Musa Öncesi Dönem

Âdem’den Musa’ya kadar olan dönemdir. Yahova’nın İsrail halkı ile ilişkisinin başlangıcı olarak İbrahim’in Tanrı ile ahitleşmesi kabul edilmiştir.494

1.a. Hanok



Tanah’ta, Tanrı’nın yanına aldığını bildirdiği ilk kişi Hanok peygamberdir.496 Hanok, üç yüz yıl Tanrı ile yürümüş ve Rabbi hoşnut etmiştir.497

488 Harman, a.g.m., s. 135. 489 I. Samuel, 9/ 9- 10. 490

II. Samuel, 24/ 11; I.Tarihler, 21/ 9.

491

Sinanoğlu, a.g.t., s. 386, 387.

492

Shalom, a.g.md., EJ, XIII/1154.

493

Oğuz, a.g.e., s. 132.

494

Hanok peygamber, Tekvin kitabının 4. babında geçen Hanok ve Lemek ile karıştırılmamalıdır. 18. pasajda geçen Hanok, Âdem’den sonra üçüncü değil yedinci kişidir. Nuh’un büyük dedesidir.498

Oğlunun doğumu, Hanok’un yaşamını kutsallık ve soyluluk konusunda etkilemiştir. Pasajda oğlu Metuşelah’in doğumunun hemen ardından üç yüz yıl Tanrı’nın yolundan yürüdüğü yazılmıştır.499 Başlangıcın iyi olması önemlidir ama sonuna kadar değişmeden devam etmek daha önemlidir. Burada “yürümek” sözcüğü rastgele bir durumu veya ahbaplığı değil, düzenli bir durumu, ilişkiyi ima etmiştir. Tanrı ile yürümek yaşam boyu süren bir ilişkidir, bir saatlik bir performans olmamıştır. Büyük bir sıkıntı başlamadan önce (yani tufandan önce) Tanrı, Hanok’u 365 yaşında iken yanına almıştır.500 Bu pasuğu Targum Yonatan şöyle çevirir: “Hanok, Tanrı’nın önünde dürüst bir şekilde hizmet etti;

işte artık dünyanın barınanları arasında değildi. Çünkü Tanrı’nın sözü üzerine oradan alındı ve gökyüzüne yükseldi.”501

Hanok, İsrail geleneğine göre cennete ölmeden önce girmiştir. Bunun sebebi ise Hanok’un hata işlemeye müsait biri olması olarak açıklanmıştır.502 Bu şekilde günahlardan korunmuştur. Fakat Hanok’un gökyüzüne çekilmesinin ilahi öğretileri almak için olduğunu söyleyen teologlar da olmuştur. Bu geleneğe göre Hanok, semaya çekilmeden önce otuz gün boyunca yeryüzünde yaşamış, daha sonra da melekler onu gökyüzünün en üst âlemine çıkarmışlardır. Bu düşünceye göre Hanok gökyüzünde kendisinden sonra yükselecek kişilere kılavuzluk etme görevini üstlenen melek Metatron’a dönüşmüştür. Hanok, İslami gelenekte İdris olarak zikredilmiştir.503

Hanok zamanında halk sadece çobanlık yapmamıştır. Basit el gereçleri yapmayı da öğrenmişlerdir. Tarlaları ekmiş, mahsuller almışlardır.504

495 Tekvin, 20/7. 496 Tekvin, 5/18- 24. 497

İbraniler, 11/5 : “İmanı sayesinde Hanok ölümü tatmamak üzere yukarı alındı. Kimse onu bulamadı,

çünkü Tanrı onu yukarı almıştı. Yukarı alınmadan önce Tanrı’yı hoşnut eden biri olduğuna tanıklık edildi.”

498

Çağıl, Necdet, Kur’an’ı Kerim ve Kitab’ı Mukaddes Mukayesesine Özgün Bir Yaklaşım, Araştırma Yayınevi, Ankara, 2005, s. 169. 499 Tekvin, 5/22. 500 Tekvin, 5/23- 24. 501

Farsi, a.g.e., I/35.

502

Farsi, a.g.e., I/35.

503

Gündüz, Şinasi- Ünal, Yavuz- Sarıkçıoğlu, Ekrem, Dinlerde Yükseliş Motifleri, Vadi Yayınevi, Ankara, 1996, s. 48.

