyeler ve lider görüşlerini ifade etmek için uygun sözcükler kullanacaktır.
Yüksek sesle konuşulmayacaktır.

Üyeler cevap vermek istemediğinde soruyu geçebilirler.
Grup içinde konuşulanlar grup içinde kalacaktır.

Grup lideri aynı zamanda grubun bir üyesidir.

Üyeler duygu ve düşüncelerini serbestçe ifade edebilecektir.
Üyeler duygu ve düşüncelerini dürüstçe ifade edecektir.

Üyeler birbirlerini dikkatle dinlemeye ve anlamaya çalışacaktır.

Üyeler diğer bir üyeyi veya lideri suçlayıcı, aşağılayıcı ve hakaret edici söz ve davranışlardan sakınacaktır.

Oturumlara devam etmek son derece önemlidir.
Oturumlar başlamadan önce herkes gruba katılmalıdır.

Oturumlara grup dışından bir bireyin katılması mümkün değildir.

Her üye sorumluluğun farkında olmalı ve verilen ödevleri zamanında yerine getirmelidir.

Gerekli durumlarda yeni grup kuralları, üyelerle birlikte belirlenecektir.