504

Hanok’un oğlu Metuşelah 969 yaşında ölerek en uzun yaşayan insan olmuştur. Metuşelah’ın ismi, “gönderilecek” anlamına geliyorsa bunun bir peygamberlik olabileceğini söyleyen olmuştur. Tufan öldüğü yıl meydana gelmiştir.

1.b. Nuh (Noah)

Nuh, M. Ö. 2100’lü yıllarda nefilim adlı zorba devlerin olduğu dönemde yaşamıştır. Nuh, Âdem’in ölümünden 126 yıl sonra doğmuştur; Âdem de Yaratılış’ın 930. yılında ölmüştür.505 Lemek, oğlunun doğuştan sünnetli olduğunu görmüş ve bu sebepten oğluna Nuh ismini vermiştir. Belki de Lemek oğlunun adını “rahatlık” anlamına gelen “Nuh” 506 ismini koyarken peygamberlikte bulunmuştur.507

Nuh’un ismi “rahatlama getirmek, teselli etmek” anlamı ile bağlantılı görülmüştür. “Bu bizi ferahlatacak…” sözleri peygamberi bir öngörü ile Nuh’un çiftçilik aletlerini icadı ile de ifade edilmiştir. Bununla birlikte buğday ekilen toprak, sadece diken ve çalılık vermekte iken Nuh’un günlerinde bu son bulmuş, ferahlık gelmiştir.508

Tanrı’nın tufanla yeryüzündeki bütün canlıları ortadan kaldırmaya karar verdiği zamanda Tanrı’nın sevgisini kazanmış dürüst bir insandır. Tanrı ondan bir gemi yapmasını ve gemiye her çeşit hayvandan almasını emretmiştir. Tufan gerçekleşmeye başladığında Nuh, 600 yaşındadır. Ve kırk gün ve gece süren yağmurdan sonra Nuh’un gemisi Ararat Dağı’nın tepesine yerleşmiştir. Yeryüzüne inince Tanrı, insanoğluna bir daha böyle bir felaket vermeyeceğinin nişanesi olarak gökkuşağını yaratmıştır. 509

Nuh, 930 yıl yaşamıştır.510 Şem, Ham ve Yafet adında üç oğlu olmuştur. Nuh’un oğulları üç büyük – Şem, Asya’da; Ham, Afrika’da; Yafet ise Avrupa - kıtada kendini göstermiştir.511

Nuh, Tanah’ta Tanrı ile yürüdüğü söylenen ikinci kişidir. Rabb onu çağdaşları arasında kusursuz biri olarak nitelemiştir.512 Bu cümleyi iki şekilde yorumlayanlar



Nefilim, güçlü kuvvetli kaba saba varlıklar olarak kabul edilir. Gündüz, “Nefilim”, a.g.e., s. 281.

505

Farsi, a.g.e., I/32.

506

Tekvin, 5/29.



Bu şekilde isim koymak geleceğe ait bir alamet olarak peygamberlik özelliklerinden biri olarak sayılabilir. Ya da tanrının sevdiği kişilere ilhamı şekli olarak da düşünülebilir.

507

MacDonald, a.g.e., I/39.

508

Farsi, a.g.e., I/35.

509

Tekvin, 9/11- 16.

510

Tekvin, 5/9.

511

olmuştur; birincisi Nuh, etrafındaki kötü insanlar arasında iyi ve büyük bir adamdı. İkincisi de Nuh, kendi devrindeki insanlara göre üstün bir kişi idi.513 Tanrı’dan korkan Nuh, Tanrı’nın kendisine gösterdiği yoldan yürümüştür. Bu yüzden Tora tefsirinde peygamber olarak zikredilmiştir.514

Tanrı, Nuh’a bir dizi kurallar içeren yasa vermiştir. Bu yasalar başlangıçta insanlık için toplum hayatını düzenleyecek ahlaki prensipler oluşturmaya yöneliktir.515 “Nuh

Yasaları” denen bu yasalar daha sonraki Yahudi inanışında tüm insanlığı kapsayan yasalar

olarak değerlendirilmiştir.516 Yahudiler, Yahudi olmayanlardan Tora’ya uymalarını istememişlerdir ama Yahudi olmayanlardan birtakım ahlaki kaidelere uymalarını beklemişlerdir.517 Nuhilik Yahudilerce Yahudiliğin diğer dinlere bakışını anlatmak için de kullanılmıştır.